“Yeddi oğul”un Şahsuvarı: “Sənətdə “doydum” söhbəti yoxdur”

Qısa təqdimat: uzun, ağ saçları, yapışıqlı səsi, həlim təbiəti ilə tanıyırıq onu. Üzündə hər zaman xoş bir təbəssüm var. Sıraları getdikcə seyrələn fədakar aktyor nəslinin son “mogikan”larından biridir. Bütün yaşıdları kimi, o da səhnəyə böyük ümidlərlə gəlib və bütün səmimiyyətilə çalışıb, bildiyini eləyib, heç bir şeyini əsirgəməyib. Ötən əsrin sonlarında dünyanın işləri “qarışanda” teatr da unuduldu, səhnə də və bu sənət ancaq onun kimi fədakarların çiynində əsrdən-əsrə keçə bildi. Bir qədər əvvəl yaxın çevrəsindən Telman Adıgözəlov kimi yaxın dostunun, könül sirdaşının ayrılması onu çox sarsıtdı. İki övladının heç biri onun yolunu davam etdirmədi, amma bunu özünə dərd də eləmir.Beləliklə, müsahibimiz saç- saqqalını səhnədə ağartmış Xalq artisti, Prezident təqaüdçüsü, səhnəmizdə və kinomuzda neçə-neçə rolların ifaçısı Rafiq Əzimovdur.

- Rafiq müəllim, belə bir fikir var ki, son dövrdə çəkilən filmlər “Biləcəridən o tərəfə keçə bilmir” və ciddi rezonans doğurmur. Sizin bu fikrə münasibətiniz necədir?

- Mən bu fikirlə razı deyiləm. Əvvəla, bunu bildirim ki, istər teatr, istərsə də kino aləmində həm durğunluq, həm də inkişaf dövrləri olur. Əvvəllər kinoteatrlarımızın da sayı çox idi, kinoprokatlarımızın da. Hamı istədiyi filmlərə baxır və münasibət də bildirirdi. Amma hazırda kinoteatrlarımızın bir-bir sıradan çıxması yeni filmlərin nümayişinə ciddi əngəllər törədir. Bunun nəticəsində camaatımız yeni filmlərdən xəbərsizdir. Son illərdə çəkildiyim filmlərdən nümunə çəkə bilərəm. Həm “Cavadxan”, həm də “40-cı qapı” filmlərinin sədalarını çox yerdən eşitmişəm. İstər rejissor işinə görə, istərsə ssenari işinə görə bu filmlər xarici ölkələrdə yüksək qiymət alıblar və müxtəlif mükafatlara layiq görülüblər. Bu hal məni çox sevindirir.

- Heç sadaladığınız filmlərə də yaxşı bələd deyilik...

-Bilirsiniz, hər bir filmin özünün prodüseri olur. Onlar da istəyirlər ki, filmlər əvvəlcə kinoteatrlarda və ya kinoprokatlarda olsun. Filmləri birdən-birə televiziyalarda kütlə qarşısına çıxarmaq bir az maraqsız olar.

- Rafiq müəllim bir müddət əvvəl bəmbəyaz saqqalla görünürdü. O saqqalın nə hikməti var idi?

-O saqqal son dövrdə çəkildiyim filmlərlə bağlı idi. Əvvəlcə “Cavadxan”, “40-cı qapı”, sonra isə “Buta” filmində oynadığım rollara görə idi. Bunların içində əsasən İlqar Nəcəfin öz ssenarisi əsasında çəkdiyi “Buta” filminin adını xüsusi vurğulamaq istəyirəm. Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin sifarişi ilə çəkilən bu film həyatımda böyük dönüş mərhələsi oldu. Saqqalı da rejissorun xahişi ilə saxlayırdım. Sonra başqa filmlərdə də həmin saqqal işimə yaradı. Həmin filmi böyük səbirsizliklə gözləyirəm. Montaj işləri qurtarıb. Texniki işlər qalıb. Filmdəki rolum çox psixoloji roldur və kino yaradıcılığımda böyük addımdır.

- Şahsuvar, Vəli, Saray şairi, “Ad günü”ndəki Səlim, yoxsa tamaşalarda canlandırdığınız Dibdat bəy, İvanov, İsmayıl bəy... bunlardan hansı Rafiq Əzimovun təbiətinə daha çox yaxındır?

-Heç kim öz ayranına turş deməz. Mənim üçün çəkildiyim bütün rollar əzizdir. Bu rolları mən ifa etmişəm. Oynadığım rolların əməllərində “mənfi”, “müsbət” axtarmışam. Bu obrazları yaxından öyrənib, həmin rolun daxili aləminə girərək oynamağa çalışmışam. Mənim üçün tamaşaçının həmin rola baxışı önəmlidir.

- Bəs hansı rolun, obrazın həsrətindəsiniz?

-Həə... bu gün də Dədə Qorqudun intizarındayam. Elə psixoloji rolların arzusundayam ki, həmin obrazlar insanı düşündürə bilsin, onu həyatda pessimizmə sürükləməsin, yeni, böyük arzulara, ideallara səsləsin, gücləndirsin, cəngavərə çevirsin... Bu rolları ifa edərkən həm özüm düşünüm, həm də düşündürə bilim.

- Sizcə, hazırda daha çox kimə və nəyə ehtiyac var? Ssenariyə, dramatik əsərlərə, rejissora, yoxsa aktyora?

- Bilirsiniz, ucuz ətin şorbası olmaz. Aktyor, rejissor, ssenarilər... bütün bu komponentlər birləşəndə ortaya mükəmməl bir şey çıxar.

- Teatrınız hazırda “başqasının evində” fəaliyyətini davam etdirir. Yad evdə özünüzü necə hiss edirsiniz?

-Buradakı vəziyyətimizi özünüz görürsüz də, görürsünüz ki, hansı şəraitdə məşq edirik. Dörd divar arasında. Bir də ki, lap hər şeyi olsa belə, özgə evində rahat olmursan axı.

- Öz evinizə nə zaman köçəcəksiniz?

- Əvvəl deyilirdi, may ayında təmir başa çatacaq, amma, deyəsən, sentyabr ayında köçəcəyik. Əgər belə olsa, inanıram ki, noyabr, dekabr aylarında Akademik Milli Dram Teatr yeni tamaşa ilə öz pərdələrini tamaşaçıların üzünə aça biləcək.

- Xalq artisti, Prezident təqaüdçüsü, əliniz yetməyən daha nələr qalıb?

- Bu sənətin zirvəsi yoxdur. Mən hələ axtarışdayam və həyatım boyu yaradıcılığımın bütün istiqamətində axtarışda olacağam. İnsan qəbir evinə qədər öyrənməlidir. Bu sənətdə “doydum” söhbəti yoxdur...

- Müstəqillik dövründə aktyorlarımızın çoxu məcburi olaraq müəyyən müddətə də olsa, əlavə peşə sahələrinə ayrıldılar. Bəs bu mərhələni siz necə yaşadınız?

-Bunu fəxrlə deyirəm: teatrda yeganə aktyoram kı, əmək kitabçamda bircə ünvan göstərilib. 1962-ci ildən Mədəniyyət nazirliyinin təyinatı ilə Əzimov Rafiq dram Teatrna aktyor qəbul olunub və hələ də fəaliyyətini orada davam etdirir. Maqbet Zeynalov mənim haqqımda həmişə belə deyir: “Əzimov Rafiq teatrın bütün intriqalarını öz çiynində daşıyıb”...

- Dövlətin qayğısından razısınızmı?

-Mən fəxr edirəm ki, Əməkdar artist və Xalq artisti adlarını, Prezident mükafatını ümummilli liderin imzasıyla, Prezident təqaüdünü isə cənab İlham Əliyevin imzasıyla almışam və alıram... 70 illik yubileyimin keçirilməsində isə nazirimiz Əbülfəs Qarayevə çox minnətdaram. Bu yaxınlarda nazirimizin Prezidentimizə göndərdiyi məktubdan sonra mənə 3 otaqlı mənzil də veriblər...

- Rafiq müəllimi televiziyada hansı proqramlar narahat edir?

- Mediada baş alıb gedən narazılıq, gileylər, intriqalar, onun dalınca, bunun dalıyca... xoşlamıram qardaşım, elə şeylər var ki, onları açıb göstərmək bir yana dursun, söyləmək belə düzgün deyil. Kiminsə “içalatı”, “kuxnası” tamaşaçıların nəyinə lazımdır axı?

- Bir müddət sizi də televiziyada veriliş aparan görürdük...

-Hə, “Lider” kanalından dəvət almışdım. Tanınmış şəxsiyyətlərin həyat və yaradıcılıqları haqqında filmlər hazırlayırdıq. Seyid Əzim Şirvani, Aşıq Molla Cümə və s. kimi şəxslərin həyatından gözəl verilişlər hazırladıq. Bu verilişlər sayəsində geniş kütlə maariflənirdi və gözəl məlumatlar əldə edirdilər. Amma, nədənsə, sonra verilişi dayandırdılar. A balam, belə verilişləri niyə bağlayırsınız axı? Efir vaxtı belə verilişlər yaxşıdır, yoxsa nə başı olan, nə də ayağı olan, məzhəbləri bəlli olmayan şou proqramlar? Bundan başqa, Azərbaycan Televiziyasında “Ömrün kino səhifələri” verilişlərini də aparmaq mənə qismət olub. Bunu da nəzərinizə çatdırmaq istəyirəm ki, bu yaxında AzTV-də uşaq verilişi aparmaq üçün təklif almışam. Çox götür-qoy edəndən sonra razılıq verdim. İnanıram ki, veriliş sayəsində uşaqlara yeni fikirlər aşılaya, onların tarixi və mədəni biliklərini artırmaq istiqamətində xeyli işlər görə biləcəyəm.

Rəşad Zalov

Zaman.- 2010.- 1-2 iyun.- S. 13.