Həm YAP, həm
də AKP qadınların ictimai-siyasi həyatdakı
roluna böyük
önəm verir
Müsahibimiz,
Yeni Azərbaycan Partiyası (YAP) Siyasi Şurasının
üzvü, partiyanın Nəsimi rayon təşkilatının
sədri, millət vəkili Məlahət
İbrahimqızıdır:
- Məlahət
xanım, Yeni Azərbaycan Partiyası ilə Türkiyənin
hakim Ədalət və İnkişaf Partiyası
arasındakı münasibətlərin səviyyəsini necə
qiymətləndirərdiniz?
-
Artıq təxminən on ildir ki, Yeni Azərbaycan Partiyası
(YAP) ilə Türkiyənin hakim partiyası olan Ədalət
və İnkişaf Partiyası (AKP) arasında sıx əməkdaşlıq
vardır. Demək olar ki, bu əməkdaşlıq Ədalət
və İnkişaf Partiyasının yarandığı
vaxtdan mövcuddur. Xatırladım ki, müasir Azərbaycanın
qurucusu və YAP-ın yaradıcısı olan Ulu öndərimiz
Heydər Əliyevin ölkəyə rəhbərlik etdiyi
dövrdə, daha dəqiq desəm, 2002-ci il noyabrın 3-də
AKP Türkiyədəki seçkilərdə qələbə
çaldı. Həmin vaxtadək uzun illər ərzində
Türkiyədə hakimiyyət koalisiya şəklində
qurulurdu. Lakin uzun illərdən sonra ilk dəfə olaraq, Ədalət
və İnkişaf Partiyası seçkidə qələbə
çalaraq yeganə iqtidar partiyasına çevrildi. Həmin
seçkidən bir neçə gün sonra AK Partiyanın
qurucusu və lideri, Türkiyənin hazırkı baş naziri
Rəcəb Tayyib Ərdoğan Ulu öndərimiz Heydər Əliyevin
dəvəti ilə Azərbaycana gəldi. Bakıda Ulu öndərimizlə
Rəcəb Tayyib Ərdoğan arasında görüşlər
oldu, həmçinin, onunla birlikdə səfər edən
partiyanın seçkidə qalib gələn millət vəkilləri,
bugünkü Türkiyə iqtidarında təmsil olunan siyasətçilərlə
də görüşlər keçirildi. Ümummilli liderimiz
bu görüşlərdə Yeni Azərbaycan Partiyası ilə
Ədalət və İnkişaf Partiyasının əməkdaşlığının
vacibliyini qeyd etdi. Uzaqgörən, böyük şəxsiyyət
Heydər Əliyev AKP-nin və cənab baş nazir Rəcəb
Tayyib Ərdoğanın harizmatik bir lider olmasını, onun gələcək
perspektivlərini, kamil siyasətçi, dünya səviyyəli
bir lider olacağını öncədən görərək,
Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərinin
inkişafında, əməkdaşlığın gündən-günə
dərinləşməsində, eləcə də, Ulu öndərin
sözləri ilə desək, bir millət - iki dövlət
yol xəritəsinin daha da genişlənməsində partiyalar
arasında əməkdaşlığa böyük diqqət
yetirdi. Bildiyimiz kimi, YAP Azərbaycanda 1993-cü ildən
iqtidardadır. Türkiyədə isə artıq on ildir ki,
AKP hakim partiyadır. Türkiyədə uzun onilliklərdən
sonra AKP ilk partiyadır ki, ardıcıl 3 seçkidə qalib
gələrək, iqtidarda tək partiya kimi təmsil olunur.
Qeyd etmək lazımdır ki, R.T.Ərdoğanın rəhbərlik
etdiyi bu partiya komandası on ildir ki, Türkiyəni ən
böyük nailiyyətlərə gətirib
çıxarıb. 2001-2002-ci illərədək Türkiyə
NATO-nun üzvü, güclü orduya sahib olan bir ölkə
olsa da, əslində, sənaye, yeni texnologiyalar
baxımından zəif inkişaf etmiş, kənd təsərrüfatı
ölkəsi kimi tanınırdı. Çox hörmətli
baş nazir R.T.Ərdoğanın rəhbərliyi ilə
AKP-nin hakimiyyətdə olduğu son on il müddətində
qardaş ölkə inanılmaz uğurlar əldə edib.
Türkiyə artıq Avropanın 5-6-cı inkişaf etmiş
ölkəsidir və “G-20” adlanan “Böyük iyirmiliyin”
13-cü yerdə dayanan üzvüdür. Beynəlxalq Valyuta
Fondunun və Dünya Bankının proqnozlarına görə,
Türkiyə “Böyük iyirmiliyin” içərisində
sürətlə irəliləyən ölkədir və
qarşıdakı illərdə daha yüksək pilləyə
qalxa bilər. R.T.Ərdoğanın bəyan etdiyi kimi, əsas
hədəf 2023-cü ildə “Böyük səkkizliyə”
daxil olmaqdır. Mən inanıram ki, Türkiyə bu məqsədinə
çatacaqdır. Bildiyimiz kimi, 2023-cü ildə Türkiyə
Cümhuriyyətinin 100 illiyi tamam olacaq.
Göründüyü kimi, ölkə yüz illiyə
böyük nailiyyətlərlə gedir. R.T.Ərdoğanın
dünya çapında harizmatik siyasi lider kimi qəbul
olunması və onun rəhbərlik etdiyi hakim partiyanın
Türkiyədə böyük uğurlara imza atması, bu
gün qardaş ölkənin zirvələrə yüksəlməsinə
səbəb olub. Bu gün də bu siyasət davam etdirilir və
inanıram ki, bundan sonra da Türkiyənin uğurları
çox olacaq. Əlbəttə, Ulu öndərin də dediyi
kimi, bir millət - iki dövlət gələcəyə yol xəritəsi
YAP-la AKP arasındakı əməkdaşlıqla daha da
güclənəcək. Bildiyimiz kimi, möhtərəm
Prezident İlham Əliyevin də Azərbaycan-Türkiyə əlaqələrinə
böyük diqqət yetirməsi, eyni zamanda, Onun “bir millətin
iki diasporu olmaz” ifadəsi Azərbaycan və Türkiyədən
kənardakı hər iki ölkənin diasporunun fəaliyyətinə
təsir göstərir. 2002-ci ildən bu vaxtadək hər iki
partiya keçirdikləri bütün tədbirlərdə,
layihələrdə qarşılıqlı olaraq iştirak
edirlər. 2011-ci ildə Türkiyədəki parlament
seçkilərində YAP-ın bir qrup üzvü AKP-nin
seçki kampaniyasında iştirak etdi. Hər iki partiya
bir-birilə olduqca yaxın və qardaş partiya kimi fəaliyyət
göstərir. Eyni zamanda, hər iki partiyanın gənclər
qolu, qadınlar təşkilatları, partiyamızın
İcra katibliyində olan rəsmilər də bir-birilə
sıx əməkdaşlıq edir. Bu, dövlətlərimiz
arasında əməkdaşlığın
möhkəmlənməsinə də böyük töhfədir.
- Azərbaycanda və Türkiyədə qadınların
siyasi-ictimai həyatdakı
rolu sizin fikrinizcə, hansı səviyyədədir?
- Həm YAP, həm də AKP qadınların ölkənin ictimai-siyasi həyatında, qanunvericilikdə,
dövlət quruculuğunda
roluna və təmsilçiliyinə çox
böyük önəm
verir. Ümumiyyətlə, Ümummilli lider
Heydər Əliyev qadınların siyasi həyatdakı, dövlət
idarəçiliyindəki, o cümlədən, partiyanın
fəaliyyətindəki rolunu
hər zaman çox yüksək qiymətləndirirdi. Azərbaycanda Qadın Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi yaradılan zaman keçmiş Sovetlər Birliyi ölkələrinin çoxunda
belə bir siyasi qərar yox idi. Qeyd etdiyim kimi, Ulu
öndər qadınların
partiyanın xətti ilə siyasi həyatda təmsilçiliyinə
çox böyük önəm verirdi. Bu gün də
möhtərəm Prezidentimiz
İlham Əliyev qadınların ölkənin
ictimai-siyasi həyatındakı
roluna xüsusi diqqət yetirir, onların istər parlament, istərsə də, bələdiyyə
səviyyəsində fəal
iştirakına şərait
yaradır. Artıq bələdiyyələrdə
qadınlar 28 faiz təşkil edir. O cümlədən, YAP Siyasi
Şurasının üzvü,
Heydər Əliyev Fondunun prezidenti, UNESCO-nun və İSESCO-nun xoşməramlı
səfiri, millət vəkili Mehriban xanım Əliyevanın dünya çapında göstərdiyi fəaliyyət
qadınlarımızda daha
güclü stimul yaradır, xüsusilə də, partiyamızın sıralarında olan xanımlar ondan örnək götürərək
daha fəal olmağa, ölkənin inkişafına öz töhfələrini verməyə
çalışırlar. Türkiyədə isə, AKP iqtidara gəldikdən sonra qadınların siyasi həyatda təmsilçiliyi
çox yüksək
səviyyəyə çatıb.
Məsələn, Türkiyə parlamentində
AKP-dən öncə
qadınlar cəmi 3-4
faiz təşkil edirdi. Lakin bu gün Türkiyə Böyük
Millət Məclisində
qadınların təmsilçiliyi
14 faizə yüksəlib.
Türkiyə parlamentində
yer alan
partiyalar içərisində
ən çox sayda qadın təmsilçisi olan hakim
Ədalət və İnkişaf Partiyasıdır.
Başqa
sahələrdə də
qadınların daha çox irəli çəkilməsi, onların
sosial problemlərinin həlli üçün
AKP ayrıca strategiya müəyyənləşdirib.
- YAP Qadınlar Şurasından
olan nümayəndə
heyətinin tərkibində
may ayının 25-28-də Türkiyədə AKP-nin Qadın Qolunun Qurultayında iştirak etdiniz. Səfər təəssüratlarınız
necədir?
- AKP-nin Qadın Qolunun keçirdiyi 3 qurultayın hər birində iştirak etdiyim üçün özümü xoşbəxt
hiss edirəm. Hər növbəti
qurultay əvvəlkindən
daha möhtəşəm,
daha gözəl təşkil olunur. Belə mötəbər tədbirlərin
çox böyük əhəmiyyəti vardır.
Səfər çərçivəsində
Türkiyənin yüksək
səviyyəli siyasi xadimləri ilə görüşlərimiz oldu.
Eyni zamanda, iştirak etdiyimiz qurultayda YAP Qadınlar Şurasının
sədri Nurlana Əliyeva çıxış
etdi. Ayrı-ayrı görüşlərdə mənim də çıxışlarım oldu.
Səfər çərçivəsində
ilk görüşümüz AKP-nin Qadın Qolunun başqanı Güldan Akşitlə oldu. Güldan Akşit uzun
illər nazir vəzifəsində çalışmış,
bir neçə dəfə millət vəkili seçilmiş bir qadındır. Onunla görüşdə partiyalarımızın
qadın qolları arasındakı əməkdaşlığın
səviyyəsini müzakirə
etdik, gələcək
perspektivlərdən danışdıq.
Biz AKP-nin qurucusu
və lideri, Türkiyənin baş naziri Rəcəb Tayyib Ərdoğanla da ümumi görüşdə
olduq. Qurultayda
ABŞ, İngiltərə, Danimarka, İsveçrə,
Tunis, Liviya kimi ölkələr də daxil olmaqla, 40-a yaxın ölkədən
yüksək rəsmi
şəxslər iştirak
edirdi. Lakin bütün görüşlərdə
Azərbaycandan olan nümayəndə heyətinə
xüsusi münasibət
var idi. Onu da qeyd edim
ki, qadın qurultayında cəmi 3 ölkədən - Azərbaycan,
ABŞ və Tunisdən
olan nümayəndələr
çıxış etdi.
İlk olaraq isə, çıxış üçün
bizə söz verildi. İstər baş nazir
Rəcəb Tayyib Ərdoğanla, istərsə
də, Türkiyənin
xarici işlər naziri, səhiyyə naziri, ailə və sosial siyasət naziri ilə görüşlərdə
Azərbaycana olan böyük sevginin şahidi olduq. Bütün görüşlərin əsas
mahiyyəti isə, Azərbaycan və Türkiyə arasındakı
əlaqələrdə hər
iki hakim partiyanın qadınlarının rolu,
iki ölkə arasında dostluq, qardaşlıq münasibətləri
olub. Görüşlərdən biri də,
Ankara şəhər bələdiyyəsinin
başqanı Məlik
Göksəllə oldu.
O bizə Qadın Qolunun Ankara şöbəsinin
fəaliyyəti ilə
bağlı məlumat
verdi. Bələdiyyə tərəfindən çox
gözəl, rəngarəng,
zəngin proqram hazırlanmışdı. Bu görüşlərdə də Türkiyə-Azərbaycan
əlaqələrində AKP və YAP-ın rolu, qadınların fəaliyyəti barədə
fikir mübadiləsi apardıq, gələcək
əməkdaşlıq proqramlarını
müzakirə etdik.
Həmçinin, səfər zamanı
Türkiyədəki ailə
təsisatları mərkəzində
olduq, burada ailələrin gənc, yaşlı, əlil üzvlərinin asudə vaxtlarını keçirməsi
üçün hər
cür şəraitin
yaradıldığını gördük. Onu da qeyd etməliyəm ki, Türkiyə son ildə gözəlləşərək,
daha da inkişaf
edib.
- Belə görüşlərin
davam etdirilməsinin hər iki ölkə
üçün faydaları
nələrdir?
- Belə görüşlər
Azərbaycanla Türkiyə
arasında qadın məsələlərilə bağlı
təcrübə mübadiləsinin
aparılması baxımından
çox böyük əhəmiyyətə malikdir.
Bildiyimiz
kimi, respublikamız Yeni Azərbaycan Partiyasının rəhbərliyi
altında bütün
sahələrdə, o cümlədən,
qadın siyasəti ilə bağlı çox böyük uğurlar əldə edib. Hər iki ölkə
qadınların siyasi-ictimai
həyatdakı uğurları
ilə bağlı bir-birindən nümunələr
götürə bilər.
Məsələn, Azərbaycanda qadınların
bələdiyyələrdəki təmsilçiliyi 28 faizdir,
Türkiyədə bu
göstərici bir qədər aşağıdır.
Azərbaycan Milli Məclisində
qadınlar yerlərin
17 faizinə sahibdir, qardaş ölkədə
bu rəqəm 14 faizdir. Azərbaycanda
Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi yaradılıb, bu istiqamətdə qanunvericilik
təkmilləşdirilib. Türkiyədə də qadın siyasəti ilə bağlı müvafiq addımlar atılıb.
Belə görüşlər imkan
verir ki, bir-birimizin təcrübəsini
öyrənək və
bəhrələnək. Bu sahədə məsələlərlə
bağlı tez-tez görüşlərin keçirilməsi,
eyni zamanda, qardaşlığımızın, dostluğumuzun daha da möhkəmlənməsi
deməkdir. Hər iki
partiyanın mövqeyi
xalqlarımızı bir-birinə
daha da yaxınlaşdırır.
Məlumdur ki, qloballaşma
proseslərinin getdiyi bir vaxtda dünyada
separatizm, terrorçuluq,
güclünün gücsüzü
əzməsi kimi çox böyük problemlər var. Bəzi hallarda ikili standartların əlaməti
olaraq doğru olan deyil, güclü
olan haqlı kimi qəbul edilir. Bu, Azərbaycan
və Türkiyə üçün bir mesajdır. Azərbaycan xalqının mənəvi
mədəniyyətində, türk və İslam əxlaqında doğru olmayanı güclü olduğu üçün haqlı qəbul etmək prinsipi yoxdur. Ona görə də, bu gün biz istəyirik ki, həm doğru, həm haqlı, həm də güclü olaq. Onda biz daha çox nailiyyətlər əldə
edə bilərik.
Bu səbəbdən də,
bizim birgə fəaliyyətimizə, birgə
proqramlar həyata keçirməyimizə, təcrübə
mübadiləsi aparmağımıza
böyük ehtiyac
var. Qeyd edim ki, YAP və AKP arasında əlaqələr
təkcə qurultaylar
dövründə deyil,
hər zaman ardıcıl, sistemli xarakter daşıyır. Xatırladım ki, bu ilin may ayının
əvvəlində AKP-nin
gənclər qolunun dəvəti ilə YAP gəncləri Türkiyədə
səfərdə olub.
Həmçinin, biz də onları
Azərbaycanda keçirilən
tədbirlərə dəvət
edirik. Bütün bunlar uzaq gələcəyə hesablanmış
davamlı əməkdaşlıq
proqramının uğurla
həyata keçirildiyini
göstərir. Əminliklə, söyləmək olar ki, iki ölkə
arasındakı əlaqələr
bundan sonra da yüksək səviyyədə davam etdiriləcək.
HÜLYA
Yeni Azərbaycan.- 2012.- 1 iyun.-S.6.