Heydər Əliyev tolerantlığı strateji cəhətdən mühüm
istiqamətlərdən birinə çevirdi
Azərbaycanın
ümummilli lideri Heydər Əliyev respublikamızın insan
hüquq və azadlıqlarının təmin edilməsində,
xalqımızın milli-mənəvi dəyərlərinin
qorunmasında, dinlərarası dialoqun inkişafında və
dini tolerantlıq ənənələrinin qorunmasında xidmətləri
misilsizdir.
Müstəqilliyimizin ilk illərində
yaranmış xaosdan ölkəni xilas edən və xalqın
istəyi ilə hakimiyyətə
gələn ulu öndər o vaxtdan etibarən
respublikamızda dini etiqad azadlığın təminatçısı,
milli-mənəvi dəyərlərin yaşadıcısı
olub. Dil, din, milliyət, mədəniyyət çoxluğunu
fərqlilik kimi yox, Azərbaycanın zənginliyi kimi dəyərləndirən
H. Əliyev respublikamızda yaşayan bütün xalqlara, millətlərə
dilindən, dinindən, siyasi mənsubiyyətindən
asılı olmayaraq, münasibətini belə bəyan edib:
“Azərbaycan Respublikası çoxmillətli bir dövlətdir.
Azərbaycanda müsəlmanlarla yanaşı, başqa dinlərə
mənsub olan vətəndaşlar da yaşayır. Azərbaycan
müstəqil, demokratiya prinsiplərinə mənsub olan bir
dövlət kimi öz ərazisində yaşayan bütün
xalqlara, bütün millətlərə dinindən, dilindən,
irqindən, siyasi mənsubiyyətindən asılı olmayaraq
azadlıq, hürriyyət imkanları verir”.
Heydər
Əliyevin başqa dinin nümayəndələrinə olan
ehtiramı ölkəmizdə dini tolerantlığın
mövcud olduğunu göstərən faktdır
Heydər
Əliyev Azərbaycanda yaşayan dini icmalara qarşı həmişə
hörmət və ehtiramla yanaşıb, onların dini
bayramlarını təbrik edib, adət-ənənələrini
qayğı ilə göstərib. Məsələn, İsa
peyğəmbərin Mövlud bayramı münasibəti ilə
Azərbaycandakı pravoslav icmasını təbrik edən
Heydər Əliyev deyib: “Sizi İsa peyğəmbərin
Mövlud bayramı münasibətilə təbrik edirəm!
Dünyanın bütün pravoslav xristianları
üçün bu işıqlı gündə sizlərə
can sağlığı, səadət diləyirəm. Arzu
edirəm ki, sizin bütün nəcib niyyətləriniz yerinə
yetsin, bütün diləkləriniz başa gəlsin.
İnanıram ki, Azərbaycandakı pravoslav icmasının
firavanlığı vətənimizin tərəqqisi və
çiçəklənməsi, bütün vətəndaşlarımızın
xoşbəxt gələcəyi üçün etibarlı zəmin
olacaqdır”. Bradan göründüyü kimi, İsa peğəmbərin
Mövlud bayramı münasibətilə pravoslav xristianlarının
Heydər Əliyev tərəfindən təbrik edilməsi ulu
öndəri ölkəmizdə yaşayan başqa dinin
nümayəndələrinə olan ehtiramın ifadəsi və
ölkəmizdə dini tolerantlığın mövcud
olduğunu göstərən faktdır.
“Azərbaycanda
müxtəlif dinlərin bu cür birliyinin olması müstəsna
dərəcədə nümunəvi xarakter
daşıyır”
Tarixən
Azərbaycanda islam dini ilə yanaşı xristianlıq, yəhudilik
dinlərinə mənsub olan insanlar həmişə əminamanlıq
şəraitində dolanıb və bir-birinin dini əqidəsinə
ehtiramla yanaşıblar. Azərbaycanda müxtəlif dinlərin
birgə yaşayış şəraitinin nümunəvi
xarakter daşıdığını vurğulayan ulu öndər
bu xüsusiyyətlərin xalqımızın dini
dözümlülüyünü göstərən əsas
şərt hesab edib. Heydər
Əliyev 1998-ci ilin mayın 13-də prezident sarayında
ölkənin din xadimləri ilə görüşündə
söylədiyi nitq zamanı müxtəlif dinlərin birliyini
vurğulayıb və Azərbaycandakı dini
tolerantlığı aşağıdakı kimi şərh
edib: “Azərbaycanda müxtəlif dinlərin bu cür
birliyinin olması müstəsna dərəcədə
nümunəvi xarakter daşıyır. Bu, əslində Azərbaycanın
reallığını, eyni zamanda Azərbaycan xalqının
dini dözümlülüyünü göstərir. Azərbaycanda
əhalinin əksəriyyətini islam dininə etiqad edən
azərbaycanlılar təşkil edir. Ancaq eyni zamanda Azərbaycanda
xristian-pravoslav, yəhudi dininə etiqad edən insanlar, müxtəlif
millətlərin nümayəndələri də
yaşayırlar. Azərbaycanlılar başqa dinlərə
münasibətdə həmişə dözümlü olublar
və bunu bizə Quran, Həzrəti-Məhəmməd vəsiyyət
edibdir. Amma ən mühüm odur ki, bu xeyirxah, müqəddəs
vəsiyyət yerinə yetirilsin. Azərbaycanlıların bu
vəsiyyəti müqəddəs tutması
xalqımızın çox mühüm keyfiyyəti,
xüsusiyyətidir və biz bununla fəxr edə bilərik.
“Qloballaşan
dünyada hamımız bir-birimizə daha yaxın olmuşuq”
Ulu
öndər iştirak etdiyi bütün beynəlxalq tədbirlərdə
tolerantlıqla bağlı fikirlərini bildirib, xüsusən,
indiki qloballaşma dövründə dinlərarası, mədəniyyətlərarası
dialoqa həmişə üstünlük verib. Qeyd edək ki,
10-11 oktyabr 2002-ci il tarixində Bakıda “Demokratik cəmiyyətdə
dinin və əqidənin rolu: terrorizmə və ekstremizmə
qarşı mübarizə yollarının
araşdırılması” mövzusunda beynəlxalq konfrans
keçirilib. Azərbaycan hökumətinin ATƏT-lə birgə
keçirdiyi bu konfransda terrorizmə və ekstremizmə
qarşı mübarizədə dinin və əqidənin rolu
haqqında məsələlər, habelə “Böyük
İpək Yolu” məkanında dinlərarası və mədəniyyətlərarası
dialoqun əhəmiyyəti və s. məsələlər
müzakirə edilib. Konfransda çıxış edən
ümummilli lider H. Əliyev münaqişələrin aradan
qaldırılmasında dinlərarası dialoqun rolundan bəhs
edərək demişdir: “Qloballaşan dünyada
hamımız bir-birimizə daha yaxın olmuşuq.
Xalqlararası, mədəniyyətlərarası, dinlərarası
dialoqun bu gün dərin məna kəsb etməsi də məhz
bununla bağlıdır. Bu dialoqu inkişaf etdirərək,
bu dialoqa dəstək verərək, biz müəyyən mənada
terrorizmin formalaşmasına xidmət edən bütün
qaynaqları araşdırıb onu kökündən məhv
etməyə can atmalıyıq”.
Heydər
Əliyev müsəlman ölkələri arasında həmrəyliyin
və əməkdaşlığın gücləndirilməsinə
həmişə önəm verirdi
Buradan
göründüyü kimi, qloballaşan dünyamızda dinlərarası
dialoqun mühüm əhəmiyyət kəsb etməsini
şərh edən ulu öndər terrorizmə qarşı
mübarizə aparılmasında, münaqişələrin
aradan qaldırılmasında bu dialoqun rolunu yüksək qiymətləndirib.
Hazırda dünyada terrorçuluqla bağlı başverən
hadisələr, regional dini münaqişələr Heydər
Əliyevin uzaqgörən siyasətçi olduğunu bir daha
sübut edir. O, müsəlman ölkələri arasında həmrəyliyin
və əməkdaşlığın gücləndirilməsinə
həmişə önəm verirdi. Xüsusən, Azərbaycan
torpaqlarının erməni işğalından azad edilməsi,
Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ədalətli
şəkildə həll edilməsində müsəlman
ölkələrinin, o cümlədən İslam Konfransı
Təşkilatının səylərini artırmasını
diqqətə çəkirdi. Ulu öndər
işğalçı Ermənistanın bəzi ölkələrdən
dəstək aldığını qeyd edərək, 1997-ci il
10 dekabrda İslam Konfransı Təşkilatının
üzvü olan ölklərin rəhbərlərinin VIII zirvə
görüşündəki nitqində bu məsələdən
bəhs edərək deyib: “İşğalçı Ermənistan
öz diasporlarının köməyi ilə həm Amerikadan,
həm Avropadan, ələlxüsus Rusiyadan mənəvi,
siyasi, iqtisadi, hərbi dəstək alır. 1993-1996-cı illərə
Rusiya Ermənistana qeyri-qanuni, gizli bir milyard dəyərində
silah-sursat və hərbi texnika göndəribdir. Bundan əlavə,
bu il (1997-ci il nəzərdə tutulur -red) avqust ayının
29-da Rusiya ilə Ermənistan arasında güclü hərbi əməkdaşlıq
bəndləri olan müqavilə bağlanmışdır”.
H. Əliyev Ermənistan kimi təcavüzkar ölkələrə
qarşı mübarizə aparmaq, müsəlman ölkələrində
təhlükəsizliyin bərqərar edilməsi, müsəlman
icmalarının hüquqlarının qorunması naminə
İslam Konfransı Təşkilatına üzv ölkələri
birliyə və əməkdaşlığa
çağırıb.
Davamı
növbəti sayımızda
Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi
İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət
Dəstəyi Fondunun maliyyəsi əsasında səhifəni
hazırladı: Elvin Əliyev
Zaman/-2015/-11 fevral.-S.13.