Günü-gündən inkişaf edən və gözəlləşən UCAR...

“Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı” rayonun inkişaf tempini sürətləndirib

“416-cı Taqanroq diviziyası”nın vətəni...

Şirvan düzündə, paytaxtdan 234 km qərbdə yerləşən Ucar rayonu Göyçay və Türyan (Qarasu) çaylarının vadisində qərar tutub. Şirvan şahlığının tərkibində yaşayış məskəni olan Ucar dünyada ən əsas biyan bitkisi ilə məşhurlaşıb. Həmin bitki rayonun florasında mühüm yer tutur və bu bitkidən ən bahalı dərmanlar hazırlanır. Rayonun faunasında canavar, turac, qırqovul daha geniş yayılıb. Bakı-Tbilisi dəmir yolu və Bakı-Qazax avtomagistralı Ucar rayonunun ərazisində şərqdən qərbə doğru keçir. Yuxarı Şilyan kəndində əl ilə xalça toxumaq sənəti hələ də qorunub saxlanılıb.

Rayonun inzibati mərkəzi Ucar şəhəridir. Ucarın tarixində ən əlamətdar hadisələrdən biri II Dünya Müharibəsi illərində məşhur 416-cı Taqanroq diviziyasının məhz burada yaradılmasıdır. Həmin diviziyanın döyüşçülərinin xatirəsi Ucar rayonunda əbədiləşdirilib. 867 kvadrat kilometr əraziyə malik Ucarın 73 minə yaxın əhalisi var. Əsas məşğuliyyət heyvandarlıq və əkinçilikdir.

Ucarın işıq, qaz, su problemləri Dövlət Proqramı çərçivəsində öz həllini tapıb

“Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı” (2004-2008-cı illər) bölgələrin ümumi inkişaf tendensiyasında xüsusi əhəmiyyətə malik olub. Bu, Ucar rayonunun həyatında özünü göstərib. Dövlət proqramının icrasını təmin etmək üçün Ucar rayon İcra Hakimiyyəti tərəfindən 2004-2008-ci illər ərzində ardıcıl tədbirlər həyata keçirilib. Dövlət Proqramının ayrı-ayrı müddəalarının icrası diqqət mərkəzində saxlanılıb və ötən dövrdə rayonda aparılan tikinti, quruculuq və abadlıq işləri daha da sürətləndirilib. Əhalinin və iqtisadiyyatın elektrik enerjisi və təbii qazla təminatının daha da yaxşılaşdırılması üçün tədbirlər həyata keçirilib. Proqramın əhatə etdiyi zaman kəsiyində 10 kilovoltluq elektrik verilişi xətlərinin 124,9 kilometrində, 0,4 kilovoltluq elektrik verilişi xətlərinin 104,2 kilometrində əsaslı və cari təmir işləri aparılıb, 431 müxtəlif güclü transformator yarımstansiyaları əsaslı və cari təmir olunub. Xətt və avadanlıqlarda aparılan təmir işlərinə 119,7 min manat vəsait xərclənib. Tədbirlər planı əsasında 35/10 kilovoltluq Boyat yarımstansiyasında enerji hesabatını dəqiqləşdirmək üçün 35 kilovoltluq gərginlik transformatoru quraşdırılıb, 1 kilometr 10 kilovoltluq elektrik verilişi xətti çəkilib. Elektrik enerjisinin verilməsindəki fasilələrin və güc çatışmazlığının qarşısının alınması məqsədilə 110/35/10 kilovoltluq Ucar yarımstansiyasında gücü 20 MVT olan 2 ədəd transformatorun gücü 31,5 MVT transformatorla əvəz edilməsi işi başa çatdırılıb, şəhərin Heydər Əliyev, N.Nərimanov, Azərbaycan, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə və Oğuz küçələrinin işıqlanmasını təmin etmək məqsədilə 4,3 kilometr uzunluğunda elektrik verilişi xətləri və dirəkləri yenisi ilə əvəzlənir. Bununla yanaşı, 20 Yanvar küçəsində əhali üzrə sayğaclaşma 98,7 faizə çatdırılıb. Əhalinin təbii qazla təminatının daha da yaxşılaşdırılması üçün mühüm tədbirlər həyata keçirilib. Ucar şəhərinin Bakı, Firdovsi, Əzizbəyov küçələrində diametri 150 mm olan 600 paqonmetr, Oğuz küçəsində 76 mm-lik 500 paqonmetr, Zərdabi küçəsində 1100 paqonmetr yeni qaz xətləri çəkilib. M.Ə.Rəsulzadə küçəsində 150 paqonmetr qaz xətti yenisi ilə əvəz edilib, Heydər Əliyev, 20 Yanvar, Firdovsi küçələrində diametri 50 mm olan 135 paqonmetr, 416-cı Taqanroq diviziyası küçəsində, Gəraybəyli kəndində diametri 76 mm olan 95 paqonmetr, N.Nərimanov küçəsində diametri 32 mm olan 60 paqonmetr qaz verilişi xətlərində əsaslı təmir işləri aparılıb. Bundan başqa, Ucar şəhərinin müxtəlif küçələrində, o cümlədən, Qarabörk, Gəraybəyli və Rəstəcə kəndlərində 2989 paqonmetr müxtəlif diametrli qaz kəmərləri təmir olunub. Bu tədbirlərlə yanaşı, Ucar şəhərinin Nəriman Nərimanov küçəsində 2 ictimai yaşayış binasına qazın verilişi bərpa edilib, rayonun Lək kəndində təbii qazın verilişini bərpa etmək üçün xətt və avadanlıqlarda cari təmir işləri aparılıb.

Bu dövrdə rayonun içməli su probleminin həlli istiqamətində də mühüm addımlar atılıb. Rayon mərkəzində, Ucar şəhərinin ayrı-ayrı küçələrində müxtəlif diametrli su xətlərinin 8913 paqonmetrlik hissələri dəyişdirilib, 200 tonluq su qülləsi əsaslı təmir olunaraq istifadəyə verilib. Bu tədbirlərlə yanaşı, “Potu” su mənbəyində 3 ədəd subartezian nasosu əsaslı təmir edilib, 1 ədəd yeni subartezian nasosu quraşdırılıb, 1 ədəd gücü saatda 65 ton olan yeni subartezian quyusu istifadəyə verilib. 2 ədəd mühərrik yenisi ilə əvəz olunub, 1 ədəd xlorator qurğusu quraşdırılıb. “Qarabörk” su mənbəyində 2 ədəd elektrik nasosu “Mərkəzi” su anbarında 1 ədəd 75 kilovoltluq su nasosu quraşdırılıb. Rayonun kəndlərində əhalinin içməli su ilə təminatının yaxşılaşdırılması məqsədilə də bir sıra tədbirlər reallaşdırılıb. Qarabörk, Alpout, Quləbənd, Təzə Şilyan və Bərgüşad kəndlərində yeni sutəmizləyici qurğular tikilib, digər kəndlərdə anoloji sutəmizləyici qurğuların quraşdırılması layihələri hazırlanıb. Proqramın əhatə etdiyi dövr ərzində əhalinin suvarma suyu ilə təminatının yaxşılaşdırılması məqsədilə rayonun Yuxarı Şilyan kəndi ərazisində 11,5 kilometr kanal tikilib istifadəyə verilib. İstismarda olan təsərrüfatlararası və təsərrüfatdaxili suvarma arxlarının lildən təmizlənməsi prosesi də diqqət mərkəzində olub və 550 kilometr lildən təmizləmə işi görülüb. Kollektor-dren şəbəkələrinin istismarının yaxşılaşdırılması məqsədilə rayonda 280,5 kilometr kollektor-dren şəbəkələri lildən təmizlənib. Bundan başqa, rayonda sel sularının qarşısını almaq üçün Göyçay çayının Quləbənd, Qazyan, Lək və Xələc kəndləri ərazisində sahilbərkitmə işlərinin görülməsi nəzərdə tutulub.

Yolların bərpası rayonun inkişaf tempini artırıb

Proqramı əhatə edən 5 il ərzində rayonun yol nəqliyyatı sisteminin yaxşılaşdırılması, rayonlararası və rayondaxili yolların bərpası istiqamətində nəzərdə tutulan bir sıra işlər görülüb. “Bakı-Qazax” magistral avtomobil yolunun 14 kilometrlik Ucar rayon ərazisindən keçən hissəsi “Ucar-Yevlax” layihəsi çərçivəsində tikilib hazırlanıb. “Ucar-Zərdab” avtomobil yolunun 10 kilometr hissəsi, “Ucar-Göyçay” avtomobil yolunun giriş hissəsinin 6 kilometri asfaltlanıb. Bundan başqa, şəhərdaxili, kəndlərarası və kənddaxili yolların inkişafı ötən 5 il ərzində diqqət mərkəzində olub. Yerli əhəmiyyətli, o cümlədən, şəhərdaxili yolların 21,4, kənddaxili yolların 44,5 kilometi, o cümlədən, Qarabörk kəndində 2,5, Qazıqumlaq kəndində 14,6, Qaradağlı kəndində 2,15, Lək kəndində 13,4, Məlikballı kəndində 1,8, Şahlıq kəndində 6,2, Bərgüşad kəndində 2,5 və Alpout kəndində 1 kilometr yol asfaltlanıb. Bununla yanaşı, kənddaxili yolların 17 kilometrində hamarlama işləri aparılıb, 139,3 kilometr yola çınqıl döşənib. Rayon ərazisində 40 yeni körpü salınıb, 33-ü isə əsaslı təmir olunub. Rayonda yeni yolların salınması, istismarda olan yolların bərpası və inkişaf etdirilməsi üçün rayonun Qazıqumlaq kəndində yeni asfalt istehsalı zavodu istifadəyə verilib.

Kənd təsərrüfatının inkişafı hər zaman diqqət mərkəzindədir

Son 5 il ərzində rayonda kənd təsərrüfatının ayrı-ayrı sahələrinin inkişafı “Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nın Ucara verdiyi töhfələrdəndir. Keçən dövr ərzində rayonda aqrar islahatın birinci mərhələsi tam başa çatdırılıb, ikinci mərhələ isə uğurla davam etdirilib. Rayonun bir çox kəndlərində həyətyanı torpaq sahələri üçün mülkiyyət hüququna dair şəhadətnamələr hazırlanaraq vətəndaşlara paylanıb. “Kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarına əkin sahəsinin becərilməsində istifadə etdiyi yanacaq və motor yağlarına görə, dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına yardımın verilməsi qaydaları”na uyğun olaraq 2007-ci ildə Ucarda 6056 hüquqi və fiziki şəxsə becərdiyi 17352,29 hektar əkin sahəsi üçün 694091 manat yardım verilib. Bundan başqa, dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına 762 nəfər hüquqi və fiziki buğda istehsalçısına 105632,0 manat yardım verilib. Yalnız 2008-ci ildə 7174 nəfər hüquqi və fiziki şəxsə becərdiyi 20990,14 hektar əkin sahəsi üçün 839605,0 manat yardım ayrılıb. 2008-ci ildə isə 1253 buğda istehsalçısına 191403,6 manat yardım verilib. Bundan başqa, 2007-ci ildə 25,2 ton fosfor, 0,65 ton azot, 2008-ci ildə isə 186,8 ton fosfor, 125,1 ton azot kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarına güzəştli qiymətlərlə satılıb. 200,65 ton gübrə dəyərinin 50 faizi, 137,1 ton gübrə isə dəyərinin 30 faizi ilə istehsalçılara verilib.

Rayonda toxumçuluğu inkişaf etdirmək məqsədi ilə 4 özəl toxumçuluq təsərrüfatı yaradılıb və istehsalçılara dəyərinin 50 faizi ödənilməklə 29,2 ton yüksək reproduksiyalı toxum satılıb. Nəticədə 2008-ci ildə 2004-cü ilə nisbətən daha çox torpaq sahəsi əkin dövriyyəsinə cəlb olunub. Bu göstərici 2004-cü ildə 70,2, 2008-ci ildə isə 100 faizə yaxın olub. 2004-cü ildə bələdiyyə torpaqlarının 1500 hektarı, 2008-ci ildə isə 3000 hektara yaxını icarəyə verilib. 2004-cü illə müqayisədə proqram dövründə kənd təsərrüfatının bütün sahələrində, istər bitkiçilikdə, istərsə də heyvandarlıqda nəzərəçarpacaq irəliləyişlər əldə edilib. Taxıl əkin sahələri 9,3 min hektardan 10772 hektara, kartof 0,3 min hektardan 0,5 min hektara, tərəvəz 1,7 min hektardan 2,0 min hektara, bostan 0,2 min hektardan 0,4 min hektara, yem bitkilərinin əkin sahəsi isə 5,0 min hektardan 9,0 min hektara çatdırılıb. Müvafiq hər hektardan məhsuldarlıq taxılda 22,2 sentnerdən 23,1 sentnerə, tərəvəz 71,0 sentnerdən 75,0 sentnerə, kartof 61,0 sentnerdən 70,0 sentnerə, bostan 78,0 sentnerdən 81,0 sentnerə  çatdırılıb. 2004-cü illə müqayisədə taxıl istehsalı 20264 tondan 23781 tona, kartof 2297 tondan 2417 tona, tərəvəz 13324 tondan 13954 tona, bostan bitkiləri 1699 tondan 1997 tona çatdırılıb.

Analoji inkişaf heyvandarlıq sahəsində də müşahidə olunub. Mal-qaranın baş sayı 87884-dən 95368-ə, o cümlədən, iribuynuzlu mal-qara 49541 başdan 52301 başa, xırdabuynuzlu mal-qara 38343 başdan 43067 başa qədər artırılıb. Ət istehsalı 1886 tondan 3306 tona, süd istehsalı 22561 tondan 29055 tona, yumurta istehsalı 7,5 milyon ədəddən 14,4 milyon ədədə çatdırılıb. Bundan başqa, mal-qaranın cins tərkibinin yaxşılaşdırılması istiqamətində də işlər görülüb. 2004-2008-ci illər ərzində dövlət vəsaiti hesabına 6 süni mayalanma texniki hazırlanıb, cari ildə də 3 nəfər süni mayalanma texniki hazırlanması nəzərdə tutulub.

Rayonun istehsal və sənaye gücü daha da artır

Keçən dövr ərzində rayon ərazisində görülmüş tədbirlər nəticəsində bir sıra istehsal və emal müəssisələrinin yaradılmasına da nail olunub. “Müsüslü-Quşçuluq” və “Ucar-Broyler” quşçuluq fabrikləri özəlləşdirilərək bərpa olunub. Rayonda emal sənayesini inkişaf etdirmək üçün “Ucar-Konserv” ASC-nin nəzdində yeni istehsal sexi, şəhərin Ş.Fərzəliyev küçəsində “Saniyə” MMC yaradılıb, rayonun Boyat kəndində “Ucar-Konserv” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti, Qazyan kəndində yeni konserv sexi fəaliyyətə başlayıb. Dövlət Proqramının əhatə etdiyi dövr ərzində əhalidən 11600 ton nar, 475 ton heyva tədarük olunub. Ucar şəhərinin M.Ə.Rəsulzadə küçəsində yeni konserv zavodunun tikintisi davam etdirilir. Görülən tədbirlər rayonda meyvə-tərəvəz məhsullarının emalına, 300-ə qədər yeni iş yerlərinin yaradılmasına, əhalinin həyat səviyyəsinin yüksəldilməsinə, bazar qiymətlərinin aşağı düşməsinə müsbət təsir göstərib. Rayonda sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi ilə əlaqədar aparılan məqsədyönlü tədbirlər nəticəsində sahibkarlıq subyektlərinin sayı 2003-cü illə müqayisədə 779 vahid artaraq 1994-ə çatıb. Sahibkarlara son 5 il ərzində 2911,3 min manat, o cümlədən, özəl banklar tərəfindən 2447,9 min manat kredit verilib. 22 sahibkara Sahibkarlığa Kömək Milli Fondunun vəsaiti hesabına 1127,0 min manat uzunmüddətli güzəştli kredit verilib.

Rayonda kənd təsərrüfatı texnikasına olan tələbatın ödənilməsi, kənd təsərrüfatına texniki xidmətin səviyyəsinin artırılması məqsədilə “Aqrolizinq” ASC-nin Ucar “Aqroservis” filialı yaradılıb. Filial tərəfindən kənd təsərrüfatı istehsalçılarına 10 şum traktoru, 5 kombayn, 1 otbiçən kombayn, 1 ekskovator, 10 kotan, 1 traktor qoşqusu, 2 motorlu otbiçən, 5 otbağlayan, 1 ot dırmığı, 1 kübrəsəpən, 3 taxılsəpən texnika vasitəsilə xidmət göstərilib. “Aqroservis” fəaliyyət göstərdiyi dövr ərzində kənd təsərrüfatına 220,0 min manatlıq texniki xidmət göstərib, bunun nəticəsində isə 3000 hektar sahədə taxıl biçilib, 1800 hektar sahədə şum aparılıb, 105 min ədəd ot kipi bağlanıb, 2500 hektar sahədə mala aparılıb, 1200 hektar sahənin otu biçilib. Filialda 17 nəfər daimi, 12 nəfər müvəqqəti işlə təmin edilib.

Keçən dövr ərzində rayonda ipəkçiliyin inkişaf etdirilməsi üçün “Şəki İpək” ASC-nə 40 min ədəd tut tingi sifariş verilib. Ümumilikdə isə, 18746 kq barama istehsal olunaraq “Şəki İpək” ASC-yə təhvil verilib. Hesabat dövründə rayonda pambıq istehsalı isə 6044 ton təşkil edib.

Təhsil, səhiyyə və mədəniyyət dövlət qayğısı ilə əhatə olunub

Keçən dövr ərzində rayonda təhsilin inkişafı, yeni ümumtəhsil məktəblərinin tikintisi, təmiri və maddi texniki bazasının daha da möhkəmləndirilməsi tədbirləri davam etdirilib. 2004-cü ildə rayonun Rəstəcə kənd orta məktəbinin, rayon şahmat məktəbinin, Qaracallı kənd 2 saylı orta məktəbinin binaları əsaslı təmir edilib, Təzə Şilyan kənd orta məktəbində əlavə 3 sinif otağı, Qaracallı kənd 1 saylı orta məktəbində 120 şagirdlik 6 əlavə sinif otağı tikilib istifadəyə verilib. 2005-ci ildə Heydər Əliyev Fondunun vəsaiti hesabına şəhər 5 saylı orta məktəbi üçün 240 şagird yerlik yeni bina, “Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”na uyğun olaraq Əlikənd orta məktəbi üçün 192 şagird yerlik bina, 2006-cı ildə isə Ucar şəhər 4 saylı orta məktəbi nəzdində 160 şagird yerlik 8 əlavə sinif otağı və istilik sistemi, 2007-ci ildə Yuxarı Şilyan kənd əsas məktəbində 80 şagird yerlik 4 əlavə sinif otağı, 2008-ci ildə Alpout kəndində 240 şagird yerlik, Küçəkənd kəndində 192 şagird yerlik məktəb binaları, Təhsil Nazirliyinin vəsaiti hesabına Lək kəndində 280 yerlik yeni məktəb binaları tikilib istifadəyə verilib.

2008-ci ildə Məlikballı kəndində 480 yerlik yeni məktəb binasının tikintisi qurtarıb. Heydər Əliyev Fondunun vəsaiti hesabına Qazıqumlaq kənd 2 saylı orta məktəbinin binası əsaslı təmir edilib, Dünya Bankının vəsaiti hesabına 2006-cı ildə Şahlıq, Qaradağlı, Qaracallı 2 saylı, Alpout 2 saylı, Quləbənd, Bərgüşad kənd 1 saylı, Təzə Şilyan, Müsüslü kənd orta məktəbləri, 2006-2007-ci illərdə şəhər 1 və 2 nömrəli, 2007-ci ildə Yuxarı Şilyan, Boyat, Qazyan kənd 1 saylı, Lək kənd 2 saylı orta məktəblərinin binaları əsaslı təmir edilərək istifadəyə verilib. Yerli büdcə vəsaiti hesabına 2004-cü ildə Rəstəcə, Qaracallı kənd 1 saylı, şəhər 5 saylı, 2005-ci ildə şəhər 4 saylı, Müsüslü kənd, 2006-cı ildə Bağman kənd orta, Küçəkənd kənd əsas, 2007-2008-ci illərdə şəhər 6 saylı, Bərgüşad kənd əsas məktəbləri, 2008-ci ildə şəhər 1 saylı, Təzə Şilyan, Qaradağlı kənd uşaq bağçaları əsaslı təmir olunub. İnventar və avadanlıqların alınması üçün 2004-cü ildə 26, 2005-ci ildə 31,3, 2006-cı ildə 38,5, 2007-ci ildə 53, 2008-ci ildə isə 76 min manat büdcə vəsaiti xərclənib. 2004-2008-ci illərdə rayonun 748 abituriyenti respublikanın ali məktəblərinə qəbul olunub.

Son 5 il ərzində rayonda səhiyyənin inkişaf etdirilməsinə yönəlik mühüm tədbirlər həyata keçirilib. Rayonun Qaradağlı, Bərgüşad və Küçəkənd sahə xəstəxanalarının binaları əsaslı təmir edilib, Beynəlxalq Tibb Korpusunun xətti ilə Qaracallı kəndində həkim ambulatoriyası, Ə.Məmmədxanlı kəndində feldşer-mama məntəqəsi tikilib. 2006-cı ildə Heydər Əliyev Fondunun vəsaiti hesabına Qazıqumlaq kəndində müasir standartlara uyğun 35 çarpayılıq yeni xəstəxana binası tikilib və tibbi avadanlıqlarla təchiz edilib. Bununla yanaşı, mərkəzi rayon xəstəxanasının dam örtüyü dəyişdirilib, poliklinika və reanimasiya şöbələri yenidən qurulub, “kordiomonitor” quraşdırılıb, “ultrasəs” müayinə aparatı istifadəyə verilib. Xəstəxananın laboratoriyasında yeni “biokimyəvi analizator” aparatı quraşdırılıb. Proqramın icrası dövründə mərkəzi, uşaq və kənd sahə xəstəxanaları 91,9 min manatlıq bərk, 27,9 min manatlıq yumşaq inventar, 484,5 min manatlıq dərman, 126,6 min manatlıq ərzaq məhsulları ilə təchiz edilib, 5 min manatlıq tibb avadanlıqları alınıb, 107,1 min manatlıq təmir işləri aparılıb.

Keçən dövr ərzində rayonun mədəniyyət müəssisələrinin inkişafı da digər sahələrlə paralel inkişaf etdirilib. Şəhər uşaq kitabxanası, rayon mədəniyyət evinin binası, Qazyan, Qazıqumlaq, Quləbənd, Qarabörk kənd mədəniyyət evlərinin binaları, rayon Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi, Uşaq İncəsənət məktəbi, rayon mərkəzləşdirilmiş kitabxana sisteminin binası, Boyat, Qazıqumlaq, Qarabörk kənd kitabxanaları təmir olunub. 2004-2008-ci illərdə bütövlükdə mədəniyyət müəssisələrində 99,8 min manatlıq əsaslı və cari təmir işləri aparılıb, 74,4 min manatlıq inventarlar alınıb paylanıb.

2008-ci ildə rayon əhalisinin Sosial Müdafiəsi Mərkəzi tərəfindən 1268 nəfərin müraciəti qəbul edilib və onlardan 938 nəfərinin sənədləri qeydiyyata alınıb. Bunun nəticəsində isə 938 ailənin 4970 nəfər üzvünə 583,2 min manat ünvanlı dövlət sosial yardımı təyin olunub. Hər bir ailəyə düşən yardımın məbləği orta hesabla 103 manat, hər bir ailə üzvünə düşən yardımın məbləği isə 19 manat təşkil edib. İl ərzində mərkəz tərəfindən 1532 nəfər sosial müavinət alan ailəyə,133 şəhid ailəsinin 196 nəfər ailə üzvünə,125 nəfər Prezident təqaüdü alan müharibə əlilinə və Çernobıl iştirakçısına, 208 nəfər tək və kimsəsizə xidmət göstərilib. 2008-ci ildə 930 ailənin 991 yeni doğulmuş uşaqlarına 33,3 min manat, 15 nəfər Çernobıl iştirakçısına 1,5 min manat birdəfəlik müavinət ödənilib. 36 ədəd isə pulsuz putyovka verilməklə yanaşı, 2 nəfər əlilə “veloaraba”, 2 nəfər Qarabağ müharibəsi əlilinə “OKA” avtomobili təqdim olunub. 2 nəfər Qarabağ müharibəsi əlili üçün fərdi yaşayış evi də tikilib. 2008-ci ildə Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun Ucar rayon şöbəsi tərəfindən 11011 nəfərə təqaüd və müavinətlə birlikdə 10 milyon manat vəsait ödənilib. Eyni zamanda, 312 qaçqın və məcburi köçkünə 31,2 min manat yardım göstərilib.

2008-ci il ərzində rayon Məşğulluq Mərkəzinə 265 nəfər işsiz vətəndaş müraciət edib ki, bunlardan 221 nəfəri təqdim olunan boş (vakant) iş yerlərinə göndəriş alıb və onların hamısı daimi işlə təmin olunub. 2008-ci ildə keçirilən əmək yarmarkasına 36 müəssisə və təşkilatdan 258 boş (vakant) iş yeri təqdim olunub, yarmarkada 310 nəfər iştirak edib.

Rayon əhalisinə ən yüksək səviyyədə xidmətlər göstərilir

Rayon əhalisinin poçt və telefon rabitəsinə olan tələbatının daha dolğun ödənilməsini təmin etmək məqsədilə 2004-cü ildə rayonun Qaradağlı, Ramal, Təzə Şilyan, Boyat, Alpout, Yuxarı Şilyan, Quləbənd, Lək, Bərgüşad və Müsüslü kənd poçt şöbələri üçün, 2005-ci ildə Xələc, Məlikballı kəndlərində və Ucar şəhərində poçt agentliyi binaları tikilib istifadəyə verilib.

2006-cı ildə Ucar şəhəri, Məlikballı və Xələc kəndlərində fəaliyyət göstərən poçt agentlikləri poçt şöbələrinə çevrilən, rayonun Çiyni kəndində, 2007-ci ildə Qazyan kəndində qəsəbə tipli, Şahlıq kəndində kənd tipli yeni poçt şöbələri üçün binalar istifadəyə verilib. Bundan başqa, Rayon Telekommunikasiya Qovşağının ümumi montaj tutumu 2310 nömrə artırılaraq 6610 nömrəyə çatdırılıb. 2005-ci ildə rayonun Lək, Boyat, Bərgüşad və Yuxarı Şilyan kənd Avtomat Telefon Stansiyalarının hər birinin nömrə tutumu 50 ədəd artırılıb, 2005-ci ildə Qazıqumlaq və Bərgüşad kəndlərində, 2006-cı ildə Qaracallı kəndində, 2007-ci ildə Quləbənd kəndində hər birinin tutumu 256 nömrəlik, Lək kəndində tutumu 384 nömrəlik Elektron Avtomat Telefon Stansiyaları istifadəyə verilib. 2007-ci ildə Qazıqumlaq kəndində radiorele avadanlığı üçün 18 metr hündürlükdə ötürücü qüllə tikilib, mərkəzi avtomat telefon stansiyasının tam elektronlaşdırılması başa çatdırılıb, 4000 nömrə tutumlu Elektron Avtomat Telefon Stansiyası quraşdırılıb. 2008-ci ildə bütövlükdə rayonun Trans-Asiya-Avropa fibrooptik xəttinə qoşulması üçün tikinti işlərinə başlanılıb, 18 kilometr uzunluğunda Ucar-Göyçay kabel xətti çəkilərək tikinti işləri başa çatdırılıb və istismara verilib.

Gənclərin sağlam inkişafı üçün hər cür şərait yaradılıb

Rayonda gənclərin asudə vaxtının səmərəli təşkili üçün şərait yaradılıb. Ucar şəhərində stadion, Şahmat məktəbi, Uşaq Yaradıcılıq evi, Gənc Texniklər Stansiyası, 6 internet klub, 2 atıcılıq tiri gənclərin ixtiyarına verilib. Bundan əlavə, rayonda 10 futbol meydançası, 16 örtülü idman zalı, 146 sadə idman qurğuları fəalliyyət göstərir ki, minlərlə gənc bu məkanlarda idmanla məşğul olurlar.

Bundan başqa, rayonda gənclərə xüsusi qayğı göstərilir. Gənclərin məşğulluğunun təmin olunması, mənzil şəraitinin yaxşılaşdırılması istiqamətində tədbirlər həyata keçirilir. Son 5 ildə Ucarda açılan iş yerlərinin 80 faizindən çoxunu gənclər tutublar. 2006-cı ildə rayon mərkəzində 32 mənzilli yaşayış binası, 5 əlil ailəsi üçün şəhərdə və 4 kənddə fərdi yaşayış evi tikilib və gənclərin ixtiyarına verilib. Bundan başqa, rayon mərkəzində 16 mənzilli yaşayış binası da sakinlərinə qovuşub. Rayonda ekoloji durumun yaxşılaşdırılması üçün sıx yaşıllıq zolağı salınıb, rayon ərazisində 50 mindən çox ağac və gül kolları əkilib.

Abadlıq-quruculuq işləri Ucarı daha da gözəlləşdirib

Rayonda abadlıq-quruculuq işlərinə də xüsusi diqqət yetirilir. Ümumilikdə, küçə və meydanlara 10,000 kvadratmetrdən çox döşəmə plitəsi, 3000 kvadratmetrdən çox üzlük plitə, 800 kvadratmetrdən çox mərmər plitə vurulub, 600 kvadratmetrdən çox metal məhəccər, Heydər Əliyev, Oğuz küçələrində 1395 kvadratmetr milli ornamentli beton məhəccər çəkilib, 15000 kvadratmetrdən çox rəngləmə işləri aparılıb. Bundan başqa, 2000 kvadratmetrdən çox piyada yolu təmir olunub, 20 Yanvar küçəsində 2200 metr uzunluğunda açıq kanalizasiya xəttinin hər iki tərəfi betonlanıb, Heydər Əliyev, Oğuz, N.Nərimanov, Azərbaycan küçələrinin işıqlanması sistemi qurulmuş, şəhərin küçələrində yeni işıqforlar quraşdırılıb. 21 ictimai yaşayış binasının 15540 kvadratmetr dam örtüyü dəyişdirilib, tarixi abidə olan “Su qülləsi” bərpa edilib, şəhərin Azərbaycan və M.Ə.Rəsulzadə küçələrinin kəsişməsində “Ay-Ulduz” rəmzli qüllə ucaldılıb, Şəhidlər Xiyabanında yenidənqurma işləri aparılıb. Rayonun Göyçay və Zərdab istiqamətlərindən giriş hissələri yenidən qurulub, şəhərin giriş qapısı ucaldılıb, rayon mərkəzində və Qazıqumlaq kəndində Heydər Əliyev parkı, parkda əlavə əyləncə və istirahət guşələri, Ucar şəhərində Heydər Əliyev muzeyi sakinlərin ixtiyarına verilib.

Ucarlılar Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev ideyalarına hər zaman sadiqdirlər

Ucar sakinləri ölkənin ictimai-siyasi həyatında da fəal şəkildə iştirak edirlər. 2008-ci il prezident seçkilərində rayon seçicilərinin 91,5 faizi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Yeni Azərbaycan Partiyasının Sədri İlham Əliyevə səs verib. Xatırlatmaq yerinə düşər ki, rayonun ən aparıcı siyasi qüvvəsi də Yeni Azərbaycan Partiyasıdır. Özündə ulu öndər Heydər Əliyev ideyalarını əks etdirən partiyanın Ucar rayon təşkilatı 1993-cü ildə təsis edilib. Təsis edilən zaman cəmi 169 üzvdən və 19 ilk ərazi təşkilatından ibarət olan YAP bu gün öz sıralarında 2900 şəxsi birləşdirir. Rayon əhalisi ulu öndər Heydər Əliyev ideyalarına sadiqdir. Gənclərin siyasi proseslərdə iştirakı isə olduqca aktivdir. YAP Ucar rayon təşkilatının böyük bir hissəsini-858 nəfərini gənclər təşkil edir.

“Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı” həqiqətən də, Ucar rayonunun həyatında müsbət töhfələrlə yadda qalıb. Rayon sakinləri inanırlar ki, gələcək illərdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Ucar daha da gözəlləşəcək və inkişaf edəcək.

Pərviz SADAYOĞLU

Yeni Azərbaycan.- 2009.- 23 may.- S.10-11.