2013-cü ildə Azərbaycanın beynəlxalq mövqeyi daha da möhkəmlənib

Müstəqil siyasət yürütməsi, sivilizasiyalararası dialoqa mühüm töhfələr verməsi, regional və beynəlxalq təhlükəsizliyin təmin olunmasında strateji tərəfdaş qismində əhəmiyyətli rol oynaması Azərbaycanın beynəlxalq nüfuzunu artıran əhəmiyyətli faktorlar qismində çıxış edir

Müstəqil xarici siyasət kursuna malik olan Azərbaycan müasir beynəlxalq münasibətlər sistemində etibarlı strateji tərəfdaş kimi tanınmaqdadır. Cənubi Qafqaz geosiyasi məkanında lider dövlət kimi çıxış edən ölkəmiz özünün çoxvektorlu və balanslaşdırılmış xarici siyasət strategiyası ilə həm ikitərəfli münasibətlər kontekstində, həm də çoxşaxəli əlaqələr fonunda yerləşdiyi regionun geosiyasi və geoiqtisadi, bir sözlə, geostrateji təhlükəsizliyinə fundamental töhfələr verməkdə və regional miqyaslı, qlobal xarakterli əməkdaşlıqlar platformasının mərkəzi oyunçusu rolunu oynamaqdadır. Heç bir beynəlxalq qurumdan və milli dövlətdən asılı olmayan Azərbaycan artıq regional aktordan qlobal mərkəzə çevrilməkdədir.

Əlbəttə ki, müstəqil siyasət yürütməsi, sivilizasiyalararası dialoqa mühüm töhfələr verməsi, regional və beynəlxalq təhlükəsizliyin təmin olunmasında strateji tərəfdaş qismində əhəmiyyətli rol oynaması Azərbaycanın beynəlxalq nüfuzunu artıran əhəmiyyətli faktorlar qismində çıxış edir. Təsadüfi deyil ki, ötən il ərzində Azərbaycanın beynəlxalq münasibətlər sistemində bir sıra əhəmiyyətli uğurlar əldə etməsi də ölkəmizin beynəlxalq nüfuzunun artmasına təkan verən mühüm faktor oldu.

Azərbaycan beynəlxalq dialoq və əməkdaşlıq mərkəzi kimi...

Azərbaycanın yüksək beynəlxalq nüfuzunu göstərən mühüm faktorlardan biri də ötən il ölkəmizin bir sıra beynəlxalq tədbirlərə ev sahibliyi etməsi oldu. Belə ki, III Beynəlxalq Humanitar Forumu və II Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumuna ev sahibliyi edən Azərbaycana beynəlxalq ictimaiyyətin yüksək maraq göstərməsi ölkəmizin beynəlxalq əməkdaşlıq və dialoq mərkəzi olduğunu bir daha sübut etdi.

Onu da qeyd etmək lazımdır ki, mütərəqqi xarici siyasət kursu sayəsində Azərbaycan Şərqlə Qərb arasında körpü rolunu oynayır. Məhz bunun da qanunauyğun nəticəsidir ki, bu gün müstəqil Azərbaycan Respublikasının həyata keçirdiyi xarici siyasət kursu, xalqımızın daşıyıcısı olduğu dəyərlər sistemi Şərqlə Qərb arasında dialoq və inteqrasiyaya mühüm töhfələr bəxş edir. Həmçinin, ölkəmizin iştirakı ilə milli dövlətlər arasındakı əməkdaşlığın və sivilizasiyalararası dialoqun inkişafına əhəmiyyətli töhfələr verən strateji layihələr reallaşdırılır, mötəbər beynəlxalq tədbirlər baş tutur. Ən əhəmiyyətlisi isə odur ki, bütün bunlar Azərbaycanın beynəlxalq mövqeyinin möhkəmlənməsinə, əməkdaşlığa əsaslanan tərəfdaşlıq münasibətlərinin inkişafına təkan verir, eyni zamanda, perspektiv nailiyyətlər üçün strateji zəmin rolunu oynayır. Bir sözlə, Azərbaycan beynəlxalq münasibətlər sisteminin lokomotiv aktorları olan güc mərkəzlərinin əməkdaşlığa can atdığı ölkə və strateji maraqların uzlaşdığı məkan kimi çıxış edir.

Azərbaycan beynəlxalq təhlükəsizliyə mühüm töhfələr verdi

Bildiyimiz kimi, Azərbaycan Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Təhlükəsizlik Şurasına (TŞ) üzvlüyü uğurla başa vurdu. Bu dövrdə BMT TŞ-də dünyanı narahat edən bir sıra mühüm məsələlər - beynəlxalq terrorçuluqla mübarizə, Suriyadakı vəziyyət və s. müzakirə olunub. 2012-ci ilin may ayının əvvəllərində Prezident İlham Əliyevin Sədrliyi ilə keçirilən iclasda müzakirə olunan “Terror aktlarının beynəlxalq sülh və təhlükəsizliyə yaratdığı təhdidlər” mövzusu məhz Azərbaycanın təşəbbüsü ilə gündəliyə daxil edilmişdi. İclasda çıxış edən dövlət başçısı qlobal miqyasda əməkdaşlıq və birgə səy tələb edən terrorçuluqla mübarizənin önəmini qeyd edərək Cənubi Qafqaz regionunda bu problemin başlıca mənbəyi olan Ermənistanın dövlət siyasətinin mahiyyətini də ifşa etmişdi. Beləliklə də, Azərbaycan Prezidenti Ermənistan hakimiyyətinin işğalçı və terrorçu siyasətini ən yüksək kürsüdən aparıcı dünya dövlətlərinin liderlərinin diqqətinə çatdırmışdı.

Ümumiyyətlə, iki il ərzində Azərbaycan BMT-nin üzv dövlətləri, BMT Katibliyi və qeyri-hökumət təşkilatları və araşdırma mərkəzləri ilə sıx əməkdaşlıq münasibətlərini daha da genişləndirib. Şurada üzvlüyü müddətində Azərbaycanın uğurlu fəaliyyəti və hər zaman ədalət və beynəlxalq hüquqa əsaslanan prinsipial mövqedən çıxış etməsi yüksək qiymətləndirilib. Həmçinin əminliklə söyləmək olar ki, Təhlükəsizlik Şurasında qazanılmış təcrübə Azərbaycanın beynəlxalq mövqelərinin gücləndirilməsinə və milli maraqlarının təmin olunmasına xidmət edəcək.

Azərbaycanın səmərəli enerji siyasəti yeni əməkdaşlıq platforması müəyyənləşdirdi

Sirr deyil ki, Azərbaycan Respublikasının xarici siyasət kursunun mühüm strateji istiqamətlərindən birini də milli maraqlara müvafiq surətdə həyata keçirilən enerji siyasəti təşkil edir. Bu gün Azərbaycan sahib olduğu zəngin enerji ehtiyatlarından səmərəli şəkildə istifadə etməklə beynəlxalq miqyasda enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsində mühüm rol oynayan başlıca aktorlardan biridir. Ölkəmiz milli dövlətçilik prinsiplərinə müvafiq olaraq həyata keçirilən praqmatik və rasional siyasət nəticəsində miqyasına görə regional, əhəmiyyətinə görə isə qlobal xarakterli transmilli layihələrin mərkəzi oyunçusu qismində çıxış etməkdədir.

2013-cü ildə ölkəmizin bilavasitə iştirakı ilə regional miqyaslı, qlobal əhəmiyyətli layihələrin həyata keçirilməsi Azərbaycanın etibarlı strateji tərəfdaş kimi tanındığını bir daha sübuta yetirdi. Təkcə TAP, TANAP və “Şahdəniz-2” layihələrinin gerçəkləşdirilməsi ilə bağlı səsləndirilən fikirlər bunu deməyə əsas verir. Ötən il dekabrın 17-də Bakıda Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin iştirakı ilə “Şahdəniz-2” üzrə yekun investisiya qərarının imzalanması Azərbaycanın etibarlı strateji tərəfdaş olduğunu göstərdi.

Ümumiyyətlə, Avropada yeni enerji xəritəsi formalaşdıracaq bu layihə enerji təhlükəsizliyi kontekstində regional və beynəlxalq təhlükəsizliyə mühüm strateji töhfədir. Təkcə layihənin əhəmiyyətinə nəzər yetirmək bunu deməyə əsas verir. Məlum olduğu kimi, “Şahdəniz-2” layihəsi Azərbaycan və Gürcüstan ərazisi boyunca Cənubi Qafqaz boru kəmərinin genişləndirilməsinə xidmət etməklə TransAnadolu və TransAdriatik qaz boru kəmərlərinin tikintisi ilə bağlı planların reallaşmasına təkan verəcək, Avropaya yeni qaz dəhlizi açacaq. Layihə çərçivəsində 26 sualtı quyunun qazılması, həmçinin, körpü ilə birləşdiriləcək iki platformanın tikintisi, Səngəçalda isə yeni texniki emal və kompressor qurğularının inşası nəzərdə tutulur. 3500 kilometr məsafədə nəql olunacaq qaz Gürcüstan, Türkiyə, Yunanıstan, Bolqarıstan, İtaliya və digər ölkələrdə milyonlarla istehlakçını təmin edəcəkdir. İlk qazın Avropaya 2019-cu ildə çatdırılması planlaşdırılır.

Beləliklə, göründüyü kimi, “Şahdəniz-2” layihəsi mühüm geostrateji maraqların ifadəçisi olmaq etibarilə xüsusilə də Avropada perspektiv enerji təhlükəsizliyinin qarantı kimi çıxış edəcək. Bu, həmçinin, tərəfdaşlar arasında praqmatik iqtisadi maraqların uzlaşdırılması və diversifikasiyasına əsaslanır...

Bir sözlə, Azərbaycanın səmərəli enerji siyasəti yeni əməkdaşlıq platforması müəyyənləşdirdi...

Nurlan QƏLƏNDƏRLİ

Yeni Azərbaycan.-2014.- 10 yanvar.- S.4.