“Qırmızı Qəsəbə bundan sonra da multikulturalizm nümunəsi olacaq”

Tarixboyu Azərbaycanda müxtəlif dinlərə, dillərə və millətlərə mənsub olan insanların səmimi, mehriban şəkildə yaşaması ölkəmizin simasında beynəlxalq aləmdə müsbət tolerant ölkə imici formalşadırıb.

Bunu ölkəmizə hər il gələn çoxsaylı xarici qonaqların, dövlət, elm, ictimaiyyət nümayəndlərinin, o cümlədən turistlərin Azərbaycanda gördüklərindən heyrətləndikləri və ölkəmizdəki tolerantlıqdan olduqca məmnun qalmaları da sübut etməkdədir. Onların ölkələrinə qayıtdıqdan sonra Azərbaycandakı tolerantlıq ənənələrindən xüsusi rəğbət və məhəbbətlə danışmaları öz növbəsində dünyanın aparıcı mətbu orqanlarının və telekanallarının diqqətinin ölkəmizə cəlb edilməsinə, bununla bağlı müxtəlif səviyyəli verilişlər hazırlamaları, məqalələrlə çıxış etmələri də sübut edir. Azərbaycandakı dünyaya nümunə model olacaq tolerantlıq haqqında bu ilin mart ayının 15-də İsrailin ingilis və fransız dillərində eyni vaxtda yayımlanan “Kanal-24” beynəlxalq xəbər telekanalında gedən veriliş də sübut edir. Verilişdə Azərbaycanda multikulturalizm və tolerantlıq ənənələri xüsusi qeyd edilib.

”Kanal-24” beynəlxalq xəbər telekanalında qeyd edilir ki, Yaxın Şərq regionundakı insanların əksəriyyətinin fikrincə, yəhudilərlə müsəlmanların dinc yanaşı yaşaması ağlasığmaz fantaziyadan başqa bir şey deyil. Lakin bu doğru deyil, Belə ki, dünyada yəhudilərlə müsəlmanların qlobal miqyasda dinc yanaşı yaşamasının rəmzi və həqiqi nümunəsi olan kiçik bir məkan da var. Bu, Azərbaycan Respublikasındakı Qırmızı Qəsəbədir.

Verilişin müəllifi, tanınmış telejurnalist, Qırmızı qəsəbədə olan Lüsi Axariş yəhudilərlə müsəlmanların dostluq nümunəsi olan bu qəsəbə barədə təəssüratlarını bölüşüb. Lüsi Axariş: “Səfərimiz soyuq bir qış günündə, Azərbaycanın yəhudilər yaşayan qəsəbəsində səhər duasından başlandı. Azərbaycan Dağ Yəhudiləri İcması ölkənin şimal paytaxtı sayılan Qubada yığcam şəkildə yaşayır”- deyir.

Telejurnalist Qırmızı qəsəbədə onun timasalında Azərbaycanda bütün dini icmaların mehriban şəraitdə yaşamalarını xüsusi qeyd edərək bunun dünyaya birgəyaşama model ola biləcəyini söyləyir. Azərbaycanda bütün insanların, müxtəlif dini icmaların mehriban şəraitdə yaşadığı ilə bağlı Qırmızı Qəsəbə dağ yəhudiləri icmasının keçmiş rəhbəri Boris Simanduyev İsrailin “Kanal 24” beynəlxalq telekanalına verdiyi müsahibədə belə deyib: “Bu gün burada gördüklərimiz Azərbaycanın bütün dini konfessiyalarının - müsəlmanların, xristianların və yəhudilərin sıx əməkdaşlığının nəticəsidir. Bu gün biz müxtəlif dinlərə mənsub olan insanların bir-birinə sevgi və hörmətlə yanaşmasının nümunəsiyik”.

“İki kənd, bir çay və iki din - bu, müasir Azərbaycanın həqiqi və möhtəşəm gözəlliyidir”

Qubada gördüklərindən heyrətləndiyini gizlətməyən Lüsi Axariş azərbaycanlıların qonaqpərvərliyindən, yəhudilərə olan hörmətindən çox təsirləndiyini bildirir. O qeyd edir ki, Qırmızı Qəsəbə bütün postsovet məkanında dağ yəhudilərinin yığcam şəkildə yaşadığı yeganə yerdir. Burada heç vaxt antisemitizm olmayıb. Azərbaycanlılar və yəhudilər əsrlər boyu sülh şəraitində yaşayır və bir-birinə böyük hörmət bəsləyir, sevinclərini və kədərlərini bölüşürlər.

Lusi Axariş eyni zamanda qeyd edir ki, vaxtı ilə müxtəlif səbəblərdən Qubadakı Qırmızı qəsəbəni tərk edərək gedənlər indi geri qayıdır, onlar azərbaycanlılardan uzaqlarda darıxır, yenidən belə gözəl mehriban mühitə qayıtmağı özləri üçün şərəf bilirlər.

Telejurnalist buna misal kimi Quba rayon İcra Hakimiyyətinin Qırmızı Qəsəbə üzrə nümayəndəsi David İsakovun dediklərini tamaşaçılara çatdırır. İsrailin “Kanal 24” beynəlxalq telekanalına verdiyi müsahibədə Quba rayon İcra Hakimiyyətinin Qırmızı Qəsəbə üzrə nümayəndəsi David İsakov deyir: “Qırmızı Qəsəbədən köçüb gedən insanların çoxu buraya qayıdır. İnanırıq ki, yəhudi qəsəbəsi bundan sonra da Azərbaycanda tolerantlıq və multikulturalizm nümunəsi olacaq. Biz İsraili çox sevirik. İsrail bizim tarixi vətənimiz, Azərbaycan isə evimizdir”.

Lüsi Axariş səmimi tərzdə qeyd edir ki, iki kənd, bir çay və iki din - bu, müasir Azərbaycanın həqiqi və möhtəşəm gözəlliyidir. Onun sözlərinə görə, əsl multikulturalizm və dinc yanaşı yaşayış nümunəsi olan bu qəsəbə ekstremizm və radikal fundamentalizm halları müşahidə edilən dünya üçün müsbət nümunədir: “İki kənd, bir çay və iki din - bu, müasir Azərbaycanın həqiqi və möhtəşəm gözəlliyidir. Burada, Azərbaycanda gördüklərimiz müxtəlif dinlərə etiqad bəsləyən insanların dinc-yanaşı yaşamasının, bir-birinə hörmət bəsləməsinin real nümunəsi və sübutudur”.

Lusi Axarişin hazırladığı verilişdə Azərbaycan dinin dövlətdən ayrıldığı dünyəvi müsəlman dövləti nümunəsi olduğu qeyd edilib. Verilişdə sünnilərlə şiələr arasında münaqişə və ziddiyyətlər yaranan başqa müsəlman ölkələri ilə müqayisədə Azərbaycanda islamın sabitlik və qarşılıqlı hörmət amili olduğu diqqətə çatdırılır.

”Kanal 24” beynəlxalq telekanalına verdiyi müsahibədə Quba rayonundakı Ərdəbil məscidinin imamı Şeyx Həmdulla da bu amilə diqqəti cəlb edərək deyir: “Hər müsəlman bilməlidir ki, o, başqaları üçün nümunədir. Hər bir müsəlmanın davranışı onun böyüdüyü ailədə və cəmiyyətdə aldığı tərbiyənin nəticəsidir”.

İsrailli məşhur jurnalist və teleaparıcı Lüsi Axariş verilişin sonunda, həftəsonu istirahət günlərini Azərbaycanda keçirməklə həyatının ən gözəl anlarını yaşadığını da bir daha vurğulayır. Məşhur telejurnalist: “Azərbaycanda bir daha yəqin etdim ki, məhz bu gözəl qonaqpərvər ölkədə yəhudilər və müsəlmanlar sülh şəraitində necə yaşamağı və bir birinə necə hörmət etməyi bütün dünyaya öyrətməlidirlər”.

Zaman.- 2015.- 22 iyul.- S.13.