Parçada açan güllər

 

Bədii tikmələr arasında təkəlduz tikmələri daha geniş yayılmışdı. XIX əsrdə təkəlduzçuluğun mərkəzi Şəki şəhəri idi.

Bədii tikmələr arasında təkəlduz tikmələri daha geniş yayılmışdı. XIX əsrdə təkəlduzçuluğun mərkəzi Şəki şəhəri idi. Təkəlduzçuluq üçün material kimi qırmızı, qara və tünd göy rəngli məxmər və mahud işlədilirdi. Təkəlduz bədii tikmələri qadınların məşğuliyyəti olsa da, kişilər də tətbiqi incəsənətin bu sahəsində öz məharətlərini göstərirdilər. Dəzgahda dartılmış parçada usta, əvvəlcə, rəsmin konturlarını çəkir, sonra onun bütün daxili sahəsini doldururdu. Bu tikmələr üçün işlədilən iynə “qarmacadlanırdı. Təkəlduz bədii tikmələri ilə qadın geyimləri, böyük yastıqların üzlükləri, mütəkkələr və örtüklərə bəzək vurulurdu.

Bədii tikmələrdə geniş tətbiq edilən digər texnika saya tikmə idi və bu tikmədə adətən parlaq olmayan, çox vaxt qızıl saplarla uzlaşmada rəngli ipək və yun saplardan istifadə olunurdu. İki növü olan (birtərəfli və ikitərəfli) saya bədii tikmə üsulu ilə geyimlərə, divar bəzəklərinə, üz örtüyünə, pərdələrə və s. naxışlar vurulurdu.

Bədii tikmələrin geniş yayılmış növlərindən biri də “quş gözü” - ağ və ya rəngli ipəklə vurulan bəzəklər idi.

Düymələmə” bədii tikmələrinə araqçının, şəbkülahın (gecə baş geyimi), yun geyimlərin bəzəklərində rast gəlinir. Mirvari və muncuqlarla bədii tikmələr böyük marağa səbəb olurdu və kostyum elementlərini, məişət əşyalarını bəzəyirdi.

Parıltılı bəzəklə, muncuqlarla bədii tikmə - onları parçaya rəngli ipək saplarla çəkilmiş rəsmin konturları boyunca tikməkdir; qurama və spiral bədii tikmənin nisbətən gənc üsullarıdır.

Bu gün də ölkəmizin bir çox şəhərlərində kökü daha qədim olan bədii tikmə məktəbi qorunub saxlanmaqdadır və Azərbaycan ustalarının əl işləri beynəlxalq sərgilərin, muzeylərin ekspozisiyalarını bəzəməkdədir. Son

 

 

Zaman.-2011.-12-13 aprel.-S.11.