MӘZHӘKӘ
Kәndlinin biri buğdasını,
baramasını aparıb bazarda
dәyәr-dәymәzinә satıb bir dәnә
at, bir dәnә eşşәk vә әyninә
dә bir dәst paltar alıb, evinә tәrәf
gedirdi....
Bir nәfәr bәy bunu gendәn
gördü vә tәәccüb elәdi ki,
kәndlinin hәm atı var, hәm dә
eşşәyi. Daldan kәndliyә yaxınlaşıb başına
elә bir qapaz saldı ki, kәndli ancaq bir saatdan sonra
ayıla bildi vә ayılandan sonra da baxıb gördü
ki, eşşәk yoxdur.
Yasavul kәndlinin atına baxıb
şikayәtinә qulaq asdı, amma şikayәt
"haqqı"az olduğuna görә, kәndliyә
bir neçә dәnә qamçı çәkdi vә
dedi:
-- Bağla atını burada, get әtrafı
gәz, bәlkә eşşәyin tapıla.
Kәndli atını yasavula
tapşırıb, eşşәyi axtarmağa getdi.
Çox gәzdi, çox dolandı, hәrçәnd
bәyin qapısında bir eşşәk gördü ki,
öz eşşәyinә çox oxşayırdı,
amma o cürә şeylәri fikrinә gәtirmәyә
cürәt elәmәdi.
Vә qayıtdı ki, bәlkә yasavul bir
kömәk elәyә, amma nә yasavuldan vә nә
atdan bir nişan da görmәdi.
Kәndli xofa düşdü, elә bildi ki,
bunlar hamısı yuxudur. Onun üçün
özünü çimdiklәdi ki, ayılsın, amma
gördü ki, xeyr, yatmayıbdır.
Bikef vә bidamaq bir çayın
qırağında oturub evinә qayıtmağa
utanırdı. Gördü ki, bir nәfәr sarıqlı
gәlir. Kәndli durub ikiqat әyildi vә yenә bidamaq
yerinә oturdu. Sarıqlı dedi:
-- Nәdir ki, belә bidamaqsan?
Kәndli ağlaya-ağlaya әhvalatı
nәql elәdi.
Sarıqlı bunun tәzә libasına
diqqәt yetirib dedi:
-- Mәn sәnә әlac edәrәm.
Yazıq kәndli şadlığından
bilmәdi ki, nә qayırsın, özünü
yıxdı sarıqlının ayağına. Sarıqlı
dedi:
-- Sәnin atını da, eşşәyini
dә cin oğurlayıbdır vә cin dә sәnin bu
libasındadır. Ona görә bu libası ovsunlamaq
lazımdır. Vә illa başına çox bәlalar
gәlәr.
Kәndli cin adını eşidәn kimi
dәlitәk paltarını çıxardıb tulladı.
Sarıqlı bir dua oxudu vә dedi:
-- Bir qәdәr yat.
Onsuz da it kimi yorulmuş kәndli
başını yerә qoyan kimi yuxu basdı vә yuxsunda
gördü ki, eşşәyi dә, atı da
tapılıb, kişnәyә-kişnәyә bunun yanına
çapırlar. Kәndli sevindiyindәn elә
çığırdı ki, öz sәsinә oyandı
vә oyanıb gördü ki, nә sarıqlı var,
nә paltar.
Binәvanı dәhşәt basdı.
Әlinә bir çomaq alıb özünü qoruya-qoruya
kәndinә yetirdi. Xalq yığılıb dedilәr ki,
a kişi, dәli olubsan nәdir? Lüt gәzib
özünü qoruyursan?
Dedi:
-- Atımı oğurladılar, eşşәyimi oğurladılar vә paltarlarımı oğurladılar. İndi qorxuram ki, özümü dә oğurlayalar.