Dəmir biləkli xanım

Aidə Şirinova... Onu oxucularımıza necə təqdim edəcəyimi bilmirəm: Qarabağ veteranı, milli ordumuzda ən yüksək vəzifəyə yüksəlmiş xanım, həssas insan, əsl vətənpərvər, yoxsa, sadəcə,polis mayoru, Bakı Şəhəri Nəsimi Rayon Polis İdarəsinin yetkinlik yaşına çatmayanların işləri üzrə inspektoru kimi. Aidə xanımla söhbət zamanı bir çox maraqlı məqamlara toxunduq. O, cəbhəyə könüllü yollanaraq, 7 il orduda xidmət edib. Deyir ki, o qanlı-qadalıgünləri bir an da olsun unuda bilmir.Çünki o ağır döyüşlərdə sevimli dostlarını itirib. Polis sistemində çalışmağın onun üçün o qədər də çətin olmadığını bildirən həmsöhbətimiz respublikamızda bu sahədə çalışan qadınların sayının artırılmasının da vacibliyini qeyd etdi.

- Aidə xanım, özünüzü oxucularımıza necə təqdim edərdiniz?

- Şirinova Aidə Rəcəb qızı. Qarabağın dilbər guşələrindən olan Bərdədə dünyaya gəlmişəm. Uşaqlığım idmanla bağlı olub. 1977-ci ildə Azərbaycan Dövlət Bədən Tərbiyəsi İnstitutuna qəbul olmuşam. İnstitutun voleybol komandasında oynayan yeganə azərbaycanlı qız idim. Bərdədəki idman məktəbində metodist, 2 saylı orta məktəbdə müəllim işləmişəm. Uşaqlar arasında olmaq məni həmişə məmnun edib.

Xankəndidə mitinqlər başlayanda uşaqlar həmin hadisələrlə bağlı suallar verirdilər. Amma hamısını cavablandıra bilmirdim. Məsələn, soruşurdular ki, niyə ermənilər illərlə bizimlə birgə yaşadılar, çörəyimizi yedilər, amma sonda xəyanət etdilər? Gəl indi cavab ver. 1992-ci ildə Xocalı hadisəsi baş verəndən sonra bir çox insanlar kimi, qərara gəldim ki, müharibəyə gedim. Bu məqsədlə Bərdə Ərazi Müdafiə Batalyonuna yazıldım. Əvvəlcə, məni orada fiziki işlər üzrə xidmət rəisi təyin etdilər. Az müddətdən sonra isə əsgərlərin sosial müdafiəsi üzrə komandir müavini təyin olundum. Komandir yaralanandan sonra xeyli müddət onu əvəz eləmişəm. Araşdırmaçıların dediyinə görə, Azərbaycanın hərb tarixində indiyədək bu vəzifəyə yüksələn yeganə xanım mənəm.

- Müharibənin ən qızğın vaxtlarında cəbhənin ən qaynar bölgələrində xidmət etmisiniz. O illəri necə xatırlayırsınız?

- Müharibə dəhşətlərini bir an da olsun unutmamışam. İlk döyüşümüz, 1992-ci ilin may ayında olub. Tərtərin çıxacağında avtobaza var idi, onun yanından ermənilərin yaşadığı Marağa, Marquşavan kəndləri başlayırdı. Orada bizim səngərlərimiz vardı. Elə ilk döyüşdəcə qələbə qazandıq. Hər bir əsgər qələbə çalanda qələbəyə daha çox ruhlanır, fərəh hissi keçirir. Şükür ki, mənim ilk döyüşüm 3 kəndin azad olunması ilə yadda qaldı. “Torpaqtəpə” deyilən yerdən hücuma keçdik, Aşağı və Yuxarı Çaylı, Həsənqaya kəndlərini ermənilərdən azad etdik. Düzdür, itkilərimiz də oldu, amma döyüşdə qələbə çox nadir hallarda itkisiz olur. Ondan sonra elə fikirləşirdim ki, mənə heç vaxt güllə dəyə bilməz. İndi o günləri xatırlayanda qorxuram. Düşünürəm ki, axı filan yerdə bizi vura bilərdilər, əsir götürərdilər. O zaman nədənsə bunları düşünmürdük. Çox dəhşətli anlar olurdu. Qarşındakı düşməndir, öldürməlisən, amma hər halda biz insanıq, ölənləri gördükcə çox təsirlənirdik, fikirləşirdik ki, axı bu müharibə nədən ötrüdür? Ermənilər bunu niyə başa düşmürlər. Biz müharibədə çox ər oğlanları itirdik. Onlar bizə bu gün də, sabah da lazım idi. Yeddi il Qarabağda xidmət eləmişəm. Hərdən mənə elə gəlir ki, bu müddət bir gecənin yuxusu qədərdir. Yatdım, o yuxunu gördüm və sevimli dostlarımı itirdim.

- Yəqin ki, itirdiyiniz döyüş dostlarınız haqqında görüşlərdə, müxtəlif toplantılarda tez-tez söhbət açırsınız ki, unudulmasınlar...

- Əlbəttə. Həmişə belə düşünmüşəm ki, yaxşı oğlanların çoxu müharibədə həlak olduğuna görə bu gün cəmiyyətimizdə yamanlar at oynadırlar. Mənə elə gəlir ki, heç vaxt qeyrətsizdən qeyrətli oğul törəmir. Ona görə də bizlərin, o həyatı yaşamış insanların, jurnalistlərin, qəzetlərin, televiziyaların üzərinə çox böyük bir missiya düşür: biz gənclərimizi vətənpərvərlik ruhunda yetişdirməliyik. Onları, sözün əsl mənasında, vətənə layiq övlad kimi böyütməliyik.

- Sağ qalan cəbhə yoldaşlarınızla əlaqələriniz varmı?

- Komandirim Elçin Əliyev döyüş vaxtı kontuziya alıb. Tez-tez Əlillərin Bərpa Mərkəzində görüşürük. Digər yoldaşlarla da imkan olan kimi görüşüb söhbətləşirik. Bu, elə bil bizi bir qədər sakitləşdirir.

- Aidə xanım, respublikamızda polis sistemində qadınların sayının az olmasının səbəbi nədir?

- İnsan seçdiyi peşədə özünü doğrultmalıdır. Hesab edirəm ki, son vaxtlar bu, sahəni seçən qadınların sayında artım var. Vaxtilə deyirdilər ki, bu qadın peşəsi deyil və s. Yəqin buna görə qadınlarımız polis sistemində işləməyə üstünlük verməyiblər. Amma mənə belə gəlir ki, polis sistemində çalışan qadınlarımızın sayı indikindən qat-qat çox olmalıdır. Götürək metronu, hər gün bu nəqliyyat vasitəsinin xidmətindən minlərlə qadın istifadə edir. Onları yoxlamaq üçün mütləq qadın polislər də olmalıdır...

Digər tərəfdən, əvvəllər bizdə cinayət törədən qadınların sayı yox dərəcəsində idi. Amma indi cəmiyyətimizdə qadınlarla bağlı cinayətlər bir az artdığı üçün qadın polislərin də sayının artması labüddür.

- Son dövrlər ölkəmizdə kriminal hadisələrin sayının artmasını nə ilə əlaqələndirərdiniz?

- Biz uzun illər qapalı cəmiyyətdə yaşamışıq. Bu cəmiyyətin özünün qanunları vardı. Amma indi tam tərsinədir. Bütün dövlətlərə giriş-çıxışımız var. Hər bir ölkənin cinayətkar qrupları var, onlarla əlaqəyə girən pula meyilli, iradəsiz insanlar var və bütün bunların nəticəsində cinayət halları tədricən artır. Vaxtilə kim düşünə bilərdi ki, bizdə oğul atanı öldürər. Bu cəmiyyətdə belə bir şey var idimi? Biz nəinki bunu, hətta atanın üzünə qayıtmağı belə təsəvvür etmirdik. Ancaq indi ata-anasını öldürənlər, müxtəlif növ qatı cinayət törədənlər var və s. Bizdə məişət cinayətlərinin sayı daha çoxdur. Yəqin bu da sinirlərimizin gərgin olması ilə bağlıdır.

- Aidə xanım, kişilərlə işləmək çətin deyil ki?

- Başqalarını deyə bilmərəm, mənim üçün çətin deyil. Çünki mən uşaqlıqdan kişilərin içində böyümüşəm, Qarabağda onlarla çiyin-çiyinə vuruşmuşam.

- Bəs cəmiyyətdə qadın polislərə münasibət necədir?

- Maraq da var, diqqət də. Yəqin ki, bu da bizdə polis sistemində çalışan qadınların sayının az olması ilə bağlıdır.

- Səhv etmirəmsə, haqqınızda indiyədək bir neçə kitab yazılıb...

- İki belə kitab nəşr olunub. Özüm də şeirlər yazıram, amma hələ ki çap etdirməmişəm. Yazdığım şeirlərin çoxu vətənpərvərliklə bağlıdır:

Məni vətən yetişdirdi

Anam doğdu bu dünyaya.

İçimdəki vətən eşqi

Saldı məni bu sevdaya.

Xəzər olub ləpələndim,

Araz olub qəhərləndim,

Sevgi olub, kədər olub

Vətən boyu səpələndim.

Vətən mənə doğul, dedi.

Anam mənə oğul dedi.

Düşmənlərin başı üstə

Şimşək olub çaxıl dedi..

- Polis olmaq istəyən zərif cinsin nümayəndələrinə nələri məsləhət görərdiniz?

- Təbii ki, polis olmaq istəyən xanımlarımız idmanla məşğul olmalıdırlar, özlərini buna hazırlamalıdırlar. Çünki hər an cinayətkarla üzləşə bilərlər. Çoxlu kitablar, qanunlar oxumalıdırlar.

- Ev işləri ilə aranız necədir?

- Heç bir işi görməkdən qorxmuram. Yemək də bişirirəm, ev də silib-süpürürəm və bu işlərdən zövq alıram. Amma gül-çiçəklə, ağaclarla, torpaqla məşğul olmağı, onlara qulluq etməyi daha çox sevirəm. Ümumiyyətlə isə, zəhməti sevən adamam. Hər bir insanın əlində qabar olsa yaxşıdır. Uşaq vaxtı həyətimizdə usta işləyib, bir gündə 300 kubik daşını daşımışam. Bu il o qədər isti küləklər əsdi ki, ağaclarımın çoxunun yarpağı soldu...

- Deyilənə görə, qadınlar kişilərə nisbətən daha həssas olurlar. Bu amil sizə çətinlik törətmir ki?

- Kişilərlə eyni sahədə çalışmağım xasiyyətimi, müəyyən mənada, dəyişdirib. Mən polis yoldaşlarımla yeri gələndə nərd oynayıram, axtarışa gedirəm və s. Peşə insanı dəyişir. Amma hər nə də olsa müəyyən anlarda həssaslığım özünü büruzə verir. Bərdədə işləyirdim, bir narkoman qadın gətirdilər. Çox çətinlik çəkirdi, onların öz dili ilə desək “lomkası” tutmuşdu. Çox pis vəziyyətlərə düşmüşdü. Əslində isə o hədsiz dərəcədə gözəl qadın idi. Müstəntiq Oqtay müəllim onu hər danışığa gətirəndə məni çağırırdı. Açığını deyim ki, söhbət zamanı hər ikimiz o qadına valeh olurduq. O qədər səlis və gözəl danışırdı ki, dünyagörüşünə valeh olmamaq mümkün deyildi. Mən ona sual verdim ki, “səni bu pis yola düşməyə nə vadar edib”. Dedi ki, əhatəmdəki insanlar. Dediyinə görə, 2 övladı var idi. Övladlarını başqası saxlayırdı. Təbii ki, mən onunla o vaxt polis kimi yox, bir Azərbaycan qadını kimi danışırdım. Çünki o anda mən polis yox, bir qadın idim...

Heç bir insan dünyaya cinayətkar kimi gəlmir, düşdüyü mühit onu cinayətkara çevirir...

- Aidə xanım, suallarımızı cavablandırdığınız üçün sizə dərin təşəkkürümü bildirirəm.

- Mən də dəvət etdiyinizə görə dərin təşəkkürümü bildirirəm və işlərinizdə uğurlar arzulayıram.

NİCAT İNTİQAM

Zaman.- 2011.- 23-24 avqust.- S.11.