Yeni Azərbaycan
Partiyası siyasi sistemin monolit gücü və avanqard siyasi
institutudur
Azərbaycan
siyasi palitrasında milli siyasi iradəni təmsil edən,
ümumxalq partiyası kimi təmsil olunan YAP-ın
yaranmasından 22 il ötür
Azərbaycan
siyasi palitrasında milli siyasi iradəni təmsil edən
avanqard siyasi qüvvə olan Yeni Azərbaycan
Partiyasının (YAP) yaranmasından 22 il
ötür.
Bəlli olduğu kimi, YAP ötən əsrin 80-ci illərinin
sonu 90-cı illərin əvvəllərində ölkəmizdə
meydana çıxan mürəkkəb siyasi situasiyanın
daxili məntiqindən, zamanın təxirəsalınmaz tələbindən
irəli gələrək Azərbaycan xalqının arzu və
istəklərinin ifadəçisi kimi yaranan partiyadır. Həmin dövrdə xaos və
qeyri-sabitliyin hökm sürdüyü Azərbaycanın
düçar ola biləcəyi daha böyük fəlakətlərin
qarşısını almaq, məhv olmaq təhlükəsi
ilə qarşı-qarşıya olan dövlətimizi xilas etmək
məqsədilə xalqımızın milli maraqlar ətrafında
birləşmiş sağlam qüvvələri, o cümlədən
ziyalılar 1992-ci il oktyabrın 16-da 91 nəfər ziyalı
Heydər Əliyevə müraciət etdi: “Dövlət
quruculuğundakı çoxillik təcrübənizə əsaslanaraq
Siz qısa müddətdə Azərbaycanda geniş xalq
kütlələrini özündə birləşdirə biləcək
böyük, güclü, nüfuzlu və işlək partiya
yarada bilərsiniz. Öz adımızdan və
on minlərlə respublika vətəndaşı adından
Sizdən xahiş edirik ki, təşəkkül tapan Yeni Azərbaycan
Partiyasına rəhbərlik etməyə razılıq verəsiniz.
Azərbaycan Sizin sözünüzü və qəti
qərarınızı gözləyir”.
Ümummilli
lider Heydər Əliyev ziyalılara göndərdiyi 24 oktyabr
1992-ci il tarixli cavab məktubunda Yeni Azərbaycan
Partiyasının yaradılmasına və ona rəhbərlik
etməyə razılıq verdi: “Güman edirəm ki, müstəqil
Azərbaycan dövlətinin gələcək həyatının
və fəaliyyətinin əsasını təşkil edən
demokratiya və siyasi plüralizm şəraitində Sizin
müraciətinizdə göstərilən Yeni Azərbaycan
Partiyasının yaradılması obyektiv zərurətdən
doğur. Belə partiya Azərbaycanın
siyasi-ictimai həyatında fəal iştirak edərək
yeni, müstəqil Azərbaycan dövlətinin möhkəmləndirilməsində
və inkişafında tarixi rol oynaya bilər”.
Beləliklə,
1992-ci il noyabrın 21-də
Naxçıvanda keçirilən təsis konfransında Yeni
Azərbaycan Partiyası təsis edildi və Ulu öndər
Heydər Əliyev partiyanın Sədri seçildi. YAP-ın
yaranması, Ümummilli lider Heydər Əliyevin bu partiyaya Sədr
seçilməsi respublikanın o zamankı gərgin, təhlükəli ictimai-siyasi vəziyyətindən
və getdikcə bu vəziyyətin daha da kəskinləşməsindən
irəli gələn tarixi zərurət oldu. O zamankı
hakimiyyət dairələrinin Yeni Azərbaycan
Partiyasının yaranmasına göstərdikləri maneələr,
ardıcıl təzyiqlər bu yola qədəm qoyan
insanları özlərinin ali məqsədlərindən
döndərə bilmədi. Çünki
bütün uzaqgörən insanlar Heydər Əliyevin rəhbəri
olduğu bu qurumun xilaskar bir missiya üçün
yarandığını anlayır və Yeni Azərbaycan
Partiyasına dəstəklərini əsirgəmirdilər.
Həmin tarixi hadisələri dəyərləndirən Ulu
öndər Heydər Əliyev deyirdi: “Yeni Azərbaycan
Partiyası Azərbaycanda gedən ictimai-siyasi proseslərin
içərisindən çıxan zərurətdir... Yeni Azərbaycan Partiyasının fərqi ondan ibarətdir
ki, bu partiya onu yaratmaq, siyasi fəaliyyətlə məşğul
olmaq istəyən adamların istəkləri ilə, bir təşkilati
mərkəz olmadan... ağır şəraitdə
böyük təqiblər şəraitində yaranmış
bir partiyadır”.
Xalqın
Ümummilli lider Heydər Əliyevə olan inamı isə tez
bir zamanda siyasi səhnədə parlayan Yeni Azərbaycan
Partiyasının tarixi məsuliyyəti öz üzərinə
götürməsinə imkan verdi. Ümummilli liderimizin nüfuzu, Azərbaycan
xalqının Ona göstərdiyi yüksək etimad Yeni Azərbaycan
Partiyasının qısa müddət ərzində təşkilatlanmasına,
ölkənin bütün regionlarında özəklərini
yaratmasına və 1993-cü ildə hakimiyyətə gəlməsinə
şərait yaratdı. Yeni Azərbaycan
Partiyası dünyada analoqu olmayan bir siyasi təşkilat kimi
yarandığı müddətdən 6 ay sonra siyasi hakimiyyətə
gəldi.
Qələbələr
partiyası olan YAP zəngin və şərəfli inkişaf
yoluna malikdir
Sirr deyil
ki, yarandığı gündən YAP-ın Ümummilli lider
Heydər Əliyev tərəfindən müəyyənləşdirilən
və uğurla tətbiq edilən əsas proqram məramı
Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin qorunub
möhkəmləndirilməsindən, ərazi
bütövlüyünün təmin edilməsindən,
demokratik, hüquqi, dünyəvi cəmiyyət
qurulmasından, əmin-amanlıq, ictimai-siyasi sabitlik, milli həmrəylik,
güclü və sosialyönümlü iqtisadiyyat yaratmaqdan
ibarət olub və partiyamız bu 22 ildə öz məqsədlərinə
uyğun fəaliyyət göstərib. Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti, YAP-ın Sədri İlham
Əliyevin partiyanın V Qurultayında
vurğuladığı kimi, Yeni Azərbaycan Partiyası Azərbaycanın
aparıcı siyasi qüvvəsidir, Cənubi Qafqazın ən
böyük partiyasıdır.
Ümumiyyətlə, tarixi faktlar və reallıqlar
göstərir ki, Yeni Azərbaycan Partiyası zəngin və
şərəfli inkişaf yoluna malikdir. Səmərəli fəaliyyətin
və yüksək siyasi nüfuzun qanunauyğun nəticəsi
kimi ümumxalq partiyasına çevrilən, 630 mindən
çox üzvü olan YAP bu müddət ərzində
ölkədə keçirilən prezident, parlament və bələdiyyə
seçkilərində inamlı qələbələr
qazanaraq qələbələr partiyası kimi
çıxış edib.
Eyni zamanda, ötən müddət ərzində
YAP-ın keçirdiyi qurultaylarda (1999, 2001, 2005, 2008, 2013) qəbul
etdiyi tarixi qərarlar ölkəmizin gələcək
inkişaf perspektivlərinin müəyyənləşdirilməsi
baxımından mühüm rol oynayıb.
Xüsusi olaraq qeyd etmək lazımdır ki, 1999-cu ildə
keçirilmiş qurultaydan sonra Yeni Azərbaycan
Partiyasının inkişafında mühüm bir səhifə
açıldı. Ulu öndər Heydər Əliyev YAP
üzvlərinin yeni mərhələdə əsas vəzifələrini
və istiqamətlərini müəyyənləşdirdi.
Ən mühüm amil isə partiyada Ulu öndər
Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə aparılan gəncləşdirmə
siyasəti oldu. Partiyanın rəhbərliyində
Azərbaycan gənclərinin lideri olaraq İlham Əliyevin təmsilçiliyi
bu mənada xüsusilə qeyd olunmalıdır. Məhz 1999-cu ildə keçirilən qurultayda o
zaman ARDNŞ-nin birinci vitse-prezidenti və Milli Olimpiya Komitəsinin
prezidenti olan İlham Əliyev partiyanın rəhbər
strukturuna seçildi. Əgər nəzərə alsaq
ki, cənab İlham Əliyev həmin dövrdə həm də
Avropa Şurası Parlament Assambleyasında Azərbaycan
Respublikası Milli Məclisinin nümayəndə heyətinin
rəhbəri idi, onda qeyd edə bilərik ki, bu, partiyanın
yeni mərhələdə qazanacağı uğurların
başlanğıc nöqtəsi də sayıla bilərdi. Ulu öndər Heydər Əliyevin siyasi varisi olaraq
İlham Əliyev Yeni Azərbaycan Partiyasının gələcək
fəaliyyətinin daha geniş beynəlxalq müstəvilərə
daşımaq məqsədini uğurla həyata keçirdi.
1999-cu ildən sonra Yeni Azərbaycan Partiyası dünyanın
bir sıra ölkələrinin siyasi təşkilatları ilə
ikitərəfli əlaqələr qurdu, beynəlxalq təşkilatlarda
təmsilçilik hüququ qazandı. Buna isə yeni dövrün
yeni lideri olan cənab İlham Əliyevin xüsusi xidmətləri
sayəsində nail olundu. Bu amil həm də
Yeni Azərbaycan Partiyasına gənclərin marağına və
axınına səbəb olmuşdu. Məhz
gənc kadrlara verilən yüksək qiymət, yeni mərhələdə
gənclərə etimad məsələsi Yeni Azərbaycan
Partiyasının üzvlərinin arasında gənclərin
sırasını daha da genişləndirdi.
2005-ci
ilin mart ayında keçirilən YAP-ın III Qurultayında
Azərbaycan Prezidenti, YAP Sədrinin birinci müavini cənab
İlham Əliyevin partiyanın Sədri seçilməsi ilə
partiyanın həyatında yeni mərhələ
başladı. Prezident İlham Əliyevin
YAP-ın Sədri seçilməsindən sonra kəmiyyət
və keyfiyyət baxımından partiyada əhəmiyyətli
dərəcədə dəyişikliklər müşahidə
olundu. Faktlara diqqət yetirdikdə ötən
müddət ərzində Heydər Əliyev ideyalarına
söykənən partiyamızın ilbəil gücləndiyinin
bir daha şahidi olarıq. Belə ki, əgər
YAP-ın 2001-ci ildə keçirilmiş II Qurultayı
zamanı partiya üzvlərinin sayı 230 min nəfər idisə,
III Qurultaya qədər bu göstərici 360 min nəfərə
yüksəlmişdi. V Qurultaydan sonra isə,
başqa sözlə, hazırda isə partiyamızın
üzvlərinin sayı 630 mindən çoxdur.
Beləliklə, Yeni Azərbaycan Partiyasının əldə
etdiyi nailiyyətlər silsilə xarakter daşıyır və
bugünkü uğurların ciddi tarixi və siyasi əsasları
mövcuddur. Sirr deyil ki, YAP Ulu öndər Heydər Əliyev yolu
ilə irəliləyərək çox böyük və
şərəfli yol keçib. Əminliklə
söyləyə bilərik ki, cəmiyyətin avanqard siyasi
qüvvəsi kimi Yeni Azərbaycan Partiyası
xalqımızın qarşısında duran vəzifələrin
yerinə yetirilməsinə özünün layiqli töhfəsini
verib və bu siyasət bu gün də uğurla davam etdirilir.
YAP öz səmərəli fəaliyyəti ilə Azərbaycanın
inkişafına xüsusi töhfələr verir, ölkənin
etibarlı gələcəyinin təmin olunmasında
müstəsna rol oynayır. Bir sözlə, Ulu
öndər Heydər Əliyevin bildirdiyi kimi, Yeni Azərbaycan
Partiyası dünənin, bu günün və gələcəyin
partiyasıdır.
Yeni Azərbaycan
Partiyasının beynəlxalq əlaqələri yüksələn
xətt üzrə inkişaf edir
Yeni Azərbaycan Partiyasının beynəlxalq əlaqələri
də yüksələn xətt üzrə inkişaf edir, əməkdaşlığın
coğrafiyası və məzmunu genişlənərək
keyfiyyətcə yeni mərhələyə qədəm qoyur.
YAP-ın
beynəlxalq əlaqələrində dost və qardaş
Türkiyənin, MDB üzvü olan ölkələrin, Avropa
və Asiyanın bir sıra aparıcı siyasi partiyaları və
qurumları ilə münasibətləri prioritet istiqamət
kimi əsas götürülüb. Yeni Azərbaycan
Partiyası Türkiyə, Rusiya, Rumıniya, Ukrayna,
Qazaxıstan, Kanada, Hindistan, Çin, Cənubi Koreya, Pakistan,
Tacikistan və digər ölkələrin aparıcı siyasi
partiyaları ilə uzun müddətdir sıx və
qarşılıqlı münasibətlərə malikdir,
partiyalar arasında intensiv görüşlər
keçirilir, fikir və təcrübə mübadilələri
aparılır.
Xüsusi olaraq qeyd etmək lazımdır ki, YAP 51
ölkənin siyasi partiyalarının təmsil olunduğu
“Asiya Siyasi Partiyaları Beynəlxalq Konfransı” (İCAPP)
Daimi Komitəsinin üzvüdür. YAP bu kimi nüfuzlu beynəlxalq
qurumda təmsil olunmaqla Azərbaycan həqiqətlərinin
dünyaya çatdırılması istiqamətində
mühüm tribuna əldə edib.
Bununla yanaşı, YAP-ın Avroatlantik məkanda baş
verən siyasi proseslərə təsir imkanları da genişlənib. Bu mənada,
Almaniyanın, Fransanın, İtaliyanın, İspaniyanın və
digər ölkələrin hakimiyyətdə olan
partiyalarını özündə birləşdirən və
Avropa Parlamentində çoxluğa sahib olan Avropa Xalqları
Partiyası (EPP) ilə münasibətlər keyfiyyətcə
yeni mərhələyə qədəm qoyub.
Bir sözlə, Yeni Azərbaycan Partiyasının beynəlxalq
əlaqələrinin coğrafiyası getdikcə genişlənir. Bu əlaqələr,
eyni zamanda, müstəqil Azərbaycan Respublikasının
siyasi partiyalar səviyyəsində beynəlxalq təşkilatlarda
təmsilçiliyinin yüksək nümunəsidir.
YAP Azərbaycanın
siyasi palitrasının ən güclü və nüfuzlu
siyasi partiyasıdır
Beləliklə, sadalananlar deməyə əsas verir ki,
Yeni Azərbaycan Partiyası siyasi sistemin monolit gücü və
avanqard siyasi institutudur. Başqa sözlə, YAP sahib olduğu
resurslara, ictimai-siyasi nüfuzuna, özünün fəaliyyət
mexanizminin səmərəlilik səviyyəsinə və
siyasi sistemdəki avanqard yerinə görə Azərbaycanın
siyasi palitrasının ən güclü və nüfuzlu
siyasi partiyasıdır. YAP, eyni zamanda,
ölkəmizdə siyasi mədəniyyətin və siyasi
sistemin formalaşmasına, təkmilləşməsinə
birbaşa, fundamental töhfələr verən ümumxalq
partiyasıdır. Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti, YAP-ın Sədri İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi,
Yeni Azərbaycan Partiyasının yaradılması, eyni
zamanda, müasir siyasi sistemin yaranması deməkdir.
Ümumiyyətlə,
YAP-ın fəaliyyət mexanizminin əsasları kontekstində
aşağıdakı siyasi ümumiləşdirmələri
aparmaq lazımdır:
- Yeni Azərbaycan
Partiyası Azərbaycan siyasi palitrasında ən güclü
və fundamental resurslara malik sosial-siyasi təsisatdır:
Partiyanın fundamental resursları sırasına onun öz ətrafında
cəmiyyətin ən nüfuzlu ictimai-siyasi fiqurlarını
birləşdirməsi, üzvlərinin sayının 600 mindən
çox olması, güclü siyasi idarəçilik təcrübəsinə
malik olması kimi kəmiyyət və keyfiyyət göstəriciləri
daxildir;
- Yeni Azərbaycan Partiyası siyasi sistemdəki yerinə
və fəaliyyət mexanizminə görə rəqabət
partiyası (başqa sözlə, səfərbəredici
partiya) kimi səciyyələndirilir. Belə ki, YAP öz fəaliyyəti
ilə rəqiblərini aktiv siyasi mübarizəyə və rəqabətə
cəlb edən, sosial konsensusu və siyasi sistemin rəqabətlilik
qabiliyyətini təmin edən təsisatdır.
Qısacası, Yeni Azərbaycan Partiyası siyasi plüralizmin
yüksək səviyyədə təmin olunmasına və
sistemin komponentlərinin tərəqqisinə xüsusi təkan
və töhfələr verməkdədir;
Bununla yanaşı, onu da qeyd etmək lazımdır ki,
YAP-ın ideoloji prinsipləri milli həmrəylik və
bütövlüyü təmin edən mexanizm kimi
çıxış edir. Ümumiyyətlə,
YAP-ın fəaliyyət mexanizminin mühüm istiqamətlərindən
birini də onun ideoloji siyasəti təşkil edir. Partiyanın ideoloji siyasətinin əsasları onun
başlıca ideoloji prinsiplərində öz əksini
tapıb. Partiyanın 1999-cu ildə keçirilmiş I
Qurultayında qəbul edilmiş Proqramda Yeni Azərbaycan
Partiyasının qarşısına qoyduğu vəzifələrin
həllinə nail olmaq məqsədilə öz fəaliyyətində
əsas götürdüyü ideoloji prinsiplər öz əksini
tapıb. Buradan görünür ki, Yeni Azərbaycan
Partiyasının ideoloji siyasəti milli həmrəylik və
bütövlüyü təmin edən mexanizm qismində
çıxış edir. Bəhs olunan
ideoloji prinsiplər cəmiyyətdə milli dəyərlərin
təşəkkül tapmasını və möhkəmlənməsini
şərtləndirən, milli həmrəylik və
bütövlüyü təmin edən mühüm
institusional mexanizm qismində dəyərləndirilməlidir.
Bir
sözlə, Ümummilli lider Heydər Əliyevin qeyd etdiyi
kimi, Yeni Azərbaycan Partiyası Azərbaycanın həyatında
ən güclü, ən böyük intellektual səviyyəyə,
ən böyük hörmətə malik olan siyasi
partiyadır: “Yeni Azərbaycan Partiyası Azərbaycanın bu
gününün partiyasıdır, Azərbaycanın
sabahının partiyasıdır, XXI əsrin
partiyasıdır, üçüncü minilliyin
partiyasıdır”.
Yeni
Azərbaycan.-2014.- 21 noyabr S. 6-7.