Dünya
heraldika sənətində dövlət gerblərinin qalxan üzərində verilməsi təcrübəsi geniş
yayılıb. Qalxandan dünya xalqları min illər boyu müdafiə, eləcə də milli
simvolların nümayiş etdirilməsi məqsədilə istifadə edib. Bu da bəllidir ki, Şərq
xalqlarında qalxan milli döyüş alətlərindən biri olub, qəhrəmanlıq simvoludur.
Qərbdəkilərdən fərqli olaraq, şərq qalxanı dairəvi formadadır. Dövlət gerbinin
həmin qalxan üzərində təsvir edilməsi Azərbaycanın Şərq dövləti olduğunu,
millətin Şərq sivilizasiyasına mənsubluğunu, xalqın şərqliliyini bildirməyə
xidmət edir.
Qalxanın içərisindəki dairəvi mavi, qırmızı və yaşıl rəng çalarları Azərbaycan
bayrağında ifadə olunan türklüyü, müasirliyi və islamlığı təcəssüm etdirir.
Qalxanın ortasında yerləşən səkkizguşəli ulduz günəşin simvoludur. Günəş (eləcə
də, Ay) dünya heraldika sənətində «əbədi, daimi, sonsuz həyat» mənasındadır.
Günəş simvolunun ağ rənglə verilməsi isə «əmin-amanlıq, sülhsevərlik, barış»
mənalarını verir. Günəşin mərkəzində alov təsviri “Odlar Yurdu”nu – Azərbaycanı
simvolizə edir. Ümumiyyətlə, alov gerbşünaslıqda tərəqqi, inkişaf rəmzi sayılır.
Bu simvolda qədim azərbaycanlılarda mövcud olmuş atəşpərəstlik, eləcə də oda
sitayişlə bağlı milli (“Novruz” bayramında oda münasibət) ənənələr də nəzərə
alınmışdır.