BİZİM ADİ SÖHBӘTİMİZ
(Oxuculardan üzr istәyirәm.
Hәrçәnd söhbәtlәrimizin
elәlәrini seçmişәm ki, qәzetdә yazmaq
olar, amma yenә dә üzr istәyirәm.)
-- Salamәleyküm.
-- Әleykәssalam.
-- Mәşәdi Hәsәn, mәn
necә elәyim? Axı o köpәk oğlunun
balası gәlib çıxmadı.
-- Mәn nә qayırım, balam. İt
oğluna min kәrә dedim ki,
әdә, tez gәl.
-- Gör, sәn allah, saqqallı kişini
qoduğun birisi әlә salıbdır.
-- Bu sәn ölәsәn,
eşşәyin balasına ağzıma gәlәni
demişәm. Donuz
balasına söz kar elәmir.
-- Hә, indi ki, belә oldu, mәn onun.... (Daha dalını
yazmağa qәlәm işlәmәz. Elә bu "numunә" bәsdir)
* * *
Bu cürә, bundan daha bәdtәr söyüşlәri uşaq yanında, arvad
yanında demәyә utanmayan müsәlman yazıq dilimizin
düz-doğru kәlmәlәrini yerindә işlәtmәyә utanır, üzr әvәzinә "Türk demәli" sözünü әlavә edir, yәni tәqsir mәndә deyil, dilimizdәdir. Mәsәlәn:
-- Mәşәdi
Hәsәn, bu istәkanı, türk demәli, yerinә qoy.
-- Әşi, qoy sәnin üçün-bir istәkan da, türk demәli, töküm.
--
Yaxşı, türk demәli, bir dә
ver.
Halbuki tәqsir dilimizdә deyil, tәqsir ondadır ki, qәlbimiz pak deyildir. Hәr sözә başqa mәna veririk.
* * *
Bir-birimizә o qәdәr yalan demişik ki, daha heç kәsin heç kәsә etibarı qalmayıb. Odur ki, söhbәtlәrimizin bir nümunәsi dә belә olur:
--
Haçı Әsәd, iki yüz manat mәnә borc ver, getdiyim Kәbә haqqı, sabah gәtirib verәrәm.
-- Ә kişi, hәzrәt Әlinin zülfüqarına rast gәlim ki, cәmi var-yoxum bu üç
manatdır.