Keçmiş mənim üçün bəyiylə-xanıyla, kəndlisiylə-fəhləsiylə, qaçaq-qulduruyla birlikdə keçmişdir, başqa sözlə desək, ulularımızın, babalarımızın, nənələrimizin namusla yaşadıqları ömürdü.

Hər hansı bir əsərdə qoyulan əhvalat müəllifin özünü dərindən mütəəssir etmirsə, sarsıtmırsa, başqalarına da təsir eliyə bilməz.Gərək sənətkar, istəyir yazıçı olsun, istəyir rəssam olsun, istəyirsə də musiqiçi olsun, gərək insan təbiətinin ən gizli qatlarında olan həqiqəti, onun dünyaya münasibətini, bütün əlamətlərini, bütün, demək, faciəsini, sevincini –bax, bunu ortaya çıxara bilsin; çıxara bilirsə, bu, deməli, yazır, yaza bilir, sənətkardır, çıxara bilmirsə sənətkar deyil.

Həqiqi sənət üçün mövzu məhdudluğu yoxdur.

Teatr həmişə mənəvi yüksəliş aynası olmuşdur.

Əgər kiçik lirik şeir həqiqi sənət əsəridirsə, o heç zaman ictimai fikirdən kənar qala bilməz.

Əsrlərin sınağından çıxmış lirika həqiqi sənətin qanadıdır, ruhudur.

Əgər sən istedadlısansa, amma zəif, ortabab əsər yazmısansa, tarix, zaman, gələcək nəsillər səni bilərlər. Lakin sən xalqın sənətkarı olmaq iddiasındasansa, yalan yazırsansa taledən möcüzə, imdad gözləmə

Əgər əsər qurudursa, oxucuda heç bir emosianal təsir oyatmırsa, demək əsər deyil və bu barədə danışmağa dəyməz.

Tam inkişaf etdikdə insan təbiətə yaxınlaşır, onun sirlərinə daha dərindən valeh olmağa başlayır, özünü və özü ilə bağlı olan cəmiyyəti daha dərindən dərk edir.

Bizim baş mövzumuz insanın gələcək uğrunda fəaliyyətidir.

Anlaşılmayan, izah edilə bilməyən novatorluq yoxdur. Yalançı novatorluq istedadsızlıq əlamətidir.

Xalqın ümumi idealı ilə bağlı olan, onun həyatına işıq saçan hər bir yazı tərzi, hər bir janr xeyirlidir.

Yazıçının hər şeydən əvvəl, istedadı olmalıdır, bu bir; yüksək savadı olmalıdır – yəni dünya ədəbiyyatının ən yaxşı nümunələrinə bələd olmalıdır, daha dəqiq desək, yazdığından çox mütaliə etməlidir, bu iki; böyük mədəniyyəti olmalıdır, bu da üç.

Həqiqi sənətkar səmimi olmaya bilməz. Bədii dil yazıçı istedadının aynasıdır.

Sənətdə istedad – yalnız insana, heyvana, bitkiyə deyil, daşa, torpağa, qumlu çöllərə, okeanı yerindən oynadan fırtınalara da can, ruh verməkdir.

Vicdan rahatlığı hər şeydən gözəldir.

İstəksiz, məhəbbətsiz həyat gec-tez ikiüzlülüyə, saxtakarlığa, yalana çıxaracaq.

O evdə ki, səmimiyyət yoxdur, orada həyat yoxdur.

Vətən borcu, Vətən şərəfi o qədər böyük, o qədər müqəddəs bir hisdir ki, ona əmr etmək olmaz.

Bəşəriyyətin tarixi təkrar-təkrar göstərir ki, xalqı və onun azadlığını öldürmək, məhv etmək olmaz.

İstər elmdə, istərsə də sənətdə irəliyə, yüksəlişə doğru yolu həmişə böyük istedadlar açmışlar.

Tənqidçı həqiqi sənətkarı onun özündən də dərin duyub dərk etməlidir. Onu kəşf etməlidir (əgər yazıçı bu kəşfə layiqdirsə).

Hansı formada yazırsansa yaz, lakin sənətkarlıqla, ürəklə yaz. Həyatı, onun doğurduğu psixologiyanı duyaraq, onun dərinliklərinə nüfuz edərək yaz.

Həqiqi sənətkarın qarşısında onun mənsub olduğu xalqın həyatı bir dərya kimi dayanmışdır.

Vətən məni köməyə çağırır. Mən onun övladıyam. Mən onun çağırışına çatmasam cəhənnəmlərə məhkum bədnam bir məxluq olaram.

Əgər yeddi canım olsaydı onun yeddisini də Vətənə qurban verib məhəbbətimdən keçməzdim. Lakin böyük yaradan bizə bir can verib.

Dünyada böyük ədəbiyyatlar da, böyük sənətkarlar da çoxdur. Lakin hər bir həqiqi sənətkarı yaşadan, birinci növbədə onun əsərləri və xalqıdır.

Sənətdə qəlbin, ürəyin odu sənətkarın istedadıdır, qəlbləri riqqətə gətirən, ya qəzəbləndirən də bu əsrarəngiz qüvvədir.

Azərbaycan xalqı nəcib olduğu qədər də istedadlıdır, cəsurdur, mərddir

.Öz Vətəninin keçmişini, indisini bilməyən, sevməyən adam ləyaqətli, bütöv insan ola bilməz.

Sənətdə dahiliyin birinci sirri səmimiyyətin, ağıl və ehtirasın dərinliyində, idealın humanist mahiyyətindədir.

Həqiqi gözəllik üçün vicdan rahatlığı, vicdan saflığı lazımdır. Gözəllik həyatın ahəngidir, o saxtakarlıqla uyuşa bilməz.

Müasir mövzu həqiqi, canlı, dolğun həyat deməkdir. Müasir mövzu müasir istedadlar deməkdir.

Məsələ əsərin həcmində deyil, onun bədii dəyərində, ictimai mənasındadır.

Azərbaycan ədəbiyyatı – tarixi, kökü olan bir ədəbiyyatdır. Bayağı ədəbiyyat isə zamanın hökmü ilə ölümə məhkum olur, yəni o ötəridir, əbədi deyil.

Müəllif öz adına və oxucuya hörmət etməlidir.

Bədii formaları əbədi, sabit meyarlar kimi qəbul etmək olmaz.

Hər bir sənətkar üçün mütaliə, müasir elmlərə, dünya ədə- biyyatına bələd olmaq, onun istedadı qədər vacib və zəruridir.

Müasirlik sənətin mayasıdır.

Keçilmiş yollardan keçənlərin izi çətin seçilər və tezliklə silinib gedər.

Dahi sənətkarların həqiqi varisi xalqdır.

Yazıçılıqda novatorluq, yeni yazı manerası və başqa cəhətlərlə bərabər, eyni zamanda yeni insan xarakterləri kəşf etmək deməkdir.

Öz xalqının ruhunu ifadə etməyən əsər başqa xalqlara da təsir edə bilməz.

Dünyada hər bir kəs üçün sözdən böyük yadigar yoxdur. Zira ki, mal-mülk tələf olur gedir, ama söz qalır.

Qələmin müqəddəs vəzifəsi xalqın xoşbəxtliyi yolunda xidmət etməkdir... Bu ola gərək hər bir qələm sahibinin amalı!

Biz yazıçı millətik, bizə dünyanı yaxşıca tanımaq, təcrübə görmək lazımdır.

Bircə dənə dünyada bilik qalsın, elm qalsın, maarif qalsın.

Sözün doğrusunu danışmaq da bir hünərdir.

Vətən, vətən, vətən! Dil, dil, dil! Millət, millət, millət! Dəxi bu dairələrdən kənar bəni-noi bəşər üçün özgə nicat yolu yoxdur.

Kim ki, insanı sevər, aşiqi-hürriyyət olur,
Bəli, hürriyyət olan yerdə də insanlıq olur.
Yazə yazə dərdimi aləmdə kağız qoymadım,
Axırı bir guşeyi divara yazdım dərdimi

Gözümü ömrümdə birinci dəfə açan kimi dünyanı qaranlıq görmüşəm. Bu qaranlıqda ilk dəfə eşitdiklərim bunlardır: “Allahu-Əkbər, Allahu Əkbər”. Və bundan sonra dəxi böyüdükcə hər gün hər saat sağ və soldan eşitdiklərim sözlərin içində labüd gərək “Allahu Əkbər”olaydı.

Elə yaşamalısan ki, öləndən sonra da ölməyəsən - həyatın məqsədi məhz budur.

Ey mənim yüz il sonra dünyada yaşayacaq millətim! Əgər bir gün hardansa “Molla Nəsrəddin”in saralmış və cırılmış vərəqləri əlinə keçsə, onda mənim milləti nahaqdan tənqid etdiyimi fikirləşmə.

Əgər bilmək istəsəniz ki, kimə gülürsünüz, o zaman qoyun qabağınıza aynanı və diqqət ilə baxın camalınıza.

Məndən soruşsalar ki, dövlətdən, naz-nemətdən nəyim var, qürur hissi ilə deyərdim: - Bütün kainatı, yer üzünü təsvir və tərənnüm etməyə qadir sözüm , ana dilim var.

Yaşasın elə bir hökümət ki, onun tərbiyəsi altında millətlərin bir-birinə olan ədavətinin yerində onların məhəbbəti və mehribançılığı möhkəm bir yer tutdu.

Ləkə pis şeydir. Bunun pisliyi iki babətdəndir:
Biri budur ki, bir ləkə həmişə çirkindir və o yerdə ki, bir ləkə var, o yerə düşəndə, çirkin ləkədən savayı o yeri yavaş-yavaş deşib yırta da bilər.

Dünyada tək bircə qüvvə var ki, cəmi sair qüvvələr ona tabedirlər: O da insanların yoldaşlıq zəhməti.

Cümhuriyyət, yəni latınca “Respublika” elə bir hökümətə deyirlər ki, orada məmləkətin idarəsi camaatın öz öhtəsində və ixtiyarındadır.

Cümhuriyyət idarəsinin seçkisinin dörd vacib şərtləri var, odur ki, cümhuriyyət seçkisinə dörd üzvlü, yainki dörd hissəli seçki də deyilir. Bu şərtlərin əvvəlincisi ümumilikdir, yəni məmləkətdə yaşayan nüfuzun cəmisi seçkidə iştirak etməlidir. İkincisi seçkinin müsəvi olmağıdır; yəni səslərin bərabərliyi. Üçüncü şərt seçkinin düzbədüzlüyüdür. Dördüncü şərt seçkinin gizli olmağıdır; yəni səs sahibi səsini elə gizli verə ki, bir kəs xəbərdar olmaya ki, aya bu kimə rəy verdi.

Cümhuriyyət idarəsinin bir zinəti də var ki, o da tamam azadlıqdır. Bu azadlıq da neçə qismdir. Əvvələn etiqad azadlığı: yəni hər bir fərd keyfi istədiyi dinə sitayiş etməyə, yainki bir dindən əl çəkib, qeyri bir dini qəbul etməyə azaddır. İkinci yığıncaq azadlığı: yəni camaatın bir yerə cəm olmağına heç bir sürətdə maneçilik ola bilməz. Üçüncü birləşmək azadlığıdır. Dördüncü çap eləmək, beşinci danışmaq, altıncı siyasi partiyalar düzəltmək və yeddinci dilbir olub, həmtədbir olmaqdır.

Yaşasın elə hökumət ki, onun tərbiyəsi altında millətlərin bir-birinə olan ədavətlərinin yerində onların məhəbbəti və mehribanlığı möhkəm yer tutur!

“Molla Nəsrəddin”i təbiət özü yaratdı, zəmanə özü yaratdı.

Salınız yadınıza o günləri ki, ananız sizi beşikdə yırğalaya-yırğalaya Sizə türk dilində lay-lay deyirdi... Hərdən bir ana dilində danışmaq ilə keçmişdəki gözəl günləri yad etməyin nə eybi var?

Bir millət ki, özünün, məscidinin, millətinin qədrini bildi, ona qəyyum lazım deyil.

Ay dünyanın zəhmətkeşləri, indi ki güclülər sizi ayaqlamaq üçün bir-biri ilə əlbir olublar, sizin də bircə çarəniz birləşmək və birləşib onlara qarşı çıxmaqdır!

“Molla Nəsrəddin” tək bir nəfər müəllifin əsəri deyil. “Molla Nəsrəddin” bir neçə mənim əziz yoldaşlarımın qələmlərinin əsərinin məcmuəsidir ki, mən də onların ancaq ağsaqqal yoldaşıyam.

Hər bir şey dünyada tərəqqi eləyən kimi, teatrımız da, şəkk yox tərəqqi edə gərək.