Azərbaycanda təhsil sahəsində
tətbiq edilən yeniliklər və həyata keçirilən
islahatlar yaxın gələcəkdə daha yaxşı nəticələrə
gətirib çıxaracaqdır
Prezident
İlham Əliyev: İnkişaf etmiş ölkələrin təcrübəsinə
nəzər salaraq görürük ki, o ölkələr
inkişaf edir ki, orada elmi-texniki tərəqqi sürətlə
inkişaf edir, orada təhsilə, elmə, intellektual məhsulların
yaradılmasına böyük investisiyalar qoyulur. Azərbaycan bu yolu seçibdir
Məlum olduğu kimi, Azərbaycanda Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında həyata keçirilən davamlı inkişaf strategiyası, ilk növbədə, sosial məzmunu ilə fərqlənir. Düşünülmüş səmərəli siyasət sayəsində ölkənin iqtisadi potensialının artması, maliyyə imkanlarının genişlənməsi sosialyönümlü layihələrin və proqramların həyata keçirilməsinə geniş imkanlar açıb. Ölkəmizdə son 10 ildə təhsil sahəsində həyata keçirilən islahatlar, o cümlədən təhsil sistemində müasir infrastrukturun yaradılması, məktəb tikintisinin geniş vüsət alması isə xüsusilə diqqətəlayiqdir.
Ölkənin
maddi kapitalı intellektual sərvətə çevrilir
Hazırda bütün dünyada xalqların, dövlətlərin
inkişafı ilə bağlı müasir
çağırışlar ilk növbədə məhz təhsillə,
cəmiyyətin intellektual inkişaf səviyyəsi ilə
bağlıdır. Təsadüfi deyil ki, Birləşmiş
Millətlər Təşkilatı XXI əsri “Təhsil əsri”elan
edib.
Bu mənada məmnunluq hissi ilə deyə bilərik ki,
müstəqil Azərbaycan təhsil sahəsində müasir
dövrün hədəflərinə doğru inamla irəliləyir. Ölkəmizdə
təhsilin inkişafı Prezident İlham Əliyevin diqqət
və qayğısı sayəsində dövlət siyasətinin
prioritet istiqamətlərindən birinə çevrilib.
Dövlət başçısı təhsillə
bağlı Azərbaycanın hədəfini belə müəyyənləşdirib:
“Hesab edirəm, bugünkü Azərbaycanın inkişaf
dinamikası bizə diktə edir ki, təhsil sahəsində səviyyə
ən yüksək zirvədə olmalıdır. Əminəm ki, biz buna nail olacağıq. Çünki Azərbaycan xalqının çox
böyük potensialı vardır”.
Prezident İlham Əliyevin ölkəmizdə təhsilin
ən yüksək səviyyədə inkişaf etdirilməsi
ilə bağlı dövlətin, cəmiyyətin
qarşısına qoyduğu hədəflər
reallığa əsaslanır. İlk növbədə
onu vurğulamaq lazımdır ki, Azərbaycan cəmiyyətinin,
ələlxüsus da gənc nəslin təhsilə,
innovasiyalara böyük marağı var. Ölkəmiz zəngin
təhsil ənənələrinə, güclü intellektual
və kadr potensialına malikdir. Uzun illər
boyu yaranmış ənənələr yeni dövrün tələbləri
nəzərə alınmaqla daha da inkişaf etdirilməlidir.
Azərbaycanda təhsilin inkişafı, bu sahədə
geniş məzmunlu islahatların həyata keçirilməsi,
müasir infrastruktur bazasının yaradılması həm də
ölkənin güclü iqtisadi potensialı ilə şərtlənir. Hazırda Azərbaycan
iqtisadiyyatının dinamik inkişaf səviyyəsi
respublikada iri sosial layihələri reallaşdırmağa, o
cümlədən də təhsil infrastrukturunu yeniləşdirməyə
imkan verir. Ölkəmizin,
xalqımızın xoşbəxtliyi ondadır ki, Prezident
İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə
respublikanın iqtisadi kapitalının, maddi
resurslarının insan kapitalına çevrilməsi istiqamətində
ardıcıl tədbirlər həyata keçirilir.
Bununla bağlı dövlət başçısı
mövqeyini belə ifadə edib: “Biz maddi dəyərlərimizi,
iqtisadi potensialımızı insan kapitalına çevirməliyik.
Neft, qaz Tanrıdan verilən böyük nemətdir,
biz bundan uğurla və məharətlə istifadə edirik.
Amma gec-tez bu təbii sərvətlər tükənəcək
və bilik, zəka, səviyyə isə ölkəmizin
dayanıqlı inkişafını uzun illər bundan sonra da təmin
edəcəkdir. Ən inkişaf etmiş
ölkələrin təcrübəsinə baxsaq görərik
ki, o ölkələrin inkişafında ən aparıcı
rol oynayan neft, qaz deyil, bilikdir, elmi-texniki tərəqqidir, yeni
texnologiyalardır”.
Beləliklə, çox haqlı olaraq ölkəmizdə
təhsil sahəsinə investisiyalar yönəldilməsi
dünyanın inkişaf etmiş ölkələri
sırasında yer tutmağı qarşısına məqsəd
qoyan Azərbaycanın gələcəyinə yönəldilən
sərmayələr kimi qiymətləndirilir. Bununla bağlı fikirlərini
ifadə edən Prezident İlham Əliyev vurğulayıb:
“İnkişaf etmiş ölkələrin təcrübəsinə
nəzər salaraq görürük ki, o ölkələr
inkişaf edir ki, orada elmi-texniki tərəqqi sürətlə
inkişaf edir, orada təhsilə, elmə, intellektual məhsulların
yaradılmasına böyük investisiyalar qoyulur. Azərbaycan bu yolu seçibdir”.
Təhsilin
keyfiyyəti cəmiyyətin təhsilə olan marağına
uyğun gəlməlidir
Yuxarıda vurğuladığımız kimi, Azərbaycan
cəmiyyəti yüksək intellektual potensialı ilə səciyyələnir. Lakin gənclərin
elmə, təhsilə böyük maraq göstərmələri
məsələnin yalnız bir tərəfidir. Gərək, ölkədə yüksək təhsil
şəraiti, gənclərin kreativ düşüncə tərzinə
uyğun maddi-texniki baza olsun ki, cəmiyyətin potensialı
üzə çıxsın və düzgün istiqamətə
yönəlsin. Respublikamızda təhsilin keyfiyyətinin
yüksəldilməsinin zəruriliyinə diqqət çəkən
Prezident İlham Əliyev deyib: “Gənclərimiz istəyirlər
ki, yaxşı mütəxəssis, yaxşı peşəkar
olsunlar. İstək ola bilər. Ancaq təhsilin keyfiyyəti də gərək bu istəklə
uzlaşsın. Azərbaycanda təhsil sahəsində
tətbiq edilən yeniliklər, müasir yanaşmalar,
islahatlar ümid edirəm ki, yaxın gələcəkdə
daha da yaxşı nəticələrə gətirib
çıxaracaqdır”.
Ölkədə
təhsilin keyfiyyət göstəricilərinin
yaxşılaşmasını şərtləndirən ən
mühüm amillərdən biri isə heç şübhəsiz
ki, təhsil prosesinin inkişaf etdirilməsi, təhsil şəbəkəsinin
müasir infrastrukturla təmin edilməsi, maddi-texniki
bazanın təkmilləşdirilməsi, müasir standartlara
cavab verən yeni məktəblərin tikilməsi, bu yolla təhsil
ocaqlarında kontingent sıxlığının aradan
qaldırılmasına, tədris mühitinin
optimallaşdırılmasına nail olmaqdan ibarətdir. Bu mənada son 10 ildə Prezident İlham Əliyevin
diqqət və qayğısı sayəsində ölkəmizdə
təhsil müəssisələrinin maddi-texniki
bazasının möhkəmləndirilməsi, respublikanın
hər yerində məktəb tikintisinin geniş vüsət
alması təqdirəlayiqdir. Belə ki,
son 10 ildə dövlət başçısının Azərbaycanın
müasirləşdirilməsi siyasətinin tərkib hissəsi
olaraq təhsil sahəsində də ciddi islahatlar həyata
keçirilib. Respublikanın dövlət
büdcəsində təhsil sahəsinə ayrılan xərclər
ilbəil artır. Ötən il ölkəmizdə təhsilə
dövlət büdcəsi xərclərinin 11,6
faizi həcmində və yaxud 2222,5 milyon manat vəsait
ayrılıb ki, bu da əvvəlki illərdəkindən
xeyli çoxdur.
Məktəb
tikintisi geniş vüsət alıb
Son 10 ildə ölkəmizin təhsil sistemində əldə
olunan uğurlardan biri, heç şübhəsiz ki, məktəb
tikintisi ilə bağlıdır. Təkcə onu
vurğulamaq kifayətdir ki, haqqında bəhs olunan dövrdə
Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə
məktəb tikintisinə dair bir neçə ayrıca
Dövlət Proqramı qəbul edilib. Bundan
başqa, digər sahələri əhatə edən Dövlət
proqramlarında da məktəb tikintisinə böyük diqqət
yetirilir. Məsələn, regionların,
Bakı şəhərinin və ətraf qəsəbələrin
sosial-iqtisadi inkişafı, eləcə də yoxsulluğun
azaldılması, məcburi köçkünlərin həyat
şəraitinin yaxşılaşdırılması və məşğulluğunun
artırılması ilə bağlı Dövlət
proqramlarında məktəb tikintisi ilə bağlı
geniş müddəalar öz əksini tapıb. Eyni
zamanda, ötən il qəbul edilən “Azərbaycan
Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə Dövlət
Strategiyası”nda da təhsil müəssisələrinin
infrastrukturunun yenilənməsinə geniş yer
ayrılıb.
Yuxarıda qeyd olunan Dövlət proqramlarının
icrası nəticəsində son 10 ildə Bakı şəhərində
və respublikanın bölgələrində 2700-dən
çox yeni məktəb tikilib və yaxud əsaslı təmir
edilib. Bunun nəticəsində təxminən 1 milyon
şagirdin təhsil şəraiti yaxşılaşıb,
birnövbəli tədris sisteminin tətbiq edildiyi məktəblərin
sayı əhəmiyyətli dərəcədə artıb.
Dövlət başçısının ölkənin
təhsil müəssisələrinin infrastrukturunun yeniləşdirilməsi
ilə bağlı qarşıya qoyduğu vəzifələr,
həmçinin, qəzalı vəziyyətdə olan məktəbləri
əhatə edir. Son 10 ildə çoxlu sayda qəzalı
vəziyyətdə olan məktəb binaları ya əsaslı
təmir edilərək normal vəziyyətə gətirilib,
ya da onların yerində təzə məktəb binaları
tikilib. Prezident İlham Əliyev qəzalı
vəziyyətdə olan məktəblərin yenidən
qurulması ilə bağlı bir neçə Sərəncam
imzalayıb və həmin sərəncamlara uyğun olaraq qəzalı
məktəblərin yenilənməsinə böyük məbləğdə
vəsait ayrılıb. Məsələn, dövlət
başçısının “Qəza vəziyyətində
olan ümumtəhsil məktəbləri üçün yeni
binaların tikilməsi və bir sıra məktəblərdə
əsaslı təmir işlərinin aparılması
haqqında” 16 avqust 2007-ci il tarixli Sərəncamı ilə
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Ehtiyat Fondundan 14 milyon, “Qəza
vəziyyətində olan ümumtəhsil məktəb
binalarının tikintisi, təmiri və ali təhsil müəssisələrinin
maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi
haqqında” 23 iyun 2008-ci il tarixli Sərəncamı ilə 25
milyon, “Qəza vəziyyətində olan ümumtəhsil məktəb
binalarının yenidən qurulması işinin davam etdirilməsi
barədə” 23 iyun 2009-cu il tarixli Sərəncamı ilə
13 milyon, “Qəza vəziyyətində olan ümumtəhsil məktəblərinin
yenidən qurulması ilə bağlı əlavə tədbirlər
haqqında” 4 dekabr 2009-cu il tarixli Sərəncamı ilə 3
milyon manat vəsait ayrılıb.
Heydər
Əliyev Fondu ölkəmizdə məktəb tikintisinə
sanballı töhfələr verir
Respublikamızda Ümummilli lider Heydər Əliyevin
adını daşıyan fondun prezidenti, UNESCO-nun və
İSESCO-nun xoşməramlı səfiri Mehriban xanım
Əliyeva müntəzəm olaraq təhsil sahəsində
inkişafı dəstəkləyən yeni-yeni layihələrlə
çıxış edir. Heydər Əliyev Fondunun təhsillə
bağlı layihələrinin əhəmiyyətindən
söhbət açan Mehriban xanım Əliyeva
vurğulayıb: “Müasir dünyada hər bir ölkənin
inkişafı, onun dünya birliyinə inteqrasiyası
üçün təhsilin rolu əvəzsizdir. Məhz buna görə Heydər Əliyev Fondu
yarandığı ilk gündən təhsilə
yardımı öz fəaliyyətinin prioritet istiqaməti
elan etmişdir”.
Fond
2005-ci ildə təhsil sahəsində daha bir təşəbbüslə
çıxış edərək “Yeniləşən Azərbaycana
yeni məktəb” layihəsinin həyata keçirilməsinə
start verib. Layihənin əsas məqsədi təhsil sahəsində
mövcud olan problemlərin həllinə kömək etməkdən,
ölkə miqyasında müasir standartlara cavab verən təhsil
kompleksləri yaratmaqdan, tədrisin səviyyəsinə bilavasitə
təsir edən problemləri aradan qaldırmaqdan, cəmiyyətin
müxtəlif təbəqələrinin, yerli və xarici
şirkətlərin, beynəlxalq təşkilatların bu sahədə
birgə əməkdaşlıq imkanlarını müəyyənləşdirərək
ümumi işin xeyrinə yönəltməkdən ibarətdir.
Layihə çərçivəsində indiyədək
100 mindən artıq şagirdin təhsil aldığı
400-dək məktəb binası inşa olunub və yaxud yenidən
qurulub. Bu məktəblər
respublikanın bütün bölgələrini əhatə
edir və onlardan hər biri ən müasir standartlara cavab
verir.
Son illərdə ölkəmizdə Heydər Əliyev
Fondu tərəfindən, həmçinin, “Təhsilə dəstək”,
“Uşaq evləri və internat məktəblərinin
inkişafı proqramı” layihələri uğurla
reallaşdırılmaqdadır. Cari ilin əvvəlində
isə Heydər Əliyev Fondu yeni layihəsini - “Məktəbəqədər
təhsil müəssisələrinin inkişafı”proqramını
cəmiyyətə təqdim etdi.
Mübariz ABDULLAYEV
Yeni
Azərbaycan.-2014.- 16 avqust.- S. 2.