Cənab Molla əmi! Vallah, sən qəribə adamsan. Kor tutduğun buraxmayan
kimi sən də biz arvadların yaxasından yapışıb əldən qoymaq istəmirsən.
Qəsdin budur ki, biz müsəlman arvadları da erməni arvadları kimi üzüaçıq
gəzək. Yaxşı hələ qoy bunu da deyim. Daha başına adam qəhət idi, gərək
elə bizi erməni harsinlərinə tay edəydin? Yaxşı mollasan, afərin sənə!
Daha nə deyim?..
İndi gələk mətləb üstə.
Sən deyirsən ki, biz müsəlman arvadları da gərək üzüaçıq gəzəkvə bu iş
guya xilafi-şər deyil. Sözünü qüvvətləndirmək üçün Qurandan da ayələr
gətirib deyirsən ki, hansı alim üz açmağı Quranın hökmü ilə haram
bilirsə buyursun, cavab verməyə hazırıq, amma orada bir quyruq qoyursan
ki, “qayırma hədislər ilə işim yoxdur”. Mən bilmirəm qayırma hədis nəyə
deyirsən? Hədisin də qayırması olarmı? Mollalar həmişə bizə söylədiyi
hədislərdir və o hədislərdə də yazı-
lıbdır ki, naməhrəmə görünən və üzüaçıq gəzən arvadlar o dünyada
cəhənnəm oduna yanacaqlar və üzlərinə cəhənnəm damğası basılacaqdır.
Amma molla qismi məhrəmdir. Sən yazdığın ayələri mənəvvəlinci dəfədir ki,
eşidirəm. Kim bilir, bəlkə o ayələri sən özündən qayırıbsan!
Tutaq ki, arvadların üzüaçıq gəzməyinə şəriət yol verir və sən yazdığın
ayələr lap Quranın ortasındandır. Amma söz budur ki, sən işin bir
tərəfini bilirsən, o biri tərəfini bilmirsən. Sən bilmirsən ki,
bizim üzüaçıq gəzməyimizə şəriət yol versə də kişilər yol vermir.
Mən tək öz ərlərimizi demirəm, hamı müsəlmanları deyirəm. Dad müsəlman
kişilərin əlindən! Vallah, onlardan bizə gün-dirilik yoxdur. Vay odur ki,
evdən çölə çıxaq. Hər yerdə ki, müsəlmana rast gəldik – bazarda, küçədə,
yolda – gərək bərk-bərk gizlənək. Çünki gözlərini zilləyib bizə bir
sayaq baxırlar ki, az qalırlar çadranın altından gözləri ilə bizi
yeyələr.
Amma erməni, urus belə deyil: onlar bizə heç məhəl-güzar olmurlar və
başlarını aşağı salıb öz yolları ilə gedirlər və o səbəbə biz də
onlardan çəkinmirik, amma müsəlmanlardan bizə aman yoxdur. İndi işdi bir
erməni dükanına girərsən ki, üç-dörd arşın çit alasan, o saat görürsən
ki, dalınca haman dükana şey almaq bəhanəsilə bir müsəlman girdi ki,
baxıb sənin üzünü görsün, sən də kor-peşiman oradan çıxıb gedirsən.
A kişi, hələ sənin xəbərin yoxdur ki, dəmiryol ilə gedəndə bizim
başımıza nələr gəlir və nə zəhmətlər çəkirik: hərgah sən oturduğun
vaqonda bir müsəlman olsa, işin bitibdir. Saatda yüz dəfə laziməsız, sən
oturduğun yerdən gəlib o tərəfə gedəcək, bu tərəfə keçəcək,
qoymayacaqdır ki, bir dəqiqə rahat nəfəs alasan. Və bundan eləcə
Tiflisdən tutdun Bakıya kimi bir stansiyada akoşkanı açıb nəfəs ala
bilmirik, o saat müsəlman əclafları bizi görən kimi papaqlarını dikəlib
gəldib akoşkanın ağzını kəsdirirlər. İşdi göy-çəksifətli arvad görəndə
də başlayırlar duzsuz və çirkin sözlər atmağa. Mənim kimi qarının
sifətini görəndə imanına söyüb tüpürüb gedirlər.
Vallah, az qalıbdır ki, bu ağbirçək halımda başıma rus şlyapası qoyam,
ta ki məni tanımayıb farağat qoyalar.
Əlbəttə, kişilərimiz də yoldaşlarının belə pis işlərini görüb bizə bərk
qadağan edirlər çadrasız qonşuya cəhrə-daraq almağa da getməyək.
Sən elə şəriətdən danışırsan, şəriət deyil bizi bu günə salan, avam
müsəlmanlardır. Nə olar ki, molla kişisən, bu müsəlman qardaşlara bir
öyüd-nəsihət verəsən ki, bizləri rahat qoysunlar!..
Cəhrəçi xala
“Molla Nəsrəddin”, 26 may 1907, №21
