Kimliyindən asılı olmayaraq, bütün insanlara qarşı xoş münasibət göstərmək dinimizi bizdən istəyirdir

SƏMƏD İSGƏNDƏROĞLU,

Bu gün dünyada baş verən hadisələrə diqqət yetirəndə bütün konfliktlərin təməlində din faktorunun olduğu açıq-aydın görünür. İşin mahiyyətinə vaqif olanlar isə yaxşı bilirlər ki, din ayırıcı, savaşa şövqedici, qan tökülməsini istəyən bir güc qaynağı deyil, sadəcə müəyyən səbəblər üzündən həqiqətləri görə bilməyənlər, yanlış anlayanlar belə qənaətlərə gəlirlər. Çox uzağa gətməyək. Hamımız bu günlərdə Həcc ziyarətində basabas düşərək dünyasını dəyişən zəvvarlarımızın başına gələnlərdən üzülürük. Əslində biz tamamilə başqa şeyə üzülməli, özümüz üçün gərəkli nəticə çıxarmalıyıq. Məlumdur ki, uca dinimiz İslam Allah qarşısında insanlara hər hansı imtiyaz haqqı vermir, hər kəsi darağın dişləri kimi bərabər görür. Sevimli Peyğəmbərimiz Həzrət Muhamməd (s.ə.s.) öz qızı Fatimeyi-Zəhraya söylədiyi bir sözlə bu mövzuda qiyamətə qədər bütün insanlığa misilsiz bir dərs vermişdir. Məsələ belə olur ki, bir savaşdan müsəlmanlar qalib dönürlər və özləri ilə çox sayda qənimət, kölə, kəniz gətirirlər. Həmin dövrdə ən geniş yayılmış qənimətlər sırasında əsir alınmış insanlar yer alırdı. Onları bazara çıxarıb satır, istədikləri kimi incidirdilər. Ancaq İslamın gəlişi ilə bu gedişi dayandırdı və köləylə də insan kimi davranmaq şərtini ortaya qoydu. Fatimə anamız da belə bir zamanda atasının yanına gəlib ondan ev işlərində işlətmək, daha doğrusu, köməyindən faydalanmaq üçün bir kəniz, yəni əsir qadın istədi. İstəyərkən də qabar-qabar olub, dərisi soyulmuş ovcunun içini göstərdi ki, bəlkə istəyi qəbul olunar. Üstəlik onu da söylədi ki, hazırda Mədinədə ortabab ailələr belə qapıda bu cür insanları işlədirlər. Hər gün su çək, əl dəyirmənında buğda üyüt, uşaqlara bax, yemək hazırla, təmizlik işlərini gör... Araya ani sükut çökür və sevimli Peyğəmbərimiz ciyərparası Fatimə anamıza təbəsssüm dolu gözlərlə baxdıqdan sonra onu evlərinə yola salır. Yola salanda da sevimli övladının müəyyən qədər küskün ola biləcəyi ehtimalını da düşünür. Axşam onlara gedir, Əli ilə Fatimənin arasında oturur və belə bir nəsihət verir:

- Qızım, sən hər gecə yatmazdan əvvəl 33 dəfə Sübhanallah, 33 dəfə Əlhəmdulillah, 33 dəfə də Allahu Əkbər oxu. Bu sənin üçün sənin istədiyindən daha xeyirlidir.

Başqa bir dəfəsində də sevimli Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) yenə Fatimə anamıza belə buyurur:

- Qızım, Peyğəmbər övladı olduğuna güvənmə, Allah izn verməzsə, mən belə səni qurtara bilmərəm.

Buyurun, uca dinimizin insana münasibəti, kimlərinsə özü üçün imtiyaz əldə etmək cəhdinin nə qədər böyük bir xəta olduğunun sübutu. Qiyamətə qədər bütün qadınlara iffət, iman örnəyi kimi göstərilə biləcək Fatimeyi-Zəhra anamıza verilməyən o imtiyaza özünü layiq görən o zavallı kimdir görəsən?

Belə bir iddia var ki, Səudiyyə kralının oğlu şeytanı daşlamaq üçün böyük bir avtomobil korteci ilə yola çıxıb və mühafizəçilər də camaatın yolunun kəsdiyi üçün proqram pozulub, gedənlərlə gələnlər üz-üzə gəliblər, nəticədə basabas yaranıb və yüzlərlə insan həyatını itirib. Əgər bu iddia həqiqətdirsə, hesabı, Allah qatında sorğu-sualı necə olacaq, bunu təsəvvür eləmək adamın varlığını sarsıdır. Sevimli Peyğəmbərimiz buyurur ki, bir ərəbin ərəb olmayandan, bir ərəb olmayanın da ərəbdən heç bir üstünlüyü yoxdur. Bir insanın Allah qatında üstünlüyü yalnız təqva ilədir, yəni Allahdan qorxaraq günahlardan nə qədər uzaq dura bilməsi ilə bağlıdır. Əgər birisi bu həqiqətləri görmək istəmirsə, yer üzünün ən üstün, ən şərəfli ünvanı olan, Allah evi kimi tanınan Kəbədə belə özünü başqasından üstün görürsə, onun İslamdan zərrə qədər də anlayışı yoxdur, lap kral da olsa, seyid də olsa. Dinimiz hər kəsi təvazöyə dəvət edir, başqalarına hörmət göstərməyə çağırır, özünün qüsurlarını düzəltməyi hər gün dünənkindən daha yaxşı, daha xeyirli olmağa təşviq edir. Şeytan daşlamağa xüsusi avtomobil karvanı ilə getmək, gedərkən də dünyanın hər yerindən gəlmiş müsəlmanların haqqını tapdalamaq, onları sıxışdırmaq cəhalətdir, zülmdür və Allah-Təala bu zülmün hesabını o kəslərdən sorar. İşin mahiyyətini bilənlər bilirlər ki, Həcc ziyarəti dünyada ikən axirəti yaşamaq, daha doğrusu, diri ikən ölümü yaşamaq deməkdir. Bu həqiqətin fərqində olan zəvvarlar onları dişləyən ağcaqanadı belə öldürməkdən çəkinir, yeriyərkən ayaqlarının altına baxırlar ki, hansısa həşaratı tapdalayıb öldürməsinlər. Sən yüzlərlə insanın ölümüə səbəb olursansa, aqibətinə acımaq belə doğru deyil. Bu cür əməlləri özünə rəva bilmək üçün nə qədər zavallı, nə qədər nəsibsiz olmaq lazımdır!..

Bəli, insan haqları, kimliyindən asılı olmayaraq, bütün insanlara qarşı xoş münasibət göstərmək dinimizin bizdən istəyidir. Qarşındakı insan dinsizdir, ya hansısa təhrif bir inancın mənsubudur, bu sənə əsas vermir ki, onun qəlbini qırasan, haqqını tapdalayasan.

Bizim dinimiz, əxlaqımız bizə səmimi olmağı, dürüst olmağı əmr edir, bir qədər ədəbi üslubla ifadə etsək, izimizdə gül bitirməyi tövsiyə edir. Amma nə yazıq ki, başqalaşmaq, yadlara bənzəmək, əxlaqından imtina etmək son illərin tez-tez görünən acı mənzərələrindəndir.

Tarix bir növ çoxsaylı təkrarlardan ibarətdir. Hadisələr o qədər bir-birinə yaxın və bir-birinə bənzər cərəyan edir ki, insan yanılaraq həmişə eyni istiqamətdə, eyni şeylərin cərəyan etdiyi hökmünü də verə bilər. Buna baxmayaraq, düşünənlərin sayı nə qədər az, düşüncələr nə qədər kasad və könüllər həqiqətlərə nə qədər də yaddır! Kim bilir, neçə dəfə girdablara qapılıb cəhənnəm çuxurlarına düşdük və neçə dəfə fəvvarələrə minib zirvələrə ucaldıq.

”Hünər ibrət - almaqdır, hünər - ürfana yetişməkdir”. Lakin biz nə ibrət ala, nə də ürfan əldə edə bildik. Hələ də bəzi lovğalardan nəsihət alır və yüzdə yüz zərərimizə olan paradokslara giririk. Elə hey kabus kimi göstərilən öz dünyamıza qarşı da insafla yanaşıb özgələşmədən heç cür imtina edə bilmədik.

Nə olardı, bir dəfə də bu millətin nəbzinə əlimizi qoyub, öz-özümüzü dinləyə bilsə idik. Əfsuslar olsun! Millətimizə ədavət bəsləyənlərdən xilaskar əllərin uzanmasını gözlədik və yadların təsbitlərinə görə onlar haqqında bir-bir hökmlər sıraladıq!

Özgələşmə bizdə idbar dövrü ilə başlanan bir xəstəlikdir. Başladığı gündən bəri də “rekord” səviyyəli bir sürətlə artaraq yayılmışdır. Bir inayət əli dadımıza çatmasa, önümüzdəki illərdə bu sürətlə haralara gələcəyimizi indidən demək kahinlik sayılmazdı.

Özgələşmə millətlərin qaynayıb bir-birinə qarışması və bir-biri ilə səmimi olması ilə başlayar. Düşüncə və mədəniyyət mübadiləsi ilə dərinləşər və kök salar. Beləliklə də, o, həm qaliblərdən məğlublara, həm də məğlublardan qaliblərə keçmə nüvəsini daşıyan bir xəstəlikdir. Bir yöndən onun məğlublara aid bir əhval-ruhiyyə olduğunu iddia etmək olar, lakin mütləq mənada belə olduğunu demək də düşünülmədən verilmiş bir qərar olardı. Məncə, bu mövzuda ən önəmli məsələ özgələşmə zəmin və mühiti hazırlananda milli və ictimai bünyənin xəbərdar edilməməsi və ümumi bir həyəcan siqnalı verilməməsi məsələsidir.

Toplumlar özgələşməni sezə biləcək və daxilə sızma istedadına malik zərərvericilərə qarşı parol soruşacaq qədər bəsirətli olduqları dövrlərdə özlərini mühafizə etmiş və müəssisələrinin təxrib olunmasına imkan verməmişlər. Bu sezmə və bəsirəti göstərə bilmədikləri dövrlərdə isə, özlərinə aid əsas doğmalığı və mənanın təhrifinə zəmin hazırlamış və sonra da tarix səhnəsindən silinib getmişlər.

Davamı növbəti sayımızda

Zaman.-2015.-2 oktyabr.-S.13.