H.Əliyev
1907-ci il dekabrın 15-də Ermənistanın Sisyan
rayonunun Comərdli kəndində anadan olmuşdur. 1932-ci
ildə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunu
bitirmişdir. İkinci Dünya müharibəsində iştirak
etmişdir.
H.Əliyev 1944-cü ildə aqrar elmlər üzrə fəlsəfə
doktoru, 1965-ci ildə aqrar elmlər üzrə elmlər
doktoru elmi dərəcələrini almış, 1952-ci ildə isə
Azərbaycan Elmlər Aka-demiyasının (AEA) həqiqi üzvü
seçilmişdir.
H.Əliyev əmək fəaliyyətinə fəhləlikdən başlamış,
müəllim, Şirvan Zona-Təcrübə stansiyasının direktoru,
SSRİ Elmlər Akademiyasının Azərbaycan Filialında
Coğrafiya Bölməsinin rəhbəri olmuş, AEA
Torpaqşünaslıq və Aqrokimya İnstitutunun elmi işlər
üzrə direktor müavini, AEA Botanika İnstitutunun
direktoru, Azərbaycan KP MK-nın katibi və respublika
Kənd Təsərrüfatı nazirinin birinci müavini
vəzifələrində işləmişdir. H.Əliyev AEA-nın
akademik-katibi, Torpaqşünaslıq və Aqrokimya
İnstitutunda “Meşə torpaqlarının coğrafiyası”
şöbəsinin rəhbəri, 1968-1987-ci illərdə AEA
Coğrafiya İnstitutunun direktoru, 1987-ci ildən
ömrünün sonuna kimi isə direktorun məsləhətçisi
olmuşdur.
H.Əliyevin əsas tədqiqat sahəsi meşə torpaqlarının
coğrafiyası, respublika torpaq xəritələrinin
hazırlanması, ekoloji problemlərin həlli, quru
meliorasiyanın inkişafı və Azərbaycan
Respublikasının bioloji, ekoloji problemlərinin
beynəlxalq aləmdə təbliğ edilməsi olmuşdur. Alim
meşəçilik elminin inkişafına geniş yer vermiş,
Azərbaycanda 40 min hektardan artıq meşə altından
çıxmış torpaqlardan daha səmərəli istifadə etməyin
yollarını müəyyənləşdirmişdir. İlk dəfə dağ
yamaclarında az istifadəli torpaqlarda quru
fitomeliorasiya işlərinin həyata keçirilməsinin elmi
təşkilini uzun illər araşdırmış, ömrünün sonuna
qədər həmin tədqiqatları davam etdirmişdir.
H.Əliyev 6 monoqrafiya, 13 kitab, 300-dən çox elmi,
189 elmi-kütləvi məqalənin müəllifi, 50-dən çox
xəritənin həmmüəllifi və redaktoru olmuşdur.
H.Əliyev öz elmi fəaliyyəti dövründə Afrika, Asiya,
Amerika, Avstraliya qitələrində, o cümlədən,
Yunanıstan, ABŞ, Kanada, Rumıniya, İsveçrə,
Macarıstan, Yaponiya, keçmiş Qərbi Almaniya və s.
ölkələrdə keçirilən elmi konqreslərdə,
simpoziumlarda iştirak etmişdir.
H.Əliyevin rəhbərliyi ilə 5 elmlər doktoru, 20-dən
artıq fəlsəfə doktoru yetişdirilmişdir. H.Əliyev «Azərbaycan
təbiəti» jurnalının yaradıcısı və baş redaktoru,
coğrafiya üzrə bir sıra problemlər üzrə elmi
şuraların üzvü, Azərbaycan Coğrafiya Cəmiyyətinin,
Təbiəti Mühafizə Cəmiyyətinin prezidenti, Azərbaycan
Sovet Ensiklopediyası Baş redaksiya heyətinin üzvü
olmuşdur.
H.Əliyev elmdə xidmətlərinə və ictimai-siyasi
fəaliyyətinə görə «Lenin» ordeni, «Qırmızı Əmək
Bayrağı» ordeni, «Şərəf nişanı» ordeni, “Oktyabr inqilabı”
ordeni, Vavilov adına qızıl medal və b. yüksək
dövlət mükafatlarına layiq görülmüş, bir neçə
çağırış Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinə deputat
seçilmişdir. 1974-cü ildə elmdə xidmətlərinə görə
ona Respublikanın Əməkdar elm xadimi adı verilmiş,
1978-ci ildə təbiətin mühafizəsi və Azərbaycanın
təbii ehtiyatlarından səmərəli istifadə üzrə
kompleks işlərinə görə Respublika Dövlət Mükafatına
layiq görülmüşdür.
Akademik
Həsən Əliyev 1993-cü ildə Bakıda vəfat etmiş, Fəxri
Xiyabanda dəfn edilmişdir.
|