RƏSULZADƏ DEMOKRATİK DÜŞƏRGƏNİ BİR ARAYA GƏTİRDİ

İstiqlalımızın banisi Novxanıda böyük coşqu ilə yad edildi, anım mərasimi izdihamlı mitinqə çevrildi

İsa Qəmbər: “Artıq xalqın qərarı ilə xalq hərəkatı formalaşmağa başlayıb...”

Yanvarın 31-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin banisi Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin doğum günü münasibətilə İctimai Palata və Demokratik Qüvvələrin Məşvərət Məclisinin təşkilatçılığı ilə Novxanıda böyük öndərin abidəsi qarşısında mərasim keçirildi. Qeyd edək ki, uzun müddətdən bəri ilk dəfə müxalifət bu şəkildə meydanda bir araya gəlirdi. Böyük öndərin doğum günü Azərbaycan müxalifətinin xeyli vaxtdır bir-birindən kənar düşmüş qüvvələrini bir araya toplaya bilmişdi.

Mərasim Novxanının əsas magistralının yanından Rəsulzadənin heykəli qarşısındakı parka qədər olan məsafədə Mehdi Hüseynzadə küçəsində yürüşlə başladı. Polis əməkdaşları heç bir maneçilik yaratmasalar da, çevik polis alayının yüzdən yuxarı xüsusi təyinatlı dəstəsi bir neçə post-patrul maşınları ilə qəsəbənin girişində və yaxınlıqdakı küçələrdə keşik çəkirdilər. Mərasimə qatılanların sayı isə əvvəlki illərdəkindən nəzərəçarpacaq həddə çox idi. Bu səbəbdən mərasim əzəmətli mitinqə çevrildi.

Azərbaycanın dövlət himninin canlı ifasından sonra mitinqin aparıcısı, Müsavat Partiyasının Mərkəzi İcra Aparatının rəhbəri Arif Hacılı mitinq iştirakçılarını, xalqı, o cümlədən Novxanı əhalisini Rəsulzadənin doğum günü münasibətilə təbrik etdi. A.Hacılı 31 yanvarın Azərbaycan xalqı üçün müqəddəs gün olduğunu bəyan etdi. Sonra o, M.Ə.Rəsulzadənin gənc yaşlarından siyasi proseslərə qoşulmasından danışdı.

AXCP sədri Əli Kərimli öndərin Azərbaycan xalqının taleyində və tarixində oynadığı böyük roldan danışdı, indiki iqtidarın bu tarixi şəxsiyyətə və ümumən Cümhuriyyət qurucularına biganə münasibətini, Cümhuriyyət ideyalarına hörmətsiz davranışını tənqid etdi: “Məhəmməd Əmin Rəsulzadə bütün həyatı boyu xalqa xidmətin nümunəsini yaradıb. Rəsulzadə çoxşaxəli fəaliyyəti olan böyük bir şəxsiyyətdir. O böyük siyasətçi, ideoloq olaraq bütün həyatını Azərbaycanın haqq davasına həsr etmiş böyük şəxsiyyətdir. Rəsulzadə o insandır ki, onun varlığı ilə biz hamımız fəxr edirik. İqtidarlı müxalifətli hamımız bütün beynəlxalq kürsülərdə məhz bu böyük şəxsiyyətlərin o cahanşümul fəaliyyətdən bəhs edirik. Rəsulzadə o qədər böyük şəxsiyyətdir ki, onun kölgəsini qılınclayanlar da yeri gələndə onun kölgəsinə sığınırlar. Rəsulzadə simvollaşmış şəxsiyyətdir. Bu gün Azərbaycan xalqı demokratiya uğrunda mübarizəsinin yeni bir mərhələsinə qədəm qoyur. Artıq xalqımız respublika üsul-idarəsini yenidən bərpa etmək əzmindədir. O böyük ustadımızın dediyi kimi, mütləq Azərbaycanda insan haqlarının, azadlığın, ədalətin yanında olanlar qalib gələcək”. Ə.Kərimli çıxışının sonunda M.Ə.Rəsulzadənin “Sən bizimsən,bizimsən durduqca bədəndə can. Yaşa, yaşa, çox yaşa, ey şanlı Azərbaycan” misralarını səsləndirməklə yekunlaşdırdı.

Rəsulzadə İrsini Araşdırma Fondunun rəhbəri, tarixçi alim Nəsiman Yaqublu çıxışında dahi öndərin fəaliyyətindəki bir sıra məqamlardan danışdı: “Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin 71 illik ömrünün elə bir günü olmayıb ki, Azərbaycanın istiqlalına həsr edilməsin. Bu ömrün coğrafiyasına diqqət yetirdikdə görürük ki, 71 illik ömrün cəmisi 22 ilini Azərbaycanda yaşayıb. Ömrünün digər məqamlarını İranda, Almaniyada, Polşada, Türkiyədə, Fransada Azərbaycan istiqlalı uğrunda mübarizə aparıb. Həqiqətən də Rəsulzadə böyük şəxsiyyətdir. Rəsulzadə bəşəri insan olub. Onun fəaliyyətinin ən mühüm məqamlarından biri ondan ibarətdir ki, o, bütün qafqaz xalqlarının azadlığı uğrunda mübarizə aparırdı. Rəsulzadənin qoyub getdiyi zəngin irsi araşdırdıqca məlum olur ki, bu insan nə qədər böyük vətənpərvər olub. Onun haqqında hazırda çox dəyərli kitabı nəşrə hazırlayırıq. Hesablamışıq ki, Rəsulzadənin Azərbaycanda nəşr edilən yazılarının sayı 1500-dən, Fransada nəşr edilən yazılarının sayı 50-dən, Polşada nəşr edilən yazılarının sayı 30-dan, Almaniyada 20-dən çoxdur. Bu unsan özündən sonra böyük irs, sərvət qoyub gedib”.

KXCP sədri Mirmahmud Mirəlioğlu çıxışında 31 yanvarı xalqımız üçün bayram günü adlandırdı: “Bu bayramı bizə Tanrı bəxş edib və bu gündə dünyaya gələn Rəsulzadəni Azərbaycan üçün çox önəmli şəxsiyyət kimi yetişdirib. Allahın qisməti ilə onun ən böyük əsəri Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti olub. Həyatının ən müxtəlif dönəmlərində həm Rəsulzadə, həm də Elçibəy Azərbaycanın gözəl guşəsi olan İsmayıllıda bir neçə gün oldular. Bu gün Azərbaycanın quzeyində bir mübarizə məktəbi var. O da İsmayıllıdır. Biz hamımız İsmayıllının timsalında haqqı pozulan hər kəsin yanında olmalıyıq. Bugünkü birliyin baş tutmasına görə də sizlərə təşəkkür edirəm. Biz bir yerdə olmağa məhkumuq. Əks təqdirdə bu antimilli hakimiyyət Azərbaycanı fəlakətə aparacaq”.

ACP sədri Sülhəddin Əkbər Rəsulzadənin doğulduğu yeri müqəddəs torpaq adlandırdı. Sonra Rəsulzadənin Azərbaycan dövləti adlı böyük bir abidəni ucaltdığını bildirdi: “Rəsulzadə və silahdaşları bizə bayraq, dövlət verib. Biz bu bayraqla yanaşı öz dövlətimizə, öz hakimiyyətimizə sahib çıxmalıyıq. Xalqımızın indiki çətin günüdə hamımız bir yerdə olmalıyıq. Uğura gedən yol bütün müxalifətin bax burada olduğu kimi birləşməsindən keçir”.

Tarixçi alim Yadigar Türkel isə çıxışında Rəsulzadənin “İran türkləri” kitabından danışdı. Alim 1912-ci ildə yazılmış kitabı indiki dövrün gənclərinin anlayacağı dildə çap etdiyi barədə məlumat verdi və kitabı nümayiş etdirdi. Kitabda xalqın despotik rejimlərlə savaşından bəhs edilir.

Azadlıq Partiyasının sədri Əhməd Oruc çıxışında 20-ci əsin əvvəlində milli dövlət qurmaq pasportunu Azərbaycan xalqına Rəsulzadə və silahdaşlarının verdiyini bildirdi: “O zamandan Azərbaycanda müqəddəs mübarizə gedir. Azərbaycanın elə bir yeri yoxdur ki, orada şəhid qanı axmasın, orada layiqli oğul yetişməsin. Bunların içində Novxanı xüsusi yer tutur. Nə xoşbəxtik ki, Rəsulzadə kimi, Elçibəy kimi şəxsiyyətlərimiz var. Biz Rəsulzadənin heykəlini Azərbaycanın ən görkəmli yerində qurmalıyıq. Biz birləşməliyik, önəmli qərarlar verməliyik”.

Rəsulzadə irsinin araşdırmaçısı, tanınmış qocaman şair Teyyub Qurban Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin dünya demokratlarına simvol olan şəxsiyyət adlandırdı: “Mən inanıram ki, Rəsulzadənin 130 illiyi gələn il Azərbaycanda yeni hakimiyyət tərəfindən dövlət səviyyəsində qeyd olunacaq”.

VHP Siyasi Şurasının üzvü Samir Əsədli isə çıxışında dedi ki, 20 ildir Azərbaycanda hakimiyyətdəki rejim Rəsulzadə dəyərlərini tapdalamaqla məşğuldur: “Artıq belə bir hakimiyyətə ”get!" deməyin vaxtıdır. 2013-cü ildə demokratik düşərgə hakimiyyətə gələcək və Rəsulzadənin ənənələri yenidən bərqərar olacaq".

Müsavat Partiyasının başqanı İsa Qəmbər hər kəsi Rəsulzadənin doğum günü münasibətilə təbrik etdi. Bildirdi ki, Novxanı kəndinin onun qəlbində xüsusi yeri var: “Çünki bu kənd Azərbaycana və bütün dünyaya Məhəmməd Əmin Rəsulzadə kimi nəhəng şəxsiyyət bəxş edib. Rəsulzadə haqqında nə desək azdır. Bu insan Azərbaycan üçün o qədər böyük yol müəyyənləşdirib, dünya ictimai-siyasi fikir xəzinəsinə elə böyük nəzəriyyə-müsavatçılıq bəxş edib ki, onun təsirini hələ bir çoxları indi-indi dərk eləməyə başlayıblar. Rəsulzadənin şah əsəri həm də müsavatçılıq ideologiyasıdır. Bu cərəyan 100 ildən artıqdır Azərbaycanda mövcuddur. Xalqımızın, dövlətimizin inkişafı, mövcudluğu bu ideologiya ilə bağlıdır”.

Çıxışına damam edən Müsavat lideri dedi: “Əbülfəz Elçibəy yazılarının birində yazır ki, biz 1970-ci illərin əvvəllərində Universitetdə müəllimlərin və tələbələrin gizli təşkilatın yaradarkən proqram müəyyənləşdirmək istədik və 1936-cı ildə Polşada Müsavat Partiyasının qəbul etdiyi proqramın əsaslarını götürdük. 1989-cu ildə Xalq Cəbhəsinin proqramını yazarkən o proqrama bir müddəa xüsusi qeyd edilib ki, Azərbaycan Xalq Cəbhəsi müsavatçılıq ideologiyasına əsaslanır. Rəsulzadənin vəsiyyətini, çağırışını Elçibəy başda olmaqla bizim nəsil 1980-ci illərin sonları, 1990-cı illərin əvvəllərində gerçəkləşdirdi, üçrəngli bayraq yenidən yüksəldildi. Biz məcbur etdik ki, keçmiş kommunistlər, bolşeviklər-yüz il ərzində Müsavat ideologiyasına qarşı mübarizə aparanlar o müqəddəs bayrağın qarşısında diz çöksünlər, onu öpsünlər. Doğrudur, öz xislətlərinə uyğun olaraq həmişə o bayrağın qırmızı hissəsini öpürlər. Amma dərk eləmirlər bu, onların qırmızısı deyil, bu, xalqımızın mübarizəsinin rəmzi olan qırmızıdır, bizim müasirlik rəmzidir. Yeni nəsil hakimiyyətə elə qüvvələrin gəlməsini təmin edəcək ki, həmin qüvvələr üçün Rəsulzadə dəyərləri müqəddəs olacaq. Bunu gənclik bizimlə bir yerdə həyata keçirəcək. Artıq xalqın qərarı ilə xalq hərəkatı formalaşmağa başlayıb”.

Yekunda mitinq iştirakçıları Azərbaycan dövlət himnini oxudular. Sonra isə Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin atasının və oğlunun Novxanı qəbiristanlığındakı məzarları ziyarət olundu. Məzarların üstünə gül qoyuldu və mərhumların ruhuna dualar oxundu.

Etibar SEYİDAĞA

Yeni Müsavat.- 2013.- 1 fevral.- S.4.