Bizim XX əsr ədəbiyyatşünaslığında ən fəxr etdiyimiz
şəxsiyyətlər Sabirdir, C.Məmmədquluzadədir.
Heydər Əliyev,
Azərbaycan xalqının ümummilli lideri
Mirzə Ələkbər Sabir çoxəsrlik poeziyamızın parlaq
ənənələrini layiqincə yaşatmaqla bərabər, ədəbiyyatımızı
keyfiyyətcə yeni mərhələyə yüksəldərək onu ictimai məfkurə
baxımından daha da zənginləşdirən söz ustası kimi geniş
şöhrət tapmışdır.
İlham Əliyev,
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Sabirin satirası kapitalist və mülkədarların zülmü altında
inləyən fəhlə və kəndlinin iztirablı həyat şəraitinin
təcəssümüdür və şairin böyüklüyü orasındadır ki, o, öz
mübariz satirasını çar irticasının ağır illərində
yaratmışdır.
Sabir bütün şeirlərində zalimlərə zərbə vurmuş, məzlumların
dadına çatmaq istəmişdir. Bu əsrdə onun qədər inqilaba, öz xalqına yaxın olan ikinci bir qələm sahibi tapılmaz!
Sabir fəhlə və kəndli sinfinin ağa və mülkədar zülmü altında
çəkdiyi məşəqqətləri əyani və canlı şəkildə göstərən şairdir.
Nəriman Nərimanov,
ictimai-siyasi xadim, yazıçı
Mən Sabiri Tiflisdən Şamaxıya, yəni məzari-ədəmə doğru
yollandığı sırada görmüşdüm. O, lətif və düşgün sima hala
gözümün önündə təcəssüm edib duruyor. Qafqaz öylə nadir
vücuda pək çətinliklə malik ola bilər.
Hüseyn Cavid,
yazıçı-dramaturq
Sabir, o günləri gətirmə yada,
Dünya unutmamış səni dünyada...
Səməd Vurğun,
Xalq şairi
“Hophopnamə”nin döymədiyi qapı,
girmədiyi ev qalmadı, onu oxuyanlar da
sevdi, oxudanlar da.
Zamanında heç bir şair özünü böyük Sabir
qədər xalqa sevdirməmişdir.
Abdulla Şaiq,
şair, yazıçı, publisist
Sabir köhnə şeirlə yeni şeir arasında
bir əsrlik qədər uçurum açdı ki, bir
daha geri dönüb də, o uçurumu atlanmağa
kimsədə cürət və cəsarət qalmadı.
Sabirin əsərləri İran məşrutəsinə bir
ordudan artıq xidmət etmişdir.
Bir kərə düşünülsün, ədəbiyyatımızda nə
qədər böyük təsir, nə qədər əzim bir
inqilab vücuda gətirmiş!...
Abbas Səhhət,
şair, dramaturq, tərcüməçi
Sabir filosofdur, mürəbbidir,
inqilabçıdır hamısında da səmimidir.
Yusif Vəzir Çəmənzəminli,
dövlət xadimi, yazıçı
Sabirin
heykəlinə baxıram. Sanki mən Sabirin
heykəlini deyil, vaxtilə hər şeirini bir
məşəl kimi qaldıran Sabirin özünü
gördüm.
Süleyman Rəhimov,
Xalq yazıçısı
Sabir yalnız Azərbaycanın deyil, Orta Asiyanın,
Yaxın Şərqin ən böyük, ən görkəmli şairlərindən
biridir. Sabiri əslindən oxuyub anlaya bildiyim
üçün qəlbimdə sevinc duyuram. Sabirin azadlıq,
xalq mənafeyi, demokratiya uğrunda istibdada,
dərəbəyliyə, qara qüvvələrə və burjua
liberalizminə qarşı apardığı mübarizə mənim
vətənimdə eyni yolda döyüşənlər üçün sınanmış
bir silahdır... 1908-ci il inqilabından əvvəl və
sonra Sabir Türkiyədə yalnız tərəqqipərvər
ziyalılar arasında deyil, xalq kütlələri
arasında məhəbbətlə, həyəcanla oxunan bir şair
idi... Sabir bu gün də Türkiyə xalqının milli
istiqlaliyyət, demokraiya, azadlıq uğrunda
apardığı mübarizənin ön sıralarında
döyüşməkdədir. Biz, Türkiyənin həqiqi
demokratları Sabiri sevirik, Sabirə hörmət
bəsləyirik. Şairlərimiz, yazıçılarımız Sabiri öz
ustadlarından biri hesab edirlər.
Nazim Hikmət,
türk şairi,
Beynəlxalq Sülh mükafatı laureatı
Həcvləri ilə xalq həyatını yüngülləşdirib
təhzib-əxlaqa xidmət edəcək bir həcvi ancaq
Sabir yarada bilmiş, məzhəkənəvisliyin yeni
dövrü ancaq Sabirdən başlanmışdır.
Məmməd Səid Ordubadi,
nasir, şair, dramaturq
Əməkdar incəsənət xadimi,
Zəngin yaradıcılıq ənənələri və böyük tarixi
olan Azərbaycan poeziyası əsrlərin qoynunda bir
dağ silsiləsi kimi yüksəlirsə, Mirzə Ələkbər
Sabir onun ən uca, ən işıqlı və əzəmətli
zirvələrindən biridir.
Mirzə İbrahimov,
Xalq yazıçısı, akademik
Sabirin hansı mənzuməsini alırsınız alınız, o,
sizin üçün tarixi bir sənəddir. O elə bir
sənəddir ki, 1906-1911-ci illərdəki xalqımızın
əhvali-ruhiyyəsi, ictimai həyatı, düşüncəsi
tamamilə onda nəzərimizə çarpacaqdır. Sabir
şairliyi, sənətkarlığı xalqın intibahı uğrunda
çalışmaqdan, onu qəflət yuxusundan ayıltmaqdan
ibarət bilmişdir.
Seyid Hüseyn,
yazıçı, tәnqidçi, pedaqoq
Fikir və məsləkində sabit olan şairimiz Sabir
bir dəqiqə durmayıb, diriliyimizin hər bucağını
işıqlandırmaqda və yatmışları oyatmaqda idi.
Tağı Şahbazi Simurğ,
yazıçı, publisist, pedaqoq
Sabirin şeirləri içərisində elə
parçalara rast gəlirik ki, onlar bizim
vicdanımıza nüfuz edir.
Seyid Cəfər Pişəvəri,
ictimai xadim
Sabir yeni ədəbiyyatımızın rəhbəri, acı-acı
gülüşləri ilə öz xalqını oyadan bir şair idi.
Məmmədhəsən Hacınski,
ictimai
xadim, memar
Sabirin əsərləri o qədər sadə, rəvan, xəlqi,
aqilanə və qorxmaz ruhdadır ki, azadlıq sevən
hər bir insanın ürəyinə yol tapır. Bu səpkidə
müstəqil əsərlər yazmaqda mənə Sabir yol
göstərmişdir. Bu sahədə mən onun ustalığına
minnətdaram. İranın digər satirikləri də mənim
kimi. Orta Asiyanı dolaşdığım illərdə gördüm ki,
o yerlərin satirik əsərləri də qətiyyən Sabir
təsirindən xaricdə deyildir.
Əbülqasım Lahuti,
satirik şair
...Əlli il bundan əvvəl Sabir kimi bir ədib
bizdə zühur etsə idi, yazıları indiki kimi xalq
tərəfindən qəbul edilsə idi, biz əlli il qabaq
düşmüş olardıq.
Ağalibəy Haceh
|