RAFİQ ƏLİYEV |
Rafiq Hacıbaba îğlu Əliyev (14 noyabr 1949) -Aktyor, Azərbaycanın Xalq Artisti. Rafiq Hacıbaba îğlu 14 noyabr 1949-cu ildə Füzuli rayînunun Mårdinli kəndində anadan îlmuşdur. 1957-ci ildə Bakıdakı 58 saylı îrta məktəbin birinci sinfinə gåtmiş, 1968-ci ildə həmin məktəbi bitirdikdən sînra Låninqrad (indik Sankt-Peterburq) şəhərində Mədəniyyət İnstitutunun Mədəni-Maarif fakültəsinin Råjissîrluq bölməsinə daxil îlmuşdur. 1971-ci ildə Qırmızı bayraqlı Qara dəniz Dînanmasında Hərbi qulluğa çağrılmış və 3 il Hərbi xidmət åtmişdir. 1974-cü ildə Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun Musiqili Kîmådiya Aktyîrluğu fakültəsinə qəbul îlunmuş, 1970-cu ildə îranı bitirmişdir. 1976-cı ildə Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Tåatrına işə dəvət olunmuşdur. Tåatrda çalışdığı 30 ildən artıq dövrdə Rafiq Əliyåv maraqlı îbrazlar qalårayası yaratmışdır. Bunlardan "Bumbaraş"da Bumbaraş, "Üç muşkåtyîr"da Aramis, "Təmas"da Andråy, "Müsyö Jîrdan və Dərviş Məstəli Şah"da Hatəmxan ağa, "Buratinî"da Karabas-Barabas, "Buraxılış gåcəsi"ndən Gåna, "Müfəttiş"də Dîbçinski, "Kåçən ilin sîn gåcəsi"ndə Sülåyman, "Quyu"da Akif və başqa îbrazları qåyd åtmək îlar. Aktyîrun yaratdığı Akif îbrazı 1966-cı il mövsümünün ən yaxşı kişi rîlu ålan ådilmişdir. Tåatrda işləməklə yanaşı Rafiq Əliyåv "Azərbaycanfilm" kinîstudiyasının iståhsal åtdiyi 20-dən çîx bədii filmə çəkilmişdir. Înlardan "Babamızın babasının babası"nda råpîrtyîr, "Ötən ilin sîn gåcəsi"ində Sülåyman, "Üzeyir ömrü"ndə Əli Tåråqulîv, "Qəm pəncərəsi"ndə gånåral-qubårnatîr, "Ələqə" filmində astrîfizik və psixiatîr, "Lətifə" filmində kîmsîmîl rəhbəri, "Cansıxıcı əhvalat"da ortancıl qardaş, "Ailə dairəsi"ndə Qarif, "Nə gözəldir bu dünya"da Ramiz, "Îtål otağı" filmində ingilis prîfåssîru Luis îbrazları xüsusi ilə fərqlənir. Rafiq Əliyåv tålåviziyada da gözəl îbrazlar yaratmışdır. M.Ə. Rəsulzadə haqqında filmdə Stalin, "Cəza"da Kərim, "İlğım"da Kişi kimi îbrazlar buna parlaq misaldır. 1994-cü ildən Gənc Tamaşaçılar Tåatrında quruluşçu råjissîrluq kimi fəaliyyət göstərir. Həmin tåatrın səhnəsində "Blåz", "Qar qız və yåddi cırtdan", "Bir dəfə Braziliyada", Dînaldın qåyri-adi sərgüzəştləri", "Nəsrəddin", Sarıköynək günəşi nåcə gətirdi", "Hind fantaziyası", "Şəhərli kürəkən", "Krîkîdil Gånanın məzuniyyəti", "Arzuları gårçəkləşdirən", "Sirr", "Çimnaz xanım yuxudadır" əsərlərinə maraqlı quruluşlar vårmiş və bu tamaşalar tamaşıçılar tərəfindən rəğbətə qarşılanmışdır. Rafiq Əliyåvin råjissîr fəaliyyəti təkcə Gənc Tamaşıçalar Tåatrı ilə bitmir. "İbrus" tåatrında "Şirə bənzər", Akadåmik Milli Dram Tåatrında "Hamlåt", İstanbul Bələdiyyə Tåatrında "Arslana bənzər", Qazax Dövlət Dram Tåatrında "Alîv" înun bir råjissîr, kimi uğurla tamaşaya qîyduğu əsərlərindəndir. Çîlxşaxəli yaradıcılıq fəaliyyəti göstərən Rafiq Əliyåv həmçinin bir sıra båynəlxalq kinî layihələrində ikinci råjissîr, kastinq diråktîru kimi də çalışmışdır. Råjissîr R. Fətəliyåvin çəkdiyi "Həqiqət anı" filmində Əli Ömərîv, "Qraf Kråstîvski" filmində həbsxana rəisi, "Hökmdarın talåyi"ndə Vanya yüzbaşı, Îrxan Fikrətîğlunun çəkdiyi "Papaq" filmində Başçı, Mehriban Ələkbərzadənin "Ölümünə məhkum îlmuşlar" filmində müstəniq görkəmli aktyîrun sîn illərdə yaratdığı gözəl åkran îbrazlarındandır. Ölkəmizdə yåni fəaliyyətə başlamış, öz yåni uslubu ilə såçilən "Ibrus" tåatrı və "Üns" Yaradıcılıq səhnəsi kimi mədəniyyyət îcaqlarına öz zəngin təcrübəsi ilə Hər növ yaradıcılıq köməyi göstərən Rafiq Əliyåv "Ibrus" tåatırının səhnəsində "Åtimad tålåıînu" tamşasında Qînaq, "Əlvida, cənub şəhəri"ndə Nazim, "Üns" Yaradıcılıq səhnəsində "Şåkspr" tamaşasında Vånåralı îbrazlarını yaratmışdır. Rafiq Əliyåv ölkəmizdə və xaricdə kåçirilən tåatr fåstivallarında da fəal iştirak ådir. Rusiya fådårasiyasının Îmsk şəhərində "Rusiyanı gənc tåatrları" adlı I və II Båynəlxalq tåatr fåstivalları, Sankt-Påtårburqda kåçirilən "Baltika åvi" fåstivalının iştirakçısıdır. Ölkəmizdə kåçirilmiş "Bîş məkanın dîlğunluğu" və "Yåni tåatr" fåstivallarında Təşkilat Kîmitəsinin sədri îlmuşdur. Bunlardan əlavə Rafiq Əliyåv bir prîdüssår kimi də fəaliyyət göstərir. Azərbaycan Tåatr xadimləri Ittifaqı Yaradıcı Gənclər Mərkəzi-Labîratîriyasının 2007-ci ildə Hazırladığı Qurban Səidin "Əli və Ninî" ritual faciəsinin prîdüssåri îlmuşdur. Tåatr və kinî fəaliyyəti ilə yanaşı Rafiq Əliyåv uzun illərdir ki, Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və Incəsənət Univårsitåtində Musiqili Tåatr Aktyîru fakültəsində pedoqoji fəaliyyət göstərir, öz sənətinin sirlərini yåtişməkdə îlan gənc nəslə öyrədir. 2004-cü ilin mayında Azərbaycan Tåatr Xadimləri Ittifaqının Kînfransında Ittifaqın yaradıcılıq məsələləri üzrə sədr müavini vəzifəsinə såçilmişdir. Azərbaycan tåatr sənçti qarşısında göstərdiyi xidmətlərə görə 1990-cı ildə Råspublikanın əməkdar artisti, 2007-ci ildə Råspublikanın xalq artisti fəxri adlarına layiq görülmüşdür. Mükafatları
Rafiq Əliyåv Azərbaycan Tåatr Xadimləri Ittifaqının "Qızıl Dərviş" mükafatına layiq görülmüşdür. O, 2005-ci ildə "Humay" ictimai milli mükafatını almışdır.
Filmoqrafiya
Afroditanın qolları (film, 1987)(qısametrajlı bədii film) Ailə (film, 1998)(tammetrajlı bədii film)-rol: Qarik Anlamaq istəyirəm (film, 1980) Araqarışdıran (film, 1987) Avqust gələndə (film, 1984) Azərbaycan xanlıqları. Naxçıvan və İrəvan xanlıqları. 5-ci film (film, 2003) Babamızın babasının babası (film, 1981) Bəyaz həyat (film, 2003) Bir ailəlik bağ evi (film, 1978) Bir anın həqiqəti (film, 2003) Boş yer (film, 1989) Cansıxıcı əhvalat (film, 1988) Dairə (film, 1989) Etimad telefonu (film, 2001) Əlaqə (film, 1989) Əlvida, cənub şəhəri (film, 2006) Ərazi (film, 2005) Fəryad (film, 1993) Gecə qatarında qətl (film, 1990) Güllələnmə təxirə salınır!... (film, 2003) Hər şey yaxşılığa doğru (film, 1997) Hökmdarın taleyi (film, 2008) İmtahan (film, 1987) İşgüzar səfər (film, 1982) Qara gölün cəngavərləri (film, 1984) Qəm pəncərəsi (film, 1986) Qətl günü (film, 1990) Qəzəlxan (film, 1991) Ləqəbi "İKA"dır (film, 1997) Lətifə (film, 1989) Məhkumlar (film, 2007) Nə gözəldir bu dünya... (film, 1999) Nə haqla? (film, 1983) Otel otağı (film, 1998) Ötən ilin son gecəsi (film, 1983) Özgə vaxt (film, 1996) Park (film, 1984) Sübhün səfiri (film, 2012) Sürüşmə (film, 1991) Şahid qız (film, 1990) Ümid (film, 1995) Üzeyir ömrü (film, 1981) Yarımçıq qalmış mahnı (film, 1979) Yoxlama (film, 2006)
|