Qara Qarayev bizə özünün bədii dəyərinə görə valehedici irs
qoyub getmişdir. Qara Qarayevin adı mütəfəkkir alim,
görkəmli publisist kimi Azərbaycan elminin tarixinə
yazılmışdır. Bəstəkar, pedaqoq, alim, rəhbər, ictimai xadim
olan Qara Qarayev həmişə və hər işdə alovlu-musiqiçi
tribundur. Qara Qarayevin adı, onun musiqisi ölməzdir.
İllər, on illər keçəcək, bizim kimi yeni-yeni nəsillər də
gözəlliyi Qara Qarayevin əsərləri vasitəsilə dərk edəcəklər.
Heydər Əliyev,
Azərbaycan xalqının ümummilli lideri
Qara Qarayev Azərbaycan xalqının böyük oğludur, böyük
şəxsiyyətdir, dahi bəstəkardır. O, Azərbaycanı, Azərbaycan
xalqını ləyaqətlə təmsil edirdi. Onun fəaliyyəti sayəsində
Azərbaycanı sovet məkanında və dünyada daha da yaxından
tanıdılar. O, Azərbaycan xalqını, Azərbaycan musiqi
mədəniyyətini dünyaya tanıtdırırdı. Onun yaşayıb-yaratdığı
dövrdə Azərbaycan müstəqil deyildi və ancaq Azərbaycan xalqı
incəsənət, ədəbiyyat, musiqi sahəsində öz istedadını dünya
ictimaiyyətinin diqqətinə çatdıra bilirdi. Əlbəttə, Qara
Qarayevin əsərlərini dinləyən tamaşaçılar anlayırdılar ki,
ancaq istedadlı xalqın nümayəndəsi belə gözəl əsərləri
yarada bilər.
Qara Qarayevin əsərləri ölməzdir. Onlar bu gün də yaşayır,
bundan sonra da yaşayacaqdır, əbədi yaşayacaqdır. Bir sözlə,
bu böyük şəxsiyyət bizim milli fəxrimizdir. Azərbaycan
klassik musiqisinin inkişafında onun danılmaz və müstəsna
xidmətləri vardır. Eyni zamanda, bildiyiniz kimi, o, milli
musiqiyə də çox bağlı idi. Xalq mahnıları, bizim milli
musiqimiz onun fəaliyyətinə, yaradıcılığına böyük təsir
göstərmişdir.
Qara Qarayev Azərbaycan xalqının görkəmli nümayəndəsidir,
milli fəxrimizdir. Hər bir Azərbaycan vətəndaşı haqlı olaraq
fəxr edir ki, onun Qara Qarayev kimi böyük nümayəndəsi
olmuşdur və vardır.
İlham Əliyev,
Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti
Azərbaycan xalqının bəşər tarixinə bəxş etdiyi nadir
şəxsiyyətlərdən biri dünya mədəniyyətini öz dəyərli
töhfələri ilə zənginləşdirmiş dahi bəstəkar, Dövlət
mükafatları laureatı, akademik Qara Qarayevdir. Qara Qarayev
yaradıcılığı Azərbaycan musiqi sənəti tarixinin özünəməxsus
və parlaq səhifəsini təşkil edir. Mədəni irsimizin
qorunmasında, inkişaf etdirilməsində, təbliğində, dünya
miqyasında tanınmasında bəstəkarın xidmətləri danılmazdır. O,
klassik və müasir musiqini uğurla sintez etmiş, öz
bəstəkarlıq məktəbini yaratmış, istedadlı davamçılar
yetişdirmiş, Azərbaycan bəstəkarlıq sənətini daha yüksək
səviyyəyə qaldırmışdır, Təsadüfü deyil ki, Azərbaycan
musiqisi yarım əsrə yaxın bir müddətdə məhz onun adı ilə
bağlı olmuş, onun təsiri ilə inkişaf etmişdir.
Böyük bəstəkarın hər bi əsəri janrından və mövzusundan asılı
olmayaraq tez bir zamanda minlərlə qəlbləri fəth edərək
klassikaya çevrilir, musiqi xəzinəsinin qızıl fonduna daxil
olurdu. Onun bəstələdiyi “Yeddi gözəl” və “İldırımlı
yollarla” baletləri, “Leyli və Məcnun” simfonik poeması.
“”Vətən” operası, milli musiqimiz üçün yeni olan “Coşğun
qaskoniyalı” adlı müzikli, bir çox filmlərə yazdığı musiqi
parçaları, kantataları, romans və mahnıları Azərbaycan və
dünya musiqisinin ən gözəl incilərindəndir. Elə ona görə də
əməyi xalqımız, dövlətimiz tərəfindən hər zaman yüksək
qiymətləndirilən bu böyük şəxsiyyət, alim, müəllim, ictimai
xadim və nəhayət, gözəl insan, bənzərsiz bəstəkar, maestro
Qara Qarayev haqqında yazılmış hər yeni əsər gərəkli və
təqdirəlayiqdir.
Mehriban Əliyeva
Heydər Əliyev Fondunun Prezidenti
Qara Qarayevin musiqisi əsl müasir musiqidir. Bizim günlərin
musiqisidir, adamların kosmosu fəth etməsi dövrünün
musiqisidir. Bu musiqidə günəş və cənub ehtirası var, ay və
şimal romantikası var.
Nazim Hikmət,
türk şairi
Qara Qarayev haqqında, onunla ilk tanışlığımız ,sənət
aləmində yoldaşlığımız barədə, yaradıcılıq yolu haqqında
düşünərkən nəzərim bir teleqramın üzərində dayandı.Bu
teleqramı mən Qara Qarayevə Lenin mükafatı alması ilə
əlaqədar göndərmişdim:Əzizim Qara, sənin gözəl “İldırımlı
yollarla” partituran çoxdan ən yüksək mükafata
layiqdir.Lenin mükafatı verilməsi münasibətilə səni ürəkdən
təbrik edirəm. Sənin qələbən, şübhəsiz , bütün musiqi
ictimaiyyətimizi sevindirir. Azərbaycan sovet musiqisi
səninlə haqlı olaraq fəxr edir.
______
Q.Qarayevin yaratdığı musiqi təkcə bərəkətli Azərbaycan
torpağının, onun orijinal mədəniyyətinin inciləri deyil,
bütün dünya musiqisinin bəzəyidir. Q.Qarayev bir də ona görə
ölməzdir ki, tərbiyə etdiyi bəstəkarların böyük bir
dəstəsini qoyub getmişdir. Həmin bəstəkarlar onun işini
davam etdirəcəklər.
Fikrət Əmirov,
SSRİ Xalq artisti
Qarayev görkəmli şəxsiyyət idi. Q.Qarayevin musiqisi, onun
xeyirxah, gülər gözləri həmişə sevinc, mehribanlıq,
səmimiyyət və müdriklik saçırdı. Müasir bəstəkarlıq
məktəbinin layiqli başçısı olan Q.Qarayev öz ideyalarını,
fikirlərini, elmə, incəsənətə baxışlarını səxavətlə
başqaları ilə bölüşürdü. Q.Qarayevin musiqisi onun həyatının
-sənətkar həyatının, parlaq, dolğun və istedadlı insan
həyatının dəqiq inikası idi.
Niyazi,
dirijor, SSRİ Xalq artisti
Biz Q.Qarayevin adını müasir incəsənətin ən yaxşı, ən
görkəmli xadimləri sırasında çəkirik. O, öz yaradıcılığı ilə
Azərbaycan musiqisi üçün yaxın və uzaq ölkələrin ən böyük
teatrlarına, ən yaxşı konsert səhnələrinə yol açmışdır.
Bəstəkar öz xalqının musiqisini dünya musiqi mədəniyyəti
orbitinə çıxarmışdır. Onun yaradıcılıq fəaliyyətinin tarixi
əhəmiyyəti də bundadır, Qarayev dünya incəsənətini öz
xalqının musiqisi ilə, özünün təkrarsız, orijinal istedadı
və böyük sənətkarlığı ilə zənginləşdirmişdir.
Dmitri Kabalevski,
bəstəkar, SSRİ Xalq artisti
Q.Qarayev mənim ən çox sevdiyim bəstəkarlardandır. Onun
musiqisinin müvəffəqiyyətinin sirri xalq ənənələrini klassik
irsin ən müasir musiqi formalarında parlaq istedadla, ancaq
onu özünə xas olan tərzdə birləşdirilməsindədir.
Dmitriy Şostakoviç,
SSRİ Xalq artisti
Azərbaycanın görkəmli bəstəkarı Q.Qarayevin musiqisi
sovetlər ölkəsinin çoxmillətli mədəniyyətində ən parlaq
hadisələrdən biridir. Onun təkrarolunmaz fərdi
dəsti-xəttinin fərqləndirici xüsusiyyəti əsərlərində milli
və beynəlmiləl keyfiyyətləri üzvi şəkildə
birləşdirməsindədir.
Tixon Xrennikov,
bəstəkar, SSRİ Xalq artisti
Dərin milli sənətkar olan Qarayev milli məhdudluqdan
tamamilə uzaqdır. Ü.Hacıbəyovla birlikdə onu cəsarətlə
müasir Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin banisi adlandırmaq
mümkündür. Müəlliminin ənənələrini davam etdirən Qarayev
sözün əsl mənasında bütün janrlarda yaradır... Azərbaycan
musiqisində bu janrların çoxunu əməli surətdə məhz
Q.Qarayev kəşf etmişdir. Ümumiyyətlə, onun yaradıcılığı
milli musiqi mədəniyyəti üçün elə bil yeni pilləyə, yeni
keyfiyyətə keçiddir.
Azərbaycanın yeni musiqisinin dünya meydanına çıxması
Qarayevin adı ilə qırılmaz surətdə bağlıdır. O, yeni milli
bəstəkarlıq məktəbi yaratmışdır.
Rodion Şedrin,
bəstəkar, SSRİ Xalq artisti
Q.Qarayevin musiqisi, onun istedadı, pedaqoqluq məharəti, musiqi haqqındakı dərin fikirləri, ümumiyyətlə, gərgin əməyi
keçmiş sovet mədəniyyəti xəzinəsinə möhkəm daxil olmuşdur.
Biz hamımız uzun müddət bu xəzinədən bəhrələnəcək, bilik
əxz edərək ilham alacağıq.
Q.Q.Paman,
Latviyanın Əməkdar incəsənət xadimi
Q.Qarayev milli mədəniyyətin inkişafında yeni yollar açan
cəsarətli, novator sənətkardır. O, geniş yardıcılıq vüsətinə
malik ustaddır.
Nikolay Tixonov,
rus şairi
Onun musiqisi ilə görüş həmişə böyük sevinc gətirirdi, eyni
zamanda mürəkkəb həyat problemləri haqqında dərin düşüncələr doğururdu. Zaman xatirələri soldurmağa qadir deyildir... İllər, on illər keçəcək, lakin yeni-yeni nəsillər
Q.Qarayev musiqisinin zəngin xəzinəsinə qovuşmaq və ondan
heç vaxt ayrılmamaq üçün həmişə canlı yaradıcılıq
çeşməsinə gələcəklər.
Nodar Dumbadze,
gürcü yazıçısı
Qarayevin yaradıcılığı sadəcə olaraq orijinal istedad
sahibinin görkəmli əsərləri deyildir. Bu, XX əsr musiqi sənətinin zirvələrindən biridir, özündə dövrün yüksək
ideallarını, vətəndaşlığı və vətənpərvərliyi təcəssüm
etdirən hadisədir.
HəsənAbdullayev,
Akademik
Onun hər bir əsəri Azərbaycan musiqisinin inkişafında mühüm
mərhələ olmuş, gənc musiqiçilər üçün geniş üfüqlər açmışdır.
Q.Qarayevin novatorluğu onun milli və dünya musiqi sənətində
təşəkkül tapmış klassik ənənələrə ən dərin hörmətindən
irəli gəlir. Bəstəkarın yeni-yeni axtarışlar üçün möhkəm
təməl olan cəsarətli, qeyri-adi üsullarının yaradıcılıq
ölməzliyi də bundan ibarətdir.
Elmira Abasova, professor, Əməkdar incəsənət xadimi
Qarayev musiqisi ömrümüzün hər çağında könlümüzü ümidlə,
qürurla, qüvvətlə doldururdu, ovundururdu, bizə dünyanı izah edirdi, gələcəyə inandırmağa çağırırdı.
Q.Qarayev mədəniyyətimizdə gələcəyin səfiri idi, sabahın elçisi idi və musiqimiz, musiqiçilərimiz, musiqi dinləyicilərimiz inkişaf edib irəlilədikcə qarşıdakı zirvələrdə
həmişə Q.Qarayevlə rastlaşacaqlar.
Anar,
Xalq yazıçısı
Q.Qarayev dünya miqyasında adlı-sanlı bəstəkardır. Onun
musiqisi öz vüsəti, forma kamilliyi ilə dinləyicini həmişə
valeh edir. Bəstəkarın nəcib ideallarla -humanizm, beynəlmiləlçilik idealları ilə aşılanmış yaradıcılığının
dinləyicilər tərəfindən rəğbətlə qarşılanması geniş kütləyə
məlumdur. Mən bunu İstanbulda konsert zamanı bir daha yəqin
etdim. Orada yerli simfonik orkestrin ifasında “İldırımlı
yollarla” baletindən məşhur süita əzəmətlə səsləndi.
Qarayevin vəfatı təkcə ölkə musiqi mədəniyyəti üçün deyil,
eləcə də bütün dünya musiqi mədəniyyəti üçün də ağır
itkidir. Artıq Qarayev həyatda yoxdur. Ancaq onun musiqisi
ölməzdir.
Gülay Uğrata,
türk pianoçusu
Müasirlik bəstəkarlarımızın diqqət mərkəzində durmalıdır.
Bunu bizdən xalqımız və həyatımız tələb edir. Müasir
həyatımızı tərənnüm edək -Q.Qarayevin bu sözləri sadəcə bir
şüar deyil, əsl yaradıcılıq proqramıdır, bir bəstəkarı
dövrümüzə layiq parlaq sənət nümunələri yaratmağa çağıran
yaradıcılıq proqramıdır.
Biz Q.Qarayev musiqisində bəşəriyyəti tərəqqiyə çağıran
müasir bəstəkarın alovlu səsini həmişə eşidir və eşidəcəyik.
Azər Rzayev,
bəstəkar, Azərbaycanın Xalq artisti