E L E K T R O N M Ə L U M A T B A Z A S I

EMİN SABİTOĞLUNUN

HƏYAT VƏ YARADICILIĞININ ƏSAS TARİXLƏRİ


Emin Sabit oğlu Mahmudov 1937-ci il noyabr ayının 2-də Bakı şəhərində yazıçı-dramaturq Sabit Rəhmanın ailəsində anadan olmuşdur.


1944-1954

– Bülbül adına orta ixtisas musiqi məktəbinin fortepiano sinfində təhsil almışdır.

1954

 – Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının bəstəkarlıq fakültəsinə (Qara Qarayevin sinfinə) daxil olmuşdur.

1957-1961

– Təhsilini P.Çaykovski adına Moskva Dövlət Konservatoriyasında (Y.Şaporinin bəstəkarlıq sinfində) davam etdirmişdir.

1959

– Skripka ilə fortepiano üçün yazdığı “Poema” adlı ilk not kitabı “Azərnəşr”də Azərbaycan və rus dillərində çap edilmişdir;
– Bəstəkar çox sevdiyi şairlərdən biri – Nazim Hikmətin sözlərinə bir neçə romans bəstələmişdir.

1961

– İlk dəfə böyük simfonik orkestr üçün “Simfoniya” əsərini yaratmışdır;
– İlk əmək fəaliyyətinə Cəfər Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında musiqi redaktoru kimi başlamışdır.

 1962

– Kino yaradıcılığına “Dağlarda zavod” sənədli filminə bəstələdiyi mahnı ilə başlamışdır.

1963-1994

– Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında (Bakı Musiqi Akademiyası) müəllim kimi fəaliyyət göstərmişdir.

1965

– Atası – yazıçı-dramaturq Sabit Rəhmanın Azərbaycan Dövlət Akademik Dram Teatrında tamaşaya qoyulmuş “Yalan” pyesinə musiqi yazmışdır;
–“Lirik mahnılar” adlı not kitabı “Azərnəşr”də Azərbaycan və rus dillərində çap edilmişdir.

1966

–“Sonatina” adlı not əsəri “Azərnəşr”də Azərbaycan və rus dillərində çap edilmişdir.

1967-1968

– Müslüm Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının (Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyası) bədii rəhbəri vəzifəsində çalışmışdır.

1968

– Azərbaycan SSR Lenin Komsomolu Gənclər İttifaqı MK-nın “Ədəbiyyat və incəsənət sahəsində 1968-ci il üçün respublika Lenin komsomolu mükafatının verilməsi haqqında” qərarı ilə bəstəkar – vokal musiqisi sahəsində yeni parlaq əsərlər yaratdığına görə Respublika Lenin Komsomolu mükafatına layiq görülmüşdür.

1970

– Atası Sabit Rəhmanın vəfatından sonra bəstəkar özünə “Sabitoğlu” təxəllüsünü götürmüşdür;
– “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının istehsalı olan “Bizim Cəbiş müəllim” bədii filminə musiqi bəstələmişdir;
– “Dərələr” adlı not əsəri “Azərnəşr”də çap edilmişdir.

1971

– Xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadənin Azərbaycan Dövlət Akademik Dram Teatrında Tofiq Kazımovun quruluşunda tamaşaya qoyulmuş “Yağışdan sonra” pyesinə musiqi yazmışdır.

1973

– Bəstəkarın operetta janrında ilk və uğurlu təcrübəsi hesab olunan “Hicran” operettasını yazmışdır (ssenari müəllifi: Sabit Rəhman).

1975

– “Bakı sabahın xeyir” adlı mahnılar kitabı “İşıq” nəşriyyatında çap olunmuşdur.

1975-1979

– Yazıçı-dramaturq Sabit Rəhmanın 6-cildlik “Seçilmiş əsərləri”nin tərtibçisi olmuşdur.

1978

– 23 iyunda Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Rəyasət Heyəti tərəfindən Azərbaycan mədəniyyətinin inkişaf etdirilməsində xidmətlərinə görə bəstəkar “Azərbaycanın Əməkdar incəsənət xadimi” adına layiq görülmüşdür;
– Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının (Bakı Musiqi Akademiyası) dosenti seçilmişdir;

1979

– Xalq yazıçısı Anarın Azərbaycan Dövlət Akademik Dram Teatrında (Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrı) tamaşaya qoyulmuş “Adamın adamı” pyesinə musiqi bəstələmişdir;
– Oktyabrda Alma-Atada Ümumittifaq hərbi-vətənpərvərlik musiqisinə həsr olunmuş Plenumda “Azərbaycanda hərbi-vətənpərvərlik musiqisinin vəziyyəti” barədə çıxış etmişdir.

1980

– “Gözümdə Leylisən” mahnılar kitabı “İşıq” nəşriyyatında çap olunmuşdur.

1983

– “Nəğməli Könül” operettası Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrında (Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrı) tamaşaya qoyulmuşdur. (Librettosu: Xalidə Hasilova, Rejissoru: Rafiq Atakişiyev).

1984

– Yazıçı-dramaturq Sabit Rəhmanın Azərbaycan Dövlət Akademik Dram Teatrında (Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrı) tamaşaya qoyulmuş “Nişanlı qız” pyesinə musiqi yazmışdır.

1986

– Azərbaycan KP MK və Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti “Bəstəkar Emin Sabit oğlu Mahmudova “Atları yəhərləyin” bədii filmi üçün Azərbaycan SSR-in 1986-cı il Dövlət mükafatının verilməsi haqqında” qərar imzalamışdır;
– “Nə gözəldir Azərbaycan” əmək qəhrəmanları haqqında mahnılar kitabı “İşıq” nəşriyyatında çap olunmuşdur.

1987

– Müslüm Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında (Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyası) bəstəkarın anadan olmasının 50 illik yubileyi ilə əlaqədar müəllif gecəsi keçirilmişdir.

1990

– Sabit Rəhmanın “Vəfasız” adlı povestlər və hekayələr kitabını tərtib edərək “Gənclik” nəşriyyatında çap etdirmişdir.

1992

– Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının (Bakı Musiqi Akademiyası) professoru seçilmişdir.

1993

– Sabit Rəhman haqqında “Gülüş gözəllikdir” adlı məqalələr, xatirələr kitabını tərtib edərək “İşıq” nəşriyyatında çap etdirmişdir.

1994-2000

– Ömrünün sonuna qədər Türkiyə Respublikasın-da öz pedaqoji fəaliyyətini davam etdirərək İstanbul Texniki Universitetinin “Türk xalq musiqisi” şöbəsində çalışmışdır.

1997

– 12 dekabr tarixində Azərbaycan Respublikası Prezidenti Heydər Əliyev “E.S.Mahmudovun (Emin Sabitoğlunun) “Şöhrət” ordeni ilə təltif edilməsi haqqında” fərman imzalamışdır;
– Azərbaycan Respublikası Prezidenti Heydər Əliyev bəstəkara 60 illik yubileyi münasibətilə təbrik məktubu ünvanlamışdır;
– Yazıçı-dramaturq Sabit Rəhmanın “Komediya-lar” adlı kitabını tərtib edərək “Azərnəşr”də çap etdirmişdir.

2000

– 28 oktyabrda Azərbaycan Respublikası Prezidenti Heydər Əliyevin “Azərbaycan Respublikası mədəniyyət xadimlərinə fəxri adların verilməsi haqqında” fərmanı ilə Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafındakı xidmətlərinə görə Mahmudov Emin Sabit oğluna “Xalq artisti” fəxri adı vermişdir;
– Yazıçı-dramaturq Sabit Rəhmanın 90 illik yubileyi ilə əlaqədar Türkiyədən vətənə qayıtmışdır;
– 18 noyabrda Bakıda vəfat etmişdir və ikinci Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.

2001

– Azərbaycanda teatr sənətinin inkişafında fəal iştirakına görə Azərbaycan Teatr Xadimləri İttifaqının “Qızıl Dərviş” mükafatına layiq görülmüşdür;
– İstanbul Böyük Şəhər Bələdiyyəsinin Mədəniy-yət İşləri İdarəsində bəstəkarın xatirəsinə həsr olunmuş gecə keçirilmişdir.

2002

– Tərtib etdiyi Sabit Rəhmanın “Gülüş gözəllikdir” adlı məqalələr, xatirələr kitabı “Qapp-Poliqraf” nəşriyyatında çap edilmişdir;
– Tərtib etdiyi Sabit Rəhmanın 2-cildlik “Seçilmiş əsərləri”nin birinci və ikinci cildləri “Qapp-Poliqraf” nəşriyyatında çap edilmişdir.

2003

– Bakı Musiqi Akademiyasında Emin Sabitoğlu-nun 65 illik yubileyinə həsr olunmuş elmi-nəzəri konfrans keçirilmişdir.

2007

– 27 iyulda Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev “Emin Sabitoğlunun xatirəsinin əbədiləşdirilməsi haqqında” sərəncam imzalamışdır;
– 18 dekabrda Azərbaycanın Xalq artistinin, bəstəkarın 70 illik yubileyi ilə əlaqədar yaşadığı binanın fasadına vurulmuş xatirə lövhəsinin açılışı olmuşdur;
– 18 dekabrda Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrında (Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrı) Emin Sabitoğlunun 70 illik yubileyinə həsr olunmuş təntənəli gecə keçirilmişdir.
 

2008

– Yazıçı-publisist Südabə Sərvin bəstəkarın həyat və yaradıcılığına həsr etdiyi “Bu dənizin gözü yaşlı sənsiz” adlı kitabını çap etdirmişdir.

2012

–“Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri” Qapalı Səhmdar Cəmiyyəti tərəfindən görkəmli bəstəkara həsr olunmuş “Gün keçdi” qısametrajlı sənədli televiziya filmi istehsal olunmuşdur. (Ssenari müəllifləri: Ceyran Mahmudova, Yaqub Əlioğlu; Rejissorlar: Tariyel Vəliyev, Elnurə Kazımova);
– 30 oktyabrda Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqın-da görkəmli bəstəkarın anadan olmasının 75 illiyinə həsr edilmiş “Düşürsən yadıma yağanda yağışlar...” adlı xatirə gecəsi keçirilmişdir;
– Musiqili Komediya Teatrında Emin Sabitoğlunun xatirəsinə həsr olunmuş “Görüşdük nə çətin, ayrıldıq nə asan...” adlı gecə keçirilmişdir;
– Dövlət Film Fondu və Azərbaycan Respublikası Kinematoqrafçılar İttifaqının birgə təşkilatçılığı ilə görkəmli bəstəkarın anadan olmasının 75 illiyinə həsr edilmiş xatirə gecəsi keçirilmişdir.

2014

– Professor, sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru, Əməkdar incəsənət xadimi İmruz Əfəndiyevanın “Emin Sabitoğlu” adlı kitabı “Şərq-Qərb” nəşriyyatında çap etdirmişdir.

2016

– Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin dəstəyi ilə Sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru, professor Ceyran Mahmudovanın bəstəkarın həyatı və yaradıcılığının əsas istiqamətləri, musiqili səhnə əsərləri, simfonik əsərlər, kinofilmlərə yazdığı musiqilər və mahnıları əks olunan “Emin Sabitoğlu” adlı kitabı “Şərq-Qərb” nəşriyyatında çap olunmuşdur;
– Qara Qarayev adına Mərkəzi İncəsənət Məktəbində bəstəkarın xatirəsinə həsr olunmuş “Gün keçdi” adlı tədbir keçirilmişdir.

2017

– 5 avqustda Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev “Emin Sabitoğlunun 80 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında” sərəncam imzalamışdır;
– Professor Ceyran Mahmudovanın tərtib etdiyi və ön söz yazdığı “Əlvida” adlı mahnılar kitabı “Şərq-Qərb” nəşriyyatında çap olunmuşdur;
– Heydər Əliyev Sarayında yüzlərlə unudulmaz və sevilən mahnının müəllifi, görkəmli bəstəkar, Xalq artistinin mahnılarından ibarət konsert proqramı keçirilmişdir;
– Noyabrın 29-da Cəfər Cabbarlı adına Azərbaycan Dövlət Teatr Muzeyi ilə birlikdə Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyində görkəmli bəstəkarın anadan olmasının 80 illiyinə həsr olunmuş tədbir keçirilmişdir;
– Dekabrın 1-də Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqı ilə birgə M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında görkəmli bəstəkarın 80 illiyinə həsr edilmiş tədbir keçirmişdir.

2019

– Azərbaycan Diplomatiya Akademiyasında “İrs” tələbə klubunun təşəbbüsü ilə Sabit Rəhman və Emin Sabitoğlunun yaradıcılığına həsr olunmuş tədbir keçirilmişdir;
– 5 noyabrda Beynəlxalq Muğam Mərkəzində Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin İncəsənət və fiziki tərbiyə fakültəsinin təşəbbüsü ilə unudulmaz bəstəkarın xatirə gecəsi keçirilmişdir.
 

2022

– Emin Sabitoğlunun anadan olmasının 85 illik yubileyidir;
– 15 oktyabrda Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə Heydər Əliyev Sarayında görkəmli bəstəkar, Xalq artisti Emin Sabitoğlunun (1937-2000) 85 illik yubiley gecəsi keçirilmişdir;
– 85 illik yubileyi münasibətilə M.F.Axundov adına Milli Kitabxana tərəfindən “Emin Sabitoğlu” adlı elektron məlumat bazası hazırlanmışdır;
– M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxana tərəfindən “Milli musiqi xəzinəmizdən: Azərbaycan Milli Kitabxanasının fondundan” layihəsində Violino və fortepiano üçün yazdığı “Poema” adlı ilk not kitabı təkrar nəşr edilmişdir (layihənin rəhbəri Kərim Tahirov);
– M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxana tərəfindən “Milli musiqi xəzinəmizdən: Azərbaycan Milli Kitabxanasının fondundan” layihəsində fortepiano üçün yazdığı “Sonatina” adlı not kitabı təkrar nəşr edilmişdir (layihənin rəhbəri Kərim Tahirov);
– M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxana tərəfindən “Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri” seriyasından “Emin Sabitoğlu” biblioqrafiyası tərtib olunmuşdur;

– Professor Ceyran Mahmudovanın tərtib etdiyi və ön söz yazdığı “Romanslar” adlı not məcmuəsi “Zərdabi Nəşr” nəşriyyatında çap olunmuşdur;
– 14 noyabrda Beynəlxalq Muğam Mərkəzində Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin təşkilatçılığı ilə Xalq artisti, Dövlət mükafatı laureatı, “Şöhrət” ordenli bəstəkar Emin Sabitoğlunun 85 illik yubiley gecəsinə həsr olunmuş “Gəl qoşulaq durnalara” adlı konsert təqdim edilmişdir (Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin tələbələrinin iştirakı ilə).


<< Geri