Bütün dünya gördü ki, Azərbaycan, eyni zamanda, bir neçə beynəlxalq səviyyəli tədbir keçirməyə qadir olan bir ölkədir

Sahib Ələkbərov: Ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr olunmuş bu yarış Azərbaycanda velosiped idmanı növünə marağın artırılması məqsədini güdürdü

Xəbər verildiyi kimi, 9-13 may tarixlərində ölkəmizdə Ümummilli lider Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr olunmuş ilk beynəlxalq velotur keçirildi. Bu beynəlxalq yarışın təşkilatçıları Azərbaycan Velosiped İdmanı Federasiyası, Milli Olimpiya Komitəsi, həmçinin, Gənclər və İdman Nazirliyi idi. Yarışın texniki cəhətdən təşkilini isə bu tədbirə cəlb olunmuş Almaniyanın “Freunde Eventlogistik” şirkəti həyata keçirirdi. Onu da xüsusi olaraq vurğulamaq yerinə düşər ki, bu velotur Beynəlxalq Velosipedçilər İttifaqının (BVİ) təqvim planına daxil edilmiş və 2.2 U-23 (19-23 yaş həddi) kateqoriyasına aid BVİ kontinental turu idi. Azərbaycanda ilk dəfə keçirilən velosiped idman yarışına hər biri 6 idmançıdan ibarət olan, 16 ölkədən kişilərdən ibarət 18 komanda qatılmışdı. Bundan əlavə, yarışda müxtəlif ölkələri təmsil edən 16 qadın velosipedçi də iştirak edirdi. Bəs, yarışın təşkilatçıları bu turnirlə bağlı qarşılarına qoyduqları məqsədə nail ola bildilərmi? Beynəlxalq veloturun Təşkilat Komitəsinin sədri, Azərbaycan Velosiped İdmanı Federasiyasının vitse-prezidenti Sahib Ələkbərovla söhbətimizdə bu və digər suallara cavab almağa çalışdıq.

- Sahib müəllim, ölkəmiz daha bir möhtəşəm beynəlxalq idman yarışına ev sahibliyi etdi. Qonaqların və iştirakçıların qənaətinə görə, bu yarış beynəlxalq standartlara uyğun olaraq lazımi şəkildə keçirildi. Bəs, Təşkilat Komitəsi olaraq sizin hədəfləriniz, məqsədləriniz nə idi və həmin məqsədlərə nail olundumu?

- Hər şeydən əvvəl qeyd etmək istəyirəm ki, Ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin xatirəsinə həsr olunmuş bu yarış Azərbaycanda velosiped idmanı növünə marağın artırılması məqsədini güdürdü. Məlum olduğu kimi, vaxtı ilə bizdə velosiped idmanı kifayət qədər yüksək səviyyədə olub. Məsələn, bu yarışda fəxri qonaq kimi iştirak edən Aleksandr Averin və onun kimi digər tanınmış velosipedçilərimiz olub. Amma təəssüflər olsun ki, 80-ci illərdən başlayaraq, velosiped idmanı növünə diqqət azalıb və bu sahədə bir durğunluq yaranıb. 80-ci illərin əvvəllərində Bakıda həmin dövr üçün müasir hesab olunan bir velotrek tikilmişdi. Lakin sonrakı illərdə həmin velotrek bərbad vəziyyətə salınıb. Əlbəttə ki, bu başucalığı gətirən bir şey deyil. Digər bir tərəfdən, velosiped idmanının başqa idman növlərindən fərqi ondan ibarətdir ki, bir çox idman növlərini bir zalda, qapalı şəraitdə keçirmək mümkündür. Amma velosiped idmanı əsasən açıq havada keçirilən kütləvi idman növüdür. Maraqlı burasıdır ki, digər tərəfdən də, bu elitar bir idman növü hesab olunur. Bu həm də, insanların sağlamlığı, sağlam həyat tərzi üçün ən vacib olan, əlçatan bir idman növüdür. Yəni, hamı bununla məşğul ola bilər. Ancaq bunun üçün müvafiq maddi-texniki baza və lazımi şərait yaradılmalıdır. Bütün bunlar keçən ildən Velosiped İdmanı Federasiyasına rəhbərlik edən cənab Fazil Məmmədovun gündəlik diqqət mərkəzində olan məsələlərdir.

- Yeri gəlmişkən, bu baxımdan, yəni, maddi-texniki baza baxımından bizdə durum necədir?

- Təəssüflə qeyd etməliyəm ki, bizdə bu baza hələlik çox aşağı səviyyədədir. Yəni, velotrek demək olar ki, uzun illərdir işləmir, Bakının küçələrində, eləcə də, digər rayonlarda son illər baş verən ciddi iqtisadi yüksəlişlə bağlı maşınların sayı həddindən çox artıb. Hər yerdə tıxaclar var və həmin maşın karvanlarının içərisində velosiped sürmək müşkül məsələdir. Yəni, söhbət ondan gedir ki, mütləq qaydada bu idman növü üçün müvafiq baza yaratmaq lazımdır. Digər bir tərəfdən isə, bu idman növünün inkişafı üçün Azərbaycanda hər cür təbii şərait var. Bu idman növü üçün düzəngah, dağlıq ərazilər, eniş-yoxuş, həmçinin, dolambaclar olmalıdır ki, ölkəmizdə də bunların hamısı mövcuddur. Son illər görülmüş böyük işlər nəticəsində ölkəmizdə gözəl infrastruktur yaranıb. Yollar var. Qeyd edim ki, hazırlıq mərhələsində bəzən bu yarışın texniki işlərini həyata keçirən alman şirkətinin rəhbəri Alberxt Roeder deyirdi ki, yolun hansısa bir hissəsində xırda problemlər olsa da, tədbir üçün məqbuldur. Lakin biz bunu Azərbaycanın adına layiq hesab etmir və çalışırdıq ki, marşrut boyu yollarımızın hamısı ideal vəziyyətdə olsun ki, velosipedçilər heç bir yerdə maneə ilə üzləşməsinlər.

- Yəni, belə demək mümkündürmü ki, məhz Təşkilat Komitəsinin məsələyə məsuliyyətlə yanaşması, həyata keçirilən maarifləndirici işlər və görülən təhlükəsizlik tədbirləri öz bəhrəsini verdi?

- Bəli. Qonaqlarımızın əksəriyyəti də bunu qeyd etdilər ki, çox ciddi təhlükəsizlik tədbirləri görülmüşdü və bu tədbirlərin birincisi o idi ki, yollar yaxşı vəziyyətdə idi. Biz aprelin 14-də veloturun marşrutlarına daxil olan bütün yolları qarış-qarış gəzdik. Sonra isə Qəbələdə müvafiq qurumların təmsilçilərinin iştirakı ilə görüş keçirərək, yarışla bağlı məsələləri müzakirə etdik. Təbii ki, burada da ən vacib məsələ, məhz yolların yaxşı vəziyyətdə olmasını təmin etmək idi. Burada bir haşiyə çıxım. Bakıda Azadlıq meydanı ilə gedəndə Neftçilər prospektinin Yusif Səfərov küçəsi ilə kəsişməsində 4 dəmiryolu keçir. Velosipedlərin təkəri belədir ki, dəmiryolunda onlar sürüşə bilərdi. Bu olmasın deyə biz yarış günü həmin dəmir yollarının üstünü bir neçə saatlığa asfaltla örtdük. Yarış başa çatandan sonra isə həmin yollar təmizləndi və qatarlar hərəkətlərini davam etdirdilər. Bu almanları da çox təəccübləndirmişdi. Biz buna ona görə nail olduq ki, bütün dövlət orqanları bu yarışa xüsusi önəm verdilər və hamı bir nəfər kimi bunu öz işi hesab etdi. Bilirsiniz ki, Bakının küçələrində, xüsusən aeroport yollarında və başqa yerlərdə “Azəryolservis”in böyük maşınları yolu süpürürlər. Amma siz təsəvvür edin ki, yarışın ikinci mərhələsi başlayan gün Bakıdan Şəkiyə qədər olan bütün yolları həmin maşınlar süpürdülər və yolda bir çınqıl belə qalmadı. Eyni zamanda, sizin də vurğuladığınız kimi, insanlar üçün çoxlu maarifləndirmə işləri aparıldı. Bəlkə də ilk dəfə idi ki, Bakıda belə genişmiqyaslı və məqsədyönlü bir təbliğat kampaniyası keçirilirdi. Şəhər bəzədilmişdi. Bütün marşrut boyunca reklamlar, insanların çox toplaşdığı yerlərdə, universitetlərdə, orta məktəblərdə, müvafiq afişalar asılmışdı. Şəhərin görməli yerlərindəki elektron reklam monitorlarında tədbirlə bağlı xüsusi hazırlanmış videoçarx nümayiş olunurdu. Onu da qeyd edim ki, bu yarışa qədər “Eurovision” mahnı müsabiqəsi ilə bağlı Bakı artıq bəzədilmişdi. Ya bu “Eurovision” müsabiqəsi ilə bağlı reklamların bir hissəsini çıxarıb, veloturun reklamlarını yerləşdirmək lazım idi (təbii ki, biz bunu heç vaxt istəməzdik), ya da gərək başqa bir şey fikirləşəydik. Ona görə də, işıq dirəklərindən istifadə etmək qərarına gəldik və xüsusi reklamlar sifariş verdik. Eyni zamanda, Nəqliyyat Nazirliyinin şəhərdəki bütün elektron tablolarından da maarifləndirici reklam məqsədilə istifadə olundu. Şəhərə yenicə gətirilmiş təzə avtobusların bir qisminin üzərinə də veloturun reklamları yerləşdirildi. Bütün bunlar ona yönəlmişdi ki, insanlar bu yarış barədə məlumatlı olsunlar və onun əhəmiyyətini dərk etsinlər. Çünki bizim üçün insanların buna münasibəti çox vacib idi. Təbiidir ki, belə yarışların keçirilməsi müəyyən narahatlıqların da ortaya çıxmasına səbəb olur. Yəni, söhbət ondan gedir ki, yarış müddətində bəzi yollarda hərəkət məhdudlaşır, bəzi vaxtlarda isə tamamilə dayanır. Bu isə insanlar üçün əlavə problemlər yarada bilər. Bu olmasın deyə biz turnirə iki həftə qalmış həm televiziya vasitəsilə bu barədə insanlara məlumat verməyə başladıq, həm də xüsusi plakatlar çap olundu və marşrut kənarında yerləşən bütün binaların girişində yerləşdirildi. Orada konkret olaraq hansı küçələrdə saat neçədən neçəyədək yolların bağlı olacağı göstərilirdi. Təşkilat komitəsi əhalidən xahiş edirdi ki, həmin müddətlərdə alternativ yollardan istifadə etsinlər. Bu insanlarımızın rahatlığı üçün idi. Mən əhalimizə minnətdaram ki, onlar bu məsələni düzgün dəyərləndirdilər və ciddi bir narazılıqla üzləşmədik. Nəticə etibarilə, bu tədbir özü özlüyündə gözəl bir bayrama çevrildi. İnsanlar küçələrə axışdılar. Hətta bir çoxları, xüsusən də uşaqlar yarışı izləməyə öz velosipedləri ilə gəlmişdilər. Bizim məqsədimiz də elə bu idi.

- Məlumdur ki, bu günlərdə ölkəmizdə, eyni zamanda, bir sıra mühüm beynəlxalq tədbirlər keçirilir. Belə olan təqdirdə bu turnirin təşkili ilə bağlı hansısa çətinlik yaranmadı ki?

- Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, bu günlərdə, “Eurovision” kimi böyük bir mahnı müsabiqəsi ərəfəsində ölkəmizdə bir sıra tədbirlər keçirilir. Bu isə bir çox məsələlərin üst-üstə düşməsinə səbəb olur. Lakin biz qarşımıza məqsəd qoymuşduq və ona nail olmaq üçün əlimizdən gələni etdik. Beynəlxalq veloturun keçirildiyi günlərdə, yəni, mayın 12-13-ü tarixlərində Azərbaycan Velosiped İdmanı Federasiyasının prezidenti cənab Fazil Məmmədovun rəhbərlik etdiyi Güləş Federasiyasının təşkilatçılığı ilə Bakıda güləş üzrə dünya kuboku uğrunda beynəlxalq yarış da keçirildi. Təsəvvür edirsinizmi ki, bu iki beynəlxalq tədbiri eyni vaxtda, özü də “Eurovision” mahnı müsabiqəsi ərəfəsində həyata keçirmək nə deməkdir. Amma həyat göstərdi ki, iradə olanda, insanlarda məsuliyyət olanda hər şey etmək mümkündür. Bütün dünya gördü ki, Azərbaycan, eyni zamanda, çoxlu sayda tədbirlər keçirməyə qadirdir və cənab Fazil Məmmədovun yarışqabağı verdiyi müsahibədə də qeyd etdiyi kimi, bütün dünya görür ki, 2020-ci il Olimpiadasını da keçirmək üçün ölkəmizdə hər cür imkan vardır.

- Bəs, velosipeddən bir nəqliyyat vasitəsi kimi istifadə olunması istiqamətində hansısa addımların atılması planlaşdırılırmı?

-Həqiqətən də velosiped təkcə idman aləti deyil, həm də nəqliyyat vasitəsidir. Dünyanın əksər ölkələrində velosiped nəqliyyat vasitəsi kimi tıxacların qarşısının alınmasına və ekoloji vəziyyətin yaxşılaşdırılmasına çox ciddi köməklik göstərir. Bu gün Bakıda tıxac probleminin hansı səviyyədə olması hər kəsə bəllidir və bunu həll etməyin yollarından biri də elə velosipedlərdən geniş istifadə olunmasıdır. Yəni, burda velosipeddən həm nəqliyyat vasitəsi, həm də idman aləti kimi istifadə olunmasının təbliği bu turnirin çox lazımlı bir cəhəti idi. Lakin onu da etiraf etmək lazımdır ki, insanların bu məsələyə münasibəti dəyişməli, yeni yanaşmalar, yeni vərdişlər yaranmalıdır. Siz bilirsiniz ki, Beynəlxalq Velosipedçilər İttifaqının rəhbər vəzifəli şəxsləri, həmçinin, həmin qurumun prezidenti Patrik Mak Quayd da bu yarışda qonaq qismində iştirak edirdilər. Bazar günü səhər tezdən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev onu və Azərbaycan Velosiped İdmanı Federasiyasının rəhbəri cənab Fazil Məmmədovu qəbul etdi və bu idman növünün inkişafı ilə bağlı öz tapşırıq və tövsiyələrini verdi. Siz artıq bilirsiniz ki, cənab Prezidentin tapşırığı ilə dənizkənarı bulvardakı yeni istifadəyə verilən ərazidə 4 km uzunluğunda velosiped yolu salınıb. Şəhərimizin yenidən qurulan hissələrində də velosiped yollarının ayrılmasının nəzərdə tutulması və aeroporta aparan magistrallardan birində velosipedçilər üçün ayrıca yolun ayrılması məsələsinə baxılır. Yəqin ki, “Ağ şəhər” adlanan yaşayış massivində də velosipedçilərin hərəkəti üçün yollar nəzərdə tutulacaq. İmkan olan digər ərazilərdə belə yolların ayrılması vacibdir.

- Bəs, köhnə velotrekin taleyi necə olacaq?

- Köhnə velotrekin yenidən qurulması layihəsi demək olar ki, artıq hazırdır. Yaxın vaxtlarda onun yenidən qurulmasına başlanılmalı, oradakı uşaq-gənclər velosiped məktəbinin fəaliyyəti canlandırılmalıdır. Onu da deyim ki, yaxın illər ərzində Bakıda böyük, müasir bir velotrekin tikilməsi məsələsi də müzakirə mövzusudur. Ən əsası budur ki, məsələyə dövlət dəstəyi, dövlət qayğısı var, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin bu istiqamətdə konkret göstərişləri var.

- Yerli miqyaslı yarışların təşkil olunması istiqamətində bundan sonra hansı addımların atılması nəzərdə tutulur?

- Bir şeyi nəzərə almaq lazımdır ki, bu federasiya cəmi bir neçə ay əvvəl yenidən təşkil olunub. İstər paytaxtda, istərsə də yerlərdə velosiped idmanının inkişafı istiqamətində ardıcıl addımlar atılacaq. Tezliklə uşaq-gənclər velosiped məktəbinin fəaliyyəti dirçəldilməli, mütləq bölgələrdə velosiped klubları yaradılmalıdır. Özünü bu işə həsr etməyə hazır olan idmançılar, məşqçilərimiz var. Hazırda biz alman mütəxəssisi Teo Mauxeri federasiyanın idman direktoru olaraq bu işlərə cəlb etmişik. Ən nəhayət, bu yarış zamanı da şahidi olduq ki, bizim Yelena Çalıx, Tural İsgəndərov kimi güclü velosipedçilərimiz var ki, onlar da öz şəxsi nümunələri ilə bu idman növünün təbliği ilə bağlı əllərindən gələni etməyə hazırdırlar.

Nadir AZƏRİ

Yeni Azərbaycan.- 2012.- 22 may.- S.5.