E L E K T R O N   M Ə L U M A T   B A Z A S I

HƏYAT VƏ FƏALİYYƏTİNİN ƏSAS TARİXLƏRİ

Şirməmməd Ağaməmməd oğlu Hüseynov 1924-cü il dekabrın 17-də Şəkidə anadan olmuşdur.

1940                – Şəkidə M.F.Axundov adına 2 nömrəli orta məktəbi bitirmişdir;

– Azərbaycanın müxtəlif rayonlarından olan 4 məktəbli ilə Şirməmməd Hüseynov da, SSRİ üzrə əlaçı şagirdlərin sırasında Soçidə məşhur istirahət düşərgəsində dincəlməyə göndərilmişdir.

1940-1942       – Şəki 2 illik Müəllimlər İnstitutunun Fizika-riyaziyyat fakültəsini bitirmişdir. 

1942-1944       – Zaqatalanın Varxian, Şəkinin Aşağı Göynük, Oxud kəndlərində və şəhər 10 №-li orta məktəblərində fizika-riyaziyyat müəllimi işləmişdir. 

1944-1945       –“Nuxa fəhləsi” qəzetində ədəbi işçi kimi çalışmışdır. 

1945-1950       – Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinin jurnalistika şöbəsində təhsil almış, oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 

1947-1950       – Azərbaycan Dövlət Universitetinin “Lenin tərbiyəsi uğrunda” qəzetində redaktor müavini işləmişdir. 

1948-1950       – “Azərbaycan müəllimi” qəzetində şöbə müdiri işləmişdir. 

1948                – Azərbaycan Dövlət Universitetinin Nizami təqaüdünə layiq görülmüşdür. 

1950-1954       – M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinin aspiranturasında təhsil almışdır.

1954                – M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universi­tetinin jur­nalistika fakültəsinin Elmi Şurasında MDU mətbuat tarixi kafedrasının müdiri, professor İ.A.Portyankinin rəhbərliyi ilə “Azərbaycan mətbuatı 1917-1918-ci illərdə” mövzusunda namizəd­lik dissertasiyasını müdafiə etmişdir. 

1954-1961       – ADU-nun (indiki BDU) Jurnalistika kafedrasının baş müəllimi işləmişdir.           

1961-1971       – ADU-nun Jurnalistikanın nəzəriyyə və təcrübəsi kafedrasının dosenti olmuşdur. 

1966                – “Qızıl qələm” mükafatına layiq görülmüşdür. 

1970-1976       – ADU-nun Jurnalistika fakültəsinin dekanı olmuşdur. 

1971-1982       – SSRİ Ali Təhsil nazirliyinin jurnalistika üzrə elmi-metodiki şurasının üzvü seçilmişdir. 

1972                – Zaqatala rayonunda keçirilən jurnalistlərin zona müşavirəsində iştirak etmişdir;

                        – İkinci dəfə “Qızıl qələm” mükafatına layiq görülmüşdür.  

1976-1979       – SSRİ Jurnalistlər İttifaqının sovet mətbuatı, televiziyası və radiosu tarixinə, nəzəriyyə və təcrübəsinə dair əsərlərin Ümumittifaq müsabiqəsi ko­mis­siyasının üzvü olmuşdur. 

1976-1980       – ADU-nun mətbuat tarixi və ideoloji iş metodları kafedrasının müdiri vəzifəsində çalışmışdır. 

1981-1983       – “Azərbaycan bolşevik mətbuatı” kitabının I və II hissəsi “Azərbaycan Dövlət Universiteti” nəşriyyatında çap olunmuşdur. 

1987                – Azərbaycan bolşevik mətbuatının təşəkkül tarıxindən bəhs olunan “Azərbaycan dilində ilk bolşevik nəşrləri” adlı kitabı “Azərbaycan Dövlət Universiteti” nəşriyyatında çap olunmuşdur. 

1988                – ADU-nun jurnalistika fakültəsinin Mətbuat tarixi və ideoloji iş kafedrasının professoru olmuşdur;

                        – Azərbaycan mətbuat tarixinin az öyrənilmiş 1903-1907-ci illər dövrünün tədqiqinə həsr edilmiş “Həqiqət və ədalət carçısı” kitabı “Azərnəşr”də çap edilmişdir;

                        – Azərbaycan sovet jurnalistikasının inkişafında xidmətlərinə görə Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fərmanı ilə “Əməkdar jurnalist” fəxri adına layiq görülmüşdür.                       

1991                – Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin “Zərdabi mükafatı”na layiq görülmüşdür. 

1992                – “Y.Məmmədəliyev mükafatı”na layiq görülmüşdür;

                        – Toplayıb, tərtib etdiyi M.Ə. Rəsulzadənin 1903-1909-cu illərdə “Şərqi-Rus”, “Hümmət”, “Dəvət”, “İrşad” və s. qəzetlərində, “Füyuzat”, “Volna” jurnallarında çıxan 280-a yaxın yazısının daxil olduğu “Əsərləri: (1903-1909)” adlı kitabın I cildi “Azərnəşr”də çap edilmişdir. 

1996                – 1988-1993-cü illərdə yazılmış və respublika mətbuatında dərc olunmuş yazılarının bir qisminin daxil edildiyi “Müstəqilliyin çətin yolu... Biz hara gedirik?” adlı kitabı “Azərnəşr”də çap edilmişdir. 

1997                – Nəşrə hazırladığı Məmməd Əmin Rəsulzadənin “Mühafizəkar və ya sosialist-mühafizəkar partiyalarının tənqidi” (“Tənqidi-firqeyi Etidaliyyun və ya ictimaiyyun-etidaliyyun”)” kitabı “Diplomat” nəşriyyatında çap edilmişdir. 

1998                – “M.Ə.Rəsulzadə mükafatı”na layiq görülmüşdür.

2001                – Toplayıb, ərəb əlifbasından latın əlifbasına çevirdiyi, ön sözünün müəllifi olduğu M.Ə.Rəsulzadənin 1909-1914-cü illərdə Tehran, İstanbul və Bakıda qələmə aldığı, dövri mətbuatda və ayrıca kitabça halında dərc olunmuş 140-a yaxın əsərinin daxil olduğu “Əsərləri: 1909-1914” adlı kitabın II cildi “Şirvannəşr”də çap olunmuşdur. 

2004                1988-2000-ci illərdə yazdığı və respublikanın müxtəlif mətbuat orqanlarında dərc olunmuş ictimai və tarixi əhəmiyyət daşıyan, dövrün çox mühüm problemlərinə həsr olunmuş məqalə, müsahibə, çıxış və s. daxil edildiyi “Milli haqq və ədalət axtarışında” adlı kitabı “Adiloğlu” nəşriyyatında çap edilmişdir;

                        – Bakı Dövlət Universiteti tərəfindən “Şirməmməd Hüseynov. Biblioqrafiya” adlı kitab nəşr olunmuşdur (tərtib edəni Nüşabə Abbaszadə, redaktor Nəsiman Yaqublu). 

2005                – Azərbaycan jurnalistikasının inkişafında böyük xidmətlərinə görə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdünə layiq görülmüşdür. 

2007                – 2005-2006-cı illərdə dərc olunmuş məqalələri­nin, müxtəlif illərdə onun haqqında yazılmış rəylər və digər materialların, həmçinin öz qısa xatirələrinin daxil edildiyi “Mətbu irsimizdən səhifələr” adlı kitabı “Çənlibel” NPM nəşriyyatında çap olun­muşdur. 

2009                – 1988-1993-cü illərdə, həmçinin 2007-2009-cu illərdə yazılmış və respublika mətbuatında dərc olunmuş yazılarının bir qisminin daxil edildiyi “Müstəqilliyin çətin yolu... Reallıqlar, düşüncələr” adlı kitabı “Elm” nəşriyyatında çap edilmişdir;

                        – Bakı Dövlət Universitetində 85 illik yubileyi təntənə ilə qeyd edilmişdir;

                        – Toplayıb, ərəb əlifbasından latın qrafikasına çevirdiyi, ön sözünün müəllifi olduğu Üzeyir Hacıbəylinin “Nəşrlərdə kənara qoyulmuş, mətbu əsərləri (1904-1912)” adlı kitabının I hissəsi “Elm” nəşriyyatında çap edilmişdir;

                        – Bakı Dövlət Universiteti tərəfindən “Şirməmməd Hüseynov. Biblioqrafiya” adlı kitab nəşr olunmuşdur (tərtib edən Aygün Əzimova; redaktor Şamil Vəliyev).

2010                – Azərbaycan jurnalistikasının inkişafındakı xid­mətlərinə görə Mətbuat Şurasının “I Dərəcəli Ali Media mükafatına” layiq görülmüşdür;

                        – Toplayıb, ərəb əlifbasından latın əlifbasına çevirdiyi, ön sözünün müəllifi olduğu Üzeyir Hacıbəylinin “Nəşrlərdə kənara qoyulmuş mətbu əsərləri (1904-1912)” adlı kitabının II hissəsi “Elm” nəşriyyatında çap edilmişdir. 

2012                – Toplayıb, ərəb əlifbasından latın əlifbasına çevir­diyi, ön sözünün müəllifi olduğu M. Ə. Rəsulzadənin 1915-1916-ci illər­də qələmə aldığı, dövri mətbuatda dərc olunmuş 200-ə yaxın əsərinin daxil olunduğu “Əsərləri: 1915-1916” adlı kitabın III cildi “Elm” nəşriyyatında çap edilmişdir.

                        – “Məhəmməd Əmin Rəsulzadə. Əsərləri. 1915–1916-cı illər” adlı kitabına görə Mətbuat Şurasının diplomu ilə təltif edilmişdir.  

2013                – “Borçalı” İctimai Cəmiyyətinin təsis etdiyi “Zahid Xəlilov adına mükafat”a layiq görülmüşdür;

                        – Toplayıb, ərəb əlifbasından latın əlifbasına çevirdiyi, ön sözünün müəllifi olduğu M.Ə.Rəsulzadənin 1917-ci ilin yanvar - 1918-ci ilin aprelinə qədərki mürəkkəb və gərgin, işıqlı və faciəli dövründə qələmə aldığı yazıları, qurultay, yığıncaq və mitinq­lərdəki nitq və çıxışlarının, məruzələrinin mətbuatda dərc olunmuş məqalələrinin daxil olduğu “Əsərləri: (1917-aprel 1918)” adlı kitabı­nın IV cildi “Qanun” nəşriyyatında çap edilmişdir;

                        – Toplayıb, ərəb əlifbasından latın əlifbasına çevirdiyi, ön sözünün müəllifi olduğu M.Ə. Rəsulzadənin Bakı və Azərbaycan tarixi ilə əlaqədar Cümhuriyyətin varlığının ilk ilində yazdığı əsərlərinin daxil olduğu “Bakı və Azərbaycan tarixinə dair əsərlər (1918-1919)” adlı kitabı “Qanun” nəşriyyatında çap edilmişdir. 

2014                – Azərbaycan Respublikasında jurnalist kadrların hazırlanmasında xidmətlərinə görə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı ilə “Şərəf” ordeni ilə təltif edilmişdir;

– Professor Şirməmməd Hüseynovu 90 illik yubileyi münasibətilə Azərbaycan Mətbuat Şurasının “O film” studiyası ilə birgə layihəsi əsasında “Ustad” adlı film çəkilmişdir.

– Görkəmli pedaqoq, mətbuatımızın əvəzedilməz tədqiqatçısı, publisist, professor Şirməmməd Hüseynovun 90 illik yubileyinə həsr olunmuş, onun həyatı, yaradıcılıq yolu, ictimai fəaliyyəti barədə Azərbaycanın elm və ictimai xadimlərinin məqalələrinin toplandığı “İstiqlalın işığında” adlı kitab “Zərdabi LTD” MMC-də çap olunmuşdur.

– Toplayıb, ərəb əlifbasından latın əlifbasına çevirdiyi, ön sözünün müəllifi olduğu M.Ə. Rəsulzadənin 1918-ci il fevral-1920-ci il aprel aylarında mətbuatda və rəsmi sənədlərdə dərc edilmiş 100-dən artıq əsərinin daxil olduğu “Əsərləri: (1918-aprel, 1920)” adlı kitabının V cildi “Təhsil” nəşriyyatında çap edilmişdir;

– Bakı Dövlət Universiteti tərəfindən “Şirməmməd Hüseynov. Biblioqrafiya” adlı kitab nəşr olunmuşdur (tərtib edənlər: Aygün Əzimova, Samir Mirzəyev; red. Şamil Vəliyev) 

2015-2017       – Toplayıb, ərəb əlifbasından latın əlifbasına çevirdiyi, ön sözünün müəllifi olduğu ““Azərbaycan” qəzetində parlament hesabatları və şərhlər: noyabr 1918 - aprel 1920” adlı kitabının I, II və III cildləri “Qanun” nəşriyyatında çap olunmuşdur. 

2017                – Təhsil Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə “Novruz mühazirələri” layihəsi çərçivəsində İçərişəhərdəki “Muğam” klubunda professorun “Üzeyir Hacıbəyli fenomeni” mövzusunda mühazirəsi dinlənilmişdir. 

2018                – Akademik Rafael Hüseynovun professor Şirməmməd Hüseynovun ömür və yaradıcılıq yoluna həsr etdiyi “Millət yaddaşının keşikçisi” adlı kitabı “Elm və təhsil” nəşriyyatında çap edilmişdir. 

2019                – 24 iyunda görkəmli pedaqoq, mətnşünas, milli mətbuat tarixinin misilsiz araşdırıcısı Şirməmməd Hüseynov Bakı şəhərində vəfat etmişdir.

– 25 iyunda Bakı Dövlət Universitetində alimlə vida mərasimi keçirilmiş, İkinci Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir;

– Görkəmli mətbuat xadiminin vəfatından sonra həyat yoldaşı Ülkər Hüseynova tərəfindən 40 gün ərzində mətbuatda çap olunan yazıların toplanıldığı “Sizdən bir də olmayacaq. Əlvida” adlı kitab tərtib edilərək “AFPoliqrAF” nəşriyyatında çap olunmuşdur;

– Şair, publisist Ramiz Orsərin “Haqqın səsi: Professor Şirməmməd Hüseynovun portret cizgiləri” adlı kitabı “Elm və təhsil” nəşriyyatında çap edilmişdir;

– Görkəmli mətbuat xadiminin anadan olmasının 95-ci ildönümü münasibətilə Bakı Dövlət Universitetinin Mətbuat tarixi kafedrasının qarşısında barelyefinin açılış mərasimi keçirilmişdir;

– Parlament Jurnalistləri Birliyinin İdarə Heyəti tərəfindən “Şirməmməd Hüseynov mükafatı” təsis edilmişdir;

– 17 dekabrda Milli Kitabxanada Şirməmməd Hüseynovun anadan olmasının 95 illiyi ilə əlaqədar “Şirməmməd Hüseynov – 95” adlı kitab sərgisi keçirilmişdir. 

2020                – Diplomat, araşdırmaçı alim, diaspor fəalı Ramiz Abutalıbova “Şirməmməd Hüseynov mükafatı” verilmişdir. 

2021                – Bakı Media Mərkəzinin rəhbəri Arzu Əliyevaya “Şirməmməd Hüseynov mükafatı” verilmişdir;

                        – Professorun anadan olmasının 97-ci ildönümü münasibətilə Azərbaycan Mətbuat Şurasında və Bakı Dövlət Universitetinin Jurnalistika fakültə­sində anım tədbirləri keçirilmişdir;

                        – Həyat yoldaşı Ülkər Hüseynova tərəfindən  alimin 100 illiyinə həsr edilmiş, onun həyat və fəaliyyəini əks etdirən “Cümhuriyyət adamı” adlı kitabı “AFPoliqrAF” nəşriyyatında çap olunmuşdur. 

2022                – Azərbaycanın Bosniya və Hersoqovinada fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Vilayət Quliyevə “Şirməmməd Hüseynov mükafatı” təqdim edilmişdir. 

2023                – Məmməd Əmin Rəsulzadənin nəvəsi, Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvü Rais Rəsulzadəyə “Şirməmməd Hüseynov mükafatı” təqdim edilmişdir. 

2024                – Ülkər Hüseynovanın alimin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş “Vətənə xidmətin alimlik etalonu” adlı kitabı “Optimist” nəşriyyatında çap olunmuşdur;

                        – M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitab­xanası tərəfindən görkəmli alim, professor Şirməmməd Hüseynovun 100 illik yubileyi münasibətilə “Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri” seriyasından “Şirməmməd Hüseynov: (Şirməmməd Ağaməmməd oğlu Hüseynov). Biblioqrafiya” kitabı nəşr edilmişdir;

                        - M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitab­xanası tərəfindən “Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri” seriyasından nəşr olunan “Şirməmməd Hüseynov: (Şirməmməd Ağaməmməd oğlu Hüseynov). Biblioqrafiya” kitabının təqdimat mərasimi olmuşdur;

                        - M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanası tərəfindən görkəmli alimin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş “Professor Şirməmməd Hüseynov - 100” adlı Elektron Məlumat bazası hazırlanaraq oxuculara təqdim olunmuşdur;

                        - M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanası tərəfindən “Görkəmli alim -Şirməmməd Hüseynov” adlı ənənəvi və virtual sərgi tərtib olunaraq istifadəçilərə təqdim olunmuşdur.


<< Geri