Regionlarda turizmin inkişafı məqsədilə həyata keçirilən tədbirlər öz bəhrəsini verir

2018-ci ilin 9 ayında Azərbaycana dünyanın 193 ölkəsindən 2 milyon 208,6 min və ya ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 6,4 faiz çox əcnəbi və vətəndaşlığı olmayan şəxs gəlib

Yeni iqtisadi şəraitdə qeyri-neft sektorunun üstün inkişafını hədəfləyən Azərbaycan ölkənin turizm potensialından daha səmərəli şəkildə istifadə edilməsinə nail olmağa çalışır. Bu məqsədlə respublikamızda turizm sektorunun inkişafına maddi, təşkilati və siyasi dəstək tədbirlərinin miqyası getdikcə genişləndirilir. Son illərdə ölkənin bölgələrində turist marşrutları üzrə müasir infrastruktur yaradılıb, o cümlədən yüksək standartlar səviyyəsində yollar çəkilib, “mavi yanacaq”, su, elektrik enerjisi ilə təminat yaxşılaşdırılıb, həmçinin çoxlu sayda turistyerləşdirmə obyektləri istifadəyə verilib.

Eyni zamanda, ölkənin turist cəlbediciliyini artırmaq üçün ciddi institusional tədbirlər həyata keçirilir. Bu baxımdan respublikaya gəlib-getmə qaydalarının sadələşdirilməsi, “ASAN viza” sisteminin tətbiqi böyük aktuallıq daşıyır. Prezident İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamı ilə 2018-ci il aprelin 20-də Dövlət Turizm Agentliyi yaradılıb. Bununla da dövlət başçısı tərəfindən Azərbaycanın yeni turizm sənayesinin inkişaf etdirilməsinə cavabdeh olan mərkəzi icra hakimiyyəti orqanının əsası qoyulub.

Ölkəyə gələn turistlərin sayı ilbəil artır

Respublikanın regionlarının turizm potensialından səmərəli şəkildə istifadə edilməsinə göstərilən diqqət artıq öz bəhrəsini verir. Belə ki, ölkəmizə gələn turistlərin sayı ilbəil artır. Bu baxımdan 2018-ci ilin arxada qalan dövrü də istisna təşkil etməyib. Cari ilin yanvar-sentyabr ayları ərzində Azərbaycana dünyanın 193 ölkəsindən 2 milyon 208,6 min və ya ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 6,4 faiz çox əcnəbi və vətəndaşlığı olmayan şəxs gəlib.

Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına əsasən, gələnlərin 31,2 faizi Rusiya Federasiyası, 19,8 faizi Gürcüstan, 10 faizi Türkiyə, 9,2 faizi İran, 3,3 faizi Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, 3 faizi Səudiyyə Ərəbistanı, 2,7 faizi İraq, 2 faizi Ukrayna, 1,5 faizi İsrail, 17,2 faizi digər ölkələrin vətəndaşları, 0,1 faizi isə vətəndaşlığı olmayan şəxslər olub. Gələnlərin 65,3 faizi kişilər, 34,7 faizi qadınlar olub.

Doqquz ayda Körfəz ölkələrindən Azərbaycana (Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri və İran istisna olunmaqla) gələnlərin sayında daha çox artım müşahidə edilib. Ötən ilin yanvar-sentyabr ayları ilə müqayisədə ölkəmizə gələn Bəhreyn vətəndaşlarının sayı 2,2 dəfə, Səudiyyə Ərəbistanı vətəndaşlarının sayı 2,1 dəfə, Küveyt vətəndaşlarının sayı 2 dəfə, Qətər vətəndaşlarının sayı 1,7 dəfə, İraq vətəndaşlarının sayı 14,4 faiz, Oman vətəndaşlarının sayı 7,6 faiz artıb. Ümumilikdə Körfəz ölkələrindən 467,8 min nəfər gəlib və ölkəmizə gələnlərin, demək olar ki, hər 5 nəfərindən 1-i bu ölkələrin vətəndaşları olub.

Yanvar-sentyabr aylarında Avropa İttifaqına üzv ölkələrdən gələnlərin sayı 8,9 faiz artaraq 88,9 min nəfər, MDB ölkələrindən gələnlərin sayı 4,7 faiz artaraq 813,7 min nəfər olub. Ölkəmizə gələn əcnəbilər və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin 56,1 faizi dəmir yolu və avtomobil, 42,9 faizi hava, 1 faizi isə su nəqliyyatından istifadə edib.

Yaxın 10 il ərzində ölkə üzrə ÜDM-in 10 faizinin turizm sektorunda formalaşacağı proqnozlaşdırılır

Azərbaycanın regionlarında turizm sektorunun inkişaf perspektivləri kifayət qədər genişdir. KİV-ə müsahibəsində bununla bağlı fikirlərini bölüşən Dövlət Turizm Agentliyinin sədri Fuad Nağıyev deyib: “2016-cı ilin sonunda dövlət başçısının Sərəncamı ilə təsdiqini tapan “Azərbaycan Respublikasında ixtisaslaşmış turizm sənayesinin inkişafına dair Strateji Yol Xəritəsi”ndə qeyd olunan məqsəd və vəzifələr müəyyən olunub. Burada əsas məqsəd turizm sənayesinin effektiv fəaliyyətinin təmin olunmasıdır. Turizm sahəsi ölkənin və əhalinin formalaşan gəlirlərinə öz töhfəsini verməlidir. Bizim proqnozlara əsasən, yaxın 10 il ərzində ÜDM-in 10 faizi turizm sahəsinin payına düşəcək. Bunun üçün, ilk növbədə, əvvəlki illərdə görülən işləri yenidən nəzərdən keçirərək sistemləşdirmək, həmçinin dövlət orqanları ilə biznes qurumları və ictimai qurumlar arasında effektiv qarşılıqlı əlaqənin yaradılmasına çalışmaq lazımdır.

Son illərdə Azərbaycan öz qapılarını ziyarətçilər üçün tam açıb və indi qarşıya qoyulmuş məqsədlərə çatmaq, ən əsası isə, ölkəyə turist axınını artırmaq zamanıdır. Ən önəmli məsələlərdən biri də turistlərin məmnunluğunu artırmaq, onların ölkəyə yenidən qayıtmasına nail olmaqdır. Turisti ölkəyə cəlb etmək kifayət deyil, onun gözləntilərini qarşılamaq və yenidən ölkəyə səfər etməsini təmin etmək lazımdır. Bunun üçün kadr potensialını inkişaf etdirmək, insanlarımızı maarifləndirmək, əlavə infrastrukturlar yaratmaq, bazarın əsas iştirakçılarının fəaliyyətində şəffaflığı təmin etmək, azad rəqabət şəraiti formalaşdırmaq lazımdır. Bütün bu məsələlər Azərbaycanın turizm sənayesinin yaradılması və inkişafı strategiyasında öz əksini tapacaq”.

Dövlət Turizm Agentliyinin rəsmisi qurum tərəfindən turizm sahəsində bir sıra assosiasiyaların, o cümlədən Hotellər Assosiasiyasının yaradılacağı haqqında məlumat verib. Onun sözlərinə görə, belə assosiasiyaların yaradılması ölkəmizdə turizm sənayesinin inkişafına öz müsbət təsirini göstərəcək. “Biz sağlam rəqabət mühitinin yaradılmasına kömək edəcəyik. Bu, bütün strukturların qarşılıqlı faydalı əlaqəsinin effektivliyini artıracaq, optimal qiymətlərin formalaşmasına, xidmət keyfiyyətinin yüksəldilməsinə kömək edəcək. İctimai təşəbbüsləri dəstəkləyirik və hesab edirik ki, ictimai nəzarət və birgə fəaliyyət bazar üçün çox önəmlidir.

Hotellər Assosiasiyasının yaradılması təşəbbüsünü də dəstəkləyirik. Bu assosiasiyanın qeyd olunan sahədə dünya standartlarını, o cümlədən “ulduz” dərəcəsini müəyyənləşdirən Avropa hotellər, kafe və restoranlar assosiasiyasına üzv olması nəzərdə tutulur. Bu baxımdan Azərbaycan Bələdçilər Assosiasiyasının fəaliyyəti də xüsusi rola malikdir. Biz bələdçilərə təlimlərin keçirilməsi və onların sertifikatlaşdırılması işində köməklik göstərəcəyik. Kadr çatışmazlığı, eyni zamanda, bəzən turistlərə Azərbaycan haqqında qeyri-peşəkar, təsdiqlənməmiş və ya səhv məlumatlar verilməsi kimi amillər bu məsələnin vacibliyini daha da artırır”, - deyə F.Nağıyev bildirib.

Dövlət Turizm Agentliyinin sədri F.Nağıyevin toxunduğu mühüm məsələlərdən biri də kadr hazırlığı ilə bağlıdır. O vurğulayıb ki, turizm sektoru üçün kadrlar hazırlayan təhsil müəssisələrində effektivliyin artırılması, onların beynəlxalq təhsil standartlarına uyğunlaşdırılması istiqamətində islahatlar keçiriləcək: “Agentliyin strukturuna Azərbaycan Turizm və Menecment Universiteti, Bakı Turizm Peşə Məktəbi və Mingəçevir Turizm Kolleci daxildir. Hazırda onlar bazarın tələblərinin yalnız bir hissəsini ödəmək iqtidarındadırlar. İlk olaraq, bu təhsil müəssisələrində effektivliyin artırılması, onların beynəlxalq təhsil standartlarına uyğunlaşdırılması istiqamətində islahatlar keçiriləcək. Daha sonra onların fəaliyyəti əsasında özəl biznes sahəsi üçün kadrların real hazırlıq imkanlarını təqdim etməliyik ki, biznes sahəsi də qeyd olunan prosesin maliyyələşdirilməsi üçün əlavə resurslar sərf edə bilsin. Əlbəttə, bu sahədə biznes sektoru ilə əməkdaşlıq edəcəyik. Əvvəlcə biz mövcud olan potensialı yaxşılaşdırmalıyıq”.

Bölgələrdə keçirilən festivallar Azərbaycanın turizm populyarlığının artmasına müsbət təsir göstərir

“TurStat” analitik agentliyi rusiyalı turistlərin xaricdə istirahətinin turizm istiqamətləri üzrə “National Geographic Traveler Awards 2018” mükafatı uğrunda səsvermənin yekunlarını təhlil edib. Qeyd edək ki, ən yaxşı turizm istiqamətləri üzrə səsvermə “National Geographic Russia” internet-saytında keçirilib.

Bəhs olunan səsvermənin yekununa görə, Azərbaycan ekskursiya turizmi üzrə populyar olan ölkələrin ilk üçlüyünə daxil olub. “TurStat”ın məlumatına görə, “Ekskursiya istirahəti” nominasiyasında səslərin 25 faizi Çexiyaya, 22 faizi Fransaya, 20 faizi Azərbaycana, 18 faizi Britaniyaya, 15 faizi isə Portuqaliyaya verilib. Səsvermənin nəticələrinə görə, Azərbaycan İtaliya və Özbəkistanla birlikdə rusiyalıların qastronomik turizm istiqamətində ilk üçlükdə yer tutub.

Bu məqamda vurğulamaq yerinə düşər ki, bölgələrdə keçirilən rəngarəng mədəni-kütləvi tədbirlər, o cümlədən də festivallar Azərbaycanın turizm populyarlığının artmasına müsbət təsir göstərir. “TurStat” analitik agentliyi Müstəqil Dövlətlər Birliyinə (MDB) üzv ölkələrdə rusiyalı turistlərin nəzərində ən yaxşı və populyar olan qastronomik bayramların və festivalların payızın ortaları üçün reytinqini təqdim edib. Analitik agentliyin təqdim etdiyi reytinqə görə, Azərbaycanda Nar bayramı rusiyalı turistlərin nəzərində ən yaxşı və populyar qastronomik bayramların ilk üçlüyünə başçılıq edir. Azərbaycanın dilbər guşələrindən olan Göyçayda növbəti - XIII Nar festivalı noyabrın 3-4-də keçirilib. Nar festivalında 50 mindən çox yerli və xarici turist iştirak edib. Müxtəlif turizm şirkətləri festivalla əlaqədar Bakı şəhərindən Göyçaya endirimli qiymətlərlə tur-aksiyalar da keçiriblər. Turistlər Göyçaya gələrək rayonun gəzməli-görməli yerləri ilə tanış olub, bayram tədbirinə qatılıblar. Tədbirdə folklor qruplarının, idmançıların, mahnı və rəqs kollektivlərinin çıxışları turistlərin böyük marağına səbəb olub.

Xarici turistlər Qobustan qoruğuna böyük maraq göstərirlər

Ölkəmizə gələn xarici turistlər açıq səma altında muzey adlandırılan Qobustan qoruğuna böyük maraq göstərirlər. Hazırda qoruğun fondunda arxeoloji qazıntılar zamanı əldə olunmuş 100 mindən artıq artefakt qorunur. Bunlardan əlavə Latın kitabəsi, qədim qəbiristanlıqlar, pirlər, qışlaq yerləri də qoruğun mühafizəsi altındadır. Bütün bunlardan cəmi 500 ədəd artefakt muzeyin ekspozisiyasında nümayiş olunur.

Bu barədə KİV-ə Qobustan Milli Tarix-Bədii Qoruğunun direktoru Vüqar İsayev məlumat verib. O bildirib ki, hazırda Qobustanda turistlər üçün Böyükdaş dağının yuxarı səkisini əhatə edən əsas ekskursiya marşrutu ilə yanaşı, “Böyükdaş dağının aşağı səki marşrutu”, “Kiçikdaş dağı marşrutu”, “Cingirdağ dağı marşrutu”, “Ekstremal ekskursiya marşrutu” və uşaqlar üçün “Qobustan - interaktiv turu” da fəaliyyət göstərir. Həmçinin istəyə uyğun olaraq Böyükdaş dağının yuxarı səkisində “Gecə turu” da təşkil olunur. Yeni, xüsusiləşmiş ekskursiya marşrutlarının yaradılması istiqamətində işlər davam etdirilir.

(davamı növbəti sayımızda)

Mübariz ABDULLAYEV

Yeni Azərbaycan.- 2018.- 14 noyabr.- S.7.