“Xoşbəxtlik mən özüməm”

- Sizə görə həyatda ən asan və ən çətin şey nədir?

- Ən asan - insanlara yaxşılıq etmək, ən çətin - nadanlığa dözmək.

- Ucqar bir kənddə yaşamağa məcbur olsaydınız, dolanışığınızı necə çıxarardınız?

- Əkinçilik və maldarlıqla məşğul olardım.

- Keçdiyiniz ömür yoluna baxanda ən çox nəyə üzülür, nəyə sevinirsiniz?

- Yazmağa vaxt tapmadığım günlərə, aylara üzülür, yazdıqlarımla sevinirəm.

- Valideyn və müəllimlərdən başqa özünüzü kimlərə borclu bilirsiniz?

- Valideynlərdən və müəllimlərdən də əvvəl hamıdan Uca Allaha.

- Uğrunda hər şeydən keçə biləcəyiniz varlığın adı?

- İlahi.

- Özünüzü hansı peşədə daha yaxşı ifadə edə bilərdiniz? İndiki işinizdən razısınızmı?

- Yazıda. Bəli.

- Üzr istəmək sizə ağır gəlmir ki?

- Qətiyyən, əksinə, bundan izaholunmaz bir məmnunluq duyuram.

- Sabir deyir: “Ağladıqca kişi qeyrətsiz olur”, siz necə düşünürsünüz?

- Ətrafımızda ağlamağı bacarmayan bir xeyli qeyrətsiz kişi görürük.

- “Kaş ki ..... ölkədə doğulaydım, ..... xalqın nümayəndəsi olaydım” dediyiniz olurmu?

- Tez-tez olur. Ələlxüsus, ciddi ədəbiyyata laqeydliklə üzləşəndə.

- Evinizdə inciklik olurmu? Olursa, birinci kim barışır?

- ...

- Özünüzü kimin qarşısında günahkar bilirsiniz və kiminsə günahını bağışlamısınızmı?

- Özümü gündə-gündə yol verdiyim saysız-hesabsız xırda günahlar yiyəsi sayıram. Bəzi günahları bağışlaya bilirəm, bəzilərini isə yox.

- Sizcə azadlıq istədiyini eləməkdir, yoxsa istəmədiyini?

- Təbii ki, istədiyini. İstəmədiyini eləmək - zora məruz qalmaq deyilmi?..

- Sevgi nədir: ümid, qorxu ya xoşbəxtlik?

- Xoşbəxtlik.

- Ən çox nə zaman utanırsınız?

- Məni üzümə tərifləyəndə.

- Ölüm nədir?

- Bu barədə nə desəm, uydurmadan savayı bir şey olmayacaq. Ölüm barədə mənim “Duyğular imperiyam”da bir neçə izah var, oxuyun.

- Çoxlu pulunuz olsa, hara xərclərdiniz?

- Evim və idarəmlə bağlı bir sıra həlli vacib problemləri aradan qaldırardım, bir neçə dostumun və kasıb qohumumun həyat şəraitlərinə əncam çəkərdim, yaxınlarımdan olan bir ata-anasız uşağın təhsil haqqını, xərclərini ödəyərdim…

- “Mən almasam, bir başqası alacaq, mən olmasam, başqası olacaq” düşüncəsi nəyi ifadə edir?

- Allaha şükür, hələ ki, bu sayaq düşünmək zorunda qalmamışam.

- Həyatda ən böyük təsəlliniz?

- Əsərlərim…

- Sizə hansı mövzuda sual verilməsini heç arzulamırsınız?

- O barədə düşünməmişəm.

- Yubiley və ad günlərində özünüzü necə hiss edirsiniz?

- Ad günlərimi sevirəm. O günləri özümü yenicə anadan olmuş kimi hiss edirəm.

- Dünyanın hər yerindən görünən uca bir lövhəyə iki-üç kəlməlik nəsihət yazmağı xahiş etsələr, nə yazardınız?

- Səmaya bax!

- Sizə görə insanda ən yaxşı və ən pis xarakter hansılardır?

- Ən yaxşı - səbirlilik və dözümlülük, ən pis - ifrat emosionallıq.

- Nə vaxtsa hansısa müğənniyə, sənətçiyə heyran, ya da aşiq olmusunuzmu?

- İstedadına heyran qaldıgım bir sıra dünya sənətçilərinin adlarını açıqlaya bilərəm. Maya Plisetskaya, Frensis Ford Koppola, Stenli Kubrik, Oskar Piterson, eləcə də digərləri.

- Övladlarınız sizi atsalar, onlara nə deyərdiniz?

- Yəqin ki, sarsılardım. Amma onlara heç bir şey deməzdim. Çünki zorla aram yoxdu.

- Ən çox sevdiyiniz və sevmədiyiniz sözlər?

- Ədəbsiz sözlərdən savayı bütün sözləri sevirəm. Axı mən məhz onların köməyi ilə bütün agrılarımdan azad oluram, fikir və duyğularımı ifadə edə bilirəm.

- Fürsət olsa, ölümqabağı nə vəsiyyət edəcəksiniz?

- Allahı sevməyi və yalnız Ona arxalanmağı.

- Ən çox nədən qorxursunuz?

- Darıxmaqdan. Söhbət, bir neçə saatlıq ya günlük yox, öz içimdə həbs olunmağın darıxmağından gedir.

- Xoşbəxt olmaq üçün nəyiniz çatmır?

- Xoşbəxtlik - mən özüməm.

- Sizin kimlərə və nə kimi xeyriniz var?

- Elə bilirəm, insanların bir qisminə əsərlərimlə, digərlərinə əməllərimlə kömək edə bilərəm.

- Bu dünya bir insan şəklində qarşınızda dursa, ona nə deyərdiniz?

- Bir az mərhəmətli və mülayim ol…

- Həyatınızda sizə təklif edilmiş nədənsə imtina etmisinizmi?

- Maddi firavanlığa aparsa da, ruhumu zədələyə biləcək bir çox şeydən.

- Gənclik hansı yaşda bitir?

- Özündə sevinməyə güc tapmadığın gündən.

- Dostlarınız çoxdurmu? İnsanlar niyə dost olurlar?

- Mənim dostlarımın çoxu, dünyasını ötən qərinələrdə dəyişmiş yazıçılar, sufilər və filosoflardır… Onları hər an yanımda hiss edirəm.

Zaman.- 2011.- 24-25 fevral.- S.7.