MONOLOQ YA MÜSӘLMANCA HӘSB-HAL
Deyirlәr ki, allah adamı bәdbәxt
elәmәk istәyәndә, әvvәlcә
ağlını alar, ondan sonra elәr. İndi hansı dili
dinc durmayanın cürәti var desin ki, bu yalandır?!
Bu bәdbәxtlik ki, bütün Rusiyәti
basıbdır. Hamısı nәyin ucundandır?! Onun
ucundandır ki, Rusiyәt adamlarının ağlını
allah alıb, olublar hamısı dәli. Dәlidәn
dә nә gözlәmәk olar? Dәli
hәrәkәtlәr, dәli işlәr dәli
sözlәr vә dәli-dәli әmәllәr!
Zalım oğlu zalım, evindә rahatca oturub
arvad-uşağı ilә keyfi gәlәndә zarafat
elәdiyi yerdә, birdәn-birә dәli kimi durub
(qudurğanlığa bax, ha!) hökumәtdәn azadlıq
istәyir!
İndi ona demәk gәrәk ki, ay
mürtәd balası mürtәd, indiyәcәn
sәn dustaq idin ki, indi dәli kimi durub azadlıq
istәyirsәn?! Sәni ki, tutub qazamata
salmamışdılar? Qolunu bağlayıb ayağına
qandalaq vurmuşdular? Öz
xarabanda rahat oturub, yaxşı-yaxşı
kasıblığını elәyirdin, hökumәtin
dә sәninlә heç bir işi-gücü yox idi.
Bәs sәnә nә dәrd gәldi ki, dәli-divanә
kimi adamları başına yığıb, hökumәtlә hökumәtlik
elәmәyә başladın?!
B i r z a m a n d a
n s o n r a.
Sәn bnr iranlılara bax!... Nә qayırım, әlacım ola, ya, vәzir mәn olam, onda görәrsәn ki, bunlara nә toy tutaram!... Mәn bilirdim ki, bu hәmşәrilәrdәn axırda bir xata
çıxacaqdır, çünki onlar bir
naşükür, bir çörәyi dizindә, bir nәmәkbәharam tayfadır ki, özlәri kimisi yoxdur! Әşi, iranlı bir
hambalın birisinә deyirsәn
ki, qoçaq, bu arpa çuvalını göür, buradan ora
qoy. Çuval gәlәr cәmisi dörd put ya beş put. Burdan ora da olar cәmi cümlәtanı yarım verst. Bәli, aparır qoyur. Çıxardırsan ki, üç qәpik pul verәsәn, bir dә
görürsәn ki,
ağzını-burnunu qırışdırır. Nәdir?
Üç qәpik
azdır. Onda elә bil dәli
şeytan deyir ki, gir evә,
әlinә bir odun al, çıx, vur
bunun tәpәsi qarpız kimi
ayrılıb, ağzı-burnu qanla dolsun. Sonra fikir elәyib deyirsәn ki, lәnәt sәnә şeytan, dayna!
Mәn elә o vaxt deyirdim ki, hәrgah bu hәmşәrilәrә bir qәdәr xod verәsәn, haman saat sıçrayıb minәrlәr sәnin tәpәnә! Necә ki, demişdim, hәlә elә
dә oldu.
İndi
bu saat İranın o vәzirlәri, o
cәlal vә şövkәt sahiblәri ki, bir adam
onların ayağına durmasaydı, iki parça elәyib şәhәrin qapısından
asdırardılar, haman hәmşәrilәrin әlindә mum kimi olub, "bәli-bәli" deyirlәr. O vәzir ki, onun yanında indiyә kimi bir adamın cürәti olmamışdı ki,
otursun, mәcbur
olubdur ki, ayaq üstә durub, otağın içindә ayağını ayağının
üstә
aşırıb oturan hәmşәrilәrin qabağında cavab
versin!
Bir az
dayanıb, ondan, sonra.
İndi dә deyirlәr ki, nә bilim, guya Әrәbistanın bir tәrәfindә bir müsәlman padşahlığı var ki,
adıəa Fas deyirlәr, oranın adamları da qudurğanlığı o dәrәcәyә çatdırıbdılar ki,
padşaha deyirlәr: "Gәrәk, taxtdan yerә düşәsәn. Әvәzinә ayrı adam seçәk!"
Ondan ötrü ki, deyirlәr, sәn çoxlu pul xәrclәyirsәn vә hәmişә kamança çaldırıb, kef
çәkirsәn.
Bir adam yoxdur onlara desin ki, ay heyvan uşağı
heyvan, axı, ağzında padşah deyirsәn, bәs padşah olan kimsә ki, cәmi camaatın
başının sahibidir, külli ixtiyar, hamısı onun әlindәdir, pul da xәrclәmәyәcәkdir?
Kamança
çaldırmayacaqdır? Yaxşı,
heç sәn öz
pulunu götürüb, ora-bura xәrclәyәndә, ya bu gün gәzmәyә
gedib musiqi-balaban çaldıranda, padşah sәnә deyir ki, nә
üçün kef elәyirsәn?
Bir az dinmәyib, ondan sonra.
Elә mәnim qorxum ondadır ki, bu gün-sabah bizim camaat da qudurub dәli ola, düşә bizim canımıza ki, bәs, flan vaxtı flan işi elәmisәn, indi dә gәrәk, flan iş ola!