ANA DİLİ
Hәrdәn mәnim xәyalıma bir
belә şey gәlir:
Mәn universitet, yәni darülfünundan
tәzә qurtarıb vәtәnimizә gәlәn
günü şәhәrimizin qazisi Axund Molla
Sәbzәli gәldi bizim evә mәnim
görüşümә. Evimizdә heç kәs yox
idi, anamdan savayı. Bu övrәt dә çıxdı o
biri otağa vә qazi ilә biz başladıq
söhbәti. Demәyinәn yazıq anam da qapının
dalında durub qulaq asırdı.
Qazi içәri girәn kimi mәn
qabağa yeridim vә dedim: salam mәleyk. Cәnab qazi
mәnә cavab verdi ay әssalamü әleyküm, ay
xudahafiz, әhvali-şәrif, әnasiri-lәtif,
maşaallah, maşaallah, Әxәvizadә, neçә
müddәtdi müntәziri-vucudi-zicudunuz vә
müştaqi-didarınız idim, inşaallah zati-alinizin
mәzacı-mübarәklәri salimdir.
Mәn bir şey başa düşmәyib dedim: da.
Cәnab qazi bir qәdәr baxdı mәnim üzümә vә genә başladı:
Әxәvizadә, tәhsili-fünunuzu әncama yetiribsiniz, ya dübarә tәkmili-nöqsan üçün
darülelmә әvdәt etmәlisiniz?
Mәn genә bir şey başa düşmәyib dedim ki, cәnab axund, yaxşı panimat
elәmirәm ki, nә әrz edirsiniz.
Axund
soruşdu: necә?
Mәn dedim: çto?
Söhbәtimiz
elә bu cür
qurtardı vә
axund başmaqlarını geyib çıxdı getdi. Anam girdi içәri vә mәnә dedi: balam mollaynan nә dil
danışırdınız ki, mәn heç başa düşmәdim.
Dedim: ana,
mollaynan biz ana dili danışırdıq.
Anam
başını saldı aşağı vә bir qәdәr fikrә gedib dedi: Yazıq ana dili!
Hәrdәmxәyal
"Molla Nәsrәddin", 27 yanvar, 1907, ¹
4.