Qiymətli sərvətlərimizdən biri...

Milli adət və ənənələrimizin qorunması həmişə aktualdır

Sahib olduğumuz dəyərlər bizi saflaşdırır, getdikcə mənəviyyatımızı gözəlləşdirərək vətənpərvər bir şəxs kimi yetişməyimizdə mühüm rol oynayır. İllər keçdikcə adət-ənənələrimiz də müasirləşərək yeniliklərlə əvəz olunsa da xalqımız öz qədimliyini qoruyub saxlayır. Lakin bununla yanaşı, hər dövrə uyğun mənəvi dəyərlər formalaşır. Bir məqamı da xüsusi qeyd etmək lazımdır ki, adət-ənənələr, mənəvi dəyərlər daim insan münasibətlərində tənzimləyici və istiqamətverici rol oynayaraq gələcək nəsillərə ötürülür.

Milləti tanıdan, onu ucaldan, var edən məhz dəyərlər, adət-ənənələrdir. Tarixi araşdırmalarda göstərilir ki, zəngin dövlətçilik tarixinə malik Azərbaycan zaman-zaman dövlətçilik ənənələrinə bağlı bir xalq olub. Məhz elə bu təməllər üzərində bu gün sahib olduğumuz milli-mənəvi dəyərlərimiz formalaşıb. Və bu da nəsildən-nəslə ötürülərək bugünümüzə qədər gəlib çıxıb.

Mədəni özünəməxsusluğun qorunması

Milli Məclisin Mədəniyyət Komitəsinin üzvü Ülviyyə Həmzəyeva “Yeni Azərbaycan”a açıqlamasında bildirib ki, milli adət-ənənələrin qorunub saxlanmasının əsas səbəblərindən biri mədəni özünəməxsusluğun qorunması zərurətidir: “Hər bir xalqın adət-ənənələri, bayramları, dili və sənət formaları onun tarixinə dərindən daxil olur, cəmiyyətin kollektiv ənənələrini, dəyərlərini və inanclarını təmsil edir. Bu ənənələr nəsilləri birləşdirən, davamlılıq hissi verən parçadır. Məsələn, bütün dünyada qeyd olunan müxtəlif ənənəvi festivallar və mərasimlər sadəcə əyləncə deyil. Onlar əsrlər boyu miras qalmış mədəni və ictimai dəyərlərin canlı ifadəsidir. Ənənələri qoruyub saxlamaqla, xalqlar kim olduqlarını və dünya ilə əlaqəsini müəyyən edən unikal mədəni irsi qoruyurlar”

Adət-ənənələri qorumaq yeniliyə müqavimət demək deyil

Ü.Həmzəyeva bildirib ki, hər bir xalqın daxilində mədəni irsi qorumaqla yanaşı, adət-ənənələrin saxlanması qlobal aləmdə müxtəlifliyin qiymətləndirilməsini gücləndirir: “Dünyanın müxtəlif ölkələrinin mədəniyyətləri və adətləri ilə qarşılaşdıqca, hər bir ənənənin özünəməxsus dəyəri olduğuna dair artan bir inam var. Bu ənənələrin orijinal formada qeyd edilməsi və qorunub saxlanılması mədəni müxtəlifliyə daha böyük hörmət və töhfə verir. Belə hal fərdləri və millətləri təkcə özlərinin deyil, həm də başqalarının təcrübələrini qiymətləndirməyə təşviq edir”.

Deputat qeyd edib ki, xalqlar öz adət-ənənələrini qoruduqları zaman mədəni mübadilə və turizm imkanları yaradırlar. Dünyanın müxtəlif yerlərindən olan insanlar digər mədəniyyətlərin unikal ənənələrini nümayiş etdirən orijinal təcrübələr axtarırlar: “Bu mübadilələr daha ahəngdar qlobal cəmiyyət yaratmaqla, qarşılıqlı hörmət və anlaşmanı təşviq edir. Milli adət və ənənələri qorumaq heç də dəyişikliyə müqavimət göstərmək demək deyil. Mədəniyyətin dinamik olduğunu və inkişaf edə biləcəyini qəbul etmək vacibdir. Bununla belə, adət-ənənələrin mahiyyəti qorunmalı və nəsildən-nəslə ötürülməlidir. Dünya dəyişdikcə, adət-ənənələr müasir kontekstlərə uyğunlaşdırıla bilər ki, bu da onların əsas dəyərlərini itirmədən aktual qalmasını təmin edir. Qorunma və innovasiya arasındakı bu tarazlıq ənənələrin inkişaf etməyə davam etməsinə imkan verir, keçmişlə gələcək arasında körpü yaradır. Məsələn, ənənəvi rəqs formaları gənc nəsillərin onlardan istifadəsi üçün modernləşdirilə bilər. Eləcə də mədəni festivallar öz tarixi əhəmiyyətini saxlamaqla müasir incəsənət və texnologiyanı özündə birləşdirmək gücündədir. Köhnəni yeni ilə qarışdırmaqla xalqlar adət-ənənələrinin canlı və mənalı qalmasını təmin edə bilirlər. Bunların fonunda həqiqətdir ki, milli adət-ənənələr, mərasimlər xalqımızın milli sərvətidir. Onlar xalqın irsinin, milli mənəviyyatının, mədəni simasının təzahürüdür. Azad, müstəqil bir dövlətə çevrildikdən sonra xalqımızın unudulmuş adət və ənənələrinin bədii-estetik mahiyyətinə, onların mədəniyyət və incəsənətinin inkişafına təsirinə diqqət yetirmək indi daha aktual xarakterə malikdir. Adət və ənənələrin tarixi yaradıcılıq təcrübəsini nəsildən-nəslə ötürmək xüsusiyyətləri müasir mədəniyyət və incəsənətin daha da zənginləşməsinə və inkişafına kömək edən elmi-nəzəri, ənənəvi vərdiş və biliklərə yiyələndirmək vasitələri kimi, xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Beləliklə, milli adət və ənənələrin qorunub saxlanması təkcə keçmişi yaşatmaq deyil, o, obrazlı deyilsə, həm də gələcəyi formalaşdırmaqdan ibarətdir. Adət və ənənələr bir millətin kimliyinin əvəzolunmaz hissəsidir. Sürətlə dəyişən dünyada mədəni irsimizi qorumaq və qeyd etmək üçün davamlı səylər göstərməyimiz çox vacibdir. Bununla biz təkcə keçmişə hörmət etmirik, həm də gələcək nəsillər üçün zəngin, müxtəlif və birləşmiş dünyanı təmin edirik”.

Yeganə

Yeni Azərbaycan .- 2025.- 2 iyul (№111).- S.8.