Türkiyə Dağlıq Qarabağla bağlı diplomatiyasını intensivləşdirir

Türkiyənin baş diplomatı Əli Babacan qardaş ölkənin Dağlıq Qarabağla bağlı mövqeyini bir daha təkrarlayaraq, münaqişəsinin yalnız Azərbaycanın ərazi bütövlüyü çərçivəsində həllinin mümkün olduğunu deyib.

Türkiyənin xarici işlər naziri Əli Babacan Münxendə Ermənistan Prezidenti Serj Sarkisyan və erməni həmkarı Edvard Nalbandyanla görüşdükdən dərhal sonra Azərbaycana qısamüddətli səfərə gəlib. İşgüzar xarakter daşıyan səfər çərçivəsində o, dünən Prezident İlham Əliyev və xarici işlər naziri Elmar Məmmədyarovla görüşdükdən sonra mətbuata hər hansı açıqlama vermədən həmin gün Türkiyəyə qayıdıb.

Görüşlərdə Dağlıq Qarabağ münaqişəsi başda olmaqla, bir sıra regional və ikitərəfli məsələlər müzakirə olunub. Əvvəlcə, Məmmədyarovla bir araya gələn Babacan azərbaycanlı həmkarı ilə Qafqazda Əməkdaşlıq və Sabitlik Platforması (QƏSP) barədə fikir mübadiləsi aparıb.
Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin (XİN) mətbuat xidmətindən verilən məlumata görə, Babacan görüşdə: “Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli yalnız Azərbaycanın ərazi bütövlüyü çərçivəsində mümkündür”, - deyib. O, həmçinin regionda sülhün bərqərar olunmasının zəruriliyini qeyd edərək, bölgədəki münaqişələrin tez bir zamanda həllinin vacibliyini də vurğulayıb: “Regiondakı münaqişələr tezliklə həll olunmalıdır”.

Nazir E. Məmmədyarov görüşdə Türkiyənin QƏSP təklifini yüksək qiymətləndirib, niyyətin region üçün vacibliyini və onun gələcəkdə reallaşması üçün müzakirələrin davam etdirilməsinin gərəkliyini vurgulayıb.

Türkiyə Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Burak Özügərgin də qardaş ölkənin mətbuatına verdiyi açıqlamada deyib ki, Babacan bölgədə sülhə nail olmaq üçün regional anlaşılmazlıqların tez bir zamanda aradan qaldırılmasının vacibliyini vurğulayıb.

Ölkə başçısı İlham Əliyevlə görüşdə də eyni məsələlərin müzakirə edildiyi bildirlir.

Ə. Babacanın son səfərinə diqqətləri yönəldən fakt onun üç gün əvvəl Münxendə Sarkisyan və Nalbandyan ilə görüşdən dərhal sonra gerçəkləşdirilməsi ilə bağlıdır. 45-ci Təhlükəsizlik Konfransı çərçivəsində bir avropalı deputatın “Türkiyə ilə Ermənistan arasında sərhədlərin açılması üçün nə etmək lazımdır” sualına cavab olaraq Babacan deyib ki: “Bizim Ermənistanla başlayan görüşlərimizin hədəfi bölgədə münasibətləri normallaşdırmaqdır. Ermənistanla Azərbaycan və Türkiyə ilə Ermənistan arasındakı münasibətlərin bütünlüklə normallaşmasına nail ola bilsək, bölgədə vəziyyət çox dəyişəcək. Bu dəyişikliyə nail olsaq, bu, bütün tərəflər üçün avantajlı olacaq. Əsas odur ki, indilik bir-birimizə söyləmək istədiklərimizi bağlı qapılar arxasında söyləyək və sadəcə, açıqlamaq istədiyimiz məsələləri açıqlayaq”.

Xatırladaq ki, Davos zirvəsində də Türkiyənin Baş naziri Rəcəb Tayyib Ərdoğan da Ermənistan rəhbəri Sarkisyanla bir araya gəlmişdi. Siyasi müşahidəçilər bütün bu görüşləri Türkiyənin Qarabağla bağlı diplomatiyasını intensivləşdirməsiylə izah edirlər.

Babacanın Azərbaycana səfərinin yalnız regional deyil, həm də beynəlxalq əhəmiyyət daşıdığını söyləyən politoloq Leyla Əliyeva: “Hazırda regionda yeni siyasi vəziyyət əmələ gəlib və bu amil Türkiyənin bölgədəki hərbi strateji, iqtisadi və tranzit ölkə kimi əhəmiyyətini daha da artırıb.

Qərb bu amildən istifadə edərək regionda Rusiyanı neytrallaşdırmaq və öz maraqlarını qorumaq üçün Türkiyə amilindən istifadə etməyə çalışır. Onlar bu məqsədlə Türkiyə-Ermənistan münasibətlərini normallaşdırmaq və iki ölkə arasında diplomatik əlaqələrin bərpa edilməsi məsələsinin Dağlıq Qarabağ probleminin həlli şərtindən ayıraraq başqa müstəviyə keçirmək istəyirlər. Eyni zamanda başda ABŞ olmaqla Qərb ölkələri “Nabukko”nun reallaşdırılması üçün Türkiyənin Azərbaycan və Türkmənistanla olan sıx əlaqələrindən də yararlanmaq istəyirlər. Ona görə də Babacanın Azərbaycana bu səfərinin həm də beynəlxalq əhəmiyyət daşıdığı şübhə doğurmur”, - deyib.

Politoloq Rasim Musabəyov isə Babacanın Azərbaycana qısa müddətli səfərinin Cümhurbaşqanı Abdullah Gülün Moskvaya gözlənilən səfəri ilə əlaqədar ola biləcəyini söyləyib: “Gülün Moskvaya səfəri ərəfəsində həm regiondakı münaqişələrin həlli, həm QƏSP, həm də “Nabukko” layihəsi, o cümlədən Türkiyə-Ermənistan münasibətləri və Ankara-Moskva əlaqələrinin yeni müstəviyə keçirilməsi yolları əsas müzakirə mövzusu olacaq. Ona görə də Babacan bu məsələlərin Azərbaycan üçün xüsusi önəm daşıdığını nəzərə alaraq, bu barədə Bakının mövqeyini bir daha öyrənmək üçün Bakıya işgüzar səfərə gəlmişdi”, - deyib.

Zaman.- 2009.- 10-11 fevral.- S. 1,3.