Samux sürətlə inkişaf edən və abadlaşan rayona çevrilib

Əldə olunmuş nailiyyətlərdən ruhlanan rayon rəhbərliyi tikinti, quruculuq və abadlıq işlərini 2011-ci ilin ikinci yarısında daha da sürətləndirməklə, Dövlət Proqramında nəzərdə tutulan tədbirlərin vaxtında başa çatdırılmasını qarşısına məqsəd kimi qoyub

Ümummilli lider Heydər Əliyevin əsasını qoyduğu və Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilən daxili və xarici siyasət kursu Azərbaycanı nəinki regionun liderinə, eyni zamanda, dünyanın ən yüksək sürətlə inkişaf edən dövlətinə çevirib. Bu uğurlu siyasətin nəticəsidir ki, hazırda Azərbaycanın bütün guşələrində böyük tərəqqi hiss edilməkdədir. Prezident İlham Əliyevin imzaladığı regionların sosial-iqtisadi inkişafı üzrə Dövlət proqramları Azərbaycanın inkişafına böyük təkan verib. Bundan başqa, dövlət başçısının səfər etdiyi hər bir şəhər və rayonda yerli strukturların rəhbərlərinə sosial-iqtisadi inkişafa nail olmaq üçün verdiyi xüsusi tapşırıqlar da diqqət mərkəzindədir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Sədrliyi ilə Nazirlər Kabinetinin 2011-ci ilin birinci yarısının sosial-iqtisadi yekunlarına həsr olunmuş iclasındakı nitqində dövlət başçısının dərin məzmunlu və proqram xarakterli tövsiyələri, sosial-iqtisadi inkişafla bağlı söylənilən faktlar və rəqəmlər belə bir fikri bir daha təsdiq edir ki, Azərbaycan nəinki regionda, hətta bütün dünyada aparıcı ölkə, Beynəlxalq Valyuta Fondunun və Dünya Bankının hesabatlarına əsasən isə bir nömrəli islahatçı ölkə kimi tanınıb. Dünyada baş verən maliyyə və iqtisadi böhrana baxmayaraq, Azərbaycan yüksək makroiqtisadi göstəricilərini qorumaqdadır. Bu inkişaf özünü rayonlarımızın həyatında baş verən müsbət dəyişikliklərdə də göstərir. Son illərdə böyük inkişaf yolu keçən rayonlarımızdan biri də Samux rayonudur.

2011-ci ilin altı ay ərzində rayonda ümumi məhsul buraxılışı 28,1 milyon manat olub ki, bu da 2010-cu ilin birinci yarısındakından 2,9 faiz çoxdur. Ümumi məhsul buraxılışının həcmində qeyri-dövlət sektorunun payı 95,2 faiz təşkil edib. Cari ilin birinci yarısında ötən ilin müvafiq dövri ilə müqayisədə sənaye istehsalı 1,3 faiz artaraq 2,9 milyon manat, kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı 7,0 faiz artaraq 15,9 milyon manat, pərakəndə əmtəə dövriyyəsi 1,5 faiz artaraq 22,8 milyon manat, əhaliyə göstərilən pullu xidmətlərin həcmi 2,4 faiz artaraq 5,7 milyon manat, əhalinin gəlirləri 2,1 faiz artaraq 24,9 milyon manat təşkil edib. Ümumiyyətlə 2003-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə rayon üzrə ümumi məhsul buraxılışı 4,7 dəfə artıb.

Aztəminatlı ailələrin sosial müdafiəsini təmin etmək məqsədi ilə hazırda rayon üzrə 708 ailəyə ünvanlı sosial yardım təyin olunub ki, bu da 3283 nəfərin sosial müdafiəsi deməkdir. Bir ailəyə ödənilən orta məbləğ 112 manat olub.

Dövlət Proqramında nəzərdə tutulmuş tədbirlərin həyata keçirilməsi rayon əhalisinin məşğulluğunun yaxşılaşmasına müsbət təsirini göstərməkdədir. Hesabat dövründə rayonda 676 yeni iş yeri yaradılıb ki, onlardan da 216 iş yeri daimi, 78 iş yeri müvəqqəti və 120 iş yeri isə mövsümi olub. Ümumilikdə, birinci Dövlət Proqramının icrasına başlanılandan bu günə qədər rayonda 14222 yeni iş yeri yaradılıb.

Qeyd edək ki, iqtisadiyyatın inkişafında əldə olunan nailiyyətlər rayonda genişmiqyaslı tikinti-quruculuq işlərinin aparılmasına böyük stimul verir. İlin əvvəlindən rayon ərazisində, xüsusi ilə onun mərkəzində geniş tikinti-quruculuq və abadlıq işlərinə başlanıb, bu işlər bu gün də uğurla davam etdirilir. Şəhərin giriş hissəsində inşa edilən Dövlət bayrağı meydanında və rayon İcra Hakimiyyətinin yeni inşa edilən inzibati binasında işlər tam başa çatdırılıb. Hər iki obyektin açılışında Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev iştirak edib.

Həmçinin, 6 ay ərzində şəhərin prospekt, küçə və yollarında geniş abadlıq- quruculuq işləri aparılıb, divarlar, yaşayış binalarının dam örtükləri təmir edilib və rənglənib. Yolların kənarında 4000-dən çox həmişəyaşıl və dekorativ ağaclar, gül kolları əkilib. 28 May, Mehdi Hüseynzadə, Asim Quliyev və Abbas Qasımov küçələrində yeni asfalt örtüyü salınıb. Şəhərin digər küçələrində yenidənqurma işlərinə hazırlıq görülür.

Rayonun Respublika əhəmiyyətli Gəncə - Samux yolunda, yerli əhəmiyyətli Lək, Qarayeri, İnstitut yollarında təmir işləri aparılıb, yolların üfüqi xətlənməsi işləri görülüb. Samux şəhər-Poylu, Yenikənd-Qırmızı Samux istiqamətində avtomobil yollarında cari təmir işləri həyata keçirilib. Qəsəbə və kəndlərdə daxili yollarda təmir bərpa işlərinin aparılmasına start verilib.

Cari ilin birinci yarısında rayon polis şöbəsinin inzibati binası istifadəyə verilib. Dövlət Proqramına uyğun olaraq Qarabağ müharibəsi əlilləri və şəhid ailələrinin mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılması məqsədi ilə 36 mənzilli 4 mərtəbəli yaşayış binasının tikintisinə başlanıb və burada işlər sürətlə davam etdirilir. Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin rayon şöbəsinin, rayon Məhkəməsinin, Prokurorluğun inzibati binalarının inşası üzrə hazırlıq işləri görülür.

Son illərdə rayonumuzda təhsil müəssisələrinin maddi-texniki bazasının yaxşılaşdırılması, yeni məktəb binalarının tikintisi və əsaslı təmiri istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər tədrisin keyfiyyətinin yüksəlməsinə öz təsirini göstərib. Belə ki, 2010-2011-ci tədris ilinin yekunlarına görə 11-ci siniflər üzrə müvəffəq qiymət almış şagirdlərin sayı 68 faiz, 9-cu siniflər üzrə isə 85 faiz olub ki, bu isə ötən ilki nəticələrdən yüksəkdir. Hesabat dövründə Lüksemburq kənd tam orta məktəbinin 220 yerlik yeni binasının tikintisinə, İstixana kənd məktəbində əsaslı təmir işlərinə başlanıb, şəhər 2 saylı, Poylu və Salahlı kənd məktəblərinin yeni binasının tikintisi üçün layihə-simeta sənədləri hazırlanır. Eyni zamanda, 3 məktəbin-Qovlarsarı, Qarayeri 2 və Sarıqamış məktəblərinin istixana sistemlərinin qurulması nəzərdə tutulur.

Rayonun Lək kəndi ərazisində inşa edilən regional əhəmiyyətli 500 k/vt yarımstansiyanın tikintisində və “Unversal NAA” MMC nəzdində yeni istehsal sahələrinin yaradılmasında işlər tam başa çatıb və hər iki obyekt Prezident İlham Əliyevin də iştirak etdiyi mərasimlə istifadəyə verilib. Sərkar kəndi ərazisində fəaliyyət göstərən Quşçuluq fabriki nəzdində broyler sexi fəaliyyətə başlayıb. Bu müəssisələrdə 133 yeni iş yeri açılıb.

Bəlli olduğu kimi, Samux rayonunun iqtisadiyyatının əsasını aqrar sahə təşkil edir. 2011-ci ildə 11507 hektar sahə şumlanıb, 9919 hektar sahədə payızlıq taxıl səpini aparılıb. Aparılmış taxıl səpininin 5785 hektarı buğda, 3624 hektarı dən üçün arpa, 510 hektarı isə xəsil olub.

Yazlıq bitkilərin səpini 4754 hektar sahədə aparılıb. Bundan 512 hektarı çoxillik otlar, 324 hektarı kartof, 1009 hektarı tərəvəz, 544 hektar bostan 40 hektarı yazlıq buğda, 134 hektar yazlıq arpa, 1749 hektar sahədə günəbaxan, 284 hektar sahədə qarğıdalı, 29 hektar sahədə pambıq, 23 hektar sahədə paxlalı bitkilər, 1 hektar yem üçün çuğundur, 105 hektar toxum üçün tərəvəz əkilib. Artıq təsərrüfatlarda 2011-ci ilin məhsulu üçün kənd təsərrüfatı məhsullarının yığımına başlanıb.

Bu ilin iyul ayının 1-nə rayon üzrə 4945 hektar sahədə taxıl biçini aparılıb. Müvafiq olaraq həmin sahələrdən 13481 ton məhsul toplanıb. Toplanmış məhsulun 4471 tonu buğda, 9010 tonu isə arpa olub ki, burada da məhsuldarlıq 26,6 sentner təşkil edir. Ümumilikdə taxılın məhsuldarlığı orta hesabla 27,3 sentnerdir. Taxıl biçini davam edir. Taxıl biçini ilə bərabər digər kənd təsərrüfatı məhsullarının yığımına da başlanıb. Belə ki, 01 iyul 2011-ci il tarixə əkilmiş kartofun 153 hektarından 1087 ton, tərəvəzin 568 hektarından 2455 ton məhsul toplanıb. Cari ildə meyvə bağlarından 829 ton məhsul əldə edilib. Burada da məhsul yığımı davam etdirilir.

Dövlət Proqramına uyğun olaraq rayonda üzümçülük və meyvəçilik də sürətlə inkişaf edir. Belə ki, hazırda 1115 hektar üzüm bağı, 1084 hektar meyvə bağı mövcuddur. Mövcud bağlardan 736 hektarı bar verən bağlardır. Üzümçülüyü və meyvəçiliyi inkişaf etdirmək üçün hal-hazırda rayonun Poylu və Qarabağlı kəndlərində 150 hektar plantaj şum aparılaraq 90 hektara yaxın üzüm, 30 hektarda isə meyvə bağları salınıb. Burada işlər davam etdirilməklə, Şərab Zavodunun tikintisi nəzərdə tutulur.

2011-ci il 01 iyul tarixə iribuynuzlu mal-qaranın sayı 20098 baş olub ki, onlardan da ana inək və camışların sayı 9758 baş təşkil edib. Qoyun və keçilərin sayı 162730 başa çatdırılıb. Birinci yarımildə 1756 ton diri çəkidə ət, 7761 ton süd, 3019 min ədəd yumurta, 299 ton yun istehsal olunub.

Rayon ərazisində əkin sahələrinin suvarılması üçün 2011-cu ilin 6 ayı ərzində 176 ədəd nasos, 28 ədəd elektrik avadanlıqları, 14 quyuda isə güc transformatorları təmir edilib. Kanallarda 94 min m3 lildən təmizlənmə, 36 min m3 sahil bərkitmə işləri görülüb. Bununla bərabər kanallarda 14 ədəd hidrotexniki qurğu, 6 ədəd hidrotexniki postlar və borular təmir edilib.

Rayon əhalisinin elektrik enerjisi və mavi yanacağa olan tələbatının ödənilməsi istiqamətində də müəyyən işlər görülüb. Əhalini dayanıqlı elektrik enerjisi ilə təmin etmək üçün 2011-cu ilin birinci yarısında 9 ədəd müxtəlif güclü 10 və 04 kv-lıq transformator əsaslı təmir edilərək istismara verilib, 29 transformator cari təmir edilib. 36 ədəd istismara yararsız dayaq yenisi ilə əvəz edilib.

Əhalinin təbii qazla təminatının yaxşılaşdırılması istiqamətində müəyyən işlər görülüb. Belə ki, hazırda rayonun 35 yaşayış məntəqəsindən 27-si, yəni keçmiş sovetlər birliyi dövründə təbii qaz alan bütün yaşayış məntəqələri mavi yanacaqla təmin olunub. Bu gün rayonda 11725 abonent təbii qazdan istifadə edir ki, bu da 2003-cü ildəkindən təxminən 3 dəfə çoxdur.

Rüb ərzində rayonun Füzuli və Əlibayramlı kəndlərinin yeni yaşayış massivlərinin sakinləri təbii qazla təmin olunub. Əhalinin fasiləsiz olaraq təbii qazla təmin olunması məqsədi ilə rüb ərzində qaz tənzimləyici şkaflarda və qaz xətlərində cari təmir işləri aparılaraq, onların saz vəziyyətdə saxlanılması təmin edilib.

İçməli su sahəsində də bir çox işlər görülüb. Rayon ərazisində mövcud küçə xətlərində baş verən bütün yeraltı sızmaların və digər neqativ halların qarşısı vaxtında alınmış, əhalinin içməli suya olan tələbatını tam təmin etmək üçün dərinlik nasosları cari təmir edilərək istehsal gücləri artırılıb. Rayonun Qırmızı Samux, Lüksemburq, Yenikənd yaşayış məntəqələrində modul tipli təmizləyici su qurğuları quraşdırılıb və Poylu, Kəsəmən, Qarabağlı, Salahlı və Burunqovaq kəndlərində isə belə qurğuların quraşdırılması nəzərdə tutulur. Dövlət Proqramına uyğun olaraq Samux şəhərinin içməli suya olan tələbatının ödənilməsi üçün mərkəzləşmiş içməli su sisteminin qurulması istiqamətində işlər aparılır və artıq bu məqsədlə torpaq sahələri ayrılıb.

Rayon üzrə istehlak olunmuş elektrik enerjisinin , təbii qazın və içməli suyun dəyərinin tam toplanması daim diqqət mərkəzində saxlanılır. Bunun nəticəsidir ki, hər ay bu sahədə yüksək nəticələr əldə edilir.

Təbii ki, əldə edilən uğurlarda hakim Yeni Azərbaycan Partiyasının (YAP) Samux rayon təşkilatının da özünəməxsus payı var. Ümumiyyətlə, Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev ideyalarına sadiqlik nümayiş etdirən Samux sakinləri bütün siyasi proseslərdə fəal şəkildə iştirak edir və xalqımızın, dövlətimizin gələcəyinin müəyyənləşməsində aktiv rol oynayırlar. İndiyə qədər keçirilən bütün seçkilərdə Heydər Əliyev siyasətinə, bu siyasəti uğurla davam etdirən Prezident İlham Əliyevə və hakim partiyaya sədaqət nümayiş etdirən Samux seçiciləri bunu 2010-cu il parlament seçkilərində bir daha təsdiqləyiblər. YAP Samux rayon təşkilatı hazırda özündə 3574 üzvü birləşdirir. Üzvlərdən 1933-ü qadın, 1003-ü isə gənclərdir. Təkcə bu ilin 6 ayı ərzində rayon təşkilatının sıralarına 98-i qadın, 43-ü isə gənc olmaqla ümumilikdə, 144 nəfər daxil olub.

Bir sözlə, görülmüş işlərlə yanaşı, rayonda yerinə yetirilməsi daha böyük vəzifələr durur. Rayon rəhbərliyi tikinti, quruculuq və abadlıq işlərini 2011-ci ilin ikinci yarısında daha da sürətləndirməklə, Dövlət Proqramında nəzərdə tutulan tədbirlərin vaxtında başa çatdırılmasını qarşısına məqsəd kimi qoyub. Hazırda inşası aparılan Qarabağ müharibəsi əlilləri və şəhid ailələri üçün yaşayış binasının, Lüksemburq kənd tam orta məktəbinin yeni binasının tikintisinin başa çatdırılması, bir neçə məktəb binasının, yeni inzibati binaların inşa edilməsi, bir neçə məktəbin əsaslı təmir edilməsi, səhiyyə, mədəniyyət ocaqlarının tikintisi və əsaslı təmiri, yeni istehsal və emal müəssisələrinin yaradılması, kəndlərarası və daxili yolların yenidən qurulması qarşıda duran ən vacib məsələlərdəndir. Rayon rəhbərliyi əmindir ki, onlar qarşıda duran vəzifələrin öhdəsindən layiqincə gələcəklər.

Ramil VƏLİBƏYOV

Yeni Azərbaycan.- 2011.- 25 avqust.- S. 4.