Azərbaycanı
işıqlı gələcəyə aparan yol Heydər
Əliyev yoludur
Milli Məclis sədrinin müavini, ATƏT-in Parlament Assambleyasında Azərbaycan nümayəndə heyətinin rəhbəri, YAP İdarə Heyətinin üzvü Bahar Muradova
- Azərbaycan ənənəvi Bakı Qlobal Forumuna ev sahibliyi ilə bir daha dünya ictimaiyyətinin diqqətini özünə yönəldi. Dünyanın tanınmış siyasətçilərinin, dövlət və hökumət başçılarının qatıldığı bu Forumun qlobal məsələlərin həllinə təsir imkanlarını necə şərh edərdiniz?
- Azərbaycan bir neçə ildir ki, müxtəlif mövzularda beynəlxalq tədbirlərin təşkilatçısı rolunda çıxış edir. Cənab Prezident İlham Əliyevin vurğuladığı kimi, Azərbaycan regionda sülh, əminamanlıq, əməkdaşlıq məkanına çevrilib və bu məkanda getdikcə daha geniş spektrli, rəngarəng mövzuları əhatə edən beynəlxalq tədbirlər keçirilməkdədir. Həqiqətən də, keçirilən tədbirlər ən müxtəlif mövzuları əhatə edir. Buraya idman, siyasət, regional əhəmiyyət kəsb edən məsələlər, o cümlədən dünyanın siyasi gündəmini zəbt edən mövzular daxildir.
IV Bakı Qlobal Forumu da xüsusi əhəmiyyətli tədbirlərdən oldu. Azərbaycan həm də sivilizasiyalararası dialoqun formalaşmasına xidmət edən ənənələrin yaranmasını, xalqların, dövlətlərin yaxınlaşmasının yeni yollarını düşünən ölkə kimi çıxış edir. Hesab edirəm ki, müəyyən müddət keçəcək, bu tədbirlər daha çox ölkələri əhatə edəcək. Dördüncü dəfə keçirilən Bakı Qlobal Forumu bunu açıq şəkildə göstərir. Prezidentlərin, baş nazirlərin, keçmiş dövlət başçılarının, siyasətçilərin, alimlərin, ekspertlərin, müxtəlif təbəqələrin nümayəndələrinin iştirakı ilə keçirilən bu tədbir dünyanın çox narahat dönəminə təsadüf edir. Hansı ki, dünyanın bir sıra məkanlarında qarşıdurmalarla müşahidə olunan bir şəraitdə bu tədbirin Bakıda keçirilməsi çox böyük əhəmiyyət kəsb edir. Ona görə ki, Azərbaycan çoxsaylı etnik qrupların, dini konfessiyaların nümayəndələrinin uzun illər bir arada qardaşlıq şəraitində yaşadığı bir ölkədir.
- Dövlətimizin başçısı İlham Əliyevin Sərəncamı ilə 2016-cı il ölkəmizdə «Multikulturalizm ili» elan edildi. IV Bakı Qlobal Forumunun multikulturalizmi dövlət siyasətinin əsası kimi qəbul edən Azərbaycanın bu sahədəki təcrübəsinin təbliğində rolunu, ümumilikdə, Azərbaycanın multikultural cəmiyyətlərin inkişafına töhfələrini necə dəyərləndirirsiniz?
- Dövlət başçısı tərəfindən 2016-cı ilin «Multikulturalizm ili» elan olunması təsadüfi deyil. Cənab Prezident bu qərarı verməklə Azərbaycan xalqının minilliklər boyu mövcud olan ənənələrinə söykənib. Bu, bir siyasi qərarla əldə olunan nəticə deyil. Bu siyasi qərarların qəbul edilməsini vacib edən ənənələr var və verilən qərarlar da məhz bu ənənələrə əsaslanır. Azərbaycanda tolerant cəmiyyət formalışb. Ona görə də, IV Qlobal Forum və onun gündəliyinə daxil olan məsələlər aktuallığı ilə fərqlənib. Belə ki, gündəlikdə dünyada baş verən iqtisadi böhran, Ukraynada, Suriyada yaranan durum və dünyada mövcud digər problemlər müzakirə predmeti olub. Yəni, bu foruma maraq təkcə nümayəndələrin çoxluğunda deyil, müzakirə olunan məsələlərin çoxluğu, vacibliyi və aktullağına görədir. Tədbirin açılışından da göründü ki, iştirakçıların bu məsələləri müzakirə etməyə çox böyük marağı var. Xüsusilə, Azərbaycanın təşkilatçı kimi çıxış etməsi və ölkəmizin özünün nailiyyətlərindən əldə etdiyi təcrübəni bölüşməsi baxımından da bu, çox vacib və əhəmiyyətli tədbirdir. Foruma ünvanlanmış təbriklər də deməyə əsas verir ki, Azərbaycan çox vacib tədbirə ev sahibliyi etdi. Bu təşəbbüslərin nəticəsində də mövcud problemlərin həlli yollarının aranması, yeni mexanimlərin tapılması, bizi qarşıdurmalara yox, əməkdaşlığa aparan yollarının aranması baxımından belə forumların çox böyük əhəmiyyəti var. Çünki bu forumların iştirakçıları çox ciddi fiqurlardır, onlar öz ölkələrində və dünya siyasətində aparıcı şəxslərdir.
Hesab edirəm ki, hazırda multikultural dəyərlərin iflasa uğradığı, bu dəyərlərdən geri çəkilmiş Avropada gedən proseslərin alternativi olaraq ölkəmizdə gedən prosesləri təqdim etmək əslində bir mesajdır. Bizi ayıran dəyərlərə yox, birləşdirən dəyərlərə üstünlük verməliyik. Hesab edirəm ki, IV Bakı Qlobal Forumunun böyük iqtisadi, siyasi və mənəvi əhəmiyyəti var.
- Dünya siyasətçilərinin «yumşaq güc» adlandırdığı ikili siyasətin nəticələrini Azərbaycan aydın hiss edir. ATƏT-in də ölkəmizə ikili standartlardan yanaşması inkaredilməzdir. ATƏT-in Parlament Assambleyasında Azərbaycan nümayəndə heyətinin rəhbəri kimi qurumun sessiya və iclaslarında belə məkirli siyasətin aradan qaldırılması və yeganə ağrılı problemimiz Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli yönümündə görülən işlər barədə fikirlərinizi bilmək istərdik..
- Azərbaycan o ölkələrdəndir ki, dünya dövlətləri, o cümlədən qonşu ölkələrlə normal əməkdaşlığa üstünlük verir və siyasətini bu istiqamətdə qurur. Azərbaycan müstəqil siyasət yürütdüyü, doğru yolla getdiyi üçün bir çox hallarda belə ədalətsiz münasibətlə üzləşir. Bu yanaşma Dağlıq Qarabağ probleminə münasibətdə də özünü göstərir. Doğrudur, Ukrayna hadisələrindən sonra bu məsələlərə baxışda ciddi dəyişikliklər baş verməyə başlayıb. Biz əvvəllər beynəlxalq hüququn prinsiplərindən danışan tək-tək ölkələrdən olurduqsa, hazırda bunun vacibliyini vurğulayan ölkələrin dairəsi genişlənir. Çünki hər kəs artıq dərk etməyə başlayır ki, beynəlxalq hüquqa riayət olunmursa, təhlükə bütün ölkələr, xalqlar üçün var. Ona görə, bizim ikili standartlar adlandırdığımız məsələlərdə də dəyişikliklər baş verir. Və artıq mövqe dəyişikliyi özünü göstərməkdədir.
O cümlədən, bu məsələ ilə əlaqədar ATƏT çərçivəsində tək səslə danışırdıqsa, indi bizə qoşulanlar var. Xüsusilə böyük dövlətlər, ATƏT-in Minsk konfransının üzvü olan dövlətlər bu məsələlərin, münaqişələrin həllinin vacibliyini vurğulayırlar, beynəlxalq hüquqa istinad edirlər. Qeyd olunur ki, əgər mövcud problemlər həll olunmasa, yeni münaqişələrin baş verəcəyi istisna deyil.
Problemlər o qədər çoxalıb ki, yeni münaqişələr köhnə münaqişələri kölgədə qoyur. Maraqlı güc mərkəzləri isə əlbəttə ki, köhnə münaqişələri, o cümlədən Dağlıq Qarabağ münaqişəsini də unudurmağa çalışırlar. Bu, bizi narahat edir. Amma vəziyyətin kəskin dəyişməsi yeni yanaşmaları meydana çıxardığı üçün bizim də fəaliyyətimizdə yeniliklər olur. Ona görə də, bu ölkələrin vahid şəkildə çıxış etməsinin mexanizmini axtarırıq. Bu yöndə müxtəlif təkliflər olur. Bunların sırasına ATƏT-in Minsk qrupu həmsədrlərinin tərkibinin dəyişdirilməsindən tutmuş, bu formatdan tam imtina edilməsi məsələsi də daxildir.
Nə qədər ki, Qarabağ problemi həll olunmayıb, biz heç zaman sayıqlığı itirə bilmərik
Azərbaycan hələ ki, bu formatı yeganə
mümkün variant hesab edir. Bununla belə, digər
beynəlxalq müstəvidə fəaliyyəti də
mümkün sayır. Ermənistan tərəfi
isə yalnız Minsk formatına üstünlük verərək
ayrı-ayrı beynəlxalq qurumların münaqişənin
həlli ilə məşğul olmasını özləri
üçün təhlükəli hesab edirlər. Çünki belə olduğu təqdirdə
münaqişələrin həlli ilə məşğul
olan beynəlxalq alyans yaranır. Təəssüf ki,
AŞPA-da Qarabağla bağlı məsələ müzakirəyə
çıxarılan zaman Minsk qrupunun həmsədrləri başqa təşkilatların
bu proseslə məşğul olmasının
danışıqlar prosesinə mənfi təsir edəcəyi
haqda bəyanat verdi. Bu o deməkdir ki, həmsədrlər bu məsələni
monopoliyaya alır. Biz isə belə
yanaşmanı qəbul etmirik. Çünki
bu, təhlükəli tendensiyadır. Belə
yanaşma münaqişənin həllinə töhfə verə
biləcək digər imkanların, mexanizmlərin istifadəsini
minimuma endirir. Bu da yalnız Ermənistana sərf
edir.
Ölkəmizlə bağlı ikili standartları əks
etdirən qərəzli sənədlər də ermənipərəst
dairələrin maraqlarına xidmət edir, onlardan
qaynaqlanır.
Bu dairələrin marağındadır ki, Azərbaycan
cəmiyyətində inkişafı, demokratiyanı ləkələsin,
guya ölkəmizdə insan hüquqları pozulur. Bununla da, dolayısı yolla Qarabağ erməni
icmasının Azərbayanın tərkibində
yaşamasının mümkünsüzlüyünü
sübut etməyə çalışırlar. Biz belə məkrli planlara qarşı mübarizə
aparırıq. Nə qədər ki,
Qarabağ problemi həll olunmayıb, biz heç zaman
sayıqlığı itirə bilmərik. Odur ki, bir çox hallarda beynəlxalq tədbirlərdə
çıxışlarımız kəskin notlarla
müşahildə olunur və bizə atılan böhtanlara qətiyyətlə
cavab veririk.
-
Demokratik inkişafı əsas yol seçən Azərbaycanda
qanunun aliliyi yüksək səviyyədə qorunur. Ölkənin hərtərəfli inkişafında
ayrı-ayrı sahələri əhatə edən
qanunların qəbulu mütləqdir. Bu
baxımdan, yaz sessiyasında Milli Məclisin qanunvericilik
işlər planına daxil olan məsələlər haqqında
nə deyə bilərsiniz?
-
Bilirsiniz ki, artıq Milli Məclisin yaz sessiyası
üçün qanunvericilik işləri planı təsdiq olunub və fevral ayından sessiya öz
işinə başlayıb. Bu müddət ərzində
islahatların yeni mərhələsi ilə əlaqədar
xüsusilə iqtsadi və sosial sahələri əhatə edən
qanunlar müzakirəyə çıxarılaraq qəbul
olunub. Bu baxımdan, 2016-cı ilin dövlət
büdcəsinə edilən dəyişikliklər əhəmiyyətlidir.
Büdcədə neftin qiyməti 25 dollardan
götürülüb.
İş planında həmçinin, ənənəvi
olaraq hökumətin, ombudsmanın, bələdiyyələrin
fəaliyytinə inzibati nəzarəti həyata keçirən
orqanın illik hesabatları öz əksini tapır. Millət vəkilləri
bu hesabatlara münasibət bildiriblər. Yeni
parlament komitələri yaranıb ki, bu da fəaliyyət dairəmizin
genişlənməsi deməkdir.
Eyni zamanda, parlament diplomatiyası sahəsində xeyli
uğurlar əldə etmişik. Milli Məclisdə
80-dən çox dostluq qrupu fəaliyyət göstərir.
Dostluq qurpları səfərləri,
keçirilən tədbirlər, parlamentlərlə
aparılan işlər çərçivəsində
Qarabağ həqiqətlərinin, Xocalı soyqırımının
tanınması istiqamətində yeni qərarların qəbul
olunmasının şahidi oluruq.
Azərbaycanla bağlı istər qərəzli, istərsə
də müsbət qərarlar bir qayda olaraq parlament
assambleyalarında qəbul olunur. Ona görə də,
parlament diplomatiyasının önəmi artır. Bu sahədə işimizi gücləndirik.
Müstəqiliyn 25 illiyi ərəfəsində Azərbaycanın
nailiyyətlərini əks etdirən qərarların qəbul
olunmasına öz töhfəmizi verməyə
çalışırıq. Həmçinin,
bütün sessiyalar ərzində seçicilərimizin
müraciətlərini, onların problemlərinin həllini
diqqət mərkəzində saxlayırıq.
- Bahar
xanım, təmsil olunduğunuz Yeni Azərbaycan Partiyası ilə
Azərbaycanın dinamik inkişafı bir- birini nə dərəcədə
tamamlayır?
- Cəmiyyət
və insan həyatı belədir ki, o, ənənələrlə
nə qədər bağlıdırsa, bir o qədər
yeniliyə, müasirliyə, inkişafa meyilldir. YAP da
adında əks olunan fəaliyyəti sərgiləyir. Partiyamız nəinki, yeni Azərbaycanın
quruculuğunda iştirak edir, əslində yeni Azərbaycanın
qurucusu kimi çıxış edir. Bu
gün ölkənin və YAP-ın qarşısında
dayanan hədəflər eynidir. Hesab edirəm ki, nə qədər
nailiyyətlər əldə ediriksə, biz YAP-ın zamanında yaranan partiya
olduğunu bir daha dərk edirik.
Təbii ki, xalqımızın partiyamıza
böyük inam və etimadı var. Bu inamın ən
güclü əsası Ulu öndər Heydər Əliyevin
ideyalarıdır. Heydər Əliyev ideyaları
partiyanın uğurlarını şərtləndirən əsas
amildir. Bu ideyaları daha dinamik həyata keçirən
Prezidentimiz, Yeni Azərbaycan Partiyasının Sədri İlham Əliyevin siyasəti
nəticəsində uğurlarımız daha da artır. Xalqın
Prezidentimizə olan inamı, Onun Sədri olduğu partiyaya da
inamını şərtləndirir. Bu mənada
ötən seçkilərdə seçicilər də
partiyanın irəli sürdüyü namizədlərə
etimad göstərdilər. Hesab edirəm
ki, bu inamı fəaliyyətimizlə, əldə olunan nailiyyətlərlə
qazanmışıq.
Biz inanırıq ki, Azərbaycan uzun illər Heydər
Əliyev yolu ilə inkişaf edəcək. Ona görə
ki, xalqımızın mütləq əksəriyyəti bu
yolun doğruluğuna inanır. Radikal, öz
maraqlarını milli maraqlardan üstün tutan kiçik qrup
istisna olmaqla, bütün Azərbaycan vətəndaşları
inanır ki, Azərbaycanı
işıqlı gələcəyə aparan yol yalnız Heydər
Əliyev yoludur. Bu yolda hər birimiz üzərimizə
düşən vəzifələri layiqincə yerinə
yetirməliyik.
Qarşıdan ən əziz bayramımız olan Novruz
bayramı gəlir. Mən bu bayram münasibətilə bütün
xalqımızı,
o cümlədən YAP üzvlərini ürəkdən
təbrik edirəm, işlərində uğurlar, hər bir
insanın arzularına çatmasını diləyirəm. Arzu edirəm ki, hər bir vətəndaş Novruz
bayramını yüksək əhval-ruhiyyədə qeyd etsin.
-
Bakıda keçirilməli olan Azərbaycan-Türkiyə
Yüksək Səviyyəli Strateji Əməkdaşlıq
Şurasının beşinci iclasının məlum səbəblərdən
Ankarada baş tutması Prezident İlham Əliyev tərəfindən
xüsusi jest kimi qiymətləndirilir. Prezident
İlham Əliyevin Türkiyə Respublikasına son səfəri
ölkələrimiz arasında münasibətlərin analoqu
olmayan səviyyəsini bir daha nümayiş etdirdi. Siz necə düşünürsünüz, Azərbaycan
və Türkiyənin strateji müttəfiqliyi ölkələrimiz
arasında əməkdaşlığın daha intensiv
inkişafına və bütövlükdə regionda gərginliyin
aradan qaldırılmasına hansı töhfəni verə bilər?
- Düşünürəm ki, həm Azərbaycan,
həm də Türkiyə ictimaiyyəti Prezident İlham
Əliyevin bu addımını, həqiqətən də
tarixi əhəmiyyətli dostluq və qardaşlıq
nümunəsi kimi dəyərləndirir. Hər
birimizə qürur və məmnunluq hissləri yaşadan bu
jest təkcə bu iki dövlət və xalq arasındakı
münasibətləri səciyyələndirmir, həm də
siyasi baxımdan regionda baş verən hadisələrin
gedişinə təsir göstərə biləcək amildir.
Azərbaycan və Türkiyənin siyasi,
iqtisadi, hərbi və digər sahələrdə strateji
müttəfiqliyi Ümummilli lider Heydər Əliyevin səsləndirdiyi
“bir millət, iki dövlət” şüarı altında
yanaşı duran bu ölkələrin
paralel olaraq gücünü və nüfuzunu əhəmiyyətli
dərəcədə artırır və beynəlxalq
miqyasda bu müttəfiqliyə yeni keyfiyyətdə
yanaşmanı ortaya qoyur. Bununla da Azərbaycana münasibətdə
Türkiyə, Türkiyəyə münasibətdə isə
Azərbaycan faktoru daha vacib şərt kimi qəbul olunur. Bundan dolayı yaranan yeni geosiyasi vəziyyət, təbii
ki, bir tərəfdən Bakı – Ankara münasibətlərinin
daha yüksək səviyyəyə qalxması, digər tərəfdən
isə bütövlükdə
regionda sülhün, əmin-amanlığın təmin
olunması, o cümlədən Qarabağ münaqişəsinin
ədalətli həlli istiqamətində birgə səmərəli
fəaliyyət üçün münbit siyasi şəraitin
formalaşmasını şərtləndirir. Beləliklə
də, cənab İlham Əliyevin praqmatik siyasi təfəkküründən
doğan və Azərbaycan – Türkiyə münasibətlərində
yeni eranın başlanğıcı kimi qiymətləndirilən
müdrik təşəbbüsü çağdaş
tariximizin ən yaddaqalan məqamlarından olacaqdır.
Yeni azərbaycan.-
2016.- 18 mart.- S.2