Rejissor Vahid Mustafayev: Bizim dövlətimiz güclüdür
və nə istədiyini bilir
Xəbər verdiyimiz kimi, rejissor Vahid Mustafayevin 1990-cı ilin 20 Yanvar hadisələrindən bəhs edən “Qanlı Yanvar” filmi Monreal Beynəlxalq Film Festivalında nümayiş olunub və mükafata layiq görülüb. Vahid Mustafayevlə görüşüb yaradıcılığı barədə söhbətləşdik. Onunla müsahibəni təqdim edirik.
- Vahid müəllim, bu yaxında rejissoru olduğunuz “Qanlı Yanvar” filminiz Monrealda ikinci dəfə nümayiş olundu. Film necə qarşılandı? Tamaşaçılar Azərbaycanın keçdiyi müstəqillik yolunu yetərincə duya bildilərmi?
- Monreal festivalı dünyada Beynəlxalq Film
İstehsalçıları Federasiyası Assosiasiyası tərəfindən
keçirilən ən yüksək səviyyəli festivallardan hesab olunur. Burada dünyanın
ən seçmə filmləri qəbul edilir
və nümayiş olunur.
Eyni zamanda, bu festival kinematoqrafiyada
“yeni söz”ün festivalıdır. Həmçinin kommersiya baxımından dünya
film distribütorlarının yeni film bazarları
açması üçün çox mühüm bir festivaldır. Monreal, Kann və Venesiya
festivalları dünyaya yeni
rejissorları və onların işlərini tanıdır. Bu baxımdan Monreal festivalı dünyada çox vacib bir yer tutur. Biz çox şadıq ki, 345 filmdən məhz bizim “Qanlı Yanvar” filmimiz seçilib.
Azərbaycan birinci dəfə deyil ki, Monreal
film festivalında iştirak
edir. İyirmi il bundan öncə burada bizim görkəmli rejissorumuz Ayaz Salayev “Yarasa”, 10 il qabaq isə
rejissor Şamil Nəcəfzadə “Qala” filmləri ilə iştirak ediblər. Mənim filmim Monreal festivalında iştirak edən 3-cü filmdir.
Biz çox yüksək
səviyyədə qarşılandıq.
Festivalın prezidenti Serj
Losik tərəfindən
filmimiz qiymətləndirildi,
bizə mükafat və xüsusi diplom verildi. Düşünürəm ki, bu tək mənim və yaradıcı qrupun yox, bütün
Azərbaycanın uğurudur.
- İstər aktyor
seçimi, istər büdcə, istərsə
də rejissor baxımından bu filmlə Azərbaycan kinematoqrafiyasına hansı
yenilikləri gətirə
bildiniz?
- Bu il Qanlı
Yanvar hadisəsindən
25 il ötür. Biz də çalışdıq
ki, bu həqiqətləri
tamaşaçılara çatdıraq.
Bu gün 25 yaşlı
gənclər var ki, o hadisədən sonra doğulublar. Sözsüz
ki, onlar o hadisənin canlı şahidləri deyillər.
Sadəcə olaraq kitablardan,
internet resurslarından məlumat
alıblar. Orada olan məlumatlar isə şaxəlidir və dəqiq olmayan mənbələr də var. Ona görə, zərurət
yarandı ki, biz bu filmi çəkək,
hadisələrin necə
baş verməsi, necə cərəyan etməsi, o vaxtın ab-havası və ən əsası Azərbaycan xalqının
şücaətini tamaşaçılara
çatdıraq. Film iki fərqli nəsil üçün istiqamətlənib. Bizim yaşda
olan və bizdən böyüklər
bu filmdə sadəcə nostalgiya görəcəklər. Gənc nəsil
üçün isə
bu bir şücaət
və qəhrəmanlıq
dərsidir. Azərbaycanlıların
qeyrəti, döyüş
əzmi, savaşa hazırlığı və
ən əsası hər bir azərbaycanlının
ürəyində çırpınan
azadlıq eşqi... Bunları çatdırmaq istədik
və mənə elə gəlir ki, müvəffəq olduq. Məhz bu film Monrealda mükafat aldı və festivalın prezidenti Serj Losik də çıxışında
bu məqamlara daha çox toxundu.
- Filmləriniz əsasən
Qarabağ və vətənpərvərlik mövzularındadır.
Elə ən son çəkdiyiniz
“Yaddaş”, “Xoca”, “Qanlı Yanvar” və digər filmlər. Bu filmlər 1990-cı illərdə
yaşadıqlarınız və gördüklərinizin
izləri sayıla bilərmi?
- Sizin sadaladıqlarınızdan
başqa mənim çəkdiyim “Seçilən”
və “Bulağıstan”
filmləri də var.
Bu filmlərin hamısı
bizim müasir tariximizə aid olan ekran əsərləridir.
- Dünya Xocalı
faciəsini Çingiz
Mustafayevin gözləri
ilə gördü. 20 ildən artıq bir müddətdən sonra isə dünya bu hadisələrə
sizin gözünüzlə
baxdı. Bu baxışlarda hansı fərqlər var?
- 20 ildir ki, Xocalı
haqqında danışanda
biz dünyaya Çingizin
çəkdiyi təsvirləri
göstərirdik. Lakin bu təsvirlərə baxmaq nəinki xaricdə, Azərbaycanda da çox ağırdır.
Yəqin
ki, bir çox
ailələrdə bu
kadrlara baxmaq uşaqlara qadağan olunur. Bizim də əsas
məqsədlərimizdən biri o idi ki,
bu dəhşət və vəhşilikləri
bütün dünyaya
göstərək. Dünya baxsın
və bizim başımıza gətirilən
bu soyqırımı
görüb özləri
qiymət versinlər.
“Xoca” filmi bir məhəbbət nağılıdır. İki gəncin
bir-birlərini sevməsi
haqqında bir hekayədir. Bu hekayə Xocalı hadisəsi fonunda baş verir.
Mən hesab edirəm ki, dünyada bütün filmlərin qayəsi eynidir. Bütün filmlərdə olan
personajlar daha yaxşı həyat uğrunda mübarizə aparırlar. Dəyişən, bir filmi digərindən
fərqləndirən isə
personajlar və səhnəarxası fondur.
“Yaddaş”, “Xoca” və “Qanlı Yanvar” filmlərində personajlar şücaətli
və qeyrətli azərbaycanlılar, fon isə Azərbaycan torpağıdır.
- Elə “Xoca” filmindən söz düşmüşkən, bu
ekran əsərinin 20
il gec
çəkilməyinə görə
üzr istəmək böyük cəsarət
tələb edirdi. Siz bu cəsarəti necə tapdınız?
- Mən hesab etmirəm ki, bu, cəsarətdir. Bu, sadəcə olaraq
bir mesaj idi. Bununla məşğul olan bir çox
qurumlara bu işi vaxtında görmədiklərinə görə
mənim tərəfimdən
göndərilən bir
mesajdır. Azərbaycan xalqının
qarşısında isə
sözsüz ki, mənim üzrxahlığımdır.
Ona görə ki, mən də,
adlarını çəkmədiyim
qurumlar kimi bunu 20 il
əvvəl edə bilərdim. Amma hansı səbəblərdənsə
edə bilmədim.
Sözsüz ki, hər bir vətəndaşın
xalqı qarşısında
borcu var. Mənim də borcum var. Mən özümə görə üzr istədim.
- Qarabağ müharibəsini
işıqlandıran ilk reportyorlardan
biri olmusunuz. İndi müharibə başlasa, müasir Azərbaycan mediası özünü
necə aparacaq?
- Düşünürəm ki,
bir-neçə “sayt”
və “qəzet”ləri
nəzərə almasaq,
bizim çox güclü mediamız
var. Başda AZƏRTAC olmaqla
bizim çox gözəl informasiya agentliklərimiz və müxbirlər pleyadası
mövcuddur. Bu gün müharibə başlasa, bunu işıqlandırmaq üçün
çox peşəkar
jurnalistlərimiz var. Bu gün
bizim vaxtımızda olduğu kimi çətinlik çəkməyəcəyik.
Bizim dövlətimiz güclüdür
və nə istədiyini bilir.
- Qafqazda ilk müstəqil televiziyanın - ANS-in təsisçiləri
arasında olanda 22 yaşınız vardı.
Bu gün ANS Şirkətlər
Qrupuna çevrilən
televiziyada nələr
dəyişib və nələr dəyişməz
olaraq qalıb?
- Hər şey mənim yaddaşımda çox gözəl qalıb. Çünki hesab etmirəm
ki, mən çox qocalmışam.
Biz o zamanlar hansısa
bir tarix yazmırdıq. Biz sadəcə çalışıb,
işləyib qarşımızda
duran öhdəlikləri
yerinə yetirirdik.
Mən bu gün də
qaynar nöqtələrə
bir müxbir kimi gedirəm. ANS-in inkişafı bu gün də
davam edir. Biz o vaxtlar informasiya
blokadasını yarmağa
çalışırdıq ki, Azərbaycan həqiqətlərini dünyaya
çatdıraq. O zaman
bu müharibə həqiqətləri idi, bizim savaşımızın
doğru olduğunu sübut etmək istəyirdik. Bu gün
isə Azərbaycanın
çiçəklənməsi, iqtisadi inkişafı haqqında məlumatları
bütün dünyaya
çatdırmağa çalışırıq.
Amma informasiya blokadası sona çatdı demək olmaz. Çünki Azərbaycan nə
qədər çiçəklənib
ayaq üstə qalxacaq və dünya böyüklərinin
sırasında özünə
yer axtaracaqsa, o qədər də bizə qarşı informasiya blokadası olacaq.
Biz o blokadanı 25 ildən
çoxdur ki, yara-yara gedirik. Avropa özünün
birinci idman yarışlarını keçirmək
istəyəndə çox
gözəl məkan kimi Azərbaycan seçilir. Bütün İslam
dünyası özünün
növbəti idman olimpiadasını keçirmək
istəyəndə Azərbaycanı
seçir. Bütün bunlar
Azərbaycanı sevən
adamların fəaliyyəti
nəticəsində həyata
keçirilən layihələrdir.
Mən onların hamısına,
o cümlədən ANS-çilərə
də öz təşəkkürümü bildirirəm.
- Allah rəhmət eləsin, ananız Naxış xanım da ANS-ə tez-tez baş çəkərmiş.
- Mənim anam, atam və Mirşahinin
anası ilə atası ANS-in yaradıcılarıdır.
Biz öz analarımız,
atalarımız arasında
heç bir fərq qoymuruq. Məhz onların tərbiyəsi,
verdiyi təhsil, biliklər və Vətənə olan sevgisi bizi bu
səviyyəyə gətirib.
- Jurnalist, rejissor, idmançı, biznesmen
... Bəs baykerliyə
maraq haradandır?
- Mən baykerliklə 13 yaşımdan məşğul
olmağa başlamışam.
Bunu idman naminə, asudə vaxt keçirmək üçün
etmirik. Çalışırıq ki, hansısa
xeyirxah işlərə
istiqamətləndirək. Məsələn, bizim sonuncu
motoyürüşümüz Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu layihəsinə həsr olunmuşdu. Sözsüz, bizim borcumuz idi ki, dünya
ictimaiyyətinin diqqətini
bu layihəyə yenidən yönəldək.
Mən deyə bilmərəm ki, bizim bu
motoyürüş nəticəsində
hansısa bir dəyişiklik olacaq.
Amma bu yürüşdə bizə Gürcüstan, Türkiyə baykerləri
qatıldı. Bu hadisə bütün Azərbaycan, Türkiyə,
Gürcüstan mətbuatında
yayıldı və
biz ictimaiyyətin diqqətini
cəlb edə bildik.
Şəkidə böyük
Motofestival keçirdik.
Bilirsiniz ki, “Azərbaycan
Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi
inkişafı Dövlət Proqramı” ilə bağlı Prezidentimizin Sərəncamı var. Biz də
çalışırıq ki, bu festivalları tək Bakıda yox, paytaxtımızdan kənarda, bizim gözəl guşələrimizdə də
keçirək. Biz artıq ikinci ildir ki,
Şəkidə Motofestival keçiririk. Bu, bütün Qafqazın festivalıdır. Bütün Qafqaz ölkələrinin
baykerləri oraya toplaşırlar.
Yeni
Azərbaycan.- 2015.- 12 sentyabr.- S.-6