Qəm paytaxtımız

Qədir Rüstəmovun qəmi Ali Qəmdir.

Qədirin Məcnunluğu - dərdi dərmanından üstün tutmaqdır.

Dərdə məftunluqdur, dərdə könül verməkdir.

Dərdə bel bağlamaqdır, etibar eləməkdir.

Dərd əlindən çiçək açmaqdır, dərd heyranlığıdır.

Qədirin Məcnunluğu dərdin əlacını dərdin özündə axtarmaq və tapmaqdır.

Yaranın acısından məlhəm düzəltməkdir.Yaranı ağrısı ilə sarımaqdır.

Ali Qəm hər ürəyin, hər talenin yükü deyil, seçilmişlərin qismətidir. Çünki Ali Qəm adilərin qəddini əyir.

Qədirin qəmi vaxtı aşan, unutduran, ondan asılı olmayan qəmdir. Çünki vaxta sığmazdır.

Bu qəmə tutuşan ömrün vaxtla ölçülməyən məcrasına, axarına düşür.

Ömründə tək bircə dəfə dərdlə üz-üzə duran Qədirin qəminə biganə qala bilməz.

Torpaq kimi quzulayar.

Yüz illik qar kimi xarlayar.

Piltə kimi titrəyər, şam kimi əriyər.

Pərvanə kimi qəmə çırpar özünü...

Bu qəm ruh qəribliyindən, ruh uzaqlığından gəldiyi üçün çəkər adamları - qədimliyi, dərinliyi, qəribəliyi, doğmalığı ilə...

Qəmliliyimiz qədər qədimliyimiz, qəmliliyimiz qədər özümlüyümüz yoxdur.

Qəm düşkünlük deyil, kefsizlik deyil, əhval deyil - həyatın özüdür elə.

Qəm biçimində yaşamdır, ömür-gündür, amma qəmdən böyükdür.

Qədir oxuduğunu ömürə, taleyə döndərən fenomendir.

Qəm ömrün mənasına çevrildiyinə görə, ömrə fərəh gətirir.

Qəmdə fərəh tapmaq qəlbiliyi yaranır.

Qəmi fərəhə çevrilmək zirvəsinə qədər sevmək fədakarlıqdır.

Qədir qəmi ölçüyəgəlməzdir, tükənməzdir. Çünki sərhədsiz ruhun qəmidir.

Qədir ruhunu, genetik yaddaşını oxuyur, minilliklərin dərin qatlarından, laylarından qaynayıb gələn bulaq kimi çıxır üzə.

Xalis axır, saf axır, dupduru axır, şəffaf axır. Ona görə də qəminin o biri üzü də görünür.

Ruhunda olan adamdır deyə, Qədirin qəminə ağılla yetmək, çatmaq olmur.

Dərkolunmazdır - elmin boyu çatmayan, ağıl qonmayan yerdir deyə.

Ona ruhla qovuşmasan, anlamazsan.

***

Qədir qəm qədri biləndir. O, qəmdən bezmədi, incimədi, küsmədi, əksinə qəmi müqəddəsləşdirdi, hamıya sevdirə bildi. Qəm qorxusu əvəzinə qəm doğmalığı, qəm dostluğu yaratdı. Könlünü qəmin üzünə açdı taybatay. Qəmə əl uzatmaq, qəmin əlindən tutmaq öyrətdi bizə.

Qəmdən fəryad düzəltdi, qəmi zirvələndirdi.

Qəmi ağırladı, urvata mindirdi.

Qəmin yaz mənasını anlatdı.

Onun qəmi də yaz kimi dolur könüllərə - ona necə çiçəkləməyəsən...

Bu qəm çəkilib qurtaran deyil - həyat tərzidir, ömür-gündür, həmişə bizimlədir.

Qəmlə yaşamaq, qəmlə öyünmək müdrikliyidir.

***

Qədirin qəminə qoşulan Vətəni sevdi, İnsanı sevdi, Qəmi sevdi.

Qəm qanadlıdır - insanlara qəmnən uçmağı öyrətdi Qədir.

Qəmdən qorxana Qədirin səsi yoxuş gələr.

Saflığın qəmdən böyük ayarı yoxdur.

Qəmin göyü qıraqsızdır.

Qəmdən üz döndərmək Haqdan qaçmaqdır. Çünki qəm Haqdan gəlir, Həqiqidən gəlir.

Qədirin oxumağı bütövlükdə bir xalqın oxumağı, bir xalqın səsidir.

Bir xalqın tarixinin, taleyinin musiqi dilidir, səs kitabəsidir.

Ruhumuzun təskinlik, dinclik tapdığı yerdir - vətən torpağı kimidir Qədirin səsi...

Qədirin səs karvanı qəm yüklüdür.

Qəmlə dərdimizi izhar edənlərimiz çox olub, amma Qədir xalqımızın qəm paytaxtıdır, baş kəndidir.

***

Məcnunla qardaşdır, hardasa Məcnun aqibətlidir Qədir.

Qədiri qəhr eyləyən milyonların yükünü daşımaq, milyonların dərdini oxşamaq, milyonları min il uzaqlıqdan çəkib sabaha qaldırmaq borcu, missiyasıdır.

Xalqı özünə qaytarmaqdır. Ulusu uluya tapındırmaqdır.

Qədirin Məcnunluğu - sinə dağından məhəbbət məbədi hörməkdir - göynəm-göynəm, qəm-qəm, qüssə-qüssə, kərpic-kərpic...

Dağ ilə insan qəminin, fəryadının, sarsıntısının böyüklüyünü cızmaqdır.

Ağrıdan eşq libası biçməkdir.

Qədirin Məcnunluğu - dərdi dərmanından üstün tutmaqdır.

Dərdə məftunluqdur, dərdə könül verməkdir.

Dərdə bel bağlamaqdır, etibar eləməkdir.

Dərd əlindən çiçək açmaqdır, dərd heyranlığıdır.

Qədirin Məcnunluğu dərdin əlacını dərdin özündə axtarmaq və tapmaqdır.

Yaranın acısından məlhəm düzəltməkdir.

Yaranı ağrısı ilə sarımaqdır.

Elə sevməkdir ki, səhra göyərsin, ilğımlar oxusun.

Qədirin Məcnunluğu - eşqə bağlanıb “yolunu azmaqdır”,

Dərddən Leyli düzəltməkdir. Dərdin bahar dəmidir.

Eşqi qanadlarla ölçməkdir. Qanadlanmaq havasıdır.

Göyü Yerə sərməkdir.

Yerdən Göy qurmaqdır.

Yerdə Göy tapmaqdır.

Səhrada vahə qismətidir.

Yerdə Göy həsrəti çəkənlərin hayqırtısıdır. Dolğun, bütöv, bitkin, sığmaz...

***

Qədirin hər oxumağı yüz yer ömrünə təndir.

Bu səs ana qucağına bənzəyir; o qədər doğma, o qədər isti, o qədər mehrlidir ki, orada ağlayan da xoşbəxtdir.

Bu səs ilahi yolçuluqdur, müqəddəs yoldur.

Qədir oxuyanda adamlar özlərini qoyub onun səsinə düşüb gedirlər - yol gedən kimi.

Qədirin səsinə çıxıb gedirlər - səfərə çıxan kimi.

Qədirin səsinə qoşulub gedirlər - yoldaş kimi.

Qədirin səsinin ardınca gedirlər - uşaq kimi.

Qədirin səsinə uyub gedirlər.

Qədirin səsində hər kəs öz dünyasını tapa, öz dünyasına qovuşa bilir.

Yerdə dərk olunmayanlar yurduna aparır Qədirin səsi adamları.

Qədir insanları heyrətlə görüşə, müqəddəsliyə çağırır.

Qədirin oxumağı doğma dərd zəvvarlığıdır.

Dərdi ziyarətgaha döndərir Qədir.

***

Qədirin səsi havalı səsdi, havalanan səsdi, lələkləyən, pərvazlanan, qanad açandır.

O səs havalı yerə aparır ki, hər şeyi unudasan, havaya düşəsən, havalanasan, görünməz olasan - ruh kimi.

Qədirin səsi çalarlı səsdir, içində hər rəngdən - hər qəmdən var. Qəmin biri qurtarmamış yenisi başlayır - daha incə, daha yanıqlı, daha kövrək biçimdə.

Qədirin səsi dağlayan səsdir, dərdi dağlamaqla sağaldan səsdir.

Dağlamaqla insanı safa çıxarmaq loğmanlığıdır.

Dağlamaqla saflaşdırmaqdır.

O, bənzərsiz dərd təbibidir.

Onun səsinə düşən yer xiffəti çəkməz.

Ruhuna ucalan - yerin cəzibəsindən - yer dərdindən azad olar.

Qədirin səsi zirvə səsdir - ucalığa haraylayan, azadlığa qovuşduran.

***

Qədir Yerin Göy sədasıydı.

Qədirin səsi kotan kimi sürürdü adamların içini. Kotan kimi çevirirdi ...

Çevirirdi ki, torpaq kimi içi dönsün işığa.

Çəkirdi ki, üzü dönsün müqəddəsliyə.

Onun səsində adam içini görürdü, içi işıqlanırdı.

Qədirin səsi Ali Qəmlə əhd bağlayana muştuluqdur.

Qədirin səsi millətimizin himni, dərdimizin oxşaması, ruhumuzun laylasıdı.

Qədir özünü tapan, özündə olan nadirlərdən idi.

***

İnsan təbiətən özündə özü və özgəsidir.

Qədirin özündə özündən özgəsi yox idi. Yad heç nə yox idi. Ona görə bənzərsiz idi. Ona görə özündə özündən özgəsi olanlar anlaya bilmirdilər onu. Qəribə gəlirdi, qərib gəlirdi, anlaşılmaz gəlirdi.

Qəmnən gedən özünü ötər.

Özünüzü ötün ki, özünüzü təsdiq edəsiniz.

Qədirin səsi aparan, yetirən səsdir.

Səsdən artıqdır - səs biçimində.

Qədirin səsi işıqlı səsdir.

Çünki Qədir ifaçı deyil, izharçıdır, ifadəçidir.

Çünki Qədir oxuduğunu yaşayır, oxuduğuna dönür.

Çünki Qədir qəm haqqında danışmır, qəmin özü olur.

Kədərin şəklini çəkmir, kədərin özü olur.

Amma o kədəri, qəmi sevməmək mümkün deyil.

Qədir mahiyyətə o qədər qovuşur ki, dərdlə o qədər eyniləşir ki, insanı dərddən azad edir.

Mahiyyətin izhar elədiyi yük o qədər ağırdır ki, forma belə onun gərginliyinə tab gətirə bilmir, dəyişir, qeyri-adi şəkil alır.

Qədirin xarici görkəmindəki dəyişikliklər onun daxilindəki məna zənginliyinin ifadəsi kimi üzə çıxır.

Qədir ürəklərdən düşmədi - ədası ilə, yerişi-duruşu ilə, səsi ilə, bənzərsizliyi ilə.

Çünki onun qəmi də, kədəri də işıqdan xəbər verirdi.

***

Ölüm yerdə həyatın sonudur, ruhda son yoxdur.

Ölümün yer mənası faciəvi görünür, ruh isə onu tanımır.

Ölüm yerdə ayrılıqdır, ruhu ilə qovuşanlar həmişə bir yerdədirlər.

Qədirin ölümü Qədir adlı hadisənin təsdiqidir.

Qədir özünü səsinə verdi ki, bizi yerdən qaldırsın.

Səsinə qoşulub getdi.

Səsini sevdiyimizdən səsinə bərabər Ali Qəmlə mükafatlandırdı bizi - daim bizimlə qalsın deyə...

Bir milyon yığıla, Qədir ağlartıya sığmaz.

Bir milyon gələ, Qədir ayrılığa sığmaz.

Ovcumuzda tutub saxlamaq istədiyimiz işıq kimidir, həmişə azaddır - heç nəyə sığmaz.

Qədir görünər, amma görüntüyə sığmaz.

Qədir Qəm Pünhanlığıdır.

Hər kəsi öz qəribliyinə, qəribəliyinə çəkib aparar...

LOGMAN

Zaman.-2012.-28-30 aprel.-S.5.