Mən şadam ki, Fikrət Qoca ədəbiyyatımızın
zənginləşməsi üçün öz fəaliyyətini davam etdirir.
Heydər Əliyev,
Ümummilli lider
Fikrət Qoca milli şeir ənənələrindən və dünya
bədii fikrinin nailiyyətlərindən uğurla bəhrələnərək orijinal
dəst-xəttini formalaşdırmış söz ustalarındandır. Novator şair kimi
o, fəal vətəndaşlıq mövqeyinin ifadəsi olan, dərin humanist məzmuna
malik əsərləri ilə ötən əsrin 60-cı illərində Azərbaycan poeziyasına
yeni ovqat gətirmişdir. Sənətkarın həyat və zaman haqqında
lirik-fəlsəfi ümumiləşdirmələrlə zəngin yaradıcılığında müasir
insanın mənəvi-əxlaqi kamillik axtarışları özünün dolğun poetik
əksini tapmışdır. Fikrət Qoca ədəbi fəaliyyəti boyunca yüksək
ictimai amala sadiq qalmış, doğma xalqının azadlıq ideallarının
tərənnümünü daim diqqətdə saxlamış, gənc nəslin vətənpərvərlik
ruhunda tərbiyəsi işinə öz töhfəsini vermişdir.
İlham Əliyev,
Azərbaycan Respublikası Prezidenti
Şərəfli şair ömrünün səkkizinci onilliyinə
inamla qədəm qoyan Fikrət Qoca mənim gözlərimin qabağında böyüyüb
desəm, bunda heç kəs mübaliğə axtarmasın. Öz ilk təzə-tər şeirlərini
nəşr etdirib ədəbi ictimaiyyətin, xüsusən də xalq şairi Rəsul Rzanın
diqqətini cəlb edəndə F.Qoca 25 yaşlarında bir cavan idi. Bəli, onun
erkən yaşlarında yazdığı bu əsərlərində həyata, insanlara,
hadisələrə özünə məxsus münasibətin aşkar əlamətləri vardı və bu
baxımdan o, əlbəttə, tək deyildi. Bu keyfiyyət Fikrətlə yanaşı, onun
mənsub olduğu altmışıncılar ədəbi nəslinin indi artıq klassikləri
hesab edilən bir sıra görkəmli nümayəndələrinin yaradıcılığı üçün də
səciyyəvi idi.
Bəkir
Nəbiyev,
akademik
Mən Fikrətin yaradıcılığını lap gəncliyindən
izləyirəm. Ədəbiyyatın yolu hamar olsaydı nə vardı ki... Əlbəttə,
onun asfalt kimi hamar yolları da var. Amma o yolla gedənlərin ayaq
izləri heç yerə düşmür. Ləpir qalmır... Gərək xam yerə düşəsən,
bataqlıqdan keçəsən, büdrəyəsən, yıxılasan, dizin əzilə... Əlbəttə,
bu yol çətin yoldur. Fikrət bu böyük gerçəkliyi ilk addımlarından
çox gözəl başa düşdü.
Bəxtiyar
Vahabzadə,
xalq şairi
Fikrətin çağdaş şeirimizdə xüsusi çəkiyə və
özəl yerə malik olan sənəti haqqında danışan da, sanki onun
şəxsiyyətini kölgədə qoyuruq. Əslində isə, Fikrətin şəx- siyyəti
onun poeziyasının məntiqi davamıdır və Fikrətin şeirləri, poemaları
da şairin zəngin, məğrur və əyilməz şəxsiyyətindən doğulub. Fikrət
həyatın bütün çək- çevirlərindən - dəyişən dövranların,
quruluşların, rejimlərin burulğanlarından, səhhəti ilə bağlı amansız
tale sınaqlarından alnıaçıq, üzüağ, mərdi-mərdanə çıxmış «kişi
şairdir».
Anar,
xalq yazıçısı
Deyirlər ki, Fikrət Qoca poeziyası
intellektual poeziyadır. Mən də bu fikirlə şərikəm. Fikrət Qocanın
şeirləri ritorikadan, şüarçılıqdan, qoşmaçılıqdan (klassik qoşmanın
dəxli yoxdur) uzaq, sözün, fikrin, hadisənin, təsvirin mahiyyətinə
varan poeziyadır. Fikrət Qocaya mən «sütül xalq şairi»miz deyirəm və
ondan təzə-təzə əsərlər gözləyirəm.
Qabil,
xalq şairi
Fikrət Qoca sözü ilə əməli, vicdanı ilə
insafı, yaradıcılığı ilə şəxsiyyəti vəhdətdə olan, seçilən və
sevilən şairlərdəndir. O, fikir şairidir. Onun 40 ildən artıq
mütaliə etdiyim, əsl poeziya nümunəsi olan şeirləri, poema və
povestləri mənə bu qəti qənaətə gəlməyə imkan verir. Şairin
şeirlərinin başqa dillərə tərcüməsinin asan olması və ölkəmizin
hüdudları xaricində də bir şair kimi yaxşı tanınması və yüksək
qiymətləndirilməsi hər şeydən əvvəl bununla bağlıdır. Fikrət Qoca
həm şair kimi, həm də bir insan kimi xalqımıza başucalığı gətirən
ziyalımızdır.
Qəzənfər Paşayev,
professor
Fikrət Qocaya kənardan baxmaq mənim işim
deyil, çünki, adına «ədəbiyyat aləmi» dediyimiz bu aləmdə mən gözümü
açandan onu həmişə yanımda görmüşəm : hətta aylarla üzünü görməyəndə
də. Otuz ilin dostu, sirdaşı. O, mənə, təbii ki, şeirindən də
qat-qat yaxındır.
Əkrəm Əylisli,
xalq yazıçısı
Biz onunla Maksim Qorki adına
Ədəbiyyat İnstitutunda bir yerdə oxumuşuq. Mən yuxarı kursda idim, o,
aşağı kursda təhsil alırdı. Daha sonralar bir yerdə “Gənclər”
qəzetində işləmişik. Sonra Azərbaycan Yazıçılar Birliyində bir yerdə
işləməyə başladıq. Mən Ağsaqqallar Şurasının sədri idim. O, birinci
katib kimi çalışırdı. Vəzifədən də əlavə, həmişə görüşürdük. Tez-tez
bir-birimizin halını xəbər alırdıq. Qələm dostu idik. Demək olar ki,
eyni vaxtlarda ədəbiyyata gəlmişik. Onunla bağlı xatirələr çoxdur.
Hər görüş elə bir xatirədir. Ədəbiyyata təzə gələn vaxtlarda həmişə
Rəsul Rzanın təşkil etdiyi şeir gecələrində iştirak edirdik. Həmin
şeir gecələri Mirzə Ələkbər Sabirin heykəlinin yanında keçirilirdi.
Ondan sonra həmin poeziya günləri Şamaxıda keçirilməyə başlandı.
Həmin günlər indi yadıma düşür. Gözəl günlər var idi. Yazıçılar
bir-biri ilə çox yaxın idi. Bizi o görüşlərə həmişə ulu öndərimiz,
rəhmətlik Heydər Əliyev aparırdı.
Nəriman
Həsənzadə,
xalq şairi
Fikrət Qocanın şeirlərində məni
sevindirən qüvvətli yenilik hissidir. Onun şeirlərində mədəni bir
şairin, ürəyi sözlə dolu bir insanın nəyə isə məhəbbət, nəyə isə
nifrət aşılamaq istəyən bir şairin səsini eşidirik”.
Rəsul Rza,
xalq şairi
Əsrlərin dərinliyindən, xalq hikmətindən
süzülüb gələn müdrik,
hakimanə ümumiləşdirmələr F.Qocanın sadə,
aydın, səlis misralarında yeni hisslər
işığında mənalanır. F.Qoca ümumiyyətlə son
illərdə xalq şeirinin biçimlərindən tez-tez
istifadə edir, bununla da poeziyanın imKanlarmı genişləndirir,
KİassİK ənənə ilə sənətkaranə əlaqələndirir.
Şamil Salmanov
,
professor
Fikrətlə
görüşüb, ordan-burdan danışırıq,
bəlkə qeybət də qırırıq. Ancaq
həmişə ondan ayrılandan sonra qulaqlarım da nədənsə, Fikrətin
indiki səsi səslənmir. Fikrətin
cavanlıq səsini eşidirəm , bu səsin məxmərinə bürünmüş,
bükülmüş və əbədiliyə göndərilmiş
şeirlərini...
Vaqif Səmədoğlu
,
xalq şairi
F
ikrət Qocanı uzun
illərdir tanıyıram. Şəxsən tanış olmamışdan şeirlərini oxumuşdum,
sözlərinə yazılmış mahnıları dinləmişdim, Toğrul Nərimanbəyovun çəkdiyi
portretdə təkrarolunmaz simasını görmüşdüm.
Təəssüf ki, çox vaxt
istedadlı adam həyatda təsəvvür etdiyimiz
kimi olmur. Lakin Fikrət
Qoca müasirlərini və dostlarını şəxsiyyətinin bütövlüyü ilə heyrətdə
qoyur.
Çingiz Abdullayev
,
xalq yazıçısı
İyirmi beş ilə yaxındır
ki, hər ay heç olmasa, bir dəfə Fikrətlə
yola çıxırıq. Deyirlər, yoldan ayrıl, yoldaşdan ayrılma!
Amma biz iyirmi beş il qabaq düşdüyümüz
yoldan da ayrılmamışıq. İyirmi beş il qabaq mən də ona «Fikrət
müəllim» deyirdim, amma zaman-zaman aramızda yaranan
ünsiyyət rəsmiyyəti üstələdi.
O da zarafatı sevir.
Onun bəzi şeirlərini
əzbər bilirəm ...
Məmməd Oruc,
şair
Azadlıq ən böyük nemətdir.
Ömrümüz boyu can atdığımız azadlıq zərrə-zərrə
səpilib Fikrətin şeirlərinə.
Mən... Fikrət Qoca ilə adaş olmağıma, onunla
bir zamanda yaşamağıma görə qadir Allahdan çox
razıyam.
Fikrət
Sadıq,
xalq şairi
Fikrət
Qoca poeziyasında da bəzən misra gülür, bəzən
beyt, bəzən də bənd gülür. Amma bir az diqqət kəsiləndə
görürsən ki, bütövlükdə
şeir gülmür, onun hər bir əsərində dərd, kədər,
qüssə var; həyatda olduğu kimi, insanın insan
olduğunu unutmayacaq qədər... Elə buna görə şair olmağa, Fikrət
Qoca ömrü yaşamağa dəyərmiş. Fikrət
Qocanı gülmək yaşadır...
Arif Əmrahoğlu,
filologiya elmləri namizədi
Mən Fikrət
müəllimə sadəliyinə və bütövlüyünə görə qibtə edirəm. Fikrət
Qocaya yaradıcılıq uğurları, özümə isə
Fikrət müəllimin öz səsində yeni şeirlərini
dinləməyi arzulayıram.
Qulu Ağsəs,
əməkdar jurnalist
Fikrət
Qoca öz şəxsi nümunəsilə özündən sonra gələn
ədəbi nəsillərə şeir yazmaqdan əlavə səmimi, sədaqətli, bütöv olmağı,
sözü üzə deməyi, yaxşı dostluğu, yoldaşlığı, bir sözlə, insanlığı
öyrədib...
Maarif Soltan,
şair
Çağdaş şeirimizin görkəmli nümayəndəsi Fikrət
Qoca haqda düşünəndə, onu görəndə nədənsə tez-tez modern Azərbaycan
şeirinin banisi rəhmətlik
Rəsul Rzanı xatırlayıram. 60-70-ci illərdə Rəsul Rzanın
gənc həmkarları, o cümlədən Fikrət
Qoca da tez-tez tənqid olunmuş, özü də çox vaxt qeyri-obyektiv
tənqid olunmuşdur. «60-cı illər» dedim,
xatırladım. O
illərdə Fikrət Qoca qocaman ədiblərin içində
cavan, bir neçə yaş fərqimizə görə isə biz cavanların içində qoca
idi, ona böyük
qardaşımız kimi qulaq asar, ehtiram edər,
məsləhətlərindən faydalanardıq.
Abbas Abdulla Hacaloğlu,
şair
Fikrət həm də böyük
bir ailənin, bir nəslin məsləhət və güvənc yeridir. Nəslimiz və
ailəmiz onunla fəxr edir. Nəslin körpələri
belə onun hörmət və rəğbət qazanmış bir şair, bir el adamı olduğunu
duyur, ona ümid işığı kimi baxırlar. Tanrıdan
Fikrətə elə bir sağlamlıq, elə uzun ömür
diləyirəm ki, həmin körpələrin
ümid işığı daim yanar sayılsın, Fikrət
babaları onlara məsləhətçi və dayaq ola bilsin.
Hamlet
Qocayev,
yazıçı
Fikrətlə mən xoş təsadüf
üzündən gözəl ınay günündə Kür qırağında
tanış olmuşuq və sonra ailə qurmuşuq. Aradan keçən
otuz ildə həm gözəl, həm
də çətin günlərimiz olub. Şükür
edirəm ki, bütün bu illər ərzində
dostluğumuzu qoruyub saxlaya bilmişik. Bu
dostluq bizə ikinci bir ömür yaşamağa da bəs
edər.
Raya Qocayeva,
həyat yoldaşı
Bizdə ədəbi inkişaf
elədir ki, nəsr
təfəkkrü ardıcıl o araq şeir təfəkküründən
qidalanır. Lakin Fikrət
Qocanın poetik
marağı elədir ki, bir sıra
hallarda nəsr materialına da
nüfuz edir, poeziyada
nəsr kökündə də düşünür, eksperimentlər
aparır, bütün eksperimentlər isə
əsas bir məqsədə - klassik
normativliyi zədələmədən şeir təfəkkürünün
hüdudlarnı
genişləndirmək
məqsədinə xidmət edir.
Nizami Cəfərov
,
AMEA- nın müxbir üzvü
Fikrət Qocanın
yaradıcılıq imkanlarının şeirdən-şeirə
genişlənınəsi məni ondan
ayrılmağa qoymayıb. Fikrətin
musiqi yazdığım şeirlərində ruhum uzun daşıyıcısı olan
nə qədər əlvan və hərarətli sözə, ifadəyə rast gəlməkdəyəm.
İnanıram ki, bizim hələ məhsuldar
işləyəcəyimiz illər qabağdadır.
Ramiz
Mirişli,
bəstəkar