ÜÇÜNCÜ DӘLLӘK
Bizim Qarabağda cürbәcür
dәllәklәr var. Bunların içindә elәsi
var ki, hәm sәnin başını qırxar, hәm
hansı dişini desәn çәkәr, hәm boynunun
ardına zәli qoyar, hәm istәsәn oğlunu
sünnәt elәr. Amma adekalon-madekalon bilmәz vә o
cürә murdar şeyә heç әlini dә vurmaz.
Bainhәmә, üstündәn bәrk
"әtir" iyi gәlәr ki ona quyruq yağı
deyirlәr.
Elәsi var ki, mәsәlәn, bu gün
yaxşı urusu baş vurar, bığlarını da ha
tәrәfә desәn, o tәrәfә
eşәr vә bir az-maz da urus dili bilәr. Stolunun
üstündә dә hәmişә cürbәcür
içi su ilә dolu adekolon şüşәlәri olar,
güzgüsü dә adamı xortdana oxşadar.
Elәsi dә var ki
(yox, qoyun bunu ayrı cürә deyim).
Әzizim oxucu, ağlında bir adam fәrz
elә, qoy bu adamın bir ayağında qaloş olsun, bir
ayağında başmaq. Әynindә çuxası
olmasın, onun әvәzindә tәk bircә
arxalıq olsun ki, onun parçasını vә rәngini
tanımaq üçün gәrәk әlinә bir
bıçaq alıb dörd gün çirkini qazıyasan.
Belindә bir qayış olsun vә qayışın ucu da
böyürdәn sallansın, çiynindә bir
mәhrәba asılsın vә mәhrәba da
gәrәk qab dәsmalına oxşasın. Belindәki
qayışa ülgüc formunda iti bir bıçaq
sancılsın vә o bıçaqla da qarpız
kәsildiyi mәlum olsun. Onda bu adam olar haman mәn dediyim
dәllәk.
Bu dәllәklәrin dükanı olmaz,
bunlar günlәrini elә bazarda keçirәrlәr
vә özlәri dә hәmişә
kәndli-mәndlilәri qırxarlar, onda çox fәnd
elәyәrlәr. Mәsәlәn,
görürsәn ki, bir kәndli yayın isti günü
bazara meyvә gәtirib satıbdır vә özü
dә aşpazdan iki şiş lülәkabab alıb
günorta üstü bir sәrin yerә çәkilib
dürmәklәyir vә öz-özünә dә
fikir elәyir ki, görәsәn, baqqal onu allatmadı ki,
evdә arvad nә tapşırmışdı vә
sairә. Bu vaxt kәndli hiss elәr ki, başı
gicişir, әlini atar ki, qaşısın, bir adam deyәr
ki,: "Yavaş, tәrpәnmә, ülgüc
başını kәsәr". Kәndli dik ajar
üstә sıçrar vә görәr ki, nә?
Haman bayaq yazdığım dәllәk onun
başını bir xeyli qırxıbdır vә özü
dә mәzәmmәt elәyir ki, әşi,
uşaq-nәbalıq deyilsәn ki, düz otura
bilmirsәn?! Odur, tәrpәndin, ülgüc dә bir az
başını cızdı.... Sonra bilmirәm bunların
sövdası necә olar, ancaq onu bilirәm ki, kәndli
evinә qayıdan zaman başını iki dәsmalla
bağlanmış qayıdar.
Bu söhbәti salmaqdan mәqsәdim o idi
ki, bunu deyim ki, görәsәn, bu Yevropa hökumәtlәri
ki, belә gәlib müsәlman hökumәtlәrinin
dinmәzcә başlarını qırxırlar ki,
heç kәs dә onlara bir söz demir, Qarabağın
hansı dәllәklәrinә oxşayırlar?
Mәnim ağlım kәsir ki, bizim bu bazar
dәllәklәrinә çox oxşayırlar.
Neyçün?
Ondan ötrü ki, mәsәlәn, indi
götürәk bu gün İranı. Hamınıza
mәlumdur ki, indiyә kimn İranın başını iki
nәfәr "dәllәk" qırxmaqdadır ki,
onlardan birisi ingilis, o birisini dә ki, (qoy yavaş deyim
eşitmәsin!) özünüz tanıyırsınız.
İndi dә demirsinizmi ki, bu yandan
üçüncü "dәllәk"
çıxıbdır. Bu da
ki, neçә ildәn bәridir ki, Osmanlının
başını qırxan vә çox vaxt da
"bilmәyib" qulağını kәsәn
Germaniyadır. Deyir indi İranın başını mәn
dә qırxacağam! O birilәr deyirlәr: Ay balam,
axı neçә ildir ki, elә hazır bu kişinin
başını biz qırxırıq. Almaniya: Bu kişinin
başını podrata götürmәmisiniz ha, mәn
dә qırxacağam!
Qәrәz, mәn onu deyirәm ki, İran görsün başına bir tәhәr çәkә bilәrmi, yoxsa bir dә görәrsәn ki, dördüncü "dәllәk" çıxdı, onda bir gün olar ki, İranı da Fas sultanının gününә salıb, giliz qoyarlar.