Milli və dini dözümlülük, tolerantlıq Azərbaycanın böyük sərvətidir (3)

Əvvəli ötən sayımızda

Prezident İlham Əliyevin “Dini tolerantlığın möhkəmləndirilməsi (Azərbaycan modeli, ATƏT regionu və onun hüdudlarından kənarda çağırışlar)” mövzusunda keçirilən beynəlxalq konfransın iştirakçılarına ünvanladığı məktubda səsləndirilən fikirlər bu mənada xüsusi diqqət çəkir: “Son illər sivilizasiyalararası dialoq, multikultural dəyərlərin qorunması, dini tolerantlığın inkişafı kimi humanitar problemlərin ənənəvi müzakirə məkanına çevrilən Azərbaycanda etnik-mədəni müxtəlifliyin, multikultural, tolerant mühitin qorunması və təşviqi dövlət siyasətinin başlıca istiqamətlərindən biridir. Ölkəmizdə dövlət-din münasibətləri zəngin milli-tarixi ənənəyə əsaslanır və beynəlxalq hüquqi normalarla tənzimlənir. Biz bu təcrübəni həyata keçirdiyimiz din siyasətinin uğurlu təminatı kimi qəbul edir və mövcud ictimai-siyasi sabitliyin, vətəndaş həmrəyliyinin, nümunəvi dözümlülük mühitinin vacib amili kimi dəyərləndiririk”.

Ölkəmiz müstəqillik əldə etdikdən sonra qəbul edilən bütün qanunvericilik aktlarında milli azlıqların, milli etnik qrupların hər birinin öz dilində təhsil almaq, öz mədəniyyətlərini qoruyub saxlamaq hüquqları tam şəkildə qorunub və bu siyasət indi də davam etdirilir.

Azərbaycan hazırda regionun ən təhlükəsiz, tolerant və multikulturizmin hökm sürdüyü ölkəyə çevrilib

Qeyd edək ki, hər il regionlarımızda da Beynəlxalq Tolerantlıq Günü münasibəti ilə müxtəlif tədbirlər keçirilib. Respublikamızın regionlarında belə dəyirmi masaların keçirilməsində məqsəd ölkəmizin çoxmədəniyyətli və tolerant bir dövlət olmasını, müxtəlif bölgələrdə etnik qrupların vahid Azərbaycan dövlətində bərabərhüquqlu vətəndaşlar kimi yaşamasını, Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında təsbit edilən insan hüquq və azadlıqlarının daim qorunmasını bir daha sübuta yetirmək və müzakirə etməkdir. Hazırda Azərbaycanın bütün bölgələrində milli-mənəvi dəyərlərimizə, azərbaycançılıq məfkurəsinə mühüm diqqət yetirilir, millətlərarası ünsiyyət yüksək səviyyədədir. Ölkəmizdə dini etiqada hörmət hökm sürür, dinlərarası heç bir ziddiyyət yoxdur. Məhz buna görə də Azərbaycan hazırda regionun ən təhlükəsiz, tolerant və multikulturizmin hökm sürdüyü ölkəyə çevrilib.

Dinlərarası və mədəniyyətlərarası dialoq, tolerantlıq və qarşılıqlı anlaşma kimi bəşəri dəyərlərin inkişafı

Razılıq hissi ilə qeyd etmək istərdim ki, bu gün dünyada tolerantlıq örnəyi kimi tanınan Azərbaycan sivilizasiyalararası dialoqun, beynəlxalq sülh və təhlükəsizliyin təmin olunması istiqamətində ardıcıl olaraq zəruri təşəbbüs və çağırışlarla çıxış edir. Son illər ölkəmizdə beynəlxalq humanitar forumların, dünya dini liderlərinin sammitlərinin keçirilməsi, Beynəlxalq Tolerantlıq Gününün böyük məmnuniyyət hissi ilə ayrı-ayrı konfessiyaların nümayəndələrinin iştirakı ilə qeyd olunması, bəşəriyyəti narahat edən qlobal problemlər ətrafında birgə müzakirələrin aparılması bunun bariz nümunəsidir. Bu gün bir sıra ölkələrdə şahidi olduğumuz mürəkkəb etno-siyasi proseslər, dinin siyasi ambisiyalara alət edilməsi cəhdləri, radikalizm və ekstremizmin artması göstərir ki, sülh və əmin-amanlıq axtarışında olan dünyamızda multikulturalizmin alternativi olmadığı kimi, müxtəlif dinlər və məzhəblər arasında dostluq və dözümlülük münasibətlərinin də alternativi yoxdur”.

Bəli, müasir dövrümüzdə cərəyan edən hadisələr göstərir ki, dinlərarası və mədəniyyətlərarası dialoqun, həmrəylik, tolerantlıq və qarşılıqlı anlaşma kimi bəşəri dəyərlərin inkişafı zərurətə çevrilib.

“Elə bir dövrdə yaşayırıq ki, hətta insanların ən müqəddəs, ən ülvi hissləri ilə oynamaq istəyənlərin sayı artır”

Mədəniyyətlərarası və sivilizasiyalararası dialoq indi dünyada ən aktual mövzulardan biridir. Dünyanın müxtəlif ölkələrində bu problemə həsr olunmuş çoxlu sayda konfranslar, forumlar keçirilir. Millət vəkili Qənirə Paşayeva hələ bir müddət öncə çıxışında bildirmişdi ki, bu mövzu tez-tez gündəmə gətirilsə də, əfsuslar olsun ki, mövcud vəziyyətə onun təsiri olduqca azdır: “Biz elə bir dövrdə yaşayırıq ki, hətta insanların ən müqəddəs, ən ülvi hissləri ilə oynamaq istəyənlərin sayı artır. Özünü din xadimi adlandıran biri müqəddəs “Qurani-Kərim”i oda atıb yandırdı. Harada və kim tərəfindən törədilməsinə baxmayaraq, biz bu cür halları, müqəddəs dini kitabların yandırılmasını, təhqir edilməsini qətiyyətlə pisləməliyik. Biz mədəniyyətlər və sivilizasiyalararası dialoqun vacibliyini böyüyən uşaqlarımıza ailədən, məktəbdən başlayaraq öyrətməliyik. Unutmamalıyıq ki, dözümsüzlük qarşıdurma, münaqişə və ağır fəsadlar doğurur. Dözümsüzlüyün artması, tolerantlığın azalması və ksenofobiyanın nələrə səbəb olduğunu görməyimiz üçün dünyada bir çox örnəklər var və biz onlardan dərs almalıyıq. Mənim ölkəm - Azərbaycan müxtəlif millətlərə və dinlərə məxsus insanların birgə mehriban yaşadığı bir ölkə, Şərqlə Qərb, Qərblə islam dünyası arasında bir körpü olaraq mədəniyyətlər və sivilizasiyalararası dialoqa böyük önəm verir. Bu gün Azərbaycan əsl dialoq məkanına çevrilir. Bütün bunlar mənim ölkəmin bütün dinlərə və mədəniyyətlərə yüksək ehtiram bəsləməsindən xəbər verir və dövlətimiz bu istiqamətdəki fəaliyyətini gələcəkdə də davam etdirəcəkdir”.

Şərqlə Qərbin qovuşduğu coğrafi məkanda yerləşən Azərbaycan

Tarixən dinlər fərqli mədəniyyətlərin yaxınlaşmasına da öz böyük töhfələrini verib. İndi - təbii və siyasi kataklizmlərin tüğyan etdiyi gərgin dövrlərdə dinlərin də, mədəniyyətlərin də rolu əvvəlki zamanlardan daha artıqdır. Bu isə məsuliyyət deməkdir - dinin və mədəniyyətin məsuliyyəti, din və mədəniyyət xadimlərinin məsuliyyəti. Azərbaycan əhalisinin əksəriyyəti müsəlmanlardır. Ölkəmizdə müsəlman olmayan, başqa dinə mənsub olan xalqların nümayəndələri də yaşayırlar. Dini ayrı-seçkiliyə yol verilmir. Bir kimsə dini baxışına görə təqib edilmir. Müxtəlif dinlərin nümayəndələri azərbaycanlılarla sülh və dostluq şəraitində yaşayırlar. Mədəniyyətlərarası dialoq hər dinə, millətə, mədəniyyətə və tarixə qarşı hörmət və tolerantlıq əsasında qurulur. Şərqlə Qərbin qovuşduğu coğrafi məkanda yerləşən Azərbaycan dünya mədəniyyətlərarası dialoqa öz töhfələrini verməkdədir. Elə bunun nəticəsidir ki,

Azərbaycanda müxtəlif dinlərin nümayəndələrinin yaşaması heç də xalqlar arasında qarşıdurma yaratmır, əksinə, bundan istifadə etməklə biz mədəni dəyərlərimizi daha da zənginləşdiririk. Azərbaycanda bu gün müxtəlif dinlərə qarşı mövcud dözümlülük Avropa Şurasının bir çöx üzv ölkələrinə nümunə ola bilər...

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyəsi əsasında səhifəni hazırladı: Nicat İntiqam

Zaman.-2015.-15 yanvar.-S.13.