ORALARDA KİMLƏR VAR: YAZAR AİLƏLƏR

Publisist Rəsul Mirhəşimli - publisist Səadət Cahangir

Bu işin müxtəlif tərəfləri var.Bir ailədə eyni sənət və eyni iş adamlarının öz aralarında dil tapması və sakit günlər yaşaması məncə bir o qədər də asan iş deyil.Çünki ayrı-ayrı sənət sahibləri olanda yanlışlar o saat aradan götürülə bilir.Vay o gündən ki, bizim bu günlərin yazar ailələri kimi olasan və işlərin də yağ kimi gedə.Ən azından mənəvi təsəlli tapmasanız da, maddi durum heç zaman yetər dərəcədə ola bilməyib məncə. Bunu mən apaydın bilirəm.Amma bir-birini başa düşmək baxımından bunun həm də zor tərəfləri də var.Xatırlayıram: dünyaca məşhur yazarlardan birindən soruşublar ki,sizin üçün ən acı,ən ağır olan nədir? Deyib : ən çox ona yanıram ki, mənim bu uzun ömrüm boyu nə işlə məşğul olduğumu anam bilmədi.Soruşublar niyə? Deyib : çünki mən ingilis dilində yazdım anam isə ingilis dilində heç bilmədi.

Şükürlər Allaha ki, mənim bu proyektimin sahibləri nə işlə məşğuldular özləri də bilirlər.Və düşünürəm ki, bu yazar ailələr həm də mehriban ailələrdir.Amma bunların da ən qorxulu tərəfi, birinin yazısını o birisi bəyənməməsi və inkarlığıdır.

Bir oğlan uşağı var: – Mirəli, Bakı Slavyan Universitetinin 3-cü kurs tələbəsidir.

Sual: Yuxarıdakı mənim təxminim olan “Belə mehriban ailələrdən biri” ifadəsinə münasibətiz?

Səadət: – Tolstoy deyir ki, bütün xoşbəxt ailələr bir-birinə bənzəyir, hər bədbəxt ailənin isə özünə məxsus bir səbəbi var. Şübhəsiz, bir ailəni idarə etmək bir dövləti idarə etməkdən heç də asan deyil. Həyatı çətinləşdirən də, gözəlləşdirən də insanlar özləridir. Bu mənada, qarşılıqlı anlaşma və hörməti ailənin ömrünü uzadan əsas amillərdən hesab edirəm. “Mehriban ailə” ifadəsinə gəlincə, əgər fərqli mühitlərdə böyümüş insanlar həyatlarını birləşdirdikdən sonra 20 il bir “dam altında” bərabərliyini sürdürmüşsə, demək ki, onları bağlayan bir çox önəmli ortaq nöqtələr var.

Rəsul: – “Mehriban ailə” ifadəsi, məncə, ən xoşbəxt ailələr üçün şərti anlayışdır. Necə ki, xoşbəxt ailə anlayışı da şərti olduğu kimi. Çünki insan ömrünü başdan-başa xoşbəxt yaşaya bilməz. Xoşbəxtlik anlara bağlıdı. Bu anların çoxu və azı ola bilər. Mehribançılıq da bu mənada anlarla yaşanır. Əsas odur ki, bütün çətinlikləri birlikdə müzakirə edib, anlaşıb çözümünü tapmaqdır. Bizim ailədə bu mənada mehriban ailələr siyahısına daxil ola bilər.

Sual: – İlk dəfə harada və nə vaxt tanış olmusuz?

Rəsul: – Eyni rayonda yaşamışıq. Elə rayonda da tanış olmuşuq. Bir təsadüfdən doğan tanışlıq 20 illik ailə həyatının başlanğıcı olub.

Səadət: – İyirmi il əvvəl öz yaşadığımız rayonda tanış olmuşuq.

Sual: – Ailə quranda sizə mane olan vardımı?

Səadət: –Ailə quranda bizə heç kəs mane olmayıb, əksinə dəstək verən çox olub.

Rəsul: – Ailələrimiz bir-birini tanıyırdı. Bu baxımdan seçimimiz ailələrimizi də sevindirə bilə hadisəyə çevrilə bilmişdi.

Sual: – Hər halda siz indiki həyat yoldaşınızla evlənəndə bilirdiniz ki, o, da yazar dünyasının insanıdır və açığını deyək ki, bu jurnalist qadınlara baxış bir az ayrı cürdür. Ortama baxıb bu sualı verirəm.Məntiqsiz çıxırsa üzr istəyirəm.Mənə elə gəlir ki,məni başa düşərsiz.

Səadət: –Əgər Azərbaycan ictimai şüurunda hələ də bu düşüncə qalırsa, çox təəssüf edirəm. Mən mətbuatla orta məktəb illərindən əməkdaşlıq etməyə başlamışam. Anam Qarabağda məşhur olan Cavanşirlər nəslindəndir və onun ulu babaları şair Məhəmməd bəy Aşiq və Əbüssəməd bəy Aşiqin xan qızı Natəvan, Ağabəyim Ağa kimi yazar qadınlarla yaxın qohumluğu var. Buna görə də, həm böyüdüyüm ailədə, həm də yaxınlıq etdiyim çevrədə bu sənətə böyük hörmət olub. Eyni münasibət bu gün öz ailəmdə də davam edir və nə vaxtsa onu kölgələyəcək bir şey baş verəcəyini düşünmürəm. Məncə, insanların əxlaqi dəyərlərini birmənalı olaraq onların peşəsiylə müəyyən etmək ən yanlış düşüncədir.

Rəsul: – Cəmiyyətdə bu qədər mənasız düşüncə sahibləri varsa, onda həmin xəstə təxəyyüllə müəllim, həkim və s. peşə sahibləri olan xanımlara da eyni cür yanaşa bilərlər. İnsan özünü əxlaqı, düşüncəsi, həyata baxışları ilə ucaldıb, alçalda bilər. Peşənin insan əxlaqında neqativlər yarada biləcəyini düşünən insanların psixologiyasında ciddi problemlər var.

Sual: – İlk uşağınız olana qədərki dövrlə, uşaq doğulandan sonrakı vaxt nə ilə fərqlənir?

Rəsul: – Ailədə övladın dünyaya gəlməsi sevgi payının bölüşə biləcəyin ailə fərdinin birinin də artması deməkdir. Hər şey paylaşdıqca azalır, amma ailə içində sevgi bölüşdükcə artır. Biz də bu mənada əlimizdə olanları paylaşmışıq.

Səadət: –Məncə, övlad dünyaya gələnə qədər ailə daha sərbəst və qayğısız olur. Övlad doğulduqdan sonra isə məsuliyyət, qayğı və yük artır. Amma şübhəsiz ki, bu, insana zövq verən bir məsuliyyət yüküdür.

Sual: – Çox vaxt siz ikiniz də evdə olmursuz. Belə vaxtlarda uşağınıza kim baxır və ya baxardı, vaxtı necə bölürsüz?

Səadət: –Uşağa baxmaq hər zaman mənim öhdəliyim olub, amma bu işdə bizə analarımızın çox köməyi dəyib. Allah onlardan razı olsun!

Rəsul: – Bu məsələdə daha böyük yük Səadətin üzərində olub.

Sual: – Ən çox incik gününüz nə vaxt olub? Nə üstündə? Küsəndə necə barışırsız?

Səadət:-Mən küsməyi bacarmıram, inciyən zaman da o incikliyi içimdə saxlayıb, üstündən keçməyə çalışıram. Nə zaman çox incidiyimi həqiqətən xatırlamıram.

Rəsul: – Bizim aramızda olan inciklik ailəni sarsıdacaq problemlərə yol açmayıb. Bunun da səbəbi bir çox məsələlərə eyni cür yanaşmağımızdan irəli gəlir. Xarakterimdə güzəştə getmək istəkləri o qədər də geniş miqyası əhatə etməsə də, bir çox məsələdə güzəştə getməyi bacarıram.

Sual: – Yaradıcılıq və uşağınızın tərbiyə məsələsini necə qurmusuz? Uşağınızla vəya uşaqlarınızla çoxmu vaxt keçirirsiz?

Səadət: –Nə olur-olsun, uşağın tərbiyə məsələsini heç vaxt arxa plana keçirməmişəm. Çox olmasa da, oğlumla normal vaxt keçirməyə həmişə imkanım olub.

Rəsul: – Uşağın tərbiyəsinə münasibət bildirənlər deyirlər ki, çalışın övladlarınıza uyğunlaşın, övladınızı özünüzə uyğunlaşdırmağa çalışmayın. Biz bir çox məsələdə övladımıza istiqamət verməyə çalışmışıq. Nəticəni özü çıxara bilən övladlar sonradan cəmiyyətdə uğur qazana bilirlər.

Sual: – Həyat yoldaşınızdan bir ana və bir qələm sahibi kimi razısızmı?

Rəsul: – İnsan razı qalmadığı insanla 20 il bir yerdə yaşaya bilməz. Qələm sahibi kimi isə Səadəti təkcə mən dəyərləndirmirəm. Onun jurnalistlik istedadına bir çoxları qibtə edə bilərlər.

Sual: – Siz necə?

Səadət: –Razıyam.

Sual: – Ailə qayğılarınızı necə bölüşürüz?

Səadət: –Tipik Azərbaycan ailələrində olduğu kimi.

Rəsul: – Etiraf edim ki, qayğıların çoxu Səadətin üzərinə düşür.

Sual: – İkili imzayla yazınız çıxıbmı və bu yazı nə yazıdı?

– Belə yazı olmayıb.

Sual: – Ailəvi bayramlarınız hansılardı və onu kimlərlə keçirirsiz?

Səadət: –Adətən milli bayramlarımızı ailə bayramları kimi yaxınlarımızla qeyd edirik.

Sual: – Xanım əfəndi Siz həyat yoldaşınızdan nə soruşmaq istərdiz?

Səadət: – Onsuz da nələrisə bir-birimizdən soruşuruq...

Sual: – Bəyəfəndi, Siz Xanımınızdan nə soruşmaq istərdiz?

Rəsul: – Soruşmaq istədiklərimi hər gün soruşuram. Çalışıram ki, soruşduqlarımı ictimailəşdirməyim.

Tofiq ABDİN

525-ci qəzet.- 2011.- 27 avqust.- S. 23.