Ümummilli lider Heydər Əliyev ideyaları əsasında fəaliyyət göstərən Bakı Dövlət Universiteti özünün inkişaf dövrünü yaşayır

Azərbaycan təhsilinin flaqmanı olan Bakı Dövlət Universiteti bu gün özünün inkişaf dövrünü yaşayır. Müsəlman Şərqində Avropa tipli ilk ali təhsil müəssisəsi olan Bakı Dövlət Universiteti yarandığı dövrün ilk illərində çətin və mürəkkəb dönəm keçmiş, müəyyən problemlərlə üzləşmişdir. Hətta ötən əsrin 20-ci illərinin sonu - 30-cu illərinin əvvəllərində Universitetin fəaliyyəti qeyri-müəyyən səbəblərdən dayandırılmışdı. Universitet 1934-cü ildən sonra öz fəaliyyətini davam etdirməyə başlasa da, 70-ci illərə qədər mövcud problemlər davam etmişdir. Azərbaycan xalqının Ümummilli lideri Heydər Əliyevin 1969-1982-ci illərdə Respublikaya rəhbərlik etdiyi dönəmdə bütün sahə və sektorlarda olduğu kimi, Azərbaycan təhsilində də kardinal islahatlar həyata keçirilmiş və bu sahədə əsaslı inkişaf tempi qeydə alınmışdır. Bu kontekstdə Azərbaycan təhsilinin bayraqdarı olan Bakı Dövlət Universitetinin də fəaliyyətində əsaslı dönüş yaranmış, Universitet milli kadr potensialının formalaşdırılması, əsaslı kadr islahatlarının həyata keçirilməsi işinə əhəmiyyətli töhfələr vermişdir. Bunlarla yanaşı, ilk növbədə, Azərbaycan təhsilinin inkişafına bilavasitə töhfələr verən Bakı Dövlət Universitetinin maddi-texniki bazası yaxşılaşdırıldı. Xüsusi intellektual təbəqənin formalaşdırılması istiqamətində normativ baza yaradıldı və buna müvafiq olaraq praktik müstəvidə əhəmiyyətli tədbirlər görüldü. Buna paralel olaraq təhsil sektorunda əhəmiyyətli irəliləyişlərin qeydə alınması üçün strateji əhəmiyyət kəsb edən mühüm işlər görüldü. Belə ki, Ulu öndər Heydər Əliyevin xüsusi diqqət və qayğısının fonunda kadr potensialının formalaşdırılması və təkmilləşdirilməsi istiqamətində azərbaycanlı gənclər SSRİ miqyasında fəaliyyət göstərən ali təhsil müəssisələrinə göndərildilər. Azərbaycanlı tələbələr Moskva, Leninqrad, Xarkov, Kiyev, Minsk, Voronej və s. şəhərlərdə fəaliyyət göstərən nüfuzlu ali təhsil müəssisələrində öz təhsillərini başa vuraraq ölkəmizə qayıdır və kadr potensialı kimi müxtəlif sahələrdə çalışırdılar. Ümumilikdə, Heydər Əliyevin respublikaya rəhbərlik etdiyi dövrdə SSRİ-nin ən nüfuzlu ali təhsil müəssisələrində 18 minədək yüksəkixtisaslı mütəxəssis hazırlandı. Bu isə milli inkişafın intellektual əsaslarının möhkəmlənməsinə fundamental töhfə idi.

Bütün bunların fonunda Ulu öndər Heydər Əliyev təhsil sektorunun inkişafının zərurətini məhz bu cür dəyərləndirirdi: “Azərbaycanda yüksək savada, biliyə, ixtisasa, yüksək elmə malik insanlar var və onlar cəmiyyətin çox hissəsini təşkil edir. Əgər onlar olmasaydı, Azərbaycanın iqtisadiyyatı, Azərbaycan elmi inkişaf edə bilməzdi. Bunlar olmasaydı, biz indi Azərbaycanı müstəqil dövlət kimi idarə edə bilməzdik. Onları qiymətləndirmək lazımdır və on illərlə əldə etdiyimiz nailiyyətləri heç vaxt unutmamalıyıq”.

Bununla yanaşı, azərbaycanlı gənclərin SSRİ miqyasında fəaliyyət göstərən nüfuzlu ali təhsil məktəblərinə göndərilməsi milli mədəniyyətimizin təbliği və möhkəmləndirilməsi, milli diaspor quruculuğunun formalaşdırılması işinə mühüm strateji töhfələr bəxş etdi. Sonralar Ulu öndər Heydər Əliyev bu missiya və prosesi məhz bu cür dəyərləndirirdi: “O vaxtlar azərbaycanlıları ayrı-ayrı yollarla sovetlər ittifaqının müxtəlif yerlərinə göndərməklə dayaq yaratmaq istəyirdim. İndi isə sərhədlər açılıb, azərbaycanlılar hər yerdə yaşaya bilər. Bir şərtlə ki, gərək, millətini, dinini, torpağını və ana Vətənini unutmayasan”.

Qeyd etmək lazımdır ki, respublikada təhsilin inkişafına xüsusi diqqət yetirilməsi, gəncliyin ana dilində təhsilinə üstünlük verilməsi milli intibahımızı şərtləndirən strateji faktorlardan biri olmuşdur. Məhz həmin dövrdə Bakı Dövlət Universitetinin müəllim heyətinin, demək olar ki, hamısını azərbaycanlılar təşkil edirdi. Ümummilli lider Heydər Əliyevin ana dilinə xüsusi əhəmiyyət verməsi öz növbəsində, strateji nöqteyi-nəzərdən çox mühüm əhəmiyyət kəsb edirdi və milli təhsilimizin inkişafına, milli intellektual kadr potensialının formalaşdırılması və təkmilləşməsinə xüsusi töhfələr bəxş edirdi. SSRİ miqyasında rəsmi və işgüzar səviyyədə rus dilinin hakim dil olduğu bir dönəmdə 1969-cu ilin noyabrında xalqımızın Ümummilli lideri Heydər Əliyevin Universitetin 50 illik yubileyində Azərbaycan dilində çıxış etməsi ana dilimizə və bu dildə təhsilə nə qədər böyük önəm verdiyini növbəti dəfə göstərmişdi. Ümumiyyətlə, həm 1969-1982-ci illərdə Azərbaycana rəhbərlik etdiyi dönəmdə, həm də ölkəmizin müstəqillik əldə etməsindən sonra Ulu öndər Heydər Əliyevin təhsil sahəsinə yüksək qayğı və diqqətinin fonunda təhsil sistemində milli dövlətçiliyin əsaslarını möhkəmlədən ardıcıl və effektiv islahatlar həyata keçirilib.

Məhz bütün bunların qanunauyğun nəticəsi idi ki, həmin dövrdə Bakı Dövlət Universitetinin tələbə və məzunları, bu ali təhsil ocağının ziyalıları, bütövlükdə, kadr potensialı ölkəmizin ictimai-siyasi, sosio-mədəni həyatında mühüm rol oynayır, ölkə miqyasında və beynəlxalq müstəvidə mühüm milli nailiyyətlərə imza atırdılar. Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev 1994-cü ildə Bakı Dövlət Universitetinin 75 illik yubileyi münasibətilə keçirilən mərasimdə söylədiyi geniş nitqdə bəhs olunan ali məktəbin bu illər ərzində qazandığı uğurlara toxunaraq bu təhsil ocağının ölkənin ictimai, siyasi, mədəni həyatında gələcəkdə daha böyük rol oynayacağını qeyd etmişdi. Bununla yanaşı, Ulu öndər Heydər Əliyev Bakı Dövlət Universitetinin 80 illiyi ilə əlaqədar Universitetin kollektivinə 28 dekabr 1999-cu il tarixində göndərdiyi təbrik məktubunda qeyd edirdi: “Bakı Dövlət Universiteti öz fəaliyyətinin bütün dövrlərində elm və təhsil məbədi olmaqla yanaşı, həm də Azərbaycan dilinin inkişafında, milli şüurun, vətənpərvərlik ruhunun inkişafında xidmətlər göstərmiş bir mərkəz rolunu oynamışdır”.

Ümummilli lider Heydər Əliyev daim Universitetin fəaliyyətini yüksək qiymətləndirərək bu ali təhsil ocağının məzunu olmaqdan qürur duyduğunu qeyd edirdi. 1957-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsini əla qiymətlərlə, fəxri diplomla bitirən Ulu öndər Heydər Əliyev Azərbaycan təhsilinin flaqmanı olan Bakı Dövət Universitetinin inkişafını, səmərəli fəaliyyətini daim diqqətdə saxlayır, Onun xüsusi diqqət və qayğısı sayəsində bu ali təhsil ocağının fəaliyyəti üçün hər cür şərait yaradılırdı. Qeyd etmək lazımdır ki, Bakı Dövlət Universitetinin hazırkı 1 saylı və 2 saylı doqquzmərtəbəli tədris korpusları, Universitetin tələbə şəhərciyi, onun 4 beşmərtəbəli yataqxanası, xarici tələbələr üçün 1 beşmərtəbəli bina, böyük kitabxana Ümummilli lider Heydər Əliyevin göstərişi ilə tikilərək istifadəyə verilmişdir.

Bu gün Respublikanın aparıcı elm və təhsil, o cümlədən elmi-tədqiqat mərkəzi olan Bakı Dövlət Universiteti həm Azərbaycan təhsilinin inkişafına, həm də ikitərəfli səmərəli beynəlxalq əməkdaşlıq əlaqələrinə malik olmaqla Azərbaycan təhsilinin beynəlxalq inteqrasiyasına fundamental töhfələr bəxş edir. Sirr deyil ki, bu gün Universitet geniş beynəlxalq əlaqələrə malikdir və dünya reytinq sıralamasında davamlı irəliləyişə malikdir. Təkcə bir faktı qeyd etmək lazımdır ki, 2010-cu ilin dekabrında akademik göstəricilərə görə universitetlərin reytinqi üzrə siyahıda dünyanın ən yaxşı 2000 universitetinin adı göstərilmişdi və bu siyahıda Azərbaycandan yalnız Bakı Dövlət Universiteti yer almışdı.

Məhz hazırki dönəmdə də Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən milli inkişaf strategiyasının sayəsində ölkəmizdə təhsil sektorunun tərəqqisi müasir dövrün reallıqlarına və qanunauyğunluqlarına müvafiq surətdə davam edir. Ulu öndər Heydər Əliyevin miras qoyduğu, özündə ali norma və dəyərlər sistemini ehtiva edən ənənələr Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir. Dövlət başçısının yüksək diqqəti və effektiv göstərişləri əsasında atılan addımlar, icra edilən dövlət proqramları təhsil sistemində keyfiyyətcə yeni inkişaf meyillərinin əldə edilməsinə, uğurlu nəticələrin qazanılmasına xidmət edir. Bu da, şübhəsiz, ölkəmizin milli kadr potensialının kəmiyyət və keyfiyyət baxımından təkmilləşdirilməsi işinə mühüm töhfələr verir.

Bir məqama xüsusilə toxunmaq gərəkdir ki, Bakı Dövlət Universitetindən məzun olan kadrlar cəmiyyətin ayrı-ayrı sahələrində, ictimai-sosial münasibətlər sistemində təmsil olunmaqla idarəetmənin müasir prinsipləri üzrə təşkilinə təkan verməkdədirlər. Bakı Dövlət Universitetinin səmərəli fəaliyyəti müxtəlif sahələr üçün yararlı, yüksəksəviyyəli kadr potensialının formalaşdırılması işinə də geniş imkanlar yaradır. Bu proses həm Azərbaycanda peşəkar kadr potensialının yetişdirilməsi, həm də gənclərin müxtəlif ölkələrdə təhsil almasına geniş şərait və imkanlar yaradılması vasitəsilə həyata keçirilir.

Nəticə etibarilə, bu gün Ümummilli lider Heydər Əliyev ideyaları əsasında fəaliyyət göstərən Bakı Dövlət Universiteti Azərbaycan təhsilinin bayraqdarı kimi çıxış edir və təhsilimizin, milli dövlətçilik ənənələrinin inkişafına əhəmiyyətli töhfələr verir, eyni zamanda, perspektiv inkişafın strateji əsaslarını formalaşdırır.

NURLAN QƏLƏNDƏRLİ,

Bakı Dövlət Universitetinin “BDU-nun

dünya şöhrətli məzunu Heydər Əliyev”

mövzusunda keçirdiyi müsabiqəyə təqdim olunur

Yeni Azərbaycan.- 2013.- 1 may.- S.6.