Şabran -“Əfsanələr paytaxtı”

Zəngin tarixə malik Şabran Azərbaycanın siyasi və mədəni həyatında mühüm iz qoymuş qədim şəhərlərimizdəndir. Tədqiqatçılar yazılı tarixi mənbələrə və şəhərin müxtəlif hissələrində aparılan arxeoloji qazıntıların nəticələrinə əsaslanaraq burada hələ eramızın əvvəllərində yaşayış məskəni olduğunu müəyyən ediblər.

Şabranın Sasanilər sülaləsindən olan Şah Xosrov Ənuşirəvan tərəfindən qala-şəhər kimi tikdirildiyi bildirilir. Şabranda qaynar şəhər həyatı dövrü IX-XV əsrlərə təsadüf edib. Tarixən böyük savaşların meydanına çevrilən şəhər XIII əsrin ortalarında monqolların hücumu nəticəsində dağıdılıb.

XVIII əsrdən etibarən Şabran tamamilə tənəzzülə uğrayıb və bu günümüzə qədim şəhərin xarabalıqları gəlib çıxıb. Bu gün bu torpaqda yeni şəhər, yeni Şabran inkişaf edir, böyüyür. Amma qədim şəhərin xarabalıqları arasında tariximizin bir çox qatları, əfsanə və rəvayətlər dolu olaylar qalıb. Onları öyrənib üzə çıxarmaq həm də mədəni irsimizin bir sıra maraqlı səhifələrinə işıq salmaq deməkdir. Təsadüfi deyil ki, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin “Xalq yaradıcılığı paytaxtları proqramı”na əsasən, Şabran şəhəri 2011-ci ilin “Əfsanələr paytaxtı” elan edilib. Rayonun Şabran tarixi adının bərpa edilməsi kimi “Əfsanələr Paytaxtı” elan edilməsi də Şabranın qədimliyinə verilən qiymətdir.

Şəhərlə bağlı zaman-zaman müxtəlif əfsanələr də yaranıb. Məsələn, deyilənə görə, bu yerlərdə 40 dəvə yükü qızıl da basdırılıb. Yayılan bu əfsanələr Şabranın qədim bir məskən olmaqla hələ sirrinin də tam açılmadığını göstərir.

Zaman.- 2011.- 29-31 dekabr.- S. 3.