Prezident İlham Əliyev: Bu gün qurur hissi ilə deyirəm ki, Azərbaycan işğala son qoydu
:
Bu gün
qurur hissi ilə deyirəm ki, Ermənistan döyüş meydanında
məğlub edildi və Azərbaycan işğala son qoydu.
Trend-in məlumatına
görə, bunu Prezident İlham Əliyev BMT Baş Assambleyasının 76-cı sessiyasında
videomüraciət formatında
çıxışında deyib.
Dövlət başçısı bildirib:
"Ötən
ilin sentyabrında BMT Baş Assambleyasındakı
çıxışım zamanı mən sizin diqqətinizi Azərbaycan ərazilərinin
Ermənistan tərəfindən
işğalının davam
etməsinə və Ermənistan hökumətinin
təcavüzkar bəyanatlarına
və hərəkətlərinə
yönəltdim. Bu
gün qurur hissi ilə deyirəm ki, Ermənistan döyüş
meydanında məğlub
edildi və Azərbaycan işğala son qoydu.
Təqribən 30 il ərzində Ermənistan ölkəmizin
ərazisinin 20 faizini işğal altında saxlayırdı. İşğal
müharibə cinayətləri
və insanlıq əleyhinə cinayətlərlə
müşayiət olunub.
Ermənistan 1992-ci ildə Xocalı
soyqırımını törədərək,
yüzlərlə dinc
insanı, o cümlədən
106 qadını və
63 uşağı qətlə
yetirmişdir. 1275 azərbaycanlı
əsir götürülmüşdür,
onların 150-si hələ
də itkin hesab olunur. Xocalı soyqırımı
13 ölkə tərəfindən
tanınıb. Ermənistan
tərəfindən həyata
keçirilən etnik
təmizləmə nəticəsində
bir milyondan çox azərbaycanlı
qaçqın və məcburi köçkün
vəziyyətinə düşmüşdür.
BMT Təhlükəsizlik Şurasının 1993-cü ildə
qəbul etdiyi dörd qətnamə Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycanın
işğal edilmiş
ərazilərindən dərhal,
tam və qeyd-şərtsiz çıxarılmasını
tələb edir. Lakin Ermənistan bu və BMT Baş Assambleyası, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı,
Qoşulmama Hərəkatı,
ATƏT, Avropa Şurası
Parlament Assambleyası
və Avropa Parlamenti kimi beynəlxalq təşkilatlar
tərəfindən qəbul
edilmiş bənzər
qərarlara məhəl
qoymamışdır.
BMT Təhlükəsizlik Şurasının bəzi
qətnamələri bir
neçə gün ərzində icra edildiyi halda, bizə gəldikdə 27 il icra olunmamış
qaldı. Bu isə ikili standartların bariz nümunəsidir. Selektiv yanaşmaya yol verilməməsi üçün
BMT Təhlükəsizlik Şurasının
qətnamələrinin icrası
mexanizminin yaradılması
üçün səylərin
birləşdirilməsinə ehtiyac var.
ATƏT-in Minsk
qrupu Ermənistan və Azərbaycan arasında münaqişənin
həllinə nail olmaq məqsədilə
1992-ci ildə təsis
edilmişdir. ATƏT-in
Minsk qrupunun həmsədrləri Ermənistanı
Azərbaycana qarşı
hərbi təcavüzə
son qoymağa məcbur etmək üçün qətiyyətli
addımlar atsaydılar,
onda üzərlərinə
düşən vəzifələrin
icrasına nail ola bilərdilər. Münaqişə dövründə
Ermənistan öz yanaşması və hərəkətləri ilə
nümayiş etdirirdi
ki, onun yeganə məqsədi status-kvonu saxlamaq və işğalı möhkəmləndirməkdir. Mən
dəfələrlə Ermənistana
qarşı sanksiyaların
tətbiq edilməsinin
vacibliyi məsələsini
qaldırmışdım. Təəssüflər
olsun ki, BMT Təhlükəsizlik Şurasının
qətnamələrinin icrasını
təmin etmək üçün Ermənistana
qarşı beynəlxalq
sanksiyalar tətbiq edilmədi.
2018-ci ildə Ermənistanda hərbi cinayətkarlar Köçəryan-Sarkisyan
rejimi devrildi. Bizim Ermənistanın yeni hökumətinin ciddi şəkildə danışıqlarda iştirak
edəcəyi ilə bağlı müəyyən
ümidlərimiz var idi. Biz Ermənistandan
gələn istənilən
müsbət siqnala cavab verməyə hazır idik. 2018-2019-cu illər keçmiş təmas xəttində ən sakit dövrlərdən
biri idi. Lakin, Azərbaycanın müsbət addımlarına
baxmayaraq, Ermənistanda
rejimin dəyişməsi
real dəyişikliklərlə
nəticələnmədi. Ermənistanın yeni hökuməti də Azərbaycanla dinc qonşuluq əvəzinə,
işğalın davam
etdirilməsi yolunu seçdi.
Münaqişənin son iki ili
ərzində Ermənistan
qəsdən danışıqlar
prosesini məhv etdi. Ermənistan hökuməti “Qarabağ Ermənistandır və nöqtə” və “bir qarış belə işğal olunmuş torpaq qaytarılmayacaq” kimi bir sıra təxribatçı
bəyanat və hərəkətlərə yol
verdi. Ermənistanın
o vaxtkı müdafiə
naziri açıq şəkildə Azərbaycanı
yeni təcavüz və yeni işğal
ilə hədələdi.
Ermənistan qəbuledilməz və əsassız “yeddi şərt” irəli sürərək,
danışıqlar formatının
dəyişdirilməsi, danışıqlara
sıfırdan başlanılması
və Ermənistan tərəfindən işğal
edilmiş ərazilərdə
yaradılmış qondarma
rejimin danışıqlar
prosesinə cəlb edilməsini tələb etdi. Danışıqların formatının və
mahiyyətinin dəyişdirilməsi
cəhdi Ermənistanın
məsuliyyətsiz və
təhlükəli hərəkətləri
səbəbindən fəaliyyəti
iflic olmuş ATƏT-in Minsk qrupunun
həmsədrləri üçün
xoşagəlməz sürpriz
oldu.
Bundan əlavə, Cenevrə
konvensiyaları da daxil olmaqla, beynəlxalq hüququn kobud şəkildə pozulması ilə Ermənistan açıq şəkildə qanunsuz məskunlaşdırma siyasətini
həyata keçirərək,
əsasən Yaxın
Şərqdən olan
erməni əsilli şəxsləri Azərbaycanın
işğal olunmuş
ərazilərinə yerləşdirirdi.
İllər ərzində
hökm sürən cəzasızlıqdan
ruhlanan Ermənistan təcavüzün nəticələrini
möhkəmləndirmək və qanunsuz məskunlaşdırmanı sürətləndirmək
üçün Ermənistandan
işğal olunmuş
ərazilərimizə yeni
yolun inşa ediləcəyini bəyan edirdi.
2020-ci ilin iyul
ayında Ermənistan
Azərbaycanla dövlət
sərhədi boyu hərbi təxribat törətdi. Azərbaycanın
Tovuz rayonu istiqamətində açılmış
artilleriya atəşi
nəticəsində 13 hərbçi
və mülki vətəndaş həlak
oldu.
Daha sonra
avqust ayında Ermənistanın diversiya qrupu keçmiş təmas xəttini keçərək Azərbaycan
hərbçilərinə və mülki şəxslərə qarşı
terror aktları törətməyə cəhd
etdi, lakin bunun qarşısı uğurla alındı.
Ötən il sentyabrın
24-də BMT Baş Assambleyasının
75-ci sessiyası çərçivəsindəki
çıxışımda mən xəbərdarlıq
etmişdim ki, “Ermənistan rəhbərliyinin
düşmən, Azərbaycanofob
bəyanatları və
təxribatları Ermənistanın
Azərbaycana qarşı
yeni hərbi təcavüzə hazırlaşdığını
nümayiş etdirir”.
Bundan üç gün
sonra - sentyabrın
27-də Ermənistan Azərbaycanın
hərbi mövqelərinə
və mülki şəxslərinə qarşı
irimiqyaslı hücuma
başladı. Buna cavab olaraq, Azərbaycan
BMT Nizamnaməsinin 51-ci maddəsində
təsbit edilmiş özünümüdafiə hüququndan
istifadə edərək,
öz ərazisində
Ermənistana qarşı
əks-hücum əməliyyatına başladı.
44 gün ərzində
Ermənistan silahlı
qüvvələri cəbhəboyu
ərazilərdə yerləşən
şəhərlərimizi – Ağdam, Ağcabədi, Beyləqan, Daşkəsən,
Füzuli, Goranboy, Tərtəri intensiv şəkildə atəşə
tuturdu. Ermənistan, həmçinin cəbhə
bölgəsindən uzaqda
yerləşən Gəncə,
Bərdə, Mingəçevir,
Qəbələ, Siyəzən,
Xızı və digər şəhərləri
də atəşə
tuturdu. Raketlərdən
biri Azərbaycanın
hava hücumundan müdafiə qoşunları
tərəfindən Bakının
yaxınlığında yerləşən
Xızı üzərində
zərərsizləşdirilmişdir. Bu isə onu
göstərir ki, paytaxt Bakı da Ermənistanın raket hücumlarının
hədəfi idi. Ermənistan “SCUD” və “İskander-M” tipli ballistik raketlərdən, habelə qadağan olunmuş ağ fosforlu və kaset tipli sursatlardan
istifadə edirdi. Ermənistanın bu hərbi cinayətləri nəticəsində 100-dən çox
dinc sakin, o cümlədən 11 uşaq
qətlə yetirilib,
450 nəfərdən çox
insan yaralanıb. Azərbaycan ərazisində
12 min mülki infrastruktur obyekti, o cümlədən fərdi
evlər dağıdılıb
və ya onlara ciddi zərər
dəyib.
Hərbçilər və mülki
əhali arasında fərq qoyulmasına dair beynəlxalq humanitar hüququn fundamental prinsiplərinə
riayət edən Azərbaycan Ermənistan tərəfindən dinc sakinlərin hədəfə
alınması kimi qəddar hərbi cinayətlərə oxşar
formada cavab vermədi.
Ermənistan, eyni zamanda, xaricdən
muzdlu və əcnəbi döyüşçülər
cəlb edərək onları Azərbaycana qarşı istifadə edirdi.
44 günlük
müharibə ərzində
Azərbaycan işğal
olunmuş ərazilərinin
böyük bir hissəsini, o cümlədən
Cəbrayıl, Hadrut,
Füzuli, Zəngilan,
Qubadlı və Şuşa şəhərlərini
azad etdi. Ümumilikdə, döyüş
meydanında 300-dən çox
şəhər və
kənd azad edilmişdir. Ermənistan
2020-ci il noyabrın
10-da kapitulyasiya aktına
imza atmağa məcbur oldu. Beləliklə, Ermənistan
öz qoşunlarını
Azərbaycanın digər
ərazilərindən – Ağdam,
Laçın və Kəlbəcərdən çıxarmağa
məcbur edildi. Azərbaycan BMT Təhlükəsizlik
Şurasının yuxarıda
qeyd olunan qətnamələrinin icrasını
özü təmin etdi və bu,
yəqin ki, BMT-nin təsis edildiyi vaxtdan bu günə qədər dünyada ilk belə haldır".
Yeni Azərbaycan.-
2021.- 24 sentyabr.- S.3-4