“Bakı-2015” I Avropa Oyunları dünyaya Azərbaycanın tolerantlıq mesajı oldu

Azərbaycanda hökm sürən tolerantlıq və multıkulturalizm tarix boyu bu ərazilərdə müxtəlif dillərə və dinlərə mənsub olan xalqların birgə qardaşcasına yaşamasında önəmli rol oynayıb və oynamaqda davam edir.

Bu baxımdan Azərbaycanda hər il keçirilən çoxsaylı beynəlxalq tədbirlər ölkəmizdəki tolerantlıq və multikulturalizm şəraiti ilə xarici qonaqların, rəsmi dövlət nümayəndələrinin, tanınmış elm və ictimai xadimlərin yaxından tanış olmasına imkan verməkdədir. Qətiyyətlə demək olar ki, Azərbaycandakı tolerantlıq və multikulturalizm şəraitinin beynəlxalq səviyyədə təbliğində, ölkəmizin imicinin artırılmasında belə tədbirlərin əvəzsiz xidmətləri var. Məsələnin digər tərəfinə gəlincə, Azərbaycana gələn hər hansı xarici ölkə nümayəndəsi, rəsmi və ya qeyri-rəsmi dövlət təmsilçisi, ilk növbədə, ölkəmizdəki tolerantlıq mühiti ilə tanış omaq, Azərbaycan təcrübəsi ilə onun dünyanın digər ölkələrində təbliği və həyata keçirilməsi ilə maraqlanır. Təbii ki, bu da olduqca qürurvericidir. Çünki sivil dünyamızda özlərini daha yüksək səviyyədə inkişaf etmiş, mədəniyyəti, elmi, demokratik nailiyyətləri ilə öyünən supergüc dövlətlər deyil, məhz ərazi və əhali baxımdan kiçik gənc müstəqil dövlət olan Azərbaycan tolerantlıq və multikulturalizm sahəsində dünyaya örnək olan model yarada və onu bəşəriyyətin sivil gələcəyi üçün taleyüklü olacaq önəmli faktorlardan birinə çevirə bilib. Bu baxımdan qeyd etdiyimiz kimi, Azərbaycanda hökm sürən tolerantlıq bu gün dünyanın bir çox dövlətləri üçün uğurlu modelə çevrilib və bunu ölkəmizi sevməyən, ona düşmən münasibət bəsləyən ölkələr belə etiraf etməyə məcbur olublar. Tolerantlıq və multikulturalizm sahəsində belə bir sivil inkişaf modelinin mədəniyyətlərin və sivilizasiyaların qovşaq mərkəzi rolunu oynayan Azərbaycandan qaynaqlanması ölkəmizin həyatında tarixi bir hadisə, onun sivil inkişafa verdiyi əvəzsis töhfə hesab edilir. Halbuki Azərbaycan dünyada tolerantlıq nümunəsinə çevrildiyi bir vaxtda Qərbdə geniş təzahür tapmağa başlayan islamofobiya, qatı millətçilik, irqi ayrı-seçkilik kimi mənfi tendensiyalara qarşı əsas mübarizə silahına çevrilib.

I Avropa Oyunları dünyaya tolerantlığımızın nümayişinə çevrildi

Azərbaycanda özünü göstərən və tarix boyu xalqımızın şüurunda möhkəm yuva salaraq onun qan yaddaşının önəmli strukturlarından birinə çevrilən tolerantlıq və multikulturalizmin bəşəri əhəmiyyət daşıdığını ölkəmizdə keçirilən I Avropa Oyunları da bir daha sübut etdi. Bu müstəvidə də I Avropa Oyunları çərçivəsində Azərbaycana gələn çoxsaylı qonaqlar və idmançılar, mətbuat orqanları, turistlər ölkəmizdəki tolerantlıq və multikulturalizmdən heyrətə düşdüklərini gizlətmədilər.

Elə ölkəmizdə mövcud olan tolerant dəyərlərin Avropada yayılmasında Avropa Oyunlarının da böyük əhəmiyyəti oldu.

Məsələyə münasibət bildirən millət vəkili Gövhər Baxşəliyeva mətbuata verdiyi açıqlamasında bildirib ki, bu idman oyunları Avropanın bir daha Azərbaycanda mövcud olan yüksək tolerantlıq dəyərləri ilə tanış olmasına, onun Qərbdə yayılmasına və belədə ölkəmizin imicinin daha da artmasına stimul vermiş oldu. Onun sözlərinə görə, Avropa Oyunları zamanı ölkəmizə çoxlu sayda qonaqlar gəldi. Onlar arasında 6 min idmançı, 2 minə yaxın jurnalist və on minlərlə azarkeş də var idi. Gövhər Baxşəliyeva deyir ki, həmin insanlar idman yarışlarının keçirildiyi müddətdə Azərbaycanın həyatı, burada mövcud olan reallıqlarla yaxından tanış oldular, Azərbaycanda yüksək səviyyədə inkişaf etmiş tolerant mühitin olduğunun əyani şəkildə şahidlərinə çevrildilər.

Azərbaycanın tolerantlıq sahəsində dünyaya örnək olan ölkə olduğunu, ölkəmizdə müxtəlif sivilizasiyalara, mədəniyyətlərə mənsub insanların dinc yanaşı yaşamasını əyani şəkildə bir daha görən qonaqlar geriyə qayıdandan sonra mətbuata verdikləri açıqlamalarda bu amili xüsusi vurğuladılar. Nəticədə ölkəmizə gələn qonaqlar Azərbaycanın tolerant ölkə olması barədə milyonlarla insanlarda müəyyən qədər təsəvvir formalaşdırmış oldular.

Beləliklə də, idman oyunlarının ölkəmizdəki tolerant dəyərlərin Avropaya təsirinin olduğunun da şahidi olduq. Bu müstəvidə də Avropada bir daha gördülər ki, müsəlman Şərq ölkəsi hər iki sivilizasiyanın müsbət dəyərlərini özündə ehtiva etməyə qadirdir. Bütün bunlarla da Azərbaycan həm Şərq dəyərlərini, həm də Qərb düşüncə tərzini, modern inkişafını özündə ehtiva edən ölkə olmasının parlaq nümayişinə çevrildi. İş orasındadır ki, Bakıda keçirilən I Avropa Oyunlarına kimi qərbdə bəzi insanlar hələ də elə bilirdilər ki, Azərbaycan əhalisi də Misir, Pakistan, İraq əhalisi kimidir. Halbuki bunun belə olmadığını ölkəmizdə keçirilən I Avropa Oyunları bir daha təsdiq etdi. Bu oyunlarda iştirak edənlər və Bakıya gələn xarici qonaqlar gördülər ki, Azərbaycan əhalisi kifayət qədər modernləşmiş, qərbləşmiş əhalidir.

Yeri gəlmişkən, onu da deyək ki, Azərbaycanın sivil dünyagörüşünə malik olan, dünyanın digər müsəlman ölkələrindən fərqli zehni inkişaf təfəkkürü ilə fərqləndiyinin şahidi olan ötən əsrin əvvəllərində ölkəmizə gələn xarici ölkə vətəndaşları da bunu heyrətlə qarşılayırdılar. Onlar çar əsarəti altında olmasına baxmayaraq, Azərbaycan türklərinin özünəməxsus olan Qərb zehni düşüncəsinə, təfəkkürünə, eyni zamanda türklərə xas olan istiqanlılıqlarına, qonaqpərvəliklərinə, nəhayət, tolerantlıqlarına heyranlıqlarını gizlədə bilmirdilər.

Bu baxımdan ötən əsrin 80-ci illərinin sonlarında erməni işğalına məruz qalan və haqqında Qərbdə həqiqətdənuzaq xoşagəlməz rəy formalaşdırılan Azərbaycan haqqında əsl həqiqətin üzə çıxmasında, şübhəsiz ki, ölkəmizdə keçirilən I Avropa Oyunları böyük rol oynadı.

Bir sözlə, Avropa Oyunlarına təşrif buyuranlar Azərbaycanda yüksək mənəvi dəyərlərin, Qərbə xas olan sivil inkişafın və mədəniyyətin şahidi oldular.

İlk öncə bu müstəvidə I Avropa Oyunları ilə əlaqədar ölkəmizə gələnlərin, demək olar, hamısı Azərbaycandakı dünyaya nümunə olan tolerantlığa, multikulturalizmə heyran olduqlarını nümayiş etdirdilər. Avropa ölkələrindən Azərbaycana gələnlərin buradakı tolerantlıqla yaxından tanış olmaları, müxtəlif dillərdə danışan və fərqli dinlərə məxsus insanların dünyanın heç yerində rast gəlinməyən şəkildə qardaş, bir ailənin üzvü kimi yaşamalarının şahidi olmaları onlar üçün də ibrətverici dərs ola bilər. Belə ki, günümüzdə Qərbdə islamofobiyanın, islam düşmənçiliyinin önə çıxarıldığı vaxtda Azərbaycandakı tolerantlığın bəşəri inkişafın gələcəyi üçün nə qədər önəmli olduğunu onlara bir daha xatırlada bilər.

Bu isə olduqca mühüm bir məsələdir. Belə ki, yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, bir müsəlman ölkəsində müasir dəyərlərə mənsub tolerant insanların görülməsinin Qərbdəki islamofobiya, qatı millətçilik kimi meyillərin arxa plana keçməsində də mühüm rol oynaya biləcəyi istisna edilmir.

Belə ki, bəzi Qərb dairələrində müsəlman deyəndə, sanki bir terrorçu obrazı canlanır. Buna da səbəb Qərbdə erməni lobbisinin təsiri və təzyiqi, təhriki altında müəyyən antiislam, müsəlmanlara düşmənçilik üzərində köklənən radikal qüvvələrin hər vasitə ilə milli, dini qarşıdurmanı körükləmələridir. Bu müstəvidə də Azərbaycanda keçirilən I Avropa Oyunları, zənnimizcə, tolerantlıq, multikulturalizmin təbliği baxımından Azərbaycan kimi müsəlman ölkəsinin bəşər sivilizasiyasının yaratdığı ən gözəl dəyərləri özündə cəmləşdirən sivil, tolerant bir dövlət olmasının nümayişinə çevrildi.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyəsi əsasında səhifəni hazırladı:

Əziz Mustafa

Zaman.-2015.- 7 avqust.- S.13.