Yeniyetmə və gənclərin milli ruhda tərbiyə olunması hər kəsin qarşısında duran mühüm vəzifələrdəndir

Ekspertlərin fikrincə, gənclərin azərbaycançılıq ideyası əsasında yetişməsində və vətənpərvərliyin gücləndirilməsində milli musiqilərin də özünəməxsus rolu var

Azərbaycançılıq ideologiyasının mühüm prinsiplərindən birini gənclərin vətənpərvərlik ruhunda yetişdirilməsi təşkil edir. Bu məqamda vurğulamaq yerinə düşər ki, müasir qloballaşma dövründə gənclərin milli vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə edilməsi hər bir Azərbaycan vətəndaşı qarşısında böyük məsuliyyət yaradır. Məhz bu baxımdan ölkəmizdə yeniyetmə və gənclərdə vətəndaşlıq hisslərinin yüksəldilməsi, onların Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizə ruhunda tərbiyə edilməsi sahəsində mütəmadi olaraq tədbirlər həyata keçirilir. Ancaq bu məsələdə rəsmi qurumlarla yanaşı, şair, dramaturq, yazıçı və bəstəkarlarımızın üzərinə də böyük vəzifə düşür. Bir sözlə, yeniyetmə və gənclərin milli köklərimizə bağlılıq, vətənpərvərlik, dövlətçiliyə sədaqət ruhunda tərbiyə olunması işindən, peşəsindən asılı olmayaraq hər kəsin qarşısında duran ən ümdə vəzifələrdəndir.

Beləliklə, əksər ekspertlərin fikrincə, gənclərin azərbaycançılıq ideyaları əsasında və vətənpərvərlik ruhunda yetişməsində milli musiqilərin də özünəməxsus rolu var. Xüsusilə hazırda torpaqlarımızın düşmən işğalından azad olunmasında milli və döyüş ruhlu mahnıların, musiqlərin daha çox olması vacibdir.

Beləkilə, bu günlərdə hər bir azərbaycanlının qəlbi Azərbaycan Ordusunun əsgər və zabitləri ilə birgə döyünür. Düşmənin təxribatlarına cavab olaraq cəbhənin bütün istiqamətlərində sürətli əks-hücum əməliyyatları keçirən və Ermənistan ordusuna ağır zərbələr vuran Azərbaycan Ordusu, əsgərlərimiz üçrəngli bayrağımızla qələbədən-qələbəyə inamla addımlayırlar.

Qeyd olunduğu kimi hazırda Vətən müharibəsi apardığımız dövrdə vətənpərvərlik ruhunun daha da gücləndirilməsi vacibdir və bu istiqamətdə də bəstəkarlarımızın, müğənnilərimizin üzərinə də mühüm vəzifə düşür. Bu məqamda xatırlatmaq yerinə düşər ki, Azərbaycanın hərb tarixində döyüşçülərin ruh yüksəkliyini artırmaq üçün hər zaman vətənpərvərlik ruhunda bəstələnmiş hərbi mahnı və marşlara önəm verilib. Zərb muğamlarımızın çoxundan hərbi marş kimi istifadə olunub. Belə mahnı və marşlar savaş başlanmazdan əvvəl qələbə əzmini gücləndirib, döyüşçüləri döyüşə ruhlandırıb. Milli ruhun yüksəlməsinə, düşmənə, yadellilərə qarşı mübarizə əhval-ruhiyyəsinin artırılmasına xidmət edən qəhrəmanlıq dastanlarımızda igidlərə nəğmələr qoşulub, düşmən üzərində qələbələr mədh olunub. Döyüş ovqatını ifadə edən bəstələr - “Heyratı”, “Cəngi”, “Misri”, “Şah Xətai”, “Heydəri” havaları bu gün də öz möhtəşəmliyi ilə fərqlənir. Bildirmək yerinə düşər ki, aşıq sənətində xalqımızı mübarizəyə, döyüşə və qəhrəmanlığa ruhlandıran iyirmi üç saz havası vardır. Belə havalar və ya mahnılar təkcə estetik zövqü oxşamır, həm də gənclərin vətənpərvər ruhda tərbiyə olunmasında, milli birlik hisslərinin güclənməsində mühüm rol oynayır.

O cümlədən müstəqillik dövrümüzdə yazılan, həmçinin əsgər və zabitlərimizi qələbəyə səsləyən bir çox mahnılar dillər əzbəri olub.

Ümumiyyətlə, bəstəkarlarımız hərbi vətənpərvərlik mövzusunda bir çox əsərlər yaradıblar. Mərhum bəstəkar Vasif Adıgözəlovun “Qarabağ şikəstəsi”, “Odlar yurdu”, “Çanaqqala”, “Qəm karvanı”, “Çəkin Qarabağdan qara əlləri”, “Şuşam, laylay”, “Natəvan”, Ramiz Mustafayevin “Salatın”, “Haqq səninlədir, Azərbaycan”, Tofiq Bakıxanovun “Yeddi saylı Qarabağ harayı”, Aqşin Əlizadənin “Ana torpaq”, Vasif Allahverdiyevin “Qarabağ balladası”, “Türk marşı”, “Cəngi sədası”, Mobil Babayevin “Məmləkətim”, Tahir Əkbərin “Azadlığa gedən yollar”, “Azərbaycan”, Rəşid Şəfəqin “Ana torpaq Qarabağ”, Oqtay Kazımovun “Qarabağ lövhələri”, İsmayıl Hacıyevin “Qarabağ”, Sevda İbrahimovanın “Vətən şəhidləri”, “Sənin üçün darıxmışam, Şuşa”, Firəngiz Əlizadənin “Qarabağnamə” operası, Oqtay Rəcəbovun 35 mahnıdan ibarət “Vətən nəğmələri” adlı məcmuəsi və s. gənc nəsil və əsgərlər üçün nəzərdə tutulub.

Beləliklə, Milli Ordumuzun igid əsgərlərinin işğalçı düşmənə layiqli cavab verdiyi bu günlərdə Azərbaycan televiziya və radiosunun kanallarında ən çox hərbi-vətənpərvərlik mövzusunda mahnılar səslənir. Bu mahnıların mətni düşmənə qarşı vuruşmağın, Vətəni, ata-baba yurdunu qorumağın şərəfli bir iş olduğunu göstərir, haqdan-ədalətdən vaz keçməməyi öyrədir. Bu mənada Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (AYB) üzvü, AYB Hərbi Vətənpərvərlik Komissiyasının sədri, ixtisasca həkim olan Şahin Musaoğlu bəstələdiyi hərbi mahnılarla, marşlarla yorulmadan sülh uğrunda savaş aparır. O, gənclərimizin hərbi-vətənpərvərlik tərbiyəsində böyük rol oynayan 30-dan çox hərbi-vətənpərvərlik musiqisinin müəllifidir. “And içirik”, “Birinci batalyon”, “İgid əsgər, möhkəm dayan”, “Qalx, Azərbaycan!”, “Cənab leytenant”, “Vətən əmanəti” və başqa populyar hərbi mahnıların sözləri də Şahin Musaoğluna məxsusdur. Həmçinin o, “And içirəm”, “Vətən çağırır”, “Öncə Vətəndir”, “Səfərbərlik” və “Çağırışçı” marşlarının müəllifidir.

Məlumat üçün bildirək ki, Şahin Musaoğlu 1991-1994-cü illərdə könüllü olaraq Qarabağ savaşında, Ağdam - Ağdərə döyüş bölgələrində hərbi həkim - jurnalist kimi fəaliyyət göstərib. “İgid əsgər, möhkəm dayan” adlı ilk mahnısını da həmin illərdə yazıb. Azərbaycanın Levitanı adını qazanmış hərbi aparıcı Şəmistan Əlizamanlının ilk dəfə ifa etdiyi bu mahnını Şahin Musaoğlu Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Yusif Mirzəyevə həsr edib.

Mahnının mətni sonralar Təhsil Nazirliyi tərəfindən ümumtəhsil məktəblərinin 4-cü sinif üçün dərs vəsaiti olan “Ana sözü” kitabına daxil edilib. Ş.Musaoğlu hazırda da həm hərbi, həm də vətənpərvərlik mövzusunda yaradıcılıq fəaliyyətini davam etdirir. Sözləri böyük şairimiz Bəxtiyar Vahabzadəyə məxsus “Bay yurdum”, həmişəyaşar istiqlal nəğməkarı Əhməd Cavadın sözlərinə yazdığı “Bismillah”, yaşadığımız dünyanın ən böyük söz adamlarından biri olan Ramiz Rövşənin şeri əsasında bəstələdiyi “Yalquzaq”, poeziyamıza Bozqurd harayı gətirmiş Rüstəm Behrudinin məşhur “Salam Dar ağacı” şeirinin sözlərinə bəstələdiyi eyniadlı mahnı və başqa türküləri ilə o, başladığı işi uğurla davam etdirərək bu musiqi janrına çox böyük töhfələr verir.

Cəbhəyə könüllü yollanan minlərlə Azərbaycan gəncini qələbəyə səsləyən mahnıların 57 yaşlı müəllifi özü də ehtiyatda olan zabitdir. Deyir ki, nə həkim, nə bəstəkar kimi missiyası hələ başa çatmayıb. “Mən öz missiyamı yerinə yetirmək üçün nə bacarıramsa, onu da edəcəyəm!..” Bu amal ilə yaşayan həkim, şair, bəstəkar Şahin Musaoğlunun bir vətəndaş kimi ən böyük arzusu Azərbaycan əsgərinin “Qələbə” marşının sədaları altında paraddan keçməsidir.

Əsgərlərimizi, qəhrəmanlarımızı vəsf edən mahnılarını dinlədiyimiz hərbi diktor, hərbi vətənpərvərlik mahnılarının ifaçısı Şəmistan Əlizamanlının ifasında səslənən “Ağ ümid”, “Birinci batalyon”, “Cənab leytenant” hərbi mahnıları da şərəfli döyüş yolu keçən və doğma Vətəni göz bəbəyi kimi qoruyan Azərbaycan zabitlərinə həsr olunub. “Cənab leytenant” mahnısını təkcə Azərbaycanda deyil, xarici ölkələrdə yaşayan soydaşlarımız da sevə-sevə, həm də böyük şövqlə ifa edirlər.

Daim ekranlarda səsini və cəbhə xəttindən xəbərlərini izlədiyimiz, əsgərlərimizi, qəhrəmanlarımızı vəsf edən mahnılarını dinlədiyimiz hərbi diktor, hərbi-vətənpərvərlik mahnılarının ifaçısı, “Vətənpərvərliyin təbliğinə dəstək” İctimai Birliyinin sədri Şəmistan Əlizamanlı qəzetimizə açıqlamasında son günlər cəbhə bölgəsindən gələn şad xəbərlərdən sevinc və fərəh hissi keçirdiyini bildirib. “And içirik”, “Çağırır vətən”, “Qalx, Azərbaycan”, “İgid əsgər, möhkəm dayan”, “Vətən əmanəti”, “Öncə vətəndir”, “Can, Azərbaycan”, “Birinci batalyon”, “Cənab leytenant”, “Çırpınırdı qara dəniz”, “Dağlar”, “Azərbaycan-Türkiyə”, “Ana yurdum”, “Tanrı türkə yar olsun”, “Heyran türkün bayrağına”, “Qafqaz dağı, yol ver bizə” və s. kimi hərbi vətənpərvərlik mahnılarının mahir ifaçısının sözlərinə görə, qəhrəman Azərbaycan Ordusu düşmənlərimizə və bütün dünyaya göstərdi ki, biz əzəli-əbədi torpağımız olan Qarabağ uğrunda sona qədər döyüşməyə hazırıq: “Xalqımız bir daha sübut etdi ki, torpaqlarımızın işğal altında qalmasına razı olmayacaq. Uzun illər biz dədə-baba torpaqlarımızın həsrətində olmuşuq. Artıq ona qovuşmaq istəyirik. Bu birliyə eşq olsun. Əhval-ruhiyyə həddindən artıq yüksəkdir. Bu çox gözəl bir mənzərədir. Azərbaycan xalqı bir yumruq kimi Ali Baş Komandanın ətrafında sıx birləşib”.

Vətənpərvərlik mahnılarının yetərincə olduğunu deyən hərbi diktor yeni layihələr üzərində çalışdığını da bildirib: “Xalqımız vətənpərvər xalqdır. Təbii ki, bunların timsalında vətənpərvərlik ruhunda yazılmış mahnılar ərsəyə gəlir. Qəhrəmanlıq mövzusunda kifayət qədər mahnılarımız var. Mən düşünürəm ki, hərbi-vətənpərvərliyin təbliği indi normal bir səviyyədədir, çünki mətbuat da bu sahədə təbliğat aparır. Bu gün məktəblərdə kiçik yaşlarından uşaqlar vətənpərvər ruhda tərbiyə edilir, onlara vətənpərvər ruhda olan şeir və mahnılar öyrədilir. Belə mahnıların hər biri gənclərimizi ruhlandırır, onları qələbəyə səsləyir. Bunun qarşılığında gənclərimiz könüllü şəkildə orduya yazılırlar. Bu mahnılar mənəvi bir qidadır. Hazırda yaradıcılıq işlərim davam edir. Yeni-yeni mahnılar yazdırmışam. Çalışmalarımızı bu istiqamətdə aparırıq. Vətənpərvər ruhlu mahnılar yazırıq və yazacağıq. Səbirsizliklə həmin mahnıları Qarabağda səsləndirəcəyimiz günləri gözləyirəm”.

“Azərbaycan”, “Azərbaycan, qalx”, “Şəhidlər ölməz”, “Ulu torpaq”, “Vətən bölünməz şəhidlər ölməz”, “Zəfər zəngi” və s. kimi zəngin repertuarı ilə ürəkləri riqqətə gətirən Xalq artisti Mübariz Tağıyev isə deyib ki, xalqımızın son 30 ildə torpaqlarımızı işğaldan azad etmək üçün arzuladığı gün gəlib çatdı.

Xalq artisti “Hiss edirsinizsə, bu günə kimi yazılan vətənpərvərlik mahnılarının əksəriyyətində bir qədər ağrı-acı var. Onların əksəriyyəti müharibə illərində, torpaqlar işğal altında olarkən yazılan mahnılardır. Bu gün isə bəstələrdə haray və qələbəyə çağırış var. Qalibiyyət hissi bəstəkarlarımızı yeni mahnılar bəstələməyə sövq edir, onları ruhlandırır. Eləcə də müğənnilər vətənpərvərlik mahnılarını repertuarlarına əlavə etməkdə maraqlıdılar. Gənc həmkarlarıma məsləhətim odur ki, vətənpərvərlik mahnılarını ürəyin, qəlbin dərinliyində duyaraq ifa etsinlər. Qışqır-bağırla bu duyğuları yaşatmaq və dinləyiciyə ötürmək mümkün deyil” deyə, bildirib.

Sənətkar deyib ki, bu günlərdə efirlərdə vətənpərvərlik mahnılarının səsləndirilməsi olduqca vacibdir: “Artıq qələbə çox yaxındır. Hazırda bu istiqamətdə 5 mahnı hazırlayıram. Bilirsiniz, vətənpərvərlik mövzusunda mahnı oxumaq çox böyük məsuliyyət tələb edir. Ola bilsin ki, 10 mahnıdan biri ürəklərə yol tapsın. Əminəm ki, daha gözəl mahnılar və ifalar olacaq. Təki qələbə olsun. Bu günlərdə efirlərdə vətənpərvərlik mahnıları daha çox səsləndirilməlidir. Çünki bu gün gənclərimiz vətənpərvərlik mahnılarından mənəvi güc alaraq ordu sıralarına könüllü olaraq can atırlar. Bu gün böyükdən kiçiyə kimi hamı həmrəydir. Hər kəsin hədəfi birdir. Qələbə!”.

Müşfiqə BAYRAMLI

Yeni Azərbaycan.- 2020.- 20 oktyabr.- S.15.