Azərbaycan-Macarıstan əlaqələri yüksək inkişaf dinamikasına malikdir

İki ölkə arasındakı əməkdaşlıq bir çox sahələri əhatə edir

Xəbər verildiyi kimi, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Macarıstan Respublikasının Milli Assambleyasının sədri Laszlo Köverin başçılıq etdiyi nümayəndə heyətini qəbul edib. Azərbaycan ilə Macarıstan arasında ikitərəfli münasibətlərin uğurla inkişaf etdiyini vurğulayan Prezident İlham Əliyev Macarıstana sonuncu səfərini məmnunluqla xatırlayıb. Ölkələrimiz arasında parlamentlərarası əməkdaşlığın da fəal şəkildə inkişaf etdiyini bildirən dövlətimizin başçısı ikitərəfli münasibətlərimizin müxtəlif istiqamətlərdə daha da möhkəmləndirilməsi üçün yaxşı imkanların olduğunu deyib.

Prezident İlham Əliyev Macarıstan Respublikasının Milli Assambleyasının sədri Laszlo Köverin başçılıq etdiyi nümayəndə heyətinin ölkəmizə səfərinin parlamentlərarası əlaqələrimizin inkişafı işinə öz töhfəsini verəcəyinə ümidvar olduğunu bildirib. Dövlətimizin başçısı səfərin ölkəmizlə yaxından tanış olmaq üçün yaxşı fürsət yaradacağına da əminliyini ifadə edib.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Macarıstana son səfərinə toxunan Laszlo Köver səfərin mühüm əhəmiyyət daşıdığını və səfər çərçivəsində imzalanan sənədlərin əlaqələrimizin daha da genişləndirilməsi baxımından önəmini qeyd edib. Macarıstanlı qonaq birinci Avropa Oyunlarının ölkəmizdə yüksək səviyyədə təşkil olunduğunu vurğulayıb.

Görüşdə ölkələrimiz arasında əlaqələrin enerji, təhsil, səhiyyə və digər sahələrdə daha da inkişaf etdirilməsı ilə bağlı məsələlər ətrafında da fikir mübadiləsi aparılıb.

Vurğulayaq ki, ölkəmizdə səfərdə olan L.Köver Macarıstanın Azərbaycan ilə əlaqələrin inkişafına böyük önəm verdiyini bildirib. Jurnalistlərə müsahibəsində Macarıstan Milli Assambleyasının sədri xüsusilə enerji təhlükəsizliyinin təmini məsələsində Azərbaycan ilə əməkdaşlığın rəsmi Budapeşt üçün çox önəmli olduğunu deyib. Azərbaycanın Cənubi Qafqazda aparıcı ölkə olduğunu vurğulayan Milli Assambleyanın sədri bildirib ki, Avropa İttifaqının üzvü kimi Macarıstan Azərbaycanı regionda ən strateji tərəfdaş hesab edir. Ümumiyyətlə, Azərbaycan Avropa İttifaqının regionda ən vacib tərəfdaşlarından biridir. Avropa İttifaqı Azərbaycanla əlaqələrə böyük önəm verməlidir. Azərbaycan Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsində regionda ən aparıcı ölkədir.

Laszlo Köver deyib ki, Macarıstan Azərbaycanla təkcə enerji sahəsində deyil, bir çox sahələrdə əməkdaşlığın inkişafına önəm verir. O, azərbaycanlı tələbələrin təhsili üçün Macarıstan ali məktəblərində 200 yerin ayrıldığını xatırladıb.

Vurğulamaq lazımdır ki, Macarıstan Respublikası Azərbaycanın müstəqilliyini 1991-ci ildə tanıyıb. İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr isə 1992-ci ildə yaradılıb. Bununla belə əlaqələrin müntəzəm və davamlı şəkil alması Ulu öndərimiz Heydər Əliyevin 1993-cü ilin iyununda xalqın təkidli tələbi ilə yenidən hakimiyyətə gəlişindən sonrakı dövrə təsadüf edir. Azərbaycan Respublikasının Macarıstan Respublikasında səfirliyi 2004-cü ildə, Macarıstanın ölkəmizdəki səfirliyi isə 2009-cu ildə fəaliyyətə başlayıb.

Qeyd edək ki, iki ölkə arasında əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsində, əlaqələrin möhkəmləndirilməsində dövlət rəsmilərinin qarşılıqlı səfərlərinin də rolu əhəmiyyətlidir. Məlumat üçün bildirək ki, Azərbaycanın dövlət başçısı qismində Ulu öndər Heydər Əliyevin Macarıstana ilk səfəri 1994-cü ilin dekabrına təsadüf edir. Ümummilli liderimiz 1994-cü il 4-5 dekabr tarixlərində keçirilən ATƏT-in Zirvə Toplantısında iştirak etmək üçün bu ölkəyə səfər edib. Bundan başqa, Prezident İlham Əliyev 2008-ci ilin fevralında Macarıstana ilk rəsmi dövlət səfərini edib. 2009-cu ilin yanvarında isə Prezident İlham Əliyevin bu ölkəyə NABUCCO Sammiti çərçivəsində işgüzar səfəri baş tutub. 2011-ci ilin noyabrında isə Macarıstan Prezidenti P.Şmit ölkəmizə rəsmi səfər edib. Bununla yanaşı, qarşılıqlı səfərlər hökumət başçıları çərçivəsində də reallaşıb.

Azərbaycan-Macarıstan əlaqələrindən danışarkən bildirmək yerinə düşər ki, iki ölkə arasında vergi inzibatçılığı sahəsində əməkdaşlığa dair Memorandum, o cümlədən, hərbi sahədə əməkdaşlıq haqqında Saziş, ədliyyə sahəsində əməkdaşlıq haqqında Anlaşma Memorandumu, hüquq-mühafizə orqanları arasında əməkdaşlıq haqqında Anlaşma Memorandumu, fövqəladə hallar zamanı əməkdaşlıq və qarşılıqlı yardım sahəsində Saziş imzalanıb.

Bu məqamda qeyd etmək yerinə düşər ki, ötən ilin noyabrında Macarıstanın xarici işlər və ticarət naziri Peter Siyartonun başçılıq etdiyi nümayəndə heyəti Azərbaycana səfərə gəlib. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Macarıstanın xarici işlər və ticarət naziri Peter Siyartonun başçılıq etdiyi nümayəndə heyətini qəbul edib. Görüşdə Azərbaycan ilə Macarıstan arasında ikitərəfli münasibətlərin yüksək səviyyəsindən məmnunluq ifadə olunub, son vaxtlar bu münasibətlərin dinamik inkişaf etdiyi vurğulanıb, əməkdaşlığımızın yaxşı perspektivlərinin olduğu qeyd edilib. İkitərəfli əlaqələrimizin turizm, gənclər, informasiya-kommunikasiya texnologiyaları, əczaçılıq, hava nəqliyyatı və digər sahələrdə daha da genişləndirilməsi müzakirə olunub. Söhbət zamanı Azərbaycan ilə Avropa İttifaqı arasında əməkdaşlıq, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması ilə bağlı məsələlər ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb.

Azərbaycanın birinci xanımı, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban Əliyeva Macarıstanın ölkəmizdə səfərdə olan xarici işlər və ticarət naziri Peter Siyarto ilə görüşüb. Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyeva ölkələrimiz arasında əlaqələrin ildən-ilə inkişaf etdiyini bildirib, Azərbaycan-Macarıstan əməkdaşlığının bir çox sahələri əhatə etdiyini vurğulayıb. Mehriban xanım Əliyeva iqtisadi, humanitar sahələrdə əlaqələrin inkişafını xüsusi vurğulayıb. Macarıstanın Azərbaycandakı səfirliyinin fəaliyyətindən danışan birinci xanım səfirliklə Heydər Əliyev Fondu arasında yaxşı əlaqələrin olduğunu söyləyib. Diqqətə çatdırılıb ki, Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə Budapeşt şəhərində Əlil Uşaqlar üçün Reabilitasiya Mərkəzinin yeni korpusu tikilir. “Azərbaycan-Macarıstan mətbəxi” kitabının çap olunduğunu deyən birinci xanım gələcəkdə də belə layihələrin sayının artırılmasının vacibliyini diqqətə çatdırıb və Heydər Əliyev Fondunun əməkdaşlığa hər zaman hazır olduğunu vurğulayıb.

Azərbaycana beşinci dəfədir ki, səfər etdiyini deyən Peter Siyarto ölkəmizin iqtisadiyyatının dinamik inkişafını yüksək qiymətləndirib. Nazir hər səfərində Azərbaycanda böyük dəyişikliklərin şahidi olduğunu qeyd edib, Heydər Əliyev Fondunun ölkədə və xaricdə həyata keçirdiyi layihələrin yüksək qiymətləndirildiyini bildirib.

Səfər çərçivəsində Macarıstanın xarici işlər və ticarət naziri Peter Siyarto Azərbaycanın xarici işlər naziri Elmar Məmmədyarovla da görüşüb. Görüşdən sonra keçirilən birgə mətbuat konfransında qonaq deyib ki, ölkələrimiz arasında əlaqələrin daha da inkişafı üçün böyük potensial var. O, yaxın vaxtlarda imzalanacaq sənədlərin müxtəlif sahələrdə əməkdaşlığımızın daha da inkişafına təkan verəcəyini diqqətə çatdırıb. P.Siyarto bildirib ki, bu il (2014-cü il) ölkələrimiz arasında ticarət dövriyyəsi 18 faiz artıb. Bakıda Macarıstanın Ticarət Evi fəaliyyət göstərir. Bu yaxınlarda mədəni institutun da yaradılması planlaşdırılır. Nazir təhsil sahəsində əlaqələrə toxunaraq diqqətə çatdırıb ki, 200-ə yaxın azərbaycanlı tələbənin Macarıstan universitetlərində oxuması nəzərdə tutulur və bunun üçün müəyyən təqaüdlər də ayrılacaq.

P.Siyarto Avropa İttifaqının “Şərq Tərəfdaşlığı” proqramı çərçivəsində də uğurlu əməkdaşlığın həyata keçirildiyini vurğulayıb. O, Azərbaycanın enerji sahəsində vacib tərəfdaş olduğunu diqqətə çatdırıb.

Elmar Məmmədyarov isə, öz növbəsində, macarıstanlı nazirlə görüşdə hər iki ölkə üçün maraq doğuran bir sıra məsələlər, xüsusilə ikitərəfli əlaqələrin inkişaf perspektivlərinə dair fikir mübadiləsi apardıqlarını söyləyib. O, P.Siyartoya Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı danışıqların hazırkı vəziyyəti barədə də məlumat verdiyini bildirib.

Macarıstanın xarici işlər və ticarət naziri Peter Siyarto Azərbaycanın mədəniyyət və turizm naziri Əbülfəs Qarayevlə də görüşüb. Peter Siyarto qonaqpərvərliyə görə nazir Əbülfəs Qarayevə minnətdarlığını bildirərək qeyd edib ki, Azərbaycan ilə Macarıstanı bir çox sahələrdə, o cümlədən, mədəniyyət sahəsində möhkəm əlaqələr birləşdirir.

Görüş zamanı Əbülfəs Qarayev Azərbaycanda təşkil olunmuş beynəlxalq mədəniyyət tədbirlərindən - forumlardan, konfranslardan, festivallardan, sərgilərdən və başqa tədbirlərdən də bəhs edib.

Bir sözlə, ölkələr arasında mədəni əlaqələrin daha da yüksəldilməsi üçün mühüm potensial mövcuddur. Bu baxımdan Heydər Əliyev Fondunun, Heydər Əliyev Mərkəzinin və Macarıstanın ölkəmizdəki səfirliyinin dəstəyi ilə çap olunan və 2014-cü il noyabrın 3-də təqdimatı keçirilən “Azərbaycan-Macarıstan mətbəxi” kitabı da təqdirəlayiqdir. Kitabın təqdimatı ilə bağlı keçirilən mərasimdə Azərbaycan ilə Macarıstan arasında siyasi, iqtisadi, mədəni və digər sahələrdə əlaqələrin inkişaf etdiyi bildirilib, Heydər Əliyev Fondunun beynəlxalq layihələr çərçivəsində Macarıstanda da bir sıra layihələr reallaşdırdığı qeyd olunub, 2014-cü ildə bu ölkədə əlil uşaqlar üçün yeni reabilitasiya korpusunun təməlinin qoyulduğu vurğulanıb.

Tədbirdə çıxış edən Macarıstanın xarici işlər və ticarət naziri Peter Siyarto isə deyib ki, ölkələrimizi və xalqlarımızı dostluq münasibətləri bağlayır, bir çox ortaq xüsusiyyətlərimiz var və bu, sevindirici haldır. Macarıstanlı nazir kitabın nəşrini iki ölkə arasında olan dostluq əlaqələrinə töhfə kimi dəyərləndirib və vurğulayıb ki, yeni nəşri oxuyan hər bir kəs hər iki xalqı daha yaxından tanıyacaq və sevəcək.

Göründüyü kimi, tarixi köklərlə bir-birinə yaxın olan Azərbaycan və Macarıstan arasında bütün sahələrdə əlaqələrin möhkəmləndirilməsi üçün addımlar atılır.

Pərviz SADAYOĞLU

Yeni Azərbaycan.-2015.- 18 iyun.- S. 8.