YALAN VӘ DOĞRU

Hamıya mәlumdur ki, müsәlmanların içindә bu cürә bir qayda vardır. Mәsәlәn, birisi durub, bir söz deyәndә ki, filan iş belәdir, o birisi cavab verәr ki, yalançının özünә lәnәt! Әgәr әvvәlinci desә ki, olsun, bil ki, yalançı deyil, yox demәsә vә acığı tutsa, bil ki, yalançıdır.

İndi hökumәt and içir ki, Rusiyada aclıq-mәclıq yoxdur vә heç bir kәs dә qızını satıb, çörәyә vermir. Qәzetlәr dәxi hökumәtin doğrulduğunu bilmәk üçün deyirlәr ki, yalançı belә-belә olsun. Amma hökumәt bu "belә-belә"yә razı olmur vә bu sözә bәrk acığı tutub qәzetlәri sudxanaya çәkir.

* * * * *

Qoy hökumәt elә bir ucdan adamları sudxanaya çәkmәkdә olsun, biz dә baxaq, görәk dünyanın axırı hara çıxır.

O sәfәr, әzoncümlә, mәn özüm dә yazmışdım, İtaliya münәccimlәrinin demәyinә görә, beş-altı gündәn sonra dünyanın axırıdır. Görünür ki, bu xәbәr çox adamlara bәrk әsәr elәyibdir. Ona görә yamanca әl-ayağa düşüblәr. Firәngistanın "Maten" qәzeti camaatın bu cürә әl-ayağa düşmәyini görüb, İtaliya münәccimlәrindәn xәbәr alıbdır ki, doğrudanmı, siz deyirsiniz ki, bir neçә gündәn sonra dünyanın axırıdır".

İtaliya münәccimlәrindәn cavab gәlibdir ki, "hansı palas?..."

Yәni bu söz yalandır vә bu sәs-küyü salan da yalançıdır.

* * * * *

İndi ki, yalan demәyә qaldı, qoyun bir yalan da mәn deyim.

Belә rәvayәt elәyirlәr ki, Qarabağda Yevlax stansiyası ilә Şuşa şәhәrinin arasında ki, cәmisi bir qarış yoldur, bu yaxınlarda dəmiryol çəkəcəkdilər.

Әslinә baxsan, bu xәbәr doğrudur. Amma bu xәbәr bildir, inişil, keçәn il vә hәtta, on il bundan irәli dә deyilmәyinә görә, mәn elә güman elәyirәm ki, yalandır.

* * * * *

İndi dә bir söz deyirәm ki, doğru olsun.

Ermәni "Mşak" qәzetinin әhli-insaf olan bir yazıçısı var idi, bu binәvanı bu günlәrdә öldürübdülәr.

İndi daşnaksutyun firqәsi deyir ki, ey camaat, o kişini biz öldürmәmişik.

İdarәdәn: Soğan yemәmisәn, için niyә göynәyir?

* * * * *

Hökümәtin Peterburq teleqraf agentstvası Naxçıvan uyezdindәn şeytan dilindә bir xәbәr yazıbdır:

"Fevral ayının 23-dә bir dәstә müsәlman qulduru dörd nәfәr gәlin aparan ermәnilәrin üstә tökülüb, onları öldürübdülәr. Vә gәlini dә bihörmәt edib öldürübdülәr. Ermәnilәr bu әhvalatdan bәrk hәyәcana gәliblәr...."

Bu xәbәri şeytan dilindәn adam dilinә tәrcümә edәndә mәnası belә çıxır: "Ay ermәnilәr, siz nә bişüur tayfasınız ki, müsәlmanları qırmırsız? Neyçün qırğın salmırsınız? Neyçün farağat oturubsunuz? Ay, bir tez qırğın salın ki, hökumәtin işi pisdir, bәlkә bir az dincәlә!!".