Azərbaycan korrupsiya ilə mübarizədə regionda liderdir

Ayrı-ayrı ölkələrdə korrupsiyanın səviyyəsini öyrənən və bu sahədə böyük təcrübəyə malik olan Beynəlxalq Şəffaflıq Təşkilatının (Transparency İnternational) ənənəvi olaraq açıqladığı hesabatda ölkəmizin mövqeyinin ötən il ərzində bir qədər də yaxşılaşdığı görünür. 2008-ci ildə açıqlanan reytinq göstəricisində korrupsiyanın səviyyəsinə görə, 180 ölkə arasında 159-cu yerdə olan Azərbaycan 2009-cu ildə 143-cü, ötən il isə mövqeyini bir qədər də yaxşılaşdıraraq, 134-cü sıraya yüksəlib. Son iki ildə Azərbaycan Beynəlxalq Şəffaflıq Təşkilatının hesabatında öz mövqeyini 25 pillə yaxşılaşdırıb. Qeyd edək ki, bu, region ölkələri arasında ən yaxşı nəticə hesab olunur. Müqayisə üçün bildirək ki, 2008-2010-cu illər ərzində əksər region ölkələrində korrupsiyanın səviyyəsi bir qədər də pisləşib. Ən acınacaqlı vəziyyət isə Rusiya və Ermənistanda müşahidə olunub. Rusiya korrupsiyanın səviyyəsinə görə, son iki ildə 13 pillə geriləyərək, 149-cu yerdən 162-ci yerə yüksəlib. Rusiya kimi, Ermənistanın da mövqeyi 13 pillə aşağı düşüb. İranın mövqeyində 7 pillə, Ukrayna, Özbəkistan və Türkmənistanın mövqeyində isə 5 pillə geriləmə müşahidə olunub. Beynəlxalq Şəffaflıq Təşkilatının hesabatında Gürcüstanın mövqeyi olduğu kimi qalıb. Türkiyə korrupsiyanın səviyyəsinə görə mövqeyini 2, Qırğızıstan isə 1 pillə yüksəldə bilib.

Antikorrupsiya tədbirləri qiymətlərin 30% azalmasına səbəb olacaq

Məlumat üçün onu da bildirək ki, son günlər ayrı-ayrı nazirliklərdə, komitələrdə və yerli icra strukturlarında korrupsiyaya qarşı mübarizə tədbirləri bir qədər də gücləndirilib. Artıq müxtəlif dövlət qurumlarında ciddi kadr islahatlarının həyata keçirildiyi müşahidə olunur. Gömrük və vergi sistemlərində korrupsiyanın aradan qaldırılması istiqamətində sərt tədbirlər görülür. Korrupsiyaya qarşı mübarizə tədbirlərinin gücləndirilməsinə münasibət bildirən İqtisadi və Sosial İnkişaf Mərkəzinin rəhbəri, iqtisadçı-alim Vüqar Bayramov bildirir ki, korrupsiyaya qarşı mübarizə Azərbaycanın prioritet məsələlərindən hesab edilir: “Antikorrupsiya tədbirləri iqtisadiyyatın sağlamlaşdırılmasına xidmət edə bilər. Korrupsiya və rüşvətxorluq birmənalı şəkildə vətəndaşların sosial vəziyyətinə təsir göstərir. Bu yalnız onunla bağlı deyil ki, vətəndaşlardan bir sıra hallarda ödənişlər tələb edilir və ya korrupsiya əlavə xərclər yaradır. Korrupsiya iqtisadiyyatın, xüsusilə kiçik biznesin inkişafını tormozlayır. Eyni zamanda korrupsiya real sektorda istehsal edilən məhsulların maya dəyərinin süni şəkildə yüksəlməsinə gətirib çıxarır”. Mütəxəssisin fikrincə, antikorrupsiya tədbirləri davam edərsə və bu proses sistemli şəkildə aparılarsa, o zaman istehlak bazarında qiymətlər kəskin azalacaq: “Bir sıra məhsulların istehsalında korrupsiya və rüşvətin payı 50%-ə yaxındır. Korrupsiyaya qarşı mübarizənin gücləndirilməsi, qeyri-rəsmi ödənişlərin aradan qaldırılması istehsal edilən məhsulların maya dəyərinin azalmasına, süni şəkildə yaranan xərclərin aradan qalxmasına gətirib çıxarar. Nəticədə ölkə daxilində qiymətlər azalar. Eyni problem idxal edilən məhsullarla da bağlıdır. İdxal edilən məhsullarda qeyri-rəsmi ödənişlərin payı kifayət qədər yüksəkdir. Bu da istehlak bazarında xaricdən gətirilən məhsulların qiymətinin baha olmasını əsaslandırır”. V. Bayramov bildirir ki, korrupsiyaya qarşı mübarizə həm idxal, həm də yerli istehsal məhsullarının qiymətinin 30% azalmasına səbəb olacaq.

ALLAHVERDİ CƏFƏROV

Zaman.- 2011.-10-11 fevral.- S.9.