Regionlarda kənd yollarının yenidən qurulması diqqət mərkəzində saxlanılır

Cari ildə kənd yollarının abadlaşdırılması məqsədi ilə dövlət büdcəsindən 200 milyon manat vəsait ayrılıb, Bakıətrafı qəsəbələr də daxil olmaqla respublika miqyasında 70-dək kənd yolu layihəsinin icrası nəzərdə tutulub

Son 13 ildə Azərbaycanın müasir infrastruktur quruculuğu istiqamətində əldə etdiyi uğurlardan söhbət açarkən ölkənin yol-nəqliyyat imkanlarının davamlı olaraq genişləndirilməsini xüsusi vurğulamaq lazımdır. Respublikamızda qısa müddətdə kifayət qədər yüksək səviyyəli yol-nəqliyyat infrastrukturu yaradılıb - bu sahədə irimiqyaslı layihələr həyata keçirilib, dünya standartlarına cavab verən yeni yollar çəkilib, yol ötürücüləri, körpülər, yeraltı və yerüstü piyada keçidləri tikilib. Paralel surətdə daşımaların idarə olunması mexanizmi təkmilləşdirilib və ölkəmizin beynəlxalq nəqliyyat sisteminə inteqrasiyası genişlənib. Həyata keçirilən bu və ya digər tədbirlər sayəsində ölkəmizdə sərnişin və yük daşımalarının həcmi əhəmiyyətli dərəcədə artıb.

Regionlarda yol-nəqliyyat infrastrukturunun yenilənməsi ilə bağlı statistika kifayət qədər zəngindir

Azərbaycanın bütün regionlarında yol-nəqliyyat infrastrukturunun yenilənməsi ilə bağlı statistika kifayət qədər zəngindir. Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət proqramlarında dəmir yolu, hava, su nəqliyyatı və avtomobil yolları ilə bağlı 64 tədbir nəzərdə tutulub. Artıq nəzərdə tutulan layihələrin bir çoxu yüksək səviyyədə tamamlanıb. Belə ki, ilk iki Dövlət Proqramının həyata keçirildiyi 2004-2013-cü illərdə respublikada yeni tikilən, yenidən qurulan, əsaslı təmir olunan yolların uzunluğu 9 min kilometri ötüb, bu müddətdə 250 yeni körpü, tunel və yol ötürücüsü inşa edilib. Haqqında bəhs olunan dövrdə Azərbaycanın bölgələrində 6 aeroport tikilib ki, onlardan da 4-ü beynəlxalq səviyyəlidir. Bütün bunların nəticəsidir ki, indi respublikanın bölgələrindən də beynəlxalq uçuşlar həyata keçirilir və bu amil Azərbaycanın regionlarının inkişafına əlavə impuls verir. Prezident İlham Əliyev “Azərbaycan Respublikası regionlarının 2014-2018-ci illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nın icrasının ikinci ilinin yekunlarına həsr olunan konfransdakı nitqində ölkədə yol-nəqliyyat infrastrukturunun yenilənməsindən məmnunluğunu ifadə edərək deyib: “Son 12 il ərzində on min kilometrdən çox yol çəkilmişdir. Bizim bir dənə də olsun magistral yolumuz yox idi. Yəqin ki, çoxları bunu xatırlamır, hansı vəziyyətdə idi bizim yollarımız. İndi magistral yollar - şəhərləri, başqa ölkələri birləşdirən yollar çəkilib və çəkilir, kənd yolları on min kilometrdir”.

Yol-nəqliyyat infrastrukturunun yenilənməsi ilə bağlı layihələr regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair 2014-2018-ci illəri əhatə edən üçüncü Dövlət Proqramı çərçivəsində də intensiv şəkildə davam etdirilir. Yeni Dövlət Proqramının icrasının birinci ili ərzində daha 960 kilometr ölkə və yerli əhəmiyyətli avtomobil yolu, 30-dan çox yeni körpü və yolötürücüsü tikilib və ya təmir olunub. Yol infrastrukturunun yenilənməsi 2015-ci ildə də həyata keçirilib. Belə ki, ötən il 400 kilometrdən artıq ölkə və yerli əhəmiyyətli avtomobil yolu, 12 yeni körpü və yolötürücüsü tikilib və ya təmir olunub. Həyata keçirilən layihələr ölkənin yol təsərrüfatında vəziyyəti tamamilə dəyişib.

Prezident İlham Əliyevin respublikamızda yol-nəqliyyat infrastrukturunun yüksək səviyyəyə qaldırılması sahəsində qarşıya qoyduğu yeni hədəflərdən biri də kənd yollarının yenidən qurulması ilə bağlıdır. Bütövlükdə son illərdə bu sahəyə ayrılan vəsaitin həcmi getdikcə artır. Əhalinin böyük əksəriyyəti, xüsusilə kəndlərdə yaşayan insanlar artıq yaxşı yollarla təmin olunublar. Ancaq hələ də bərbad vəziyyətdə olan yollarımız vardır. Dövlət başçısı tərəfindən qarşıya növbəti 3-4 il ərzində Azərbaycanda bütün kənd yollarının təmirinə nail olmaqla bağlı ciddi vəzifə qoyulub. İnsanların əziyyət çəkməmələri üçün kənd yolları yüksək səviyyədə asfaltlaşdırılmalıdır.

Qeyd edək ki, həm artıq başa çatan Dövlət proqramlarında, həm də hazırda icrası davam etdirilən üçüncü Dövlət Proqramında kənd yollarının yenidən qurulması ilə bağlı geniş tədbirlər öz əksini tapıb. Tədbirlər planına uyğun olaraq 2015-ci ildə respublika ərazisində kənd yollarının tikintisi davam etdirilib, əhalisi 351 min nəfər olan 245 yaşayış məntəqəsini birləşdirən 590 kilometrdən artıq kənd yolu çəkilib. Cari ildə kənd yollarının abadlaşdırılması məqsədi ilə dövlət büdcəsindən 200 milyon manat vəsait ayrılıb. Bakıətrafı qəsəbələr də daxil olmaqla respublika miqyasında 70-dək kənd yolu layihəsinin icrası nəzərdə tutulub ki, onların böyük qismi artıq tamamlanıb. İndiyədək Cəlilabad rayonunda bir neçə yol layihəsi reallaşdırılıb. Bu layihələr çərçivəsində təxminən 100 min əhalinin yaşadığı 60-dək yaşayış məntəqəsində yollar yenidən qurulub. Prezident İlham Əliyevin rayona səfəri çərçivəsində dövlət başçısının iştirakı ilə Alar-Təzəkənd-Üçtəpə-Əliqasımlı-Cəfərxanlı avtomobil yolunun açılışı olub.

Cari ilin əvvəlindən bəri Tərtər rayonunun Hüsənli, Əskipara və Evoğlu kəndlərinin daxili yolları təmirdən sonra sakinlərin istifadəsinə verilib. Yerli icma birliklərinin təşəbbüsü ilə təmir olunan kənddaxili yolların uzunluğu 27 kilometrdir. Yolun eni 5-8, bəzi yerlərdə isə 10-15 metrə çatır.

Elə bu günlərdə Qərb bölgəsində Qazax-Kosalar avtomobil yolunun tikintisi yekunlaşıb. Sözügedən avtomobil yolu uzun müddət təmir olunmadığı üçün hərəkət hissəsi sıradan çıxmış vəziyyətdə idi. Yolun yenidən qurulması nəticəsində Qazax rayonunun 2 yaşayış məntəqəsinin 6 min nəfərə yaxın əhalisinin gediş-gəlişi xeyli asanlaşacaq.

Regionlarda yeni yol layihələrinin icrasına start verilib

Son vaxtlar respublikanın müxtəlif bölgələrində çoxlu sayda yeni yol layihələrinin icrasına start verilib. Bu baxımdan cəbhə bölgəsində yerləşən Füzuli rayonu da istisna deyil. Hazırda Füzuli rayonu Birinci və On birinci Qayıdış qəsəbələrarası 2 hərəkət zolaqlı avtomobil yolunun yenidən qurulması davam etdirilir. Yolun uzunluğu 23 kilometrdir.

Artıq sözügedən avtomobil yolunun 14 kilometrlik hissəsində tikinti işləri tam olaraq yekunlaşdırılıb, hazırda qalan 9 kilometrlik hissədə torpaq və asfaltlanma işləri aparılır. Layihə çərçivəsində 15 yerdə su keçidlərinin və su borularının tikintisi işləri aparılıb. Bundan başqa, yolun 5-ci kilometrində, Mil kanalı üzərində avtomobil körpüsü əsaslı şəkildə bərpa edilir. Yolda tikinti işləri yekunlaşdıqdan sonra zəruri olan yerlərdə yol nişanlarının quraşdırılması və yola üfüqi nişanlama xətlərinin çəkilişi işləri aparılacaq.

Saatlı rayonunda isə 19 yaşayış məntəqəsini birləşdirən Saatlı-Sarıcalar-Qara Nuru-Şirinbəyli-Fətəlikənd-Azadkənd avtomobil yolunun tikintisi davam etdirilir. Bəhs olunan yolun uzunluğu 39 kilometrdir. Artıq yolun 10 kilometrində işlər yekunlaşıb, hazırda digər 29 kilometrlik hissədə yüksək keyfiyyətlə tikinti davam etdirilir.

Layihəyə uyğun olaraq yol yatağının eni 10 metr təşkil edir. Bura 6 metr yolun hərəkət hissəsi və hər bir istiqamət üzrə 2 metr olmaqla çiyinlər daxildir. Yenidənqurma işləri çərçivəsində zəruri olan yerlərdə 37 ədəd suötürücü boruların tikintisi də aparılır.

Bundan başqa, avtomobil yolunun 7, 31 və 39-cu kilometrlik hissələrində su kollektoru üzərində yerləşən su keçidlərinin təmiri işləri də aparılıb. Qeyd edək ki, Saatlı-Sarıcalar-Qara Nuru-Şirinbəyli-Fətəlikənd-Azadkənd avtomobil yolunun tikintisi 51 mindən çox əhalinin yaşadığı 19 yaşayış məntəqəsini birləşdirərək yük və sərnişin daşımasını xeyli yaxşılaşdıracaq, yetişdirilən məhsulların rahat şəkildə rayon mərkəzlərinə daşınmasına imkan yaranacaq.

Daha bir yolun - 28 min insanın yaşadığı 18 yaşayış məntəqəsini birləşdirən Xaçmaz rayonunun Xudat-Yalama-Zuxuloba avtomobil yolunun tikintisinə başlanılıb. Prezident İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamına əsasən, Xudat-Yalama-Zuxuloba avtomobil yolunun tikintisi üçün “Azəravtoyol” ASC-yə 5,2 milyon manat ayrılıb. Tikinti işləri çərçivəsində yol üçüncü texniki dərəcəyə uyğun olaraq 7-8 metrədək genişləndirilir. Yol yatağının eni isə 12 metr təşkil edəcək. Yolun yaşayış məntəqələrindən keçən hissəsində piyada səkiləri salınacaq.

Prezident İlham Əliyev həmçinin on iki min nəfər əhalinin yaşadığı 11 yaşayış məntəqəsini birləşdirən Qusar-İmamqulukənd-Quxuroba avtomobil yolunun başa çatdırılması, eləcə də Qəbələ rayonunda yeddi min nəfər əhalinin yaşadığı 3 yaşayış məntəqəsini birləşdirən Nohurqışlaq-Tüntül-Yengicə avtomobil yolunun tikintisi məqsədi ilə müvafiq sərəncamlar imzalayıb. Prezident İlham Əliyevin son vaxtlarda imzaladığı digər sərəncamlara əsasən Şəki şəhərində on səkkiz min nəfər əhalinin yaşadığı 3 yaşayış məntəqəsini birləşdirən Aşağı Göynük-Baş Göynük-Baş Şabalıd avtomobil yolunun, Lənkəran şəhərində on min nəfər əhalinin yaşadığı 3 yaşayış məntəqəsini birləşdirən Liman-Nərimanabad-Balıqçılar avtomobil yolunun, Sabirabad rayonunda iyirmi min nəfər əhalinin yaşadığı 10 yaşayış məntəqəsini birləşdirən Suqovuşan-Qaralar-Qəfərli-Əhmədabad-Nərimankənd-Həşimxanlı avtomobil yolunun, Oğuz rayonunda on bir min nəfər əhalinin yaşadığı 6 yaşayış məntəqəsini birləşdirən Sincan-Xaçmaz-Filfili avtomobil yolunun tikintisi davam etdiriləcək. Prezident İlham Əliyev həmçinin Quba rayonunda altı min nəfər əhalinin yaşadığı 12 yaşayış məntəqəsini birləşdirən Rustov-Xanəgah-Gürdəh, Rustov-Nöydün-Şuduq, Rustov-Məckəxacə, Rustov-Bağçalı-Yekdar avtomobil yollarının, eləcə də Qax rayonunda yeddi min nəfər əhalinin yaşadığı 8 yaşayış məntəqəsini birləşdirən Alatəmir-Marsan-Tasmalı-Zəyəm-Lələli avtomobil yolunun tikintisinin başa çatdırılması ilə bağlı müvafiq sərəncamlar imzalayıb.

Mübariz ABDULLAYEV

Yeni Azərbaycan.- 2016.-18 oktyabr.- S.8