İlham Əliyev - Azərbaycanı yeni üfüqlərə aparan lider

2003-cü ildə keçirilən Prezident seçkilərində qələbə qazanan İlham Əliyevin hakimiyyətə gəlməsi ilə müasir Azərbaycan dövlətçiliyinin tarixində yeni keyfiyyət mərhələsi başladı. Bu mərhələnin özünəməxsusluqları hansılardır? İlham Əliyevin prezidentliyinin ötən 8 ili idarəçilikdə, daxili və xarici siyasətdə hansı forma və metodlarla səciyyələnir?

Ötən illər Azərbaycanın daxili ictimai-siyasi, iqtisadi, mədəni həyatı və xarici siyasəti bir sıra özünəməxsusluqlarla əlamətdardır. 2003-cü ildən sonrakı illər Azərbaycan Respublikasının inkişafında varisliyin, böyük dövlət və siyasət adamı, ulu öndər Heydər Əliyevin müəyyənləşdirdiyi strateji xəttin davam etdirilməsi, müasirləşməsi, çağdaşlaşması, onun tərkib hissəsi kimi modernləşməsi illəridir. Hakimiyyətə gəldikdən sonra Azərbaycan Prezidenti ölkənin müasirləşdirilməsini bir vəzifə olaraq qarşıya qoydu. Belə bir sual edilir: Azərbaycana müasirləşmə nə üçün lazımdır? Bu suala cavab vermək üçün tarixi keçmişə qısa bir nəzər yetirməkdə fayda vardır. Məlum olduğu kimi, uzun tarix boyu mövcud olmuş xalqların və ölkələrin bir çoxu məhz zamanla ayaqlaşa, ona uyğunlaşa bilmədikləri üçün hazırda dünyanın siyasi səhnəsində mövcud deyillər. Zamanla ayaqlaşmayan, dövrün şərtlərinə uymayan və özü yaşayış şərtlərini irəli sürməyən xalqların çoxu hazırda söz sahibi deyillər.

Ötən müddət tarix baxımından qısa olsa da, həyata keçirilən tədbirlər, islahatlar və inkişaf baxımından bir sıra ölkələrin keçdikləri yüz illərə bərabərdir. Bunu dərk etmək üçün, hər şeydən əvvəl, Azərbaycanın daxili həyatında baş verən əsaslı dəyişikliklərə müqayisəli nəzər yetirmək faydalı olardı. Belə ki, bir zamanlar Azərbaycan qaz təchizatı sarıdan digər ölkələrdən asılı vəziyyətdə idi. Həmin dövlətlər istədikləri vaxt Azərbaycana satdıqları qazı dayandırar və ondan siyasi təzyiq vasitəsi kimi istifadə etməyə çalışardılar. Ötən müddət ərzində Azərbaycanda yürüdülən siyasət nəticəsində bu vəziyyətə son qoyuldu. Ərazisi baxımından kiçik, əhalisinin sayına görə bir çox ölkələrdən az olmasına baxmayaraq, Azərbaycan ölkənin qaz təchizatını nəinki təmin etdi, eyni zamanda dünyanın tələbatının ödənilməsində mühüm rol oynayan bir ölkəyə çevrildi. Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft, Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəmərləri təkcə iqtisadi deyil, böyük siyasi və strateji əhəmiyyət daşıyan, Azərbaycanın müstəqilliyinin möhkəmləndirilməsində mühüm rol oynayan kəmərlərdir.

Böyük ipək yolu, Bakı-Tbilisi-Kars dəmir yolu kimi layihələr Azərbaycanı yenidən dünyanın tranzit, nəqliyyat və ticarət mərkəzlərindən biri halına gətirir. Azərbaycan artıq nəqliyyat təhlükəsizliyini təmin edən bir ölkədir.

Bir zamanlar Azərbaycan qonşu və bəzi uzaq ölkələrin ucuz kənd təsərrüfatı malları üçün əlverişli satış bazarına çevrilmişdi. Heç şübhəsiz, dünya ölkələri ticarətsiz inkişaf edə bilməz. Onların inkişafının şərtlərindən biri, dövlətin qüdrətini müəyyənləşdirən amillərdən biri ticarəti bacarıb-bacarmamalarıdır. Ötən illər ərzində Azərbaycan uğurlu xarici ticarət siyasəti həyata keçirərək nəinki ərzaq təhlükəsizliyini təmin edən bir ölkəyə çevrildi, eyni zamanda xarici ölkələrə kənd təsərrüfatı məhsulları ixrac etməyə başladı. Azərbaycan ənənəvi bazarlardan əlavə, yeni bazarlarda yer tutdu.

Cənubi Qafqaz iqtisadiyyatının təqribən 75%-i Azərbaycanın payına düşür. Azərbaycan iqtisadiyyatının neftdən asılılığının azalmasına yönələn siyasət genişləndirildi. Ərazisinin 20%-nin Ermənistanın işğalı altında olmasına baxmayaraq, Azərbaycan tikinti-quruculuq meydanına çevrildi. Ölkədə geniş inşaat işləri aparıldı, yeni iş yerləri, qaçqın və məcburi köçkünlər üçün evlər tikildi.

Ötən illər ərzində Azərbaycan borc alan ölkədən borc verən, kapital ixrac edən ölkəyə çevrildi. Digər ölkələrə yatırım qoyan bir ölkə oldu.

Azərbaycan dövləti ölkəni xarici hərbi müdaxilədən qorumaq qabiliyyətində olan güclü ordu və müasir hərbi-sənaye kompleksi yaratdı. Azərbaycan beynəlxalq silah sərgilərində özünəməxsus yer tutdu.

Azərbaycanda ictimai həyatın bütün sahələrində geniş islahatlar həyata keçirildi. Vətəndaşın daha yaxşı yaşayışını təmin etməyə yönələn qanunlar qəbul edildi və reallaşdırıldı. Sosial dövlətin qurulması üçün qısa müddətdə başlanan islahatlar dərinləşdirildi. Bərabər imkanların yaradılması üçün ciddi tədbirlər həyata keçirildi. Xalqın həyat şəraiti yaxşılaşdı. Yoxsulluğun səviyyəsi aşağı salındı. Azərbaycan kasıblar ölkəsindən imkanlılar ölkəsinə çevrilmişdir.

Demokratikləşdirmə, vətəndaş cəmiyyətinin qurulması məqsədi ilə geniş islahatlar həyata keçirildi. Çoxpartiyalı sistemin əsasları möhkəmləndirildi. Azad mətbuat formalaşdı. Azərbaycan bütün postsovet məkanında islahatların ən geniş və uğurla aparıldığı bir ölkədir.

Sual olunur: bəs bütün bunlara necə nail olunmuşdur? Axı Azərbaycanın coğrafiyası, təbii sərvətləri və insanı əvvəlki illərdəki kimi idi. Heç şübhəsiz, bütün bunlar göydəndüşmə, birdən-birə olmadı. İndiki vəziyyətə gətirən yol asan və rahat olmadı, ona nail olmaq üçün böyük səylər sərf edildi. Bu səviyyəyə yalnız təbii sərvətlərin hesabına deyil, onun milli sərvətə çevrilməsi və səmərəli istifadə edilməsi nəticəsində nail olundu. Bunlar isə bilavasitə dövlət idarəçiliyi ilə bağlı məsələlərdir.

Ölkənin indiki inkişaf səviyyəsinə gəlib çıxması Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin planetar təfəkkürünün, geniş və yorulmaz fəaliyyətinin, ona məxsus olan yaradıcı iş üslubunun nəticəsidir. İlham Əliyevin fəaliyyəti göstərdi ki, o, milli-mənəvi köklərə dayanaraq ölkəsinin müasir dünya ilə ayaqlaşması üçün ən səmərəli və faydalı tədbirləri düşünən və həyata keçirən yenilikçi, dərin islahatçı dövlət xadimidir. Problemlərin həlli üsullarını dəqiqliklə bilən İlham Əliyev yürütdüyü siyasət nəticəsində Azərbaycanı rəqabətə davamlı bir ölkəyə çevirdi. Ötən illər göstərdi ki, daxili siyasət sahəsində Azərbaycan Prezidentinin başlıca məqsədlərindən biri xalqının daha yaxşı yaşaması üçün bərabər imkanlar yaratmaqdır. Onun verdiyi göstərişlərin və apardığı islahatların başlıca məqsədi xalqın daha yaxşı yaşaması, dövlətin güclü olması niyyətlərini güdür.

Tələbkarlıq, ciddiyyət və qayğıkeşlik Azərbaycan Prezidentinin iş üslubunun tərkib hissələrindən biridir. Dövlət rəhbəri məmurlara qarşı nə qədər tələbkar və ciddidircə, sadə xalqa münasibətdə bir o qədər sadə və təvazökardır. O, təkcəölkə daxili işlərini mükəmməl bilən böyük bir dövlət xadimi deyil, eyni zamanda əsl xalq adamıdır.

Azərbaycan Prezidentinin siyasəti nəticəsində Azərbaycan dövləti özündən böyük olan qonşu dövlətlərə təsir edən bir güc halına gəlmişdir. Bir çox dövlətlər məhz Azərbaycanla yaxınlaşaraq özlərinin bir sıra problemlərini həll etmək və ya özlərini qorumaqda maraqlıdırlar.

İlham Əliyevin hakimiyyətinin ilk 8 ilində qədim və zəngin Azərbaycan mədəniyyətinə yeni bir nəfəs gəldi. Azərbaycan maddi və qeyri-maddi irsinin bəzi nümunələri YUNESKO-nun irs siyahısına daxil edildi. Azərbaycan Prezidenti xalqının dünya mədəniyyəti yaradan bir xalq olduğunu bir daha sübut edərək, ona böyük imkanlar yaratdı. Bu illər Azərbaycan mədəni irsinin qorunması və mədəniyyətinin çiçəklənməsi illəridir.

Yorulmazlıq Azərbaycan dövlət rəhbərinə xas olan başlıca keyfiyyətlərdən biridir. Azərbaycan Prezidentinin dəfələrlə Bakıda beynəlxalq tədbirdə iştirak etdikdən və nitq söylədikdən sonra rayonlara səfər etməsinin, yeni inşa edilmiş sənaye, kənd təsərrüfatı, təhsil, səhiyyə, mədəniyyət müəssisələrini açmasının, xalq ilə görüşlərinin şahidi olmuşuq.

Azərbaycan Prezidentinin fəaliyyətinin əsas istiqamətlərindən biri dövlət bayrağına sevgidir. Ölkəmizin paytaxt şəhərində Bayraq meydanı yaradıldı. Bununla da ölkədə bayraq ənənəsi yaradıldı.

Ana dilinə qayğı Azərbaycan Prezidentinin fəaliyyətinin sahələrindən biri kimi əhəmiyyətlidir. Azərbaycan Prezidentinin ölkəmizin və millətimizin birliyinin rəmzi olan dinimizə xüsusi qayğı göstərməsi hamı tərəfindən rəğbətlə qarşılanır. Din və dövlət ölkəni dik saxlayan iki ayaqdır. Ölkə bunların biri olmadan tək ayaqda qala bilməz. Dinimizə və dini adət-ənənələrimizə qayğı dövlət rəhbərinin fəaliyyətinin mühüm sahələrindən biridir. Din ilə dövləti qarışdırmadan onlar arasında qızıl ortanı müəyyənləşdirərək, hər ikisini inkişaf etdirmək Azərbaycan Prezidentinin böyük uğurlarından biridir.

Azərbaycan Prezidentinə düşmənçilik, kin-küdurət yaddır. O, ona səs verənin də, verməyənin də prezidenti olmaqla Azərbaycan cəmiyyətinə yeni bir nəfəs gətirdi. Məhz onun hakimiyyətinin ilk səkkiz ilində keçmiş prezidentlər haqqında qanun layihəsi müzakirə edilərək qəbul edildi. Bu, Azərbaycan cəmiyyətində islahatların genişləndiyini göstərən faktlardan biridir.

Azərbaycan Prezidentinin dünya işlərini həm nəzəri, həm tarixi, həm də praktik baxımdan mükəmməl bilməsi ölkənin xarici siyasətinə yeni uğurlar gətirdi. Azərbaycan heç bir bloka qoşulmayaraq, bloklara qoşulmayan ölkələr hərəkatına üzv oldu. Məhz bu uğurlu addımların nəticəsində 2011-ci ildə Azərbaycan BMT-nin 193 üzvündən 155-nin səsini alaraq, Təhlükəsizlik Şurasının qeyri-daimi üzvü seçildi. Bu, Azərbaycan dövlətinin beynəlxalq nüfuzunun artmasının göstəricisi oldu, eyni zamanda yeni imkanlar qazandırdı.

Ötən illərin təcrübəsi göstərdi ki, Azərbaycanda xalqın maraqlarına cavab verən bu davamlı sabit inkişaf yolunun alternativi yoxdur. Ölkə və xalq xaos, anarxiya, sarsıntılar, inqilablar deyil, islahatlar, təkamül yolu ilə inkişaf etməlidir. Bu yol həmçinin qonşu və Azərbaycanda maraqları olan bütün dövlətlərin də marağına uyğundur.

P.S. Azərbaycan Prezidentinin 50 yaşı tamam olur. Daha neçə-neçə yubileylər, ölkəsini və xalqını inkişaf etdirmək arzusu ilə Prezidentin doğum gününü də təbrik edirik.

Zaman.- 2011.- 24 -26 dekabr.- S. 9.